Olusẹgun Ọbasanjọ

Olusẹgun Ọbasanjọ

Data i miejsce urodzenia	1937 Abeokuta
12. Prezydent Nigerii
Okres	od 29 maja 1999 do 29 maja 2007
Przynależność polityczna	Ludowo-Demokratyczna Partia Nigerii
Poprzednik	Abdulsalami Abubakar
Następca	Umaru Yar'Adua
Głowa Wojskowego Rządu Federalnego
Okres	od 13 lutego 1976 do 1 października 1979
Przynależność polityczna	(przywódca wojskowy)
Poprzednik	Murtala Mohammed
Następca	Shehu Shagari

{{Polityk infobox}} Nieoczekiwana grafika: "grafika" oraz "miejsce urodzenia".

Oluṣẹgun Matthew Okikiọla Arẹmu Ọbasanjọ (ur. 3 marca 1937 w Abeokuta) – emerytowany generał armii Nigerii i były dwukrotny prezydent Nigerii, w latach 1976-1979 jako dyktator wojskowy, a od 1999 do 2007 demokratycznie wybrany prezydent. Jest chrześcijaninem pochodzącym z plemienia Joruba.

Dzieciństwo i kariera wojskowa

Urodził się w Abeokuta w stanie Ogun, a dorastał w Owu w tym samym stanie. W wieku 18 lat wstąpił do armii. Po przejściu szkolenia został oficerem i walczył w czasie Wojny Domowej w Nigerii przeciwko zbuntowanej Biafrze po stronie wojsk rządowych.

Po udziale w zamachu stanu dokonanym 29 lipca 1979 przez Murtala Ramat Mohammeda został mianowany jego zastępcą. Władzę objął w wyniku przypadku, gdy zamachowcy pragnący zabić najważniejszych dowódców wojskowych przez pomyłkę zamordowali innego oficera w jego miejsce. Jako dotychczasowy człowiek numer dwa Ọbasanjọ został 13 luty 1976 głową państwa.

Przeprowadził program reform, w tym poprawę jakości administracji i przygotowania do przekazania władzy rządom cywilnym. 1 września 1979 prezydentem Nigerii został Shehu Shagari i Ọbasanjọ został pierwszym afrykańskim dyktatorem wojskowym, który dobrowolnie oddał władzę.

Późniejsza działalność

W czasie dyktatury Sani Abacha w latach 1993-1998 Ọbasanjọ został uwięziony za publiczne krytykowanie władz za naruszanie praw człowieka. Będąc w więzieniu oświadczył, że jest nowonarodzonym chrześcijaninem.

Po niespodziewanej śmierci Abacha został wypuszczony na wolność i zdobył nominację Ludowej Partii Demokratycznej jako jej kandydat na prezydenta. Wygrał wybory w 1999 roku i został pierwszym cywilnym prezydentem po 16 latach rządów wojskowych. W czasie swojej prezydentury odbył wiele podróży zagranicznych starając się poprawić negatywny wizerunek Nigerii, jaki dominował w państwach zachodnich w wyniku działań poprzedników. W polityce wewnętrznej skłócony był zarówno z dwuizbowym parlamentem, jak i z własną partią. Udało mu się jednak przetrwać próby impeachmentu i wprowadzić ustawy antykorupcyjne, a także uzyskać nominację w nadchodzących wyborach.

Wybory w 2003 nabrały charaktery religijnego, gdy głównym oponentem Ọbasanjọ został gen. Muhammadu Buhari, który miał poparcie muzułmańskiej północy kraju. Jednocześnie podczas głosowania dopatrzono się nieprawidłowości, ostatecznie jednak Ọbasanjọ ponownie został prezydentem z przewagą 11 milionów głosów nad Buharim. Druga kadencja odznaczała się aktywniejszą polityką wewnętrzną. W polityce gospodarczej oparł się na technokratach i okres recesji trwający od 1987 roku zamienił się we wzrost gospodarczy na poziomie 6% rocznie w czasie rządów Ọbasanjọ. Rezerwy walutowe wzrosły z 2 mld dolarów w 1999 roku do 43 mld w 2007. Za swoje działania antykorupcyjne był jednocześnie chwalony na całym świecie jak i krytykowany za selektywność, która miała uderzać w jego oponentów politycznych. Nigdy także nie udało się zwalczyć korupcji na poziomie stanów w ten sam sposób jak na poziomie federalnym.

Pod koniec drugiej kadencji Ọbasanjọ próbował zmienić prawo, by móc kandydować po raz trzeci lecz w wyniku silnej opozycji poddał się. Po odejściu ze stanowiska zachował władzę w swojej partii i z tej pozycji kontrolował jej nominacje, by niejako z tylnego siedzenia kontrolować działania rządu.

Życie prywatne

Ọbasanjọ był dwukrotnie żonaty. Najpierw z Lyndą Ọbasanjọ, a następnie ze Stellą Ọbasanjọ. Obie żony nie żyją. Natomiast jego liczne dzieci mieszkają w Nigerii, USA i Wielkiej Brytanii.