Amy Winehouse

Amy Winehouse

Występ Winehouse na festiwalu Eurockéennes we Francji w 2007
Imię i nazwisko	Amy Jade Winehouse
Data i miejsce urodzenia	14 września 1983 Londyn
Data i miejsce śmierci	23 lipca 2011 Londyn
Przyczyna śmierci	zatrucie alkoholem
Instrumenty	gitara klasyczna, gitara elektryczna
Gatunki	R&B, soul, jazz
Zawód	piosenkarka, kompozytorka, autorka tekstów
Aktywność	1998–2011
Wydawnictwo	Island Records
Strona internetowa

Amy Jade Winehouse (ur. 14 września 1983 w Londynie, zm. 23 lipca 2011 tamże) – brytyjska piosenkarka wykonująca muzykę z pogranicza soulu, jazzu i R&B, kompozytorka i autorka tekstów piosenek.

Charakteryzował ją głęboki, ekspresywny, mezzosopranowy wokal, a jej twórczość opierała się na autorskich tekstach piosenek odnoszących się do osobistych przeżyć.

Jej płyty i piosenki otrzymały blisko 60 nagród i nominacji do prestiżowych nagród muzycznych. Debiutancki album Winehouse, Frank (2003), osiągnął znaczny sukces komercyjny i zdobył uznanie krytyków, m.in. nominację do Mercury Prize. Za następny album, Back to Black (2006), Winehouse otrzymała w 2008 rekordową liczbę pięciu nagród Grammy, m.in. dla najlepszego nowego artysty oraz za nagranie roku i piosenkę roku. Winehouse otrzymała również trzy najważniejsze nagrody Ivor Novello Awards: w 2004 i 2007 za najlepszą piosenkę współczesną (za „Stronger Than Me” i „Rehab”) oraz za najlepszą piosenkę muzycznie i lirycznie w 2008 („Love Is a Losing Game”). Otrzymała również w 2007 nagrodę Brit Award dla najlepszej brytyjskiej artystki.

Trapiona licznymi uzależnieniami i problemami ze zdrowiem psychicznym, zmarła w wieku 27 lat w swoim domu w Londynie w wyniku zatrucia alkoholowego, dołączając tym samym do tzw. Klubu 27.

W 2012 została sklasyfikowana na 26. miejscu na liście 100 najważniejszych kobiet w muzyce prowadzonej przez stację VH1. Jej płyta Back to Black pośmiertnie stała się najlepiej sprzedającym się albumem w XXI w. w Wielkiej Brytanii.

Dzieciństwo

Amy Winehouse urodziła się w szpitalu Chase Farm, w północnym Londynie, w żydowskiej rodzinie. Jej ojciec, Mitchell „Mitch” Winehouse, był montażystą paneli okiennych, a później kierowcą taksówki, zaś jej matka Janis Winehouse (z domu Seaton), była farmaceutką. Przodkowie Winehouse byli rosyjskimi i polskimi Żydami, którzy wyemigrowali do Londynu. Amy miała starszego brata Alexa (ur. 1979). Rodzina mieszkała w dzielnicy Southgate w Londynie, gdzie Amy uczęszczała do szkoły podstawowej Osidge oraz przez pewien czas również do niedzielnej szkółki żydowskiej. W jednym z wywiadów stwierdziła, że nienawidziła szkółki niedzielnej i uprosiła ojca, aby ją z niej wypisał, w rezultacie czego jej wiedza o religii żydowskiej była znikoma. W tym samym wywiadzie stwierdziła też, że bywała w synagodze tylko raz do roku w czasie święta Jom Kipur.

Kilkoro członków rodziny, zarówno po stronie jej matki, jak i ojca było zawodowymi muzykami jazzowymi. Jej babcia, Cynthia, była piosenkarką i przyjaciółką saksofonisty Ronnie Scotta. Ona, oraz jej rodzice wpłynęli na wczesne zainteresowanie Amy muzyką jazzową. Jej ojciec, Mitch, często śpiewał jej piosenki Franka Sinatry. Amy kilka razy uratowała się przed karami w szkole wykonując w gabinecie dyrektorki swoją ulubioną piosenkę Sinatry Fly Me to the Moon. Rodzice Amy rozwiedli się, gdy miała 9 lat. Mieszkała z matką, ale weekendy spędzała u ojca i jego partnerki w Hatfield Heath, Essex.

W 1992 r. jej babka, Cynthia, zaproponowała, aby Amy zaczęła uczęszczać do szkoły teatralnej Susi Earnshaw, gdzie przez cztery lata brała weekendowe lekcje śpiewu i stepowania. W szkole tej założyła razem z koleżanką Juliette Ashby amatorski zespół Sweet ‘n’ Sour, a następnie przeniosła się do szkoły teatralnej Sylvi Young, do której uczęszczała do 16. roku życia. Mówiono, że ze szkoły tej usunięto ją w wieku 14 lat za złe zachowanie i noszenie kolczyka w nosie, jednak sama Sylvia Young, a także jej ojciec temu zaprzeczyli. W 1997 r. Amy pojawiła się w odcinku serialu The Fast Show, razem z innymi uczniami szkoły Sylvii Young, co uprawdopodobnia wersję jej ojca. Po opuszczeniu szkoły Sylvii Young, Amy uczęszczała kolejno do Mount School w Mill Hill, BRIT School w Selhurst, Croydon i Osidge JMI School.

Kariera muzyczna

Początki

Po tym jak Amy zaczęła grać na gitarze swojego brata Alexa, ojciec kupił jej własną, gdy miała 14 lat. Amy zaczęła sama komponować rok później. W wieku 16 lat zaczęła pracować okazyjnie jako dziennikarka działu rozrywki dla World Entertainment News Network oraz śpiewać z lokalną grupą o nazwie Bolsha Band. W lipcu 2000 została „wyróżnioną wokalistką” w National Youth Jazz Orchestra, gdzie śpiewała piosenki inspirowane twórczością Sarah Vaughan i Dinah Washington.

Dobry przyjaciel Amy, śpiewak soulowy Tyler James, wysłał jej taśmę demo do pracownika działu artystycznego jednej z wytwórni płytowych. Dzięki temu Winehouse podpisała w 2002 r. umowę z firmą Simona Fullera i zaczęła otrzymywać gażę w wysokości 250 funtów na poczet przyszłych dochodów. Firma rozwijała jej talent i pozwalała śpiewać w Cobden Club standardy jazzowe, ale utrzymywała jej pełne zdolności wokalne w tajemnicy. Jej przyszły agent z Island Records Darcus Beese usłyszał o niej przez przypadek, gdy menedżer zespołu The Lewinson Brothers zaprezentował mu kilka nagrań jego klientów, w których Amy była główną wokalistką. Gdy spytał kto jest tą wokalistką, odpowiedziano mu, że to tajemnica. Darcus Beese poszukiwał odpowiedzi na to pytanie przez kilka miesięcy, chcąc podpisać z Amy umowę. Winehouse w tym czasie nagrała jednak już kilka utworów i podpisała umowę z wytwórnią EMI. W trakcie tych nagrań nawiązała współpracę z Salaamem Remi, jej późniejszym głównym producentem. Gdy Beese dowiedział się w końcu kim ona jest, przedstawił ją swojemu szefowi Nickowi Gatfieldowi, który podjął liczne wysiłki, aby ją przejąć od wytwórni EMI i potem Virgin, bo był przekonany, że jest rynkowe zapotrzebowanie na naturalny, nietypowy, autentyczny damski talent wokalny nie będący sztucznym produktem telewizyjnych reality shows.

