Alfabet turecki (osmański): Różnice pomiędzy wersjami
Wygląd
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
gram. |
usunięcie zbędnych linków do dat, WP:SK |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{inne znaczenia|zmodyfikowanego zapisu perskiego|[[Alfabet turecki|inne znaczenia tego słowa]]}} |
{{inne znaczenia|zmodyfikowanego zapisu perskiego|[[Alfabet turecki|inne znaczenia tego słowa]]}} |
||
{{Dopracować|źródła=2012-03}} |
{{Dopracować|źródła=2012-03}} |
||
'''Alfabet osmański''' ([[język osmańsko-turecki|osm.]] الفبا, ''elifbâ'') – wersja [[alfabet perski|alfabetu perskiego]] używana dla [[język osmańsko-turecki|języka osmańskiego]] w czasach [[Imperium osmańskie|Imperium Osmańskiego]] oraz wczesnym stadium [[Turcja|Republiki Turcji]], aż do zaadaptowania [[Alfabet turecki (łaciński)|alfabetu łacińskiego dla tureckiego]]. Zmianę przyjęto oficjalnie poprzez ustawę nr 1353, ''Prawo Przyjęcia i Używania Alfabetu Tureckiego'', uchwaloną w |
'''Alfabet osmański''' ([[język osmańsko-turecki|osm.]] الفبا, ''elifbâ'') – wersja [[alfabet perski|alfabetu perskiego]] używana dla [[język osmańsko-turecki|języka osmańskiego]] w czasach [[Imperium osmańskie|Imperium Osmańskiego]] oraz wczesnym stadium [[Turcja|Republiki Turcji]], aż do zaadaptowania [[Alfabet turecki (łaciński)|alfabetu łacińskiego dla tureckiego]]. Zmianę przyjęto oficjalnie poprzez ustawę nr 1353, ''Prawo Przyjęcia i Używania Alfabetu Tureckiego'', uchwaloną w listopadzie 1928. Weszła ona w życie wraz z początkiem roku 1929, całkowicie zastępując alfabet osmański. |
||
{| class="prettytable" |
{| class="prettytable" |
||
Linia 12: | Linia 12: | ||
! Obecna litera |
! Obecna litera |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺍ</font>||<font size="5">ﺎ</font>||colspan="2"| |
|<font size="5">ﺍ</font> || <font size="5">ﺎ</font> ||colspan="2"| – || elif || a, e |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺀ</font>||colspan="3"| |
|<font size="5">ﺀ</font> ||colspan="3"| – || hemze || ', a, e, i, u, ü |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺏ</font>||<font size="5">ﺐ</font>||<font size="5">ﺒ</font>||<font size="5">ﺑ</font>||be||b |
|<font size="5">ﺏ</font> || <font size="5">ﺐ</font> || <font size="5">ﺒ</font> || <font size="5">ﺑ</font> || be || b |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﭖ</font>||<font size="5">ﭗ</font>||<font size="5">ﭙ</font>||<font size="5">ﭘ</font>||pe||p |
|<font size="5">ﭖ</font> || <font size="5">ﭗ</font> || <font size="5">ﭙ</font> || <font size="5">ﭘ</font> || pe || p |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺕ</font>||<font size="5">ﺖ</font>||<font size="5">ﺘ</font>||<font size="5">ﺗ</font>||te||t |
|<font size="5">ﺕ</font> || <font size="5">ﺖ</font> || <font size="5">ﺘ</font> || <font size="5">ﺗ</font> || te || t |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺙ</font>||<font size="5">ﺚ</font>||<font size="5">ﺜ</font>||<font size="5">ﺛ</font>||se||s |
