Morelly
Étienne-Gabriel Morelly - żyjący w XVIII w. francuski filozof, przedstawiciel komunizmu utopijnego.
Poglądy
Podobnie jak współczesny mu Jan Jakub Rousseau uważał, że ludzie w stanie natury żyli w zgodzie, a dopiero powstanie cywilizacja a zwłaszcza instytucja własności prywatnej wpłynęła na zepsucie i podział ludzi. W swoich poglądach nawiązywał on także do Jana Mesliera[1]
Społeczeństwa według Morelliego dzieliły się na żyjące w zgodzie (np. pierwotne gminy chrześcijańskie) i "skażone" cywilizacją (społeczeństwa w których istnieje własność prywatna - np. współczesne mu francuskie społeczeństwo). Dzięki zniesieniu własności prywatnej społeczeństwa zepsute, mogą wrócić do stanu kreowanego przez prawo natury.
Komunizm czyli stan, w którym własność najważniejszych dla społeczeństwa dóbr będzie wspólna, według Morelliego istnieć będzie dzięki urzeczywistnieniu podstawowych zasad:
- dobra istotne społecznie będą własnością społeczeństwa. Jednostki będą miały prawo do własność rzeczy osobistych,
- każdy obywatel będzie uczestniczył czynnie w życiu i rozwoju społeczeństwa,
- każdy będzie budował dobrobyt społeczny w miarę swoich możliwości.
Władza w ustroju komunistycznym należeć według Morelliego ma do:
- senatu wybieranego corocznie, spośród osób w wieku co najmniej 50 lat. Zadaniem senatu ma byc tworzenie zrozumiałego dla wszystkich prawa
- rady najwyższej, która sprawować ma władzę wykonawczą pod kontrolą senatu,
- naczelnika narodu.
Główne prace
- Le Code de la nature, 1755 r. - przez wiele lat praca ta przypisywana była Denisowi Diderotowi,
- Essais sur le coeur humain ou Principes naturales de l'éducation, 1745 r.,
- Naufrage des îles flottantes ou la Basiliade de célébre Pilpai, 1753 r.
- ↑ Krystyna Chojnicka, Henryk Olszewski: Historia doktryn politycznych i prawnych : podręcznik akademicki. Poznań: Ars boni et aequi, 2004, s. 134. ISBN 83-87148-60-1.
Bibliografia
- Elżbieta Kundera, Marek Maciejewski: Leksykon myślicieli politycznych i prawnych. Warszawa: C. H. Beck, 2006, s. 308-309. ISBN 83-7387-908-0.