2003–2004: Frank

Amy Winehouse w 2004

Debiutancki album Winehouse, zatytułowany Frank, został wydany 20 października 2003. Jego producentem był Salaam Remi. Większość utworów na płycie inspirowana jest muzyką jazzową. Piosenki zostały napisane przez Amy; jedynie dwa covery nie posiadają wkładu własnego artystki. Album został ciepło przyjęty przez krytyków muzycznych. Znawcy muzyki jazzowej podkreślają, że głos Winehouse można było porównywać do śpiewaczek takich jak Sarah Vaughan czy Nina Simone.

W 2004 Winehouse została nominowana do BRIT Awards w kategorii „Najlepsza solowa artystka”. W tym samym czasie jej debiutancki album uzyskał w jej rodzinnym kraju status platynowego, a ona sama otrzymała nagrodę najlepszego twórcy tekstów muzycznych Ivor Novello Awards za utwór „Stronger Than Me” (wyprodukowany przez Salaama Remiego). Płyta została nominowana do nagrody Mercury Music Prize 2004. W tym samym roku Winehouse pojawiła się na takich festiwalach jak Glastonbury Festival, czy V Festival. Po wydaniu albumu, Winehouse skomentowała, że była współtwórczynią albumu jedynie w 80%, ponieważ Island Records umieściło w niej kilka piosenek i miksów ignorując jej opinie. Na bazie albumu wydano też trzy single: „Take the Box”, „In My Bed/You Sent Me Flying” i „Fuck Me Pumps / Help Yourself”.

2006–2007 Back to Black i międzynarodowe tournée

Amy Winehouse w Berlinie (2007)

W odróżnieniu do jej poprzedniego albumu, który był inspirowany standardami jazzowymi, uwaga Winehouse skierowała się ku żeńskim zespołom lat 50. i 60. XX w. Zatrudniła dawny zespół Sharon Jones, „Dap-Kings”, w roli akompaniamentu w studio i na koncertach. W maju 2006, nagrania demo Winehouse, „You Know I’m No Good” i „Rehab”, pojawiły się w nowojorskim programie Marka Ronsona, nadawanym w radio East Village. Album Back to Black, na który składa się 11 utworów, został nagrany w 5 miesięcy, wspólnie przez Salaama Remi i Ronsona. Przed wydaniem płyty przygotowano nowy layout oficjalnej strony internetowej Winehouse i rozpoczęto intensywną promocję. Płyta weszła do sprzedaży 30 października 2006 w Wielkiej Brytanii. Przez 2 tygodnie stycznia 2007 znajdowała się na szczycie UK Albums Chart i utrzymywała na niej przez kilka kolejnych tygodni aż do końca lutego. W Stanach Zjednoczonych, doszła do siódmej pozycji na liście Billboard 200. Z liczbą 1,85 miliona zakupionych egzemplarzy, płyta stała się najlepiej sprzedającym się albumem w 2007 r. w Wielkiej Brytanii.

Album zrodził szereg hitowych singli. Pierwszym z nich był wyprodukowany przez Ronsona „Rehab”. Tygodnik Time nadał „Rehab” tytuł piosenki roku 2007 i zajmowała ona przez kilka miesięcy pozycję w pierwszej dziesiątce najważniejszych list muzycznych w USA i Wielkiej Brytanii. Drugi singiel, który promował Back to Black w USA, „You Know I’m No Good”, został wypuszczony w styczniu 2007 razem z remiksem z wokalami Ghostface Killah. Doszedł on do pozycji 18 na liście najlepszych singli w Wielkiej Brytanii. Tytułowe nagranie, piosenka „Back to Black” zostało wydane w formie singla w kwietniu 2007 w Wielkiej Brytanii i osiągnęło tylko pozycję 25, ale miał lepsze wyniki w reszcie Europy. Dwa kolejne single, „Tears Dry on Their Own” i „Love Is a Losing Game” nie osiągnęły już takiego sukcesu.

Edycja „deluxe” Back to Black została wydana 5 listopada 2007 w Wielkiej Brytanii. Na bonusowy dysk „B-sides” składały się rzadkie nagrania na żywo, a także piosenka „Valerie”. Debiutanckie DVD „I Told You I Was Trouble: Live in London” wyszło 5 tego samego dnia co edycja „deluxe” w Wielkiej Brytanii i 13 listopada w Stanach Zjednoczonych. Zawierało ono zapisy występów na żywo z londyńskiego klubu Shepherd’s Bush Empire i 50-minutowy dokument podsumowujący dotychczasową kariery piosenkarki. 20 listopada 2007 został wydany w Stanach Zjednoczonych album „Frank”, który spotkał się z życzliwymi recenzjami. Album zadebiutował na 61 miejscu listy Billboard 200 chart.

Poza pracą nad własnym albumem, Winehouse współpracowała z innymi artystami. Winehouse była wokalistką piosenki „Valerie” na solowym albumie Ronsona „Version”. Piosenka dotarła do drugiego miejsca w Wielkiej Brytanii, zaraz po jej wydaniu w formie singla w listopadzie. „Valerie” była nominowana w trakcie Brit Award 2008 do nagrody za „Najlepszy Brytyjski Singiel”. Jej nagranie z byłą członkinią zespołu Sugababe, Mutya Bueną „B Boy Baby”, zostało wydane 17 grudnia 2007. Pełniło rolę czwartego singla debiutanckiego albumu Bueny „Real Girl”. Winehouse planowała też wspólne nagranie z Missy Elliott do ich albumu „Block Party”.

We wrześniu i październiku 2006 Winehouse, w ramach promocji albumu Back to Black śpiewała na licznych koncertach, w tym na transmitowanym w telewizji koncercie dobroczynnym Little Noise Sessions w Union Chapel, w dzielnicy Islington, w Londynie. 31 grudnia 2006 Winehouse pojawiła się w transmitowanym na żywo w BBC programie Annual Hootenanny, Jools Hollanda, gdzie zaśpiewała cover „I Heard It Through the Grapevine” Marvina Gaye'a z Paulem Wellerem i Orkiestrą Holland’s Rhythm and blues. Począwszy do lutego 2007 odbyła własne tournée składające się z 14 koncertów. Na własną prośbę Bruce Willis zapowiedział ją przed jej występem na 2007 MTV Movie Awards w Universal City, w Kalifornii. Przed ceremonią rozdania nagród w Las Vegas, zdenerwowała organizatorów, wybierając się na wycieczkę tuż przed tą imprezą. Latem 2007 roku występowała na kilku festiwalach, w tym: Isle of Wight Festival i Glastonbury Festival w Anglii, Lollapalooza w Chicago, belgijskim Rock Werchter i Virgin Music Festival w Baltimore.

Pod koniec 2007 nastąpił pierwszy, publicznie znany kryzys w karierze Winehouse. W listopadzie 2007, dopiero co rozpoczynająca się 17-dniowa trasa koncertowa została zakłócona przez wygwizdanie Amy i jej zejście ze sceny National Indoor Arena w Birmingham. Krytyk z gazety Birmingham Mail napisał: „była to jedna z najsmutniejszych nocy w moim życiu... Widziałem, że utalentowana artystka zredukowała się do zera, potykając się na scenie i niewybaczalnie przeklinając na publiczność.” Kolejne koncerty kończyły się podobnie, na przykład, fani na jej koncercie w Hammersmith Apollo w Londynie, mówili, że „wyglądała na całkowicie odurzoną”. 27 listopada 2007, artystka odwołała swoje koncerty do końca roku usprawiedliwiając się zaleceniem lekarza, aby całkowicie odpocząć. Oświadczenie wydane przez Live Nation, firmę organizującą jej koncerty, usprawiedliwiało tę decyzję „wysiłkiem związanym z koncertowaniem i intensywnym napięciem emocjonalnym, którym Amy była poddana w ostatnich tygodniach”.

