Xu Xiangqian: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne techniczne |
drobne redakcyjne |
||
| Linia 10: | Linia 10: | ||
|stopień grafika = Marshal of the PRC rank insignia.svg |
|stopień grafika = Marshal of the PRC rank insignia.svg |
||
|stopień = marszałek ({{j|zh-cn|元帥}}) |
|stopień = marszałek ({{j|zh-cn|元帥}}) |
||
|data urodzenia = 8 |
|data urodzenia = 8 listopada 1901 |
||
|miejsce urodzenia = [[Wutai |
|miejsce urodzenia = [[Wutai]] |
||
|data śmierci = 21 |
|data śmierci = 21 września 1990 |
||
|miejsce śmierci = [[Pekin |
|miejsce śmierci = [[Pekin]] |
||
|lata służby = |
|lata służby = |
||
|siły zbrojne = {{państwo|CHN|armia}} |
|siły zbrojne = {{państwo|CHN|armia}} |
||
|jednostki = |
|jednostki = |
||
|stanowiska = |
|stanowiska = szef sztabu generalnego <small>(1949–1954)</small>,<br/>minister obrony narodowej <small>(1978–1981)</small> |
||
|wojny i bitwy = [[powstanie w Nanchangu]],<br/>[[Wojna chińsko-japońska (1937–1945)|wojna chińsko-japońska]],<br/>[[chińska wojna domowa]] |
|wojny i bitwy = [[powstanie w Nanchangu]],<br/>[[Wojna chińsko-japońska (1937–1945)|wojna chińsko-japońska]],<br/>[[chińska wojna domowa]] |
||
|późniejsza praca = |
|późniejsza praca = |
||
|odznaczenia = {{order|CN-1S|1}}{{order|CN-ONiW|1}}{{order|CN-OW|1}} |
|odznaczenia = {{order|CN-1S|1}} {{order|CN-ONiW|1}} {{order|CN-OW|1}} |
||
|commons = |
|commons = |
||
|wikiźródła = |
|wikiźródła = |
||
| Linia 33: | Linia 33: | ||
|data śmierci = 21 września 1990 |
|data śmierci = 21 września 1990 |
||
|miejsce śmierci = [[Pekin]] |
|miejsce śmierci = [[Pekin]] |
||
| funkcja = |
| funkcja = minister obrony narodowej ChRL |
||
| partia = [[Komunistyczna Partia Chin]] |
| partia = [[Komunistyczna Partia Chin]] |
||
| od = 26 lutego 1978 |
| od = 26 lutego 1978 |
||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
| poprzednik = [[Ye Jianying]] |
| poprzednik = [[Ye Jianying]] |
||
| następca = [[Geng Biao]] |
| następca = [[Geng Biao]] |
||
| 2 funkcja = |
| 2 funkcja = wicepremier ChRL |
||
| 2 partia = [[Komunistyczna Partia Chin]] |
| 2 partia = [[Komunistyczna Partia Chin]] |
||
| 2 od = 5 marca 1978 |
| 2 od = 5 marca 1978 |
||
| Linia 45: | Linia 45: | ||
| 2 poprzednik = |
| 2 poprzednik = |
||
| 2 następca = |
| 2 następca = |
||
| 3 funkcja = |
| 3 funkcja = wiceprzewodniczący Komitetu Obrony Państwa |
||
| 3 partia = [[Komunistyczna Partia Chin]] |
| 3 partia = [[Komunistyczna Partia Chin]] |
||
| 3 od = 29 września 1954 |
| 3 od = 29 września 1954 |
||
| Linia 51: | Linia 51: | ||
| 3 poprzednik = |
| 3 poprzednik = |
||
| 3 następca = |
| 3 następca = |
||
| 4 funkcja = |
| 4 funkcja = szef sztabu generalnego Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej |
||
| 4 partia = |
| 4 partia = |
||
| 4 od = października 1949 |
| 4 od = października 1949 |
||
| Linia 74: | Linia 74: | ||
|commons = |
|commons = |
||
}} |
}} |
||
'''Xu Xiangqian''' (ur. [[8 listopada]] [[1901]], zm. [[21 września]] [[1990]]<ref name = chinaatwar>{{Cytuj książkę| tytuł = China at War: An Encyclopedia| inni = edited by Xiaobing Li| wydawca = ABC-CLIO| miejsce = Santa Barbara| rok = 2012| isbn = 978-1-59884-415-3| strony = 504-505}}</ref>) – chiński wojskowy, |
'''Xu Xiangqian''' (ur. [[8 listopada]] [[1901]], zm. [[21 września]] [[1990]]<ref name = chinaatwar>{{Cytuj książkę| tytuł = China at War: An Encyclopedia| inni = edited by Xiaobing Li| wydawca = ABC-CLIO| miejsce = Santa Barbara| rok = 2012| isbn = 978-1-59884-415-3| strony = 504-505}}</ref>) – chiński wojskowy, [[Yuánshuài|marszałek ChRL]]. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
| Linia 85: | Linia 85: | ||