|<font size="5">ﺙ</font> || <font size="5">ﺚ</font> || <font size="5">ﺜ</font> || <font size="5">ﺛ</font> || se || s |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺝ</font>||<font size="5">ﺞ</font>||<font size="5">ﺠ</font>||<font size="5">ﺟ</font>||cim||c |
|<font size="5">ﺝ</font> || <font size="5">ﺞ</font> || <font size="5">ﺠ</font> || <font size="5">ﺟ</font> || cim || c |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﭺ</font>||<font size="5">ﭻ</font>||<font size="5">ﭽ</font>||<font size="5">ﭼ</font>||çim||ç |
|<font size="5">ﭺ</font> || <font size="5">ﭻ</font> || <font size="5">ﭽ</font> || <font size="5">ﭼ</font> || çim || ç |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺡ</font>||<font size="5">ﺢ</font>||<font size="5">ﺤ</font>||<font size="5">ﺣ</font>||ha||h |
|<font size="5">ﺡ</font> || <font size="5">ﺢ</font> || <font size="5">ﺤ</font> || <font size="5">ﺣ</font> || ha || h |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺥ</font>||<font size="5">ﺦ</font>||<font size="5">ﺨ</font>||<font size="5">ﺧ</font>||hı||h |
|<font size="5">ﺥ</font> || <font size="5">ﺦ</font> || <font size="5">ﺨ</font> || <font size="5">ﺧ</font> || hı || h |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺩ</font>||<font size="5">ﺪ</font>||colspan="2"| |
|<font size="5">ﺩ</font> || <font size="5">ﺪ</font> ||colspan="2"| – || dal || d |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺫ</font>||<font size="5">ﺬ</font>||colspan="2"| |
|<font size="5">ﺫ</font> || <font size="5">ﺬ</font> ||colspan="2"| – || zel || z |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺭ</font>||<font size="5">ﺮ</font>||colspan="2"| |
|<font size="5">ﺭ</font> || <font size="5">ﺮ</font> ||colspan="2"| – || re || r |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺯ</font>||<font size="5">ﺰ</font>||colspan="2"| |
|<font size="5">ﺯ</font> || <font size="5">ﺰ</font> ||colspan="2"| – || ze || z |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﮊ</font>||<font size="5">ﮋ</font>||colspan="2"| |
|<font size="5">ﮊ</font> || <font size="5">ﮋ</font> ||colspan="2"| – || je || j |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺱ</font>||<font size="5">ﺲ</font>||<font size="5">ﺴ</font>||<font size="5">ﺳ</font>||sin||s |
|<font size="5">ﺱ</font> || <font size="5">ﺲ</font> || <font size="5">ﺴ</font> || <font size="5">ﺳ</font> || sin || s |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺵ</font>||<font size="5">ﺶ</font>||<font size="5">ﺸ</font>||<font size="5">ﺷ</font>||şın||ş |
|<font size="5">ﺵ</font> || <font size="5">ﺶ</font> || <font size="5">ﺸ</font> || <font size="5">ﺷ</font> || şın || ş |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺹ</font>||<font size="5">ﺺ</font>||<font size="5">ﺼ</font>||<font size="5">ﺻ</font>||sat, sad||s |
|<font size="5">ﺹ</font> || <font size="5">ﺺ</font> || <font size="5">ﺼ</font> || <font size="5">ﺻ</font> || sat, sad || s |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﺽ</font>||<font size="5">ﺾ</font>||<font size="5">ﻀ</font>||<font size="5">ﺿ</font>||dat, dad||d, z |
