Ludwik Rajchman: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Zobacz również, rodzina, podział na działy |
kategoria |
||
| Linia 61: | Linia 61: | ||
[[Kategoria:Absolwenci III Rządowego Gimnazjum Filologicznego w Warszawie]] |
[[Kategoria:Absolwenci III Rządowego Gimnazjum Filologicznego w Warszawie]] |
||
[[Kategoria:Absolwenci Uniwersytetu Kazańskiego]] |
|||
[[Kategoria:Polscy działacze społeczni]] |
[[Kategoria:Polscy działacze społeczni]] |
||
[[Kategoria:Polscy mikrobiolodzy]] |
[[Kategoria:Polscy mikrobiolodzy]] |
||
Wersja z 09:23, 21 kwi 2019
 Ludwik Rajchman na początku XX wieku | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
bakteriolog |
| Narodowość | |
| Tytuł naukowy |
Profesor akademicki |
| Alma Mater | |
| Dzieci |
Jan Rajchman - pionier informatyki w USA |
| Krewni i powinowaci |
Michał Baliński - wnuk, czołowy matematyk XX wieku, znany z wkładu w teorię gier Marta Balińska - prawnuczka, biografka Michała Balińskiego i Ludwika Rajchmana |
| |
Ludwik Rajchman (ur. 1 listopada 1881 w Warszawie, zm. 1965 w Chenu) – polski bakteriolog i działacz społeczny żydowskiego pochodzenia, jeden z założycieli UNICEF, wolnomularz[1]. Ojciec pioniera informatyki Jana Rajchmana, dziadek Michał Ludwik Baliński, znanego matematyka i pradziadek Marty Balińskiej, biografki i autorki książek.
Wczesne życie i edukacja
Ukończył III Gimnazjum w Warszawie. Działał w Polskiej Partii Socjalistycznej. Po masakrze robotników folwarcznych w Łaniętach w marcu 1905 roku, wydał odezwę wzywającą do strajków rolnych. Współautorami odezwy, sygnowanej przez Ludowe Koło Oświaty, byli m.in. Konstanty Krzeczkowski, Stefan Wolff i Stefan Julian Brzeziński (współzałożyciel Polskiego Związku Ludowego)[2][3]. Rajchman przemycił odezwę z Krakowa do Królestwa Polskiego. Po rozłamie w PPS na IX zjeździe w Wiedniu w 1906 roku, przyłączył się do PPS-Lewicy. Za działalność w czasie rewolucji 1905 roku został aresztowany. Po czterech miesiącach pobytu w więzieniu został uwolniony dzięki pomocy finansowej teściów. Musiał opuścić Królestwo Polskie przez co wyjechał do Kazania, aby to tam nostryfikować dyplom lekarski[4]. Następnie pojechał do Francji, by w latach 1907–1909 studiować w Instytucie Pasteura w Paryżu[2]. W 1919 zorganizował Państwowy Centralny Zakład Epidemiologiczny w Warszawie (przemianowany później na Państwowy Zakład Higieny[5]), którego był pierwszym dyrektorem[2].
Emigracja i działania za granicą
W latach 1920–1921 był współorganizatorem Komisji Epidemiologicznej Ligi Narodów. W 1929 i 1930–1931 przebywał w Chinach jako doradca medyczny Czang Kaj-szeka i Song Ziwena, w latach 1931–1939 ekspert Narodowej Rady Ekonomicznej do Spraw Odbudowy Chin, 1940–1943 doradca Song Ziwena, jako specjalny przedstawiciel Chin w USA.
Dziedzictwo
Był pomysłodawcą i współzałożycielem UNICEF – Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci. To dzięki jego inicjatywie w latach 1948 – 1951, w 22 krajach na całym świecie wykonano około 30 milionów badań lekarskich i dostarczono 17 milionów szczepionek przeciwko gruźlicy[potrzebny przypis].
Od marca 2018 roku funkcjonuje Fundacja na rzecz Polskiej Młodzieży im. Ludwika Rajchmana, której celem jest pomoc młodzieży w osiąganiu sukcesów na rynku pracy oraz w rekrutacji na uniwersytety, poprzez zniesienie barier finansowych i pomoc merytoryczną[6][7].
Zobacz również
- Jan Rajchman - Najstarszy syn Ludwika Rajchmana, absolwent Politechniki Federalnej w Zurychu i pionier informatyki w Stanach Zjednoczonych.
- Michał Ludwik Baliński - Wnuk Ludwika Rajchmana, znany matematyk, kontrybutor teorii gier, ojciec Marty Balińskiej, biografki Ludwika Rajchmana.
- Fundacja na rzecz Polskiej Młodzieży im. Ludwika Rajchmana - niezależna organizacją non-profit, której celem jest zwiększanie świadomości obywatelskiej wśród młodzieży w Polsce i Europie.
- Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci - UNICEF - Największa na świecie organizacja pomocowa, której prace skupione są na utrzymywaniu i podnoszenia poziomu życia dzieci na całym świecie. Część Systemu Narodów Zjednoczonych.
- Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny[8] - Założony przez Ludwika Rajchmana państwowy instytut badawczy zajmujący się zagadnieniami higieny, epidemiologii, bakteriologii, immunologii, parazytologii.
Przypisy
- ↑ SĘP, Forpoczty masonerii w Polsce, „Myśl Narodowa” 1933 nr 30, s. 345.
- ↑ a b c Ludwik Witold Rajchman. www.ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2015-07-20].
- ↑ Rewolucja 1905 „Strajki rolne – to słuszna broń”. rewolucja1905.pl. [dostęp 2015-07-20].
- ↑ Marta Aleksandra Balińska: Ludwik Rajchman. Życie w służbie ludzkości. Warszawa: Studio Emka, 2012, s. 60. ISBN 978-83-62304-43-1.
- ↑ Historia | Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny [online], web.archive.org, 14 lipca 2018 [dostęp 2019-04-21] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-14].
- ↑ Krajowy Rejestr Sądowy.
- ↑ Ludwik Rajchman Foundation » Patron [online], rajchman.org [dostęp 2019-04-21] (ang.).
- ↑ Historia | Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny [online], web.archive.org, 14 lipca 2018 [dostęp 2019-04-21] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-14].
Bibliografia
- Marta A. Balińska, Ludwik Rajchman, lider międzynarodowej ochrony zdrowia, „Medycyna Pracy”, XLIV, 1993, 4.
- Marta A. Balinska, For the good of humanity: Ludwik Rajchman, medical statesman, Central European University Press, Budapeszt 1998, ISBN 963-9116-17-3
- Jakub Polit, Chiny, Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2004, ISBN 83-88542-68-0, OCLC 749405256.