2008: Szczyt kariery

W trakcie Virgin Festival, Baltimore, 2007

13 stycznia 2008 album Back to Black zajmował pierwsze miejsce na listach w całej Europie przez trzy kolejne tygodnie. Po kilkumiesięcznej przerwie w koncertowaniu, 20 lutego 2008, Winehouse wykonała „Valerie” z Markiem Ronsonem, a następnie zaśpiewała „Love Is a Losing Game” w trakcie gali 2008 Brit Awards. Prosiła słuchaczy, aby „zrobić trochę hałasu dla jej Blake’a”, w związku z aresztowaniem jej męża.

W lutym 2008, Winehouse otrzymała nagrody Grammy w następujących kategoriach: „Najlepsza wokalistka popowa roku”, „Nagranie roku”, „Piosenka roku” (za singiel „Rehab”) oraz „Najlepszy album wokalny”. Ponadto, Black to Black otrzymał nominację do nagrody „Album roku”. Jej współpraca z Ronsonem została nagrodzona w kategorii „Producenta roku” w kategorii muzyki nie-klasycznej. Piosenkarka otrzymała też nagrodę Grammy dla „Najlepszego nowego artysty”. Dzięki takiej liczbie nagród Grammy w jednym roku trafiła do Księgi Światowych Rekordów Guinnessa. Ze względu na to, że nie otrzymała wizy do USA na czas, przez co nie pojawiła się osobiście na gali, była zmuszona wykonać dwie piosenki – „You Know I’m No Good” i „Rehab” – ze studia w Londynie, za pośrednictwem łącza satelitarnego.

Po ceremonii rozdania nagród Grammy, sprzedaż albumu Back to Black jeszcze wzrosła i skoczyła na drugą z siódmej pozycję na liście US Billboard 200. Edycja „deluxe” albumu Back to Black osiągnęła pierwszą pozycję na brytyjskiej liście sprzedaży 2 marca 2008. Jednocześnie, oryginalna edycja albumu utrzymywała się w pierwszej trzydziestce na tej samej liście przez 68 tygodni od rozpoczęcia sprzedaży, a album Frank zajmował pozycję 35.

Na początku marca 2008 Winehouse wykonała 40-minutowy recital na otwarcie butiku „Fendi” w Paryżu. Do 12 marca, Back to Black sprzedało się w ogólnej liczbie 2 467 575 egzemplarzy, z czego 318 350 w ostatnich 10 tygodniach, dzięki czemu album wszedł po raz pierwszy na listę 10 najlepiej sprzedających się płyt w XXI stuleciu. 7 kwietnia album był na pierwszej pozycji na europejskich listach popularności przez sześć kolejnych tygodni i trzynaście ogółem. 14 kwietnia 2008 zostało wydane DVD z 78-minutowym filmem dokumentalnym Amy Winehouse – The Girl Done Good: A Documentary Review. Na dokument składały się: wywiady z osobami, które znały Amy od dzieciństwa, z ludźmi, którzy pomogli jej w osiągnięciu sukcesu oraz ekspertów muzyki jazzowej i pop-kultury.

W ramach Ivor Novello Awards w 2008 Winehouse jako pierwsza artystka w historii otrzymała dwie nominacje do najważniejszej nagrody: najlepsza piosenka muzycznie i lirycznie. Otrzymała tę nagrodę za „Love Is a Losing Game” i była nominowana za „You Know I’m No Good”. Ponadto, jej piosenka „Rehab”, która już raz otrzymała nagrodę w 2006, była nominowana w kategorii najlepiej sprzedającej się piosenki w 2008. Winehouse była też nominowana w kategorii „Wydarzenie roku” do nagrody 2008 MTV Europe Award.

Chociaż jej ojciec, menadżer i kilkoro członków jej zespołu, podobno próbowali ją powstrzymać, Winehouse wystąpiła w trakcie festiwalu Rock in Rio Lisboa w maju 2008. Chociaż jakość jej występu została obniżona spóźnionym przybyciem i problemami z głosem, publiczność przyjęła ją ciepło. Oprócz własnych piosenek, wykonała ona też dwa covery zespołu The Specials. Następnie wystąpiła na koncercie z okazji 90. urodzin Nelsona Mandeli w Londyńskim Hyde Parku 27 czerwca, aby zaraz następnego dnia dać koncert w trakcie Glastonbury Festival. 12 lipca wykonała 50-minutowy koncert w trakcie Oxegen Festival w Irlandii, po którym miała kolejny koncert składający się z 14 piosenek w trakcie imprezy T in the Park.

16 sierpnia śpiewała na V Festival w Staffordshire, a następnie w Chelmsford. Organizatorzy stwierdzili, że przyciągnęła największą widownię ze wszystkich wykonawców, która jednak odebrała jej występy z mieszanymi uczuciami. 6 września była wiodącą artystką sobotniego wieczoru w czasie Bestivalu, gdzie jej występ został oceniony jako „gładki”, choć zaczął się z godzinnym opóźnieniem i jej zejściem ze sceny w związku z negatywnymi reakcjami widowni.

W ramach otwartego w grudniu 2008 nowojorskiego oddziału Rock and Roll Hall of Fame, Amy została upamiętniona na wystawie „Roots and Influences”, która przedstawiała relacje między różnymi artystami. Jeden z wątków wystawy zaczynał się od Billie Holiday, przechodził do Arethy Franklin i Mary J. Blige i kończył się na Amy Winehouse.

Back to Black stał się siódmym najlepiej sprzedającym się na świecie albumem w 2008 Dzięki przychodom ze sprzedaży tej płyty muzyczny oddział koncernu Universal nie odnotował spadku dochodów, który odczuł cały rynek.

Pod koniec 2008 Amy i perkusista Questlove z zespołu The Roots uzgodnili założenie nowej grupy muzycznej, ale problemy z uzyskaniem wizy opóźniły ich wspólną pracę: Salaam Remi tworzył już materiał z Winehouse do tego projektu. Według The Times, Universal Music naciskało Amy, aby wydać nowy materiał w 2008, ale Winehouse od 2 września nie weszła nawet raz do studia nagraniowego. Pod koniec października rzecznik prasowy Winehouse stwierdził, że nie ustalono dla niej ostatecznego terminu ukończenia trzeciego albumu, bo specjalnie do niego zaczęła uczyć się grać na perkusji.

2009–2011: Schyłek kariery

W trakcie występu we Florianpolis, Brazylia, 2011

W sondażu przeprowadzonym wśród mieszkańców USA dla portalu VisitBritain przez Harris Interactive, którego wyniki zostały opublikowane w marcu 2009 r. jedna piąta ankietowanych wskazała, że słuchała muzyki Winehouse w poprzednim roku, co wskazywało na ciągle niesłabnącą popularność mimo braku wydania nowej płyty od dwóch lat.