|<font size="5">ﺽ</font> || <font size="5">ﺾ</font> || <font size="5">ﻀ</font> || <font size="5">ﺿ</font> || dat, dad || d, z |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﻁ</font>||<font size="5">ﻂ</font>||<font size="5">ﻄ</font>||<font size="5">ﻃ</font>||tı||t |
|<font size="5">ﻁ</font> || <font size="5">ﻂ</font> || <font size="5">ﻄ</font> || <font size="5">ﻃ</font> || tı || t |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﻅ</font>||<font size="5">ﻆ</font>||<font size="5">ﻈ</font>||<font size="5">ﻇ</font>||zı||z |
|<font size="5">ﻅ</font> || <font size="5">ﻆ</font> || <font size="5">ﻈ</font> || <font size="5">ﻇ</font> || zı || z |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﻉ</font>||<font size="5">ﻊ</font>||<font size="5">ﻌ</font>||<font size="5">ﻋ</font>||ayın||'a, h |
|<font size="5">ﻉ</font> || <font size="5">ﻊ</font> || <font size="5">ﻌ</font> || <font size="5">ﻋ</font> || ayın || 'a, h |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﻍ</font>||<font size="5">ﻎ</font>||<font size="5">ﻐ</font>||<font size="5">ﻏ</font>||gayın||g, ğ |
|<font size="5">ﻍ</font> || <font size="5">ﻎ</font> || <font size="5">ﻐ</font> || <font size="5">ﻏ</font> || gayın || g, ğ |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﻑ</font>||<font size="5">ﻒ</font>||<font size="5">ﻔ</font>||<font size="5">ﻓ</font>||fe||f |
|<font size="5">ﻑ</font> || <font size="5">ﻒ</font> || <font size="5">ﻔ</font> || <font size="5">ﻓ</font> || fe || f |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﻕ</font>||<font size="5">ﻖ</font>||<font size="5">ﻘ</font>||<font size="5">ﻗ</font>||kaf||k |
|<font size="5">ﻕ</font> || <font size="5">ﻖ</font> || <font size="5">ﻘ</font> || <font size="5">ﻗ</font> || kaf || k |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﻙ</font>||<font size="5">ﻚ</font>||<font size="5">ﻜ</font>||<font size="5">ﻛ</font>||kef||k, g, ğ, n |
|<font size="5">ﻙ</font> || <font size="5">ﻚ</font> || <font size="5">ﻜ</font> || <font size="5">ﻛ</font> || kef || k, g, ğ, n |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﮒ</font>||<font size="5">ﮓ</font>||<font size="5">ﮕ</font>||<font size="5">ﮔ</font>||gef||g, ğ |
|<font size="5">ﮒ</font> || <font size="5">ﮓ</font> || <font size="5">ﮕ</font> || <font size="5">ﮔ</font> || gef || g, ğ |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﯓ</font>||<font size="5">ﯔ</font>||<font size="5">ﯖ</font>||<font size="5">ﯕ</font>||nef, sağır kef||n |
|<font size="5">ﯓ</font> || <font size="5">ﯔ</font> || <font size="5">ﯖ</font> || <font size="5">ﯕ</font> || nef, sağır kef || n |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﻝ</font>||<font size="5">ﻞ</font>||<font size="5">ﻠ</font>||<font size="5">ﻟ</font>||lam||l |
|<font size="5">ﻝ</font> || <font size="5">ﻞ</font> || <font size="5">ﻠ</font> || <font size="5">ﻟ</font> || lam || l |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﻡ</font>||<font size="5">ﻢ</font>||<font size="5">ﻤ</font>||<font size="5">ﻣ</font>||mim||m |
