Przejdź do zawartości

Alfabet turecki (osmański): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Litwin Gorliwy (dyskusja | edycje)
gram.
usunięcie zbędnych linków do dat, WP:SK
Linia 1: Linia 1:
{{inne znaczenia|zmodyfikowanego zapisu perskiego|[[Alfabet turecki|inne znaczenia tego słowa]]}}
{{inne znaczenia|zmodyfikowanego zapisu perskiego|[[Alfabet turecki|inne znaczenia tego słowa]]}}
{{Dopracować|źródła=2012-03}}
{{Dopracować|źródła=2012-03}}
'''Alfabet osmański''' ([[język osmańsko-turecki|osm.]] الفبا, ''elifbâ'') – wersja [[alfabet perski|alfabetu perskiego]] używana dla [[język osmańsko-turecki|języka osmańskiego]] w czasach [[Imperium osmańskie|Imperium Osmańskiego]] oraz wczesnym stadium [[Turcja|Republiki Turcji]], aż do zaadaptowania [[Alfabet turecki (łaciński)|alfabetu łacińskiego dla tureckiego]]. Zmianę przyjęto oficjalnie poprzez ustawę nr 1353, ''Prawo Przyjęcia i Używania Alfabetu Tureckiego'', uchwaloną w [[listopad]]zie [[1928]]. Weszła ona w życie wraz z początkiem roku [[1929]], całkowicie zastępując alfabet osmański.
'''Alfabet osmański''' ([[język osmańsko-turecki|osm.]] الفبا, ''elifbâ'') – wersja [[alfabet perski|alfabetu perskiego]] używana dla [[język osmańsko-turecki|języka osmańskiego]] w czasach [[Imperium osmańskie|Imperium Osmańskiego]] oraz wczesnym stadium [[Turcja|Republiki Turcji]], aż do zaadaptowania [[Alfabet turecki (łaciński)|alfabetu łacińskiego dla tureckiego]]. Zmianę przyjęto oficjalnie poprzez ustawę nr 1353, ''Prawo Przyjęcia i Używania Alfabetu Tureckiego'', uchwaloną w listopadzie 1928. Weszła ona w życie wraz z początkiem roku 1929, całkowicie zastępując alfabet osmański.