Po wznowieniu w 1946 roku [[chińska wojna domowa|chińskiej wojny domowej]] dowodził oddziałami walczącymi na terenie Shanxi. W kwietniu 1949 roku rozbił przeważające liczebnie siły [[Yan Xishan]]a i zajął [[Taiyuan]]. Po utworzeniu [[Chińska Republika Ludowa|Chińskiej Republiki Ludowej]] został członkiem sztabu generalnego armii, ale ze względu na problemy zdrowotne nie brał aktywnego udziału w życiu publicznym. W 1955 roku został mianowany jednym z dziesięciu marszałków ChRL. W 1959 roku wybrany zaś wiceprzewodniczącym [[Centralna Komisja Wojskowa|Centralnej Komisji Wojskowej]], którym pozostawał do 1987 roku<ref name = cultural>{{Cytuj książkę| autor = Guo Jian, Yongyi Song and Yuan Zhou| tytuł = The A to Z of the Chinese Cultural Revolution| wydawca = Scarecrow Press| miejsce = Lanham| rok = 2006| isbn = 978-0-8108-6870-0| strony = 332}}</ref>. |
Po wznowieniu w 1946 roku [[chińska wojna domowa|chińskiej wojny domowej]] dowodził oddziałami walczącymi na terenie Shanxi. W kwietniu 1949 roku rozbił przeważające liczebnie siły [[Yan Xishan]]a i zajął [[Taiyuan]]. Po utworzeniu [[Chińska Republika Ludowa|Chińskiej Republiki Ludowej]] został członkiem sztabu generalnego armii, ale ze względu na problemy zdrowotne nie brał aktywnego udziału w życiu publicznym. W 1955 roku został mianowany jednym z dziesięciu marszałków ChRL. W 1959 roku wybrany zaś wiceprzewodniczącym [[Centralna Komisja Wojskowa|Centralnej Komisji Wojskowej]], którym pozostawał do 1987 roku<ref name = cultural>{{Cytuj książkę| autor = Guo Jian, Yongyi Song and Yuan Zhou| tytuł = The A to Z of the Chinese Cultural Revolution| wydawca = Scarecrow Press| miejsce = Lanham| rok = 2006| isbn = 978-0-8108-6870-0| strony = 332}}</ref>. |
||
W styczniu 1967 roku został członkiem [[Biuro Polityczne KPCh|Biura Politycznego KPCh]], lecz z powodu krytyki [[rewolucja kulturalna|rewolucji kulturalnej]] poddano go szykanom i usunięto z tego gremium w 1969 roku<ref name = cultural />. Po śmierci Mao Zedonga w 1976 roku poparł rozprawę z [[banda czworga|bandą czworga]]. W 1977 roku wszedł ponownie w skład Politbiura, w którym zasiadał do 1987 roku<ref name = cultural />. W okresie rządów [[Deng Xiaoping]]a piastował urząd wicepremiera ( |
W styczniu 1967 roku został członkiem [[Biuro Polityczne KPCh|Biura Politycznego KPCh]], lecz z powodu krytyki [[rewolucja kulturalna|rewolucji kulturalnej]] poddano go szykanom i usunięto z tego gremium w 1969 roku<ref name = cultural />. Po śmierci Mao Zedonga w 1976 roku poparł rozprawę z [[banda czworga|bandą czworga]]. W 1977 roku wszedł ponownie w skład Politbiura, w którym zasiadał do 1987 roku<ref name = cultural />. W okresie rządów [[Deng Xiaoping]]a piastował urząd wicepremiera (1978–1980) i ministra obrony (1978–1981). W 1989 roku był przeciwny użyciu wojska do stłumienia [[Protesty na placu Tian’anmen w 1989|protestów na placu Tian’anmen]]. |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Wersja z 21:35, 9 cze 2024
| |
 marszałek (元帥)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
8 listopada 1901 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 września 1990 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska |
szef sztabu generalnego (1949–1954), |
| Główne wojny i bitwy |
powstanie w Nanchangu, |
| |
| Odznaczenia | |
  
| |
 Xu Xiangqian w latach 30. | |
| Data i miejsce urodzenia |
8 listopada 1901 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 września 1990 |
| minister obrony narodowej ChRL | |
| Okres |
od 26 lutego 1978 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| wicepremier ChRL | |
| Okres |
od 5 marca 1978 |
| Przynależność polityczna | |
| wiceprzewodniczący Komitetu Obrony Państwa | |
| Okres |
od 29 września 1954 |
| Przynależność polityczna | |
| szef sztabu generalnego Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej | |
| Okres |
od października 1949 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Nazwisko chińskie | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
Xu Xiangqian (ur. 8 listopada 1901, zm. 21 września 1990[1]) – chiński wojskowy, marszałek ChRL.
