Powstanie Spartakusa (1919)
Powstanie Spartakusa (1919) (niem. Spartakusaufstand lub Januaraufstand) – powstanie wywołane 5 stycznia 1919 roku przeciw rządowi rewolucyjnemu złożonemu z członków Socjaldemokratycznej Partii Niemiec i trwające do 15 stycznia.
Tło historyczne
Podczas Powszechnego Kongresu Rad Robotniczo-Żołnierskich w Berlinie trwającego w dniach 16-21 grudnia 1918 roku, w którym to kongresie wzięli udział zarówno politycy SPD, jak i USPD ustalono, że władza należeć będzie jedynie do rządu rewolucyjnego, nazwanego później Radą Centralną, a nie, jak chciało USPD do rad robotniczych[1]. W następnych dniach politycy USPD ustępowali ze swoich urzędów na znak protestu, niektórzy z nich 1 stycznia 1919 roku powołali nową partię – Komunistyczną Partię Niemiec, która wraz z istniejącym wcześniej Związkiem Spartakusa podjęła decyzję, o wybuchu powstania w Berlinie.
Przebieg powstania
Bezpośrednią przyczyną powstania było usunięcie za działalność przeciw rządowi polityka USPD ze stanowiska prezydenta berlińskiej policji Emila Eichhorna. Walki wybuchły 5 stycznia i objęły ulice Berlina. Nowo powołany minister obrony narodowej Gustav Noske wydał rozkaz Reichswehrze i Freikorpsom stłumienia rewolty, odbicia ulic Berlina i spacyfikowania powstańców. Liczba ofiar powstania wyniosła 156 osób, wyrok wykonano również na przewodniczących KPD – Róży Luksemburg i Karlu Liebknechcie, nieco później na Leonie Jogichesie a kilka dni później ich ciała wrzucono do kanału. Było to równoznaczne z upadkiem powstania.
- ↑ Allgemeiner Kongreß der Arbeiter- und Soldatenräte Deutschlands. Vom 16. bis 21. Dezember im Abgeordnetenhause zu Berlin. Stenogram wydany przez Zentralrat der sozialistischen Republik Deutschlands, Berlin 1919.