W maju 2009 r. Winehouse próbowała powrócić do występów na żywo, pojawiając się na festiwalu jazzowym w Saint Lucia. Jej występowi przeszkodziła ulewa i trudności techniczne. Miała też trudności z ustaniem i kłopoty z pamiętaniem słów piosenek. Ostatecznie przeprosiła widownię i zeszła ze sceny w połowie występu. 23 sierpnia na V Festival, Winehouse zaśpiewała „You’re Wondering Now” i „Ghost Town” z zespołem The Specials, co spotkało się z entuzjazmem widowni. Podczas pobytu w Saint Lucia pracowała również nad nowym materiałem z Salaamem Remi. Island Records ogłosiło, że nowy album pojawi się w 2010, a Dark Beese, jeden z szefów wytwórni stwierdził: „Słyszałem kilka dem, które mnie zachwyciły”.

Winehouse nagrała z Rhythms del Mundo, cover piosenki Sama Cooke, „Cupid”, który została umieszczony w albumie wydanym 13 lipca 2009 w ramach akcji dobroczynnej Artists Project Earth. Winehouse i Ronson przygotowali też w 2009 r. cover piosenki „It’s My Party” Lesley Gore do albumu „Q Soul Bossa Nostra” wydanego 9 listopada 2010 na cześć Quincy Jonesa.

W lipcu 2010 r. pojawiła się informacja, że jej następny album zostanie wydany nie później niż w styczniu 2011 r. Amy stwierdziła w wywiadzie prasowym: „Będzie bardzo podobny do mojego drugiego albumu, gdzie jest wiele rzeczy jak z szafy grającej i piosenek które są... po prostu szafą grającą, naprawdę.” Ronson stwierdził jednak w tym samym miesiącu, że nie zaczął jeszcze nagrywać albumu. W październiku Winehouse wykonała zestaw czterech utworów, by promować swoją kolekcję mody. W grudniu 2010 zagrała 40-minutowy koncert w trakcie imprezy dla rosyjskich oligarchów w Moskwie z wybranym przez nich repertuarem.

W styczniu 2011 ogłosiła zamiar stałego powrotu na scenę i wykonania 4 koncertów w Brazylii, jednak ostatecznie skończyło się na jednym, wykonanym razem z Janelle Monáe i Mayer Hawthorne, na którym powtórzyły się problemy Amy z pamiętaniem tekstów piosenek i ustaniem na scenie. 11 lutego 2011, Winehouse przerwała koncert w Dubaju, w związku z wygwizdaniem jej przez widownię. Raportowano, że Winehouse wyglądała na zmęczoną i miała problemy z koncentracją w czasie tego występu.

18 czerwca 2011 Winehouse rozpoczęła w Belgradzie swoje, mające składać się z 12 koncertów, europejskie tournée. Lokalne media opisały jej występ jako skandal i porażkę. Została wygwizdana ze sceny przez widownię, gdyż w widoczny sposób była zbyt pijana, aby występować. Nie pamiętała w którym jest mieście, tekstów piosenek i nazwisk artystów ze swojego zespołu, gdy próbowała ich przedstawić widowni. Lokalna prasa twierdziła też, że ochrona koncertu zmuszała ją do występu, mimo że chciała zejść ze sceny. Następnie ogłoszono odwołanie koncertów w Istambule i Atenach, które były planowane w kolejnym tygodniu. 21 czerwca ogłoszono ostatecznie odwołanie całego tournée.

Ostatni występ Amy miał miejsce w Londynie, w klubie Roundhouse, 20 lipca 2011, gdzie niezapowiedzianie pojawiła się na scenie, aby wesprzeć swoją córkę chrzestną, Dionne Bromfield, która zaśpiewała piosenkę „Mama Said” z zespołem The Wanted. Trzy dni później, 23 lipca 2011 Amy Winehouse zmarła.

W tygodniu zaczynającym się 26 lipca 2011 r. Frank, Back to Black i Back to Black EP ponownie weszły na listę Billboard 20 odpowiednio na miejsce 57, 9 i 152. Album Frank doszedł do miejsca 4 w następnym tygodniu. Back to Black znalazł się również na liście Billboard Digital Albums w tym samym tygodniu i był drugim najczęściej kupowany bestsellerem w iTunes. „Rehab” ponownie znalazł się na szczycie listy Billboard Hot Digital Songs, sprzedając się w liczbie 38 000 pobrań. Od sierpnia 2011 r. album Back to Black był najlepiej sprzedającą się płytą w Wielkiej Brytanii w XXI wieku.

Ostatnim nagraniem Amy była odśpiewana w duecie z Tony’m Bennettem, piosenka „Body and Soul” do jego albumu „Duets II”, który został wydany 20 września 2011. Singiel z tą piosenką został wydany 14 września 2011 przez MTV i VH1, aby upamiętnić 28 urodziny Winehouse. Jej ojciec, Mitch Winehouse zdecydował się przekazać cały dochód z piosenki na utworzenie Fundacji Amy Winehouse, której celem było podnoszenie świadomości i wspieranie organizacji, które pomagają wrażliwym, młodym dorosłym z uzależnieniami. 12 lutego 2012 piosenka otrzymała nagrodę Grammy dla najlepszego nagrania duetu/grupy. Ojciec Winehouse na ceremonii rozdania nagród Grammy, gdzie przybył ze swoją żoną Janis, powiedział: „Nie powinno nas tu być, nasza kochana córka powinna tu być, to są karty, którymi teraz musimy grać”.

Album Lioness: Hidden Treasures, na który złożyły się wcześniej niewydane nagrania Amy Winehouse został wydany 6 grudnia 2011. Pojawił się na liście UK Albums Chart z największą sprzedażą w pierwszym tygodniu, ze wszystkich wcześniej wydanych płyt Amy. Na liście Billboard 200 doszedł do piątego miejsca ze 114 000 sprzedanymi egzemplarzami, co uczyniło go najlepiej sprzedającym się debiutującym albumem w USA.

Śmierć

Kwiaty przed domem Amy Winehouse, 27 lipca 2011

Zmarła w nocy lub nad ranem 23 lipca 2011 w swoim domu w dzielnicy Camden w północnym Londynie. Jej ochroniarz widział ją ostatni raz żywą o godz. 2.00 w nocy, gdy śmiała się, słuchała muzyki i oglądała telewizję. O godz. 10.00 próbował ją obudzić, ale brak reakcji nie wywołał jego zdziwienia, gdyż miała zwyczaj spać długo. Ok. 15.00 wszedł do jej sypialni ponownie i dopiero wtedy stwierdził, że nie ma pulsu oraz nie oddycha, po czym wezwał pomoc. O 15.45 przed dom Winehouse przyjechały dwie karetki pogotowia i lekarze stwierdzili jej zgon, potwierdzony następnie przez policję. Na miejscu policja zabezpieczyła do dalszych analiz opróżnione dwie mniejsze i jedną większą butelki wódki. Z raportu koronera, Suzanne Greenaway, z 26 października 2011 wynikało, że Winehouse miała w chwili śmierci 4,16 promila alkoholu we krwi, na podstawie czego, oraz przeprowadzonej autopsji uznano, że przyczyną śmierci był wstrząs wywołany zatruciem alkoholowym po okresie abstynencji.

