Theta: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Znacznik: Anulowanie edycji |
infobox |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Grafem infobox |
|||
| ⚫ | |||
|nazwa = Theta |
|||
|grafika = Greek letter theta on font lines.svg |
|||
|opis grafiki = |
|||
|znak = Θ θ |
|||
|majuskuła = Θ, ϴ |
|||
|minuskuła = θ, ϑ |
|||
|postać izolowana = |
|||
|postać początkowa = |
|||
|postać środkowa = |
|||
|postać końcowa = |
|||
|podstawowy alfabet = grecki |
|||
|podstawowe pismo = |
|||
|twórca = |
|||
|oparty na grafemie = |
|||
|znak diakrytyczny = |
|||
|ligatura liter = |
|||
|znak tonalny litery = |
|||
|dwuznak liter = |
|||
|trójznak liter = |
|||
|tetragraf liter = |
|||
|pentagraf liter = |
|||
|heksagraf liter = |
|||
| ⚫ | |||
== Użycie jako symbolu == |
== Użycie jako symbolu == |
||
Wersja z 22:42, 23 lip 2024
| Θ θ | |
| |
| Informacje podstawowe | |
| Majuskuła |
Θ, ϴ |
|---|---|
| Minuskuła |
θ, ϑ |
| Podstawowy alfabet |
grecki |
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |
Theta (thita, θῆτα, pisana Θθ lub ϴϑ) – ósma litera alfabetu greckiego oznaczająca spółgłoskę aspirowaną "t" (czyli "th"). W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 9.
Użycie jako symbolu
Θ
- W matematyce i fizyce stosowane czasami oznaczenie miary kąta płaskiego.
- W matematyce i informatyce Θ jest elementem „notacji dużego O”, która służy do opisywania asymptotycznego tempa wzrostu funkcji[1].
θ
- W biologii molekularnej sposób replikacji kolistej cząsteczki DNA. W miejscu origin następuje rozplecenie podwójnej helisy i powstają dwie pary widełek replikacyjnych wędrujących w przeciwnych kierunkach. Około połowy procesu cząsteczka przybiera kształt θ (stąd nazwa).
- Theta – w brydżu, konwencja licytacyjna, część systemu Precision.
- Fale theta – rodzaj fal mózgowych
- θ – mezon
ϑ
- W fizyce stosowane czasami jako oznaczenie temperatury (gdy litera "T" jest już w użyciu).
Użycie w alfabecie łacińskim
W zmodyfikowanym alfabecie łacińskim theta zaczęła się pojawiać w sugerowanym przez Jana Kochanowskiego zapisie, dla języka średniopolskiego[2][Doprecyzuj: gdzie konkretnie?] do oznaczenia dźwięku dz od wieku XVI do XVIII[3]. W języku średniopolskim zaczęły się także pojawiać litery θ ze znakami diakrytycznymi, takie jak akut i kropka, które wyglądały następująco θ´ θ˙, oznaczały dźwięk dź i dż, poniżej są wymienione ich fonetyczne części:
Theta oznaczała też w IPA spółgłoskę zwarto-szczelinową dziąsłową dźwięczną [ʣ].
Kodowanie
W Unicode litera jest zakodowana:
| Znak | Unicode | Kod HTML | Nazwa unikodowa | Nazwa polska |
|---|---|---|---|---|
| Θ | U+0398 | Θ lub Θ lub Θ
|
GREEK CAPITAL LETTER THETA | wielka litera grecka theta |
| θ | U+03B8 | θ lub θ lub θ
|
GREEK SMALL LETTER THETA | mała litera grecka theta |
| ϑ | U+03D1 | ϑ lub ϑ lub ϑ
|
GREEK THETA SYMBOL | grecki znak theta ϑ |
W LaTeX-u używa się znacznika:
| Znak | LaTeX |
|---|---|
\Theta
| |
\theta
| |
\vartheta
|
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Ronald L Graham, Donald Ervin Knuth, Oren Patashnik: Matematyka konkretna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 489. ISBN 83-01-13906-4.
- ↑ Petra Černe Oven, Typografia. Skąd się wzięły znaki diakrytyczne?, 2+3D, 7 listopada 2012 [dostęp 2021-03-01] [zarchiwizowane 2021-04-23].
- ↑ średniopolski – Wielki słownik W. Doroszewskiego PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2021-04-21] (pol.).
| Klasyczne litery greckie | |
|---|---|
| Litery nieużywane współcześnie | |
| Litery używane w innych językach |