{| class="prettytable"
{| class="prettytable"
Linia 12: Linia 12:
! Obecna litera
! Obecna litera
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺍ</font>||<font size="5">ﺎ</font>||colspan="2"|||elif||a, e
|<font size="5">ﺍ</font> || <font size="5">ﺎ</font> ||colspan="2"||| elif || a, e
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺀ</font>||colspan="3"|||hemze||', a, e, i, u, ü
|<font size="5">ﺀ</font> ||colspan="3"||| hemze || ', a, e, i, u, ü
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺏ</font>||<font size="5">ﺐ</font>||<font size="5">ﺒ</font>||<font size="5">ﺑ</font>||be||b
|<font size="5">ﺏ</font> || <font size="5">ﺐ</font> || <font size="5">ﺒ</font> || <font size="5">ﺑ</font> || be || b
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﭖ</font>||<font size="5">ﭗ</font>||<font size="5">ﭙ</font>||<font size="5">ﭘ</font>||pe||p
|<font size="5">ﭖ</font> || <font size="5">ﭗ</font> || <font size="5">ﭙ</font> || <font size="5">ﭘ</font> || pe || p
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺕ</font>||<font size="5">ﺖ</font>||<font size="5">ﺘ</font>||<font size="5">ﺗ</font>||te||t
|<font size="5">ﺕ</font> || <font size="5">ﺖ</font> || <font size="5">ﺘ</font> || <font size="5">ﺗ</font> || te || t
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺙ</font>||<font size="5">ﺚ</font>||<font size="5">ﺜ</font>||<font size="5">ﺛ</font>||se||s
|<font size="5">ﺙ</font> || <font size="5">ﺚ</font> || <font size="5">ﺜ</font> || <font size="5">ﺛ</font> || se || s
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺝ</font>||<font size="5">ﺞ</font>||<font size="5">ﺠ</font>||<font size="5">ﺟ</font>||cim||c
|<font size="5">ﺝ</font> || <font size="5">ﺞ</font> || <font size="5">ﺠ</font> || <font size="5">ﺟ</font> || cim || c
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﭺ</font>||<font size="5">ﭻ</font>||<font size="5">ﭽ</font>||<font size="5">ﭼ</font>||çim||ç
|<font size="5">ﭺ</font> || <font size="5">ﭻ</font> || <font size="5">ﭽ</font> || <font size="5">ﭼ</font> || çim || ç
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺡ</font>||<font size="5">ﺢ</font>||<font size="5">ﺤ</font>||<font size="5">ﺣ</font>||ha||h
|<font size="5">ﺡ</font> || <font size="5">ﺢ</font> || <font size="5">ﺤ</font> || <font size="5">ﺣ</font> || ha || h
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺥ</font>||<font size="5">ﺦ</font>||<font size="5">ﺨ</font>||<font size="5">ﺧ</font>||hı||h
|<font size="5">ﺥ</font> || <font size="5">ﺦ</font> || <font size="5">ﺨ</font> || <font size="5">ﺧ</font> || || h
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺩ</font>||<font size="5">ﺪ</font>||colspan="2"|||dal||d
|<font size="5">ﺩ</font> || <font size="5">ﺪ</font> ||colspan="2"||| dal || d
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺫ</font>||<font size="5">ﺬ</font>||colspan="2"|||zel||z
|<font size="5">ﺫ</font> || <font size="5">ﺬ</font> ||colspan="2"||| zel || z
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺭ</font>||<font size="5">ﺮ</font>||colspan="2"|||re||r
|<font size="5">ﺭ</font> || <font size="5">ﺮ</font> ||colspan="2"||| re || r
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺯ</font>||<font size="5">ﺰ</font>||colspan="2"|||ze||z
|<font size="5">ﺯ</font> || <font size="5">ﺰ</font> ||colspan="2"||| ze || z
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﮊ</font>||<font size="5">ﮋ</font>||colspan="2"|||je||j
|<font size="5">ﮊ</font> || <font size="5">ﮋ</font> ||colspan="2"||| je || j
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺱ</font>||<font size="5">ﺲ</font>||<font size="5">ﺴ</font>||<font size="5">ﺳ</font>||sin||s
|<font size="5">ﺱ</font> || <font size="5">ﺲ</font> || <font size="5">ﺴ</font> || <font size="5">ﺳ</font> || sin || s
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺵ</font>||<font size="5">ﺶ</font>||<font size="5">ﺸ</font>||<font size="5">ﺷ</font>||şın||ş
|<font size="5">ﺵ</font> || <font size="5">ﺶ</font> || <font size="5">ﺸ</font> || <font size="5">ﺷ</font> || şın || ş
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺹ</font>||<font size="5">ﺺ</font>||<font size="5">ﺼ</font>||<font size="5">ﺻ</font>||sat, sad||s
|<font size="5">ﺹ</font> || <font size="5">ﺺ</font> || <font size="5">ﺼ</font> || <font size="5">ﺻ</font> || sat, sad || s
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺽ</font>||<font size="5">ﺾ</font>||<font size="5">ﻀ</font>||<font size="5">ﺿ</font>||dat, dad||d, z
|<font size="5">ﺽ</font> || <font size="5">ﺾ</font> || <font size="5">ﻀ</font> || <font size="5">ﺿ</font> || dat, dad || d, z
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻁ</font>||<font size="5">ﻂ</font>||<font size="5">ﻄ</font>||<font size="5">ﻃ</font>||tı||t
|<font size="5">ﻁ</font> || <font size="5">ﻂ</font> || <font size="5">ﻄ</font> || <font size="5">ﻃ</font> || || t