Śmierć Winehouse spotkała się z emocjonalnym odbiorem m.in. ze strony Brytyjczyków, przyjaciół i znajomych artystki oraz krajowej i międzynarodowej prasy. Przedstawiciele firmy fonograficznej Universal Republic, która reprezentowała Winehouse, po śmierci artystki opublikowali oświadczenie, w którym napisali: „Jesteśmy głęboko zasmuceni nagłą stratą tak utalentowanej artystki i wykonawczyni”. Wielu muzyków – m.in. U2, M.I.A., Lady Gaga, Marianne Faithfull, Bruno Mars, Nicki Minaj, Keisha Buchanan, Rihanna, George Michael, Adele, Kelly Clarkson i Courtney Love – uczciło śmierć Winehouse w trakcie swoich koncertów i nagrań w formie chwil ciszy bądź zagrania coverów utworów artystki. Zespół punkowy Green Day napisał piosenkę „Amy” na cześć Winehouse. Patti Smith na swoim albumie Banga z 2012 umieściła utwór „This is the Girl” napisany w hołdzie Winehouse. Mark Ronson zadedykował artystce swój album Uptown Special, na którego okładce napisał: „Zawsze myślę o tobie i inspiruje się tobą”.

Pogrzeb Winehouse odbył się 26 lipca 2011 na cmentarzu Edgwarebury Lane w północnym Londynie. Uczestniczyła w nim tylko najbliższa rodzina i przyjaciele, w tym Janis i Mitch Winehouse, Kelly Osbourne, Mark Ronson i Reg Traviss oraz prowadzący ceremonię w duchu judaizmu, rabin Frank Hellner. Mitchell Winehouse wygłosił mowę pogrzebową, po której wspólnie odśpiewano utwór „So Far Away” Carole King. Następnie ciało artystki skremowano w londyńskim Golders Green Crematorium, a rodzina ogłosiła zamiar odbycia dwudniowej sziwy.

Winehouse nie zostawiła testamentu, w związku z czym jej rodzice odziedziczyli cały jej majątek, a jego część została przekazana na rzecz założonej przez nich Fundacji Amy Winehouse.

17 grudnia 2012 na wniosek rodziny Winehouse, w związku z wątpliwościami co do faktycznych przyczyn zgonu artystki, ponownie przebadano próbki tkanek piosenkarki pobranych w ramach autopsji po jej śmierci. 8 stycznia 2013 władze ponownie potwierdziły, że przyczyną śmierci Winehouse było niezamierzone zatrucie alkoholowe.

Winehouse (styczeń 2011)

Brzmienie i styl

Dysponowała charakterystycznym, rzadko spotykanym w Europie głosem klasyfikowanym jako kontralt, sięgającym w górnych rejestrach do granic mezzosopranu, w sumie trzy oktawy od dźwięku c do d³ oraz jeden półton d⁶-e_b⁶. Tego rodzaju głos, spotykany u afroamerykańskich wokalistek soulowych, szczególnie predestynował Winehouse do wykonywania tego rodzaju muzyki. Prawdopodobnie w związku z częściową niewydolnością płuc, wypracowała sobie w późniejszych etapach kariery charakterystyczną technikę śpiewania przez większość czasu niskim, naturalnym, cichym głosem i krótkich fragmentów przechodzenia w śpiew pełnym głosem w partiach wymagających wysokich tonów, w których zlewała dźwięki, „atakując” je z góry i następnie szybko obniżając skalę.

Jakkolwiek wytworzyła ona swój własny styl muzyczny, większość jej utworów jest wyraźnie inspirowana soulem i jazzem z lat 50. i 60. XX w., co nadało jej twórczości walory powrotu do korzeni współczesnej muzyki pop. Wśród swoich głównych inspiracji wymieniała artystów, takich jak Lisa Lopes, Salt-n-Pepa, Ella Fitzgerald, Aretha Franklin, Sarah Vaughan, Dinah Washington, Erykah Badu, Mos Def, Talib Kweli, Otis Redding, Mahalia Jackson, The Shangri-Las i The Ronettes. W dzieciństwie była także fanką Michaela Jacksona i Madonny.

Krytyk muzyczny Garry Mulholland z BBC nazwał Winehouse „najwybitniejszym talentem wokalnym jej pokolenia”. Według Cyrila Cordora z AllMusic „zarówno fani, jak i krytycy docenili jej surowy wdzięk, zuchwałe poczucie humoru i wyraziście soulowy i jazzowy wokal”. Caroline Sullivan z The Guardian stwierdziła, że „czynienie przez nią idoli z Dinah Washington i The Ronettes odróżnia ją od prawie wszystkich debiutantek pop z początku XXI wieku; jej wyjątkowo chwytający za serce głos – stanowi o reszcie”. Dla kontrastu, Robert Christgau odmówił wartości jej twórczościx twierdząc, że była „samozwańczą ćpunką, która była traktowana poważnie, bo robiła koncerty soulowe”. Bob Dylan nazwał ją „ostatnią prawdziwą indywidualistką w muzyce pop”

Stylizacja sceniczna

The Ronettes (1966)

Była najbardziej zafascynowana żeńskimi grupami muzycznym z lat 60. XX w. Jej stylista, Alex Foden, zapożyczył jej styl uczesania, typu „ul na głowie” (en. beehive) połączony z makijażem „na Kleopatrę” od zespołu The Ronettes. Podobieństwo było na tyle duże, że wokalistka tego zespołu, Ronnie Spector, gdy zobaczyła zdjęcie Winehouse w New York Post, sądziła przez moment, że przedstawia ją samą.

Guy Trebay, reporter z New York Times, po śmierci Winehouse przeanalizował, jakie zapożyczenia wpłynęły na jej styl i doszedł do wniosku, że największy wpływ na styl artystki miał jej mąż Blake Fielder-Cyvil i że widać w tej stylistyce wpływ Ronnie Spector z The Ronetts, ale także śpiewaczki soulowej Mari Wilson, muzyka punkowego Johnny Thundersa i wszystko to połączone w image „femme fatale”, zapożyczony od Kleopatry, przez Luise Brooks po Salt-n-Pepę.

Były edytor czasopisma Rolling Stone Joe Levy, ocenił, że imidż Winehouse, podobnie jak jej muzyka, stanowiąca twórcze połączenie wpływów Motown, Stax, punku i wczesnego hip-hopu, był kombinacją Bettie Page z Brigitte Bardot z odrobiną Ronie Spector.

Mitch Winehouse stwierdził, że makijaż jego córki z użyciem czerwonej szminki, grubych brwi i grubej kreski dookoła oczu był inspirowany Latynoskami, które widziała podczas pobytu w Miami, gdy pracowała tam z Salaamem Remi nad albumem Back to Black.

Wygląd Winehouse był systematycznie krytykowany w brytyjskiej prasie. Równolegle z nagrodą NME 2008 dla najlepszej artystki solowej i za najlepsze muzyczne DVD, otrzymała też tytuł najgorzej ubranego wykonawcy. Zajęła drugie miejsce, za Victorią Beckham, na liście najgorzej ubranych kobiet sporządzonej przez Richarda Blackwella.

Ważnym elementem jej stylizacji scenicznej były także jej tatuaże i biżuteria. W widocznych publicznie miejscach ciała doliczono się ich 14. Najbardziej rzucającymi się w oczy były: napis „Blake” z kieszonką nad lewą piersią (odnoszący się do jej męża), podkowa i autoportret z podpisem „Daddy’s Girl” na jej lewym ramieniu, portret babci w stylu „pin-up girl” z napisanym jej imieniem „Cynthia” na prawym ramieniu oraz kotwica z napisem „Hello” nad nią i „Sailor” pod nią z prawej strony brzucha. Na koncertach często występowała z wisiorkiem z dużą Gwiazdą Dawida.

Działalność gospodarcza

W 2008 r. szacowano, że Amy Winehouse zgromadziła majątek o wysokości ok. 10 milionów GBP, co dało jej 10. miejsce na liście najzamożniejszych muzyków wszech czasów w kategorii poniżej 30. roku życia. Rok później jej fortuna była szacowana już tylko na 5 milionów GBP. Jej finansami zarządzali Mitch i Janis Winehouse. Źródła podają, że zarobiła ona około 1 miliona funtów śpiewając na dwóch prywatnych imprezach w czasie Paris Fashion Week, a także podobną sumę otrzymała za występ w jednej z moskiewskich galerii sztuki od rosyjskiego oligarchy Romana Abramowicza.

W styczniu 2009 Winehouse ogłosiła, że uruchamia własną wytwórnię płytową o nazwie Lioness Records. Pierwszą artystką, która nagrała płytę w tej wytwórni, była podówczas 13-letnia córka chrzestna Amy, Dionne Bromfield. Jej album, na który składały się covery kilkunastu piosenek soulowych, został wydany 12 października 2009. Winehouse pomogła w nagraniu, śpiewając w chórkach kilku piosenek. Ponadto, śpiewała też w chórku, w czasie występu Bromfield w programie telewizyjnym Strictly Come Dancing wyemitowanym 10 października.

W 2009 r. Winehouse założyła spółkę joint venture z wytwórnią EMI, celem wypuszczenie serii ozdobnego papieru pakowego i kartek z życzeniami, zawierającymi fragmenty tekstów jej piosenek z albumu Back to Black.

Winehouse współpracowała przy projektowaniu kolekcji składającej się z 17 kreacji razem z domem mody Fred Perry. Kolekcja została udostępniona do sprzedaży w październiku 2010. Według słów dyrektora marketingu domu Fred Perry, Amy aktywnie współtworzyła tę kolekcję decydując o jej stylu, doborze tkanin, kolorów i dodatków. Kolekcja była utrzymana w stylu „vintage”, na który składały się spodnie w stylu Capri, kurtki do gry w kręgle, płaszcze typu trencz, wąskie spódniczki, swetry w romby i wzorzyste, czarno-różowe sukienki. Za zgodą jej rodziny pojawiły się w sprzedaży w 2012 r., jeszcze dwie kolekcje Amy, które miała zdążyć zaprojektować przed swoją śmiercią.

Działalność społeczna i charytatywna

Amy Winehouse była, unikając rozgłosu, donatorką znaczących kwot, czasu i muzyki dla kilkudziesięciu organizacji charytatywnych, zwłaszcza tych pomagających dzieciom. M.in. wsparła Adopt-A-Minefield, Anti-Slavery International, Breast Cancer Campaign, CARE, Children of the Andes, Children’s Medical Research Institute, Christian Children’s Fund, City at Peace, UK charity telethon Comic Relief, London’s Great Ormond Street Hospital, Greenpeace, Healthlink Worldwide, Hear the World, Heifer International, Holy Apostles Soup Kitchen, Czerwony Krzyż, LIFEbeat, Lifeline and Rape Crisis PMB, Opportunity International, Oxfam, Rights and Humanity, Save the Children, Save the Music Foundation, St. Jude Children’s Research Hospital, Teenage Cancer Trust, Christina Noble Children’s Foundation, Little Dreams Foundation, Lotus Outreach, Nelson Mandela Children’s Fund, UNHCR, UNICEF, V-Day, WaterAid i World Neighbors.

W ramach kampanii walki z rakiem piersi, Winehouse udostępniła nieodpłatnie swoje nagie zdjęcie, które ukazało się w czasopiśmie Easy Living w kwietniu 2008.

W 2009, pojawiła się na składance CD pt. „Classics” z takimi muzykami jak The Rolling Stones i The Killers, ale również muzykami pochodzącymi z Kuby, którą wydano celem zwrócenia uwagi na problem ocieplenia klimatu. Winehouse wypożyczyła nieodpłatnie British Music Experience, nowemu muzeum poświęconemu historii brytyjskiej muzyki pop, sukienkę w stylu vintage, która była używana na planie jej wideo „Tears Dry on Their Own” oraz przy nagrywaniu materiału do DVD. Muzeum zlokalizowane w O2 Arena w Londynie, zostało otwarte 9 marca 2009.

W marcu 2011, Winehouse podarowała ubrania warte ponad 200 000 GBP lokalnemu sklepowi charytatywnemu w Londynie. W 2012 roku, już po jej śmierci, ujawniono, że w 2009 roku zafundowała leczenie Julianowi Jeanowi DeBaptise w Saint Lucia, które uratowało mu życie.

Winehouse włączyła się w kampanię na rzecz zatrzymania budowy kwartału mieszkaniowego w pobliżu George Tavern, znanego klubu muzycznego na londyńskim East Endzie. Zwolennicy kampanii obawiali się, że inwestycja mieszkaniowa zniszczy krajobraz miejski widoczny na tyłach klubu, którego wykorzystanie jako plan filmowy i zdjęciowy stanowi główne źródło dochodów George Tavern.

Dziedzictwo

Wpływ na rozwój muzyki

Brytyjska piosenkarka Adele stwierdziła, że jej wspólne tournée z Duffy po Stanach Zjednoczonych zostało lepiej przyjęte dzięki wcześniejszemu sukcesowi Winehouse. Amerykańska piosenkarka Lady Gaga przyznała, że Winehouse utorowała jej drogę awansowania na szczyty list przebojów, wyjaśniając, że popularność Winehouse ułatwiła niekonwencjonalnym kobietom odnoszenie sukcesu w głównym nurcie muzyki pop. Raphael Saadiq, Anthony Hamilton i John Legend powiedzieli: „Amy Winehouse została wykreowana przez ludzi, którzy chcieli dokonać przewrotu marketingowego, ale pozytywną stroną tego jest, że publiczność ponownie zetknęła się z tego rodzaju muzyką, co odegrało wprowadzającą rolę dla innych i odrodziło gatunek przez przezwyciężenie kwestii stylu vintage”

Inni artyści, którzy odwoływali się do twórczości Winehouse i twierdzili, że otworzyła lub ułatwiła im drogę do kariery, to: Bruno Mars, Tove Lo, Ellie Goulding, Jessie J, Emeli Sandé, Victoria Justice, Paloma Faith, Lana Del Rey, Sam Smith, Florence Welch, Halsey, Alessia Cara, Daya Estelle i Louis Tomlinson.

Po wydaniu Back to Black firmy fonograficzne poszukiwały artystek z podobnym brzmieniem i odwagą do eksperymentowania, co Winehouse. Na drugą falę artystów o podobnym do Winehouse brzmieniu składają się Adele i Duffy, a na trzecią: V V Brown, Florence and the Machine, La Roux i Little Boots.

W marcu 2001 dziennik New York Daily News opublikował artykuł przypisujący sukcesowi Winehouse i jej zniknięciu pojawienie się fali brytyjskich wokalistek w Stanach Zjednoczonych. Redaktor muzyczny czasopisma Spin Charles Aaron stwierdził: „Amy Winehouse była Nirvaną dla tych wszystkich kobiet. U wszystkich z nich można wykryć jej wpływy w zakresie zachowania scenicznego, stylu muzycznego i mody”. Według Keitha Caulfielda, menedżera Billboardu, dzięki Winehouse i jej nieobecności rynek był w stanie zaadsorbować artystów, takich jak Adele, Estelle i Duffy, a następnie Elizę Doolittle, Rumerę i Ellie Goulding.

Fundacja Amy Winehouse

Po śmierci piosenkarki w wyniku zatrucia alkoholowego jej rodzina założyła 14 września 2011 Fundację Amy Winehouse, która działa na rzecz zapobiegania efektom nadużywania narkotyków i alkoholu przez młodych ludzi, a także wspiera wrażliwe i utalentowane młode osoby w osiąganiu przez nie pełnego potencjału. Siedziba fundacji znajduje się w północnym Londynie, ale ma ona także biuro w Nowym Jorku. Patronami fundacji są Jon Snow, Barbara Windsor i Mark Ronson, a ambasadorami m.in. Keira Chaplin i Mica Paris. Brat Winehouse, Alex, pracuje na cały etat w fundacji po porzuceniu pracy dziennikarza muzycznego.

12 marca 2013 z pomocą Russella Branda, który sam wyszedł z uzależnień, uruchomiono Amy Winehouse Foundation Resilience Programme For Schools w Wielkiej Brytanii, którego celem jest efektywna edukacja w zakresie uzależnień od narkotyków, alkoholu i radzenia sobie z emocjami.

Amy Winehouse w sztuce i kulturze

W sztuce

Pomnik Amy Winehouse w Camden Town w Londynie

W maju 2008 London’s Mall Galleries otworzyło wystawę, w ramach której wystawiana była rzeźba „Excess” przedstawiająca Winehouse. Praca autorstwa Guy Portelli składała się z miniatury piosenkarki leżącej na potłuczonej butelce szampana i kałuży cieczy, która z niej wypłynęła. Ciało artystki pokryte było czymś, co wyglądało jak maleńkie pigułki, a jedna wyciągnięta ręka trzymała szklankę. Na tej samej wystawie pokazano też inną rzeźbę przedstawiającą Winehouse – „Celebrity 1” autorstwa Charlotte Suckling.

23 lipca 2008 londyńskie muzeum Madame Tussauds odsłoniło woskową figurę przedstawiającą Winehouse. Piosenkarka nie skorzystała z zaproszenia do muzeum z tej okazji, ale na odsłonięcie przybyli rodzice artystki.

14 listopada 2008 rzeźba autorstwa Marco Perego pt. „The Only Good Rock Star Is a Dead Rock Star”, przedstawiająca Winehouse leżącą w kałuży krwi z jabłkiem i dziurą po kuli w jej głowie, po tym jak hipotetycznie została zastrzelona przez amerykańskiego pisarza Williama S. Burroughs (inspirowana faktem zastrzelenia przez niego swojej żony Joan Vollmer), była wystawiona w New York’s Half Gallery z ceną sprzedaży 100 tys. dol. Perego stwierdził o rzeźbie, że „gwiazdy rocka są kozłami ofiarnymi społeczeństwa”

W 2012 Sir Peter Blake umieścił podobiznę Winehouse w najnowszej wersji swojego najsłynniejszego dzieła – okładce albumu The Beatles pt. Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band, składając w ten sposób hołd postaciom brytyjskiej kultury, które najbardziej szanuje.

We wrześniu 2013 w Muzeum Żydowskim w Londynie przygotowano wystawę pt. Amy Winehouse: A Family Portrait, na którą składały się na osobiste przedmioty artystki (m.in. książki i płyty z muzyką) opatrzone w opisami przygotowanymi przez jej brata. Współkuratorami wystawy byli brat i ciotka Winehouse.

14 września 2014, w 31. urodziny Winehouse, przed Stables Market w Camden Town w północnym Londonie została odsłonięta rzeźba artystki wykonana z brązu o naturalnych rozmiarach. W odsłonięciu posągu autorstwa Scotta Eatona uczestniczyli rodzice, przyjaciele i fani Winehouse. Rzeźbiarz, sam pochodzący z Camden, w rozmowie z ojcem artystki stwierdził, że posąg ma w zamierzeniu ująć jej „charakter i siłę, ale także oddać delikatnie jej poczucie niepewności”. Mitchell Winehouse powiedział o rzeźbie: „Teraz Amy będzie mogła już zawsze nadzorować, kto wchodzi i wychodzi do jej rodzinnego miasteczka... Amy była zakochana w Camden i to jest miejsce, które kojarzy się z nią jej fanom z całego świata”.

Filmy

W 2009 ukazał się krótki film dokumentalny autorstwa Daphne Barak Ratując Amy (Saving Amy), który portretował relacje między nią i jej rodzicami.

W 2010 na antenie Channel 4 premierę miał film dokumentalny Moja córka Amy (My Daughter Amy), a którym wystąpił ojciec Winehouse. Artystka krytycznie oceniła film i udział ojca w tej produkcji.

W filmie Ujnoo Moona The Zen of Benett (2012), poświęconym głównie osobie Tony Benetta, przedstawiono sceny ze studia nagraniowego w czasie nagrywania przez niego i Winehouse utworu „Body and Soul”, a także krótkie wypowiedzi obojga na temat współpracy, życia i muzyki jazzowej.

3 lipca 2015 premierę miał film dokumentalny Asifa Kapadii Amy. Reżyser próbował sportretować Winehouse jako „wrażliwą żydowską dziewczynę”, która miała wielki talent muzyczny, ale stała się ofiarą uzależnień i zaburzeń odżywiana, a ludzie, którzy powinni jej pomóc nie zrobili tego. Premiera filmu miała miejsce w trakcie Festiwalu w Cannes 2015, po której miał on recenzje przedstawiające go jako „tragiczne arcydzieło”, „wspaniały”, „rozdzierający serce” i „nie do zapomnienia”. Ścieżka dźwiękowa z filmu pojawiła się w sprzedaży 30 października 2015 razem z DVD, które zawierało muzykę z filmu autorstwa Antônio Pinto i oryginalne utwory Winehouse. Film został uhonorowany kilkoma nagrodami: Academy Award for Best Documentary Feature w ramach Oskarów 2016, nagrodą BAFTA za najlepszy dokument, MTV Movie Award za najlepszy dokument oraz nagrodą BAFTA za najlepszy film brytyjski. Winehouse po premierze została pośmiertnie nominowana do nagrody Brit dla najlepszej artystki solo na gali rozdania Brit Awards 2016.

2 listopada 2018 została wydana płyta DVD z filmem dokumentalnym pt. Amy Winehouse – Back To Black: The Documentary, produkcji Eagle Vision w reżyserii Gil Cang. Na film składają się fragmentu zapisów z sesji nagraniowej do płyty Back to Black, wywiady z producentami tej płyty Ronsonem i Remim, członkami zespołu muzycznego Remiego oraz przyjaciółmi Winehouse: Nickiem Shymansky’m, Juliette Ashby i Dionne Bromfield. DVD zawiera również zapis prywatnego koncertu artystki, który odbył się w 2008 w Riverside Studios w Londynie.

Książki

W 2010, na kanwie filmu Saving Amy, została opublikowana książka pod tym samym tytułem, której autorką była twórczyni filmu, Daphne Barak.

Zarówno ojciec, jak i matka Winehouse wydali, każde osobno, wspomnienia o ich córce i przekazali dochody z tych książek na Fundację Amy Winehouse. Ojciec opublikował swoje wspomnienia w 2012 pt. Amy: My Daughter, a matka w 2014 opublikowała książkę Loving Amy: A Mother’s Story.