|<font size="5">ﻡ</font> || <font size="5">ﻢ</font> || <font size="5">ﻤ</font> || <font size="5">ﻣ</font> || mim || m |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﻥ</font>||<font size="5">ﻦ</font>||<font size="5">ﻨ</font>||<font size="5">ﻧ</font>||nun||n |
|<font size="5">ﻥ</font> || <font size="5">ﻦ</font> || <font size="5">ﻨ</font> || <font size="5">ﻧ</font> || nun || n |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﻭ</font>||<font size="5">ﻮ</font>||colspan="2"| |
|<font size="5">ﻭ</font> || <font size="5">ﻮ</font> ||colspan="2"| – || vav || v, o, ö, u, ü |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﻩ</font>||<font size="5">ﻪ</font>||<font size="5">ﻬ</font>||<font size="5">ﻫ</font>||he||h, e, a |
|<font size="5">ﻩ</font> || <font size="5">ﻪ</font> || <font size="5">ﻬ</font> || <font size="5">ﻫ</font> || he || h, e, a |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﻻ</font>||<font size="5">ﻼ</font>||colspan="2"| |
|<font size="5">ﻻ</font> || <font size="5">ﻼ</font> ||colspan="2"| – || lamelif || la |
||
|- align="center" |
|- align="center" |
||
|<font size="5">ﻯ</font>||<font size="5">ﻰ</font>||<font size="5">ﻴ</font>||<font size="5">ﻳ</font>||ye||y, ı, i |
|<font size="5">ﻯ</font> || <font size="5">ﻰ</font> || <font size="5">ﻴ</font> || <font size="5">ﻳ</font> || ye || y, ı, i |
||
|} |
|} |
||
Wersja z 21:14, 25 wrz 2015
Alfabet osmański (osm. الفبا, elifbâ) – wersja alfabetu perskiego używana dla języka osmańskiego w czasach Imperium Osmańskiego oraz wczesnym stadium Republiki Turcji, aż do zaadaptowania alfabetu łacińskiego dla tureckiego. Zmianę przyjęto oficjalnie poprzez ustawę nr 1353, Prawo Przyjęcia i Używania Alfabetu Tureckiego, uchwaloną w listopadzie 1928. Weszła ona w życie wraz z początkiem roku 1929, całkowicie zastępując alfabet osmański.
Pozycja izolowana | Na końcu słowa | W środku słowa | Na początku słowa | Nazwa | Obecna litera |
---|---|---|---|---|---|
ﺍ | ﺎ | – | elif | a, e | |
ﺀ | – | hemze | ', a, e, i, u, ü | ||
ﺏ | ﺐ | ﺒ | ﺑ | be | b |
ﭖ | ﭗ | ﭙ | ﭘ | pe | p |
ﺕ | ﺖ | ﺘ | ﺗ | te | t |
ﺙ | ﺚ | ﺜ | ﺛ | se | s |
ﺝ | ﺞ | ﺠ | ﺟ | cim | c |
ﭺ | ﭻ | ﭽ | ﭼ | çim | ç |
ﺡ | ﺢ | ﺤ | ﺣ | ha | h |
ﺥ | ﺦ | ﺨ | ﺧ | hı | h |
ﺩ | ﺪ | – | dal | d | |
ﺫ | ﺬ | – | zel | z | |
ﺭ | ﺮ | – | re | r | |
ﺯ | ﺰ | – | ze | z | |
ﮊ | ﮋ | – | je | j | |
ﺱ | ﺲ | ﺴ | ﺳ | sin | s |
ﺵ | ﺶ | ﺸ | ﺷ | şın | ş |
ﺹ | ﺺ | ﺼ | ﺻ | sat, sad | s |
ﺽ | ﺾ | ﻀ | ﺿ | dat, dad | d, z |
ﻁ | ﻂ | ﻄ | ﻃ | tı | t |
ﻅ | ﻆ | ﻈ | ﻇ | zı | z |
ﻉ | ﻊ | ﻌ | ﻋ | ayın | 'a, h |
ﻍ | ﻎ | ﻐ | ﻏ | gayın | g, ğ |
ﻑ | ﻒ | ﻔ | ﻓ | fe | f |
ﻕ | ﻖ | ﻘ | ﻗ | kaf | k |
ﻙ | ﻚ | ﻜ | ﻛ | kef | k, g, ğ, n |
ﮒ | ﮓ | ﮕ | ﮔ | gef | g, ğ |
ﯓ | ﯔ | ﯖ | ﯕ | nef, sağır kef | n |
ﻝ | ﻞ | ﻠ | ﻟ | lam | l |
ﻡ | ﻢ | ﻤ | ﻣ | mim | m |
ﻥ | ﻦ | ﻨ | ﻧ | nun | n |
ﻭ | ﻮ | – | vav | v, o, ö, u, ü | |
ﻩ | ﻪ | ﻬ | ﻫ | he | h, e, a |
ﻻ | ﻼ | – | lamelif | la | |
ﻯ | ﻰ | ﻴ | ﻳ | ye | y, ı, i |