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻅ</font>||<font size="5">ﻆ</font>||<font size="5">ﻈ</font>||<font size="5">ﻇ</font>||zı||z
|<font size="5">ﻅ</font> || <font size="5">ﻆ</font> || <font size="5">ﻈ</font> || <font size="5">ﻇ</font> || || z
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻉ</font>||<font size="5">ﻊ</font>||<font size="5">ﻌ</font>||<font size="5">ﻋ</font>||ayın||'a, h
|<font size="5">ﻉ</font> || <font size="5">ﻊ</font> || <font size="5">ﻌ</font> || <font size="5">ﻋ</font> || ayın || 'a, h
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻍ</font>||<font size="5">ﻎ</font>||<font size="5">ﻐ</font>||<font size="5">ﻏ</font>||gayın||g, ğ
|<font size="5">ﻍ</font> || <font size="5">ﻎ</font> || <font size="5">ﻐ</font> || <font size="5">ﻏ</font> || gayın || g, ğ
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻑ</font>||<font size="5">ﻒ</font>||<font size="5">ﻔ</font>||<font size="5">ﻓ</font>||fe||f
|<font size="5">ﻑ</font> || <font size="5">ﻒ</font> || <font size="5">ﻔ</font> || <font size="5">ﻓ</font> || fe || f
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻕ</font>||<font size="5">ﻖ</font>||<font size="5">ﻘ</font>||<font size="5">ﻗ</font>||kaf||k
|<font size="5">ﻕ</font> || <font size="5">ﻖ</font> || <font size="5">ﻘ</font> || <font size="5">ﻗ</font> || kaf || k
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻙ</font>||<font size="5">ﻚ</font>||<font size="5">ﻜ</font>||<font size="5">ﻛ</font>||kef||k, g, ğ, n
|<font size="5">ﻙ</font> || <font size="5">ﻚ</font> || <font size="5">ﻜ</font> || <font size="5">ﻛ</font> || kef || k, g, ğ, n
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﮒ</font>||<font size="5">ﮓ</font>||<font size="5">ﮕ</font>||<font size="5">ﮔ</font>||gef||g, ğ
|<font size="5">ﮒ</font> || <font size="5">ﮓ</font> || <font size="5">ﮕ</font> || <font size="5">ﮔ</font> || gef || g, ğ
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﯓ</font>||<font size="5">ﯔ</font>||<font size="5">ﯖ</font>||<font size="5">ﯕ</font>||nef, sağır kef||n
|<font size="5">ﯓ</font> || <font size="5">ﯔ</font> || <font size="5">ﯖ</font> || <font size="5">ﯕ</font> || nef, sağır kef || n
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻝ</font>||<font size="5">ﻞ</font>||<font size="5">ﻠ</font>||<font size="5">ﻟ</font>||lam||l
|<font size="5">ﻝ</font> || <font size="5">ﻞ</font> || <font size="5">ﻠ</font> || <font size="5">ﻟ</font> || lam || l
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻡ</font>||<font size="5">ﻢ</font>||<font size="5">ﻤ</font>||<font size="5">ﻣ</font>||mim||m
|<font size="5">ﻡ</font> || <font size="5">ﻢ</font> || <font size="5">ﻤ</font> || <font size="5">ﻣ</font> || mim || m
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻥ</font>||<font size="5">ﻦ</font>||<font size="5">ﻨ</font>||<font size="5">ﻧ</font>||nun||n
|<font size="5">ﻥ</font> || <font size="5">ﻦ</font> || <font size="5">ﻨ</font> || <font size="5">ﻧ</font> || nun || n
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻭ</font>||<font size="5">ﻮ</font>||colspan="2"|||vav||v, o, ö, u, ü
|<font size="5">ﻭ</font> || <font size="5">ﻮ</font> ||colspan="2"||| vav || v, o, ö, u, ü
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻩ</font>||<font size="5">ﻪ</font>||<font size="5">ﻬ</font>||<font size="5">ﻫ</font>||he||h, e, a
|<font size="5">ﻩ</font> || <font size="5">ﻪ</font> || <font size="5">ﻬ</font> || <font size="5">ﻫ</font> || he || h, e, a
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻻ</font>||<font size="5">ﻼ</font>||colspan="2"|||lamelif||la
|<font size="5">ﻻ</font> || <font size="5">ﻼ</font> ||colspan="2"||| lamelif || la
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻯ</font>||<font size="5">ﻰ</font>||<font size="5">ﻴ</font>||<font size="5">ﻳ</font>||ye||y, ı, i
|<font size="5">ﻯ</font> || <font size="5">ﻰ</font> || <font size="5">ﻴ</font> || <font size="5">ﻳ</font> || ye || y, ı, i
|}
|}



Wersja z 21:14, 25 wrz 2015

Alfabet osmański (osm. الفبا, elifbâ) – wersja alfabetu perskiego używana dla języka osmańskiego w czasach Imperium Osmańskiego oraz wczesnym stadium Republiki Turcji, aż do zaadaptowania alfabetu łacińskiego dla tureckiego. Zmianę przyjęto oficjalnie poprzez ustawę nr 1353, Prawo Przyjęcia i Używania Alfabetu Tureckiego, uchwaloną w listopadzie 1928. Weszła ona w życie wraz z początkiem roku 1929, całkowicie zastępując alfabet osmański.

Pozycja izolowana Na końcu słowa W środku słowa Na początku słowa Nazwa Obecna litera
elif a, e
hemze ', a, e, i, u, ü
be b
pe p
te t
se s
cim c
çim ç
ha h
h
dal d
zel z
re r
ze z
je j
sin s
şın ş
sat, sad s
ﺿ dat, dad d, z
t
z
ayın 'a, h
gayın g, ğ
fe f
kaf k
kef k, g, ğ, n
gef g, ğ
nef, sağır kef n
lam l
mim m
nun n
vav v, o, ö, u, ü
he h, e, a
lamelif la
ye y, ı, i