Życie prywatne

Partnerzy

Jej pierwszym życiowym partnerem był Chris Taylor, z którym pozostawała w związku przez dziewięć miesięcy. Na początku 2005 w pubie „Hawley Arms” w Camden poznała Blake’a Fieldera-Civila (ur. 1982), byłego asystenta produkcji video, z którym wkrótce nawiązała romans. Po rozstaniu z Fielderem-Civilem w 2006 związała się z szefem kuchni Alexem Clare’em, z którym rozeszła się w marcu 2007 po dziewięciu miesiącach związku. Clare swoją relację z Winehouse opisał w artykule pt. „Bondage Crazed Amy Just Can’t Beehive in Bed” opublikowanym w News of the World, niedzielnym dodatku do tabloidu „The Sun” oraz w kilku wywiadach telewizyjnych. Według słów Winehouse, jej pierwsze rozstanie z Fielderem-Civilem miało duży wpływ na teksty piosenek z albumu Back to Black, gdyż odnosiły się one w ten czy inny sposób do różnych etapów ich wzajemnej relacji. Para zeszła się w marcu 2007, w następnym miesiącu ogłosiła zaręczyny, a 18 maja wzięła ślub w Miami Beach na Florydzie. Związek pary był burzliwy, dochodziło między nimi do kłótni i rękoczynów.

W styczniu 2009 po tym, jak paparazzi przyłapali Winehouse z początkującym aktorem Joshem Bowmanem w czasie wakacji w Saint Lucia, artystka oświadczyła, że jest w nim zakochana, oraz że zrywa z Fielderem-Civilem, gdyż cały ich związek był oparty na wspólnym uzależnieniu od narkotyków, od których udało się jej uwolnić. 12 stycznia 2009 jej rzecznik prasowy oficjalnie potwierdził złożenie przez adwokata Fieldera-Civila wniosku rozwodowego, uzasadnionego zdradą Winehouse i rozpadem ich związku. W marcu tego samego roku ukazał się wywiad z Winehouse, w którym stwierdziła ona, że jednak nie chce zerwania z Blakiem, czeka na jego powrót do domu i że nie da mu rozwodu. Mimo to, rozwód został zasądzony 16 lipca 2009 i przy braku przeszkód prawnych ze strony Winehouse, uprawomocnił się 28 sierpnia tego roku. Fielder-Civil nie otrzymał żadnych pieniędzy w ramach podziału majątku.

Ostatnim partnerem życiowym Winehouse był reżyser filmowy Reg Traviss, który pozostawał z nią w związku od 2010 aż do jej śmierci. Według wspomnień jej ojca, para planowała wziąć ślub i mieć dzieci.

Muzyk Pete Doherty po śmierci Winehouse stwierdził w wywiadzie prasowym, że był przez pewien czas kochankiem artystki, choć sama zainteresowana, zapytana w 2008 o swoją relację z muzykiem, podtrzymywała, że miała ona charakter wyłącznie przyjaźni artystycznej.

Stan zdrowia

Uzależnienia i problemy psychiczne

W 2005 przeszła przez okres intensywnego nadużywania alkoholu i narkotyków oraz wyraźnie straciła na wadze, co było spowodowane jej cierpieniem po rozstaniu z Blakiem Fielderem-Civilem. Na początku 2006 przed lub w trakcie tworzenia albumu Back to Black przeszła pierwszą kurację odwykową. W połowie 2006, zaraz po śmierci babki, Cynthii, ponownie wpadła w uzależnienie od substancji psychotropowych. W sierpniu 2007 odwołała kilkanaście koncertów w Wielkiej Brytanii i Europie (m.in. na norweskim festiwalu Oya), powołując się na wyczerpanie i zły stan zdrowia. Następnie była hospitalizowana w związku z przedawkowaniem heroiny, ecstasy, kokainy, ketaminy i alkoholu. W kilku wywiadach przyznała się do problemów z samookaleczeniem się, depresją maniakalną i zaburzeniami w odżywianiu. Po wyjściu ze szpitala stwierdziła, że kuracja poskutkowała i sądzi, że ma ten problem rozwiązany.

W grudniu 2007 rzecznik prasowy Winehouse oświadczył, że artystka pozostaje pod kontrolą lekarza i radzi sobie ze swoimi problemami psychicznymi tworząc dużo muzyki. Jednak brytyjski tabloid The Sun opublikował wideo, na którym Winehouse pali kokainę crack oraz mówi o braniu ecstasy i valium. W reakcji na to zdarzenie ojciec Winehouse przejął nad nią opiekę i wymusił, aby Island Records odwołało jej kampanię promocyjną w Stanach Zjednoczonych. Pod koniec stycznia 2008 Winehouse rozpoczęła swoją drugą, dwutygodniową kurację odwykową. 26 marca 2008 rzecznik prasowy Winehouse stwierdził, że artystka już czuje się dobrze, jednak pod koniec kwietnia 2008, jej nieprzewidywalne zachowanie, w tym zarzut o napaść, wywołało obawę, że wysiłki związane z leczeniem uzależnienia zakończyły się niepowodzeniem. Jej ojciec i menedżer zmusili ją do przymusowej hospitalizacji odwykowej w oparciu o przepisy brytyjskiej ustawy o zdrowiu psychicznym z 1983. Jej zaniedbany wygląd podczas zaplanowanej we wrześniu 2008 imprezy klubowej spowodował pogłoski o nawrocie jej problemów, a fotografowie obecni w klubie raportowali, że widzieli na jej nogach i ramionach świeże ślady po samookaleczeniu.

Według jej lekarza, Winehouse przestała zażywać nielegalne substancje pod koniec 2008. W wywiadzie z października 2010 Winehouse stwierdziła, że pewnego dnia po prostu postanowiła rzucić narkotyki. Jednak po odrzuceniu narkotyków wpadła w uzależnienie od alkoholu. Ze wspomnień jej lekarza wynika, że leczenie jej uzależnienia od alkoholu było wspomagane librium oraz że w 2010 przeszła badania psychologiczne i psychiatryczne, jednak odmówiła poddaniu się terapii.

Choroba płuc i pozostałe problemy ze zdrowiem

23 czerwca 2008 rzecznik Amy Winehouse skorygował wcześniejsze oświadczenie jej ojca, że cierpi ona na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, twierdząc, że ma tylko niektóre objawy wczesnej fazy tej choroby, która się jeszcze nie rozwinęła. Jej ojciec doprecyzował później, że wydolność jej płuc jest na poziomie 70% normalnego stanu, że ma ona również zaburzenia rytmu serca i jest to efekt jej uzależnienia od kokainy i cracku. Podjęła ona wówczas leczenie w London Clinic, z której została wypuszczona w lipcu, aby zaśpiewać na 90. urodzinach Nelsona Mandeli oraz Festiwalu Glastonbury, po czym była leczona w trybie ambulatoryjnym. W tym samym miesiącu Winehouse stwierdziła, że zdiagnozowano u niej wczesną fazę obturacyjnej choroby płuc, leczy się pod nadzorem lekarzy z London Clinic, gdzie ma indywidualny program polegający na zmianie trybu życia i odżywiana oraz korzystania z pionowo ustawionego solarium. 25 września 2008 przeszła ponowne badanie płuc i klatki piersiowej w London Clinic, w związku z, jak oficjalnie oświadczono, podejrzeniem infekcji. Następnie przebywała w tym szpitalu na zmianę z leczeniem ambulatoryjnym. 23 listopada 2008 przeszła w tym szpitalu badania, aby zbadać reakcję na leki, na czym jej leczenie się zakończyło.

Zatargi z prawem

W październiku 2007 Winehouse i jej mąż zostali aresztowani w Bergen w Norwegii za posiadanie 7 gramów marihuany, jednak już następnego dnia