Życiorys
Urodził się w Wutai w prowincji Shanxi w rodzinie niewielkich posiadaczy ziemskich. Ukończył szkołę średnią w Taiyuan, następnie pracował jako nauczyciel. W działalność polityczną zaangażował się w 1915 roku, kiedy Japończycy zmusili prezydenta Chin Yuan Shikaia do akceptacji tzw. Dwudziestu jeden żądań, cedujących na rzecz Japonii dotychczasowe niemieckie koncesje na terytorium Chin. W 1924 roku wyjechał do Kantonu, w którym wstąpił do Kuomintangu i rozpoczął studia na Akademii Whampoa. Po jej ukończeniu z patentem oficerskim w 1925 roku zaciągnął się do Narodowej Armii Rewolucyjnej i wziął udział w walkach z Chen Jiongmingiem[1], a następnie w ekspedycji północnej.
Po wyzwoleniu przez oddziały Kuomintangu Wuhanu został wykładowcą w tamtejszej Akademii Wojskowo-Politycznej. W tym okresie zainteresował się marksizmem i w 1927 roku wstąpił do Komunistycznej Partii Chin. Po rozłamie między Kuomintangiem a komunistami dowodził nieudanym powstaniem robotniczym w Kantonie, a następnie prowadził działalność w jednej z baz komunistycznych na wybrzeżu Guangdongu. Po jej rozbiciu wiosną w 1928 roku przeniósł się do Hubei, gdzie współpracował z siłami Zhanga Guotao. Po klęsce w starciach z siłami rządowymi w 1932 roku Xu i Zhang przenieśli się do północnego Syczuanu. W trakcie Długiego Marszu obydwaj nie przyłączyli się do grupy Mao Zedonga i Zhu De, samodzielnie usiłując przebić się na północ alternatywną drogą przez Xikang. W trakcie tej wędrówki stracili większość ludzi w starciach z lokalnymi oddziałami muzułmańskimi.
Po ostatecznym dotarciu do bazy w Shaanxi w połowie 1937 roku resztki jego oddziałów zostały wcielone do wojsk Liu Bochenga i oddelegowane na front do walki z Japończykami. Wiosną 1939 roku Xu wysłano do Shandongu, w którym miał zorganizować partyzantkę antyjapońską. Z powodu słabego zdrowia w 1941 roku wrócił jednak do Yan’anu i przebywał tam do 1946 roku, z dala od linii frontu[1].
Po wznowieniu w 1946 roku chińskiej wojny domowej dowodził oddziałami walczącymi na terenie Shanxi. W kwietniu 1949 roku rozbił przeważające liczebnie siły Yan Xishana i zajął Taiyuan. Po utworzeniu Chińskiej Republiki Ludowej został członkiem sztabu generalnego armii, ale ze względu na problemy zdrowotne nie brał aktywnego udziału w życiu publicznym. W 1955 roku został mianowany jednym z dziesięciu marszałków ChRL. W 1959 roku wybrany zaś wiceprzewodniczącym Centralnej Komisji Wojskowej, którym pozostawał do 1987 roku[2].
W styczniu 1967 roku został członkiem Biura Politycznego KPCh, lecz z powodu krytyki rewolucji kulturalnej poddano go szykanom i usunięto z tego gremium w 1969 roku[2]. Po śmierci Mao Zedonga w 1976 roku poparł rozprawę z bandą czworga. W 1977 roku wszedł ponownie w skład Politbiura, w którym zasiadał do 1987 roku[2]. W okresie rządów Deng Xiaopinga piastował urząd wicepremiera (1978–1980) i ministra obrony (1978–1981). W 1989 roku był przeciwny użyciu wojska do stłumienia protestów na placu Tian’anmen.
Przypisy
- ↑ a b c China at War: An Encyclopedia. edited by Xiaobing Li. Santa Barbara: ABC-CLIO, 2012, s. 504-505. ISBN 978-1-59884-415-3.
- ↑ a b c Guo Jian, Yongyi Song and Yuan Zhou: The A to Z of the Chinese Cultural Revolution. Lanham: Scarecrow Press, 2006, s. 332. ISBN 978-0-8108-6870-0.
Bibliografia
- Christopher Lew, Edwin Pak-wah Leung: Historical Dictionary of the Chinese Civil War. Lanham: Scarecrow Press, 2013. ISBN 978-0-8108-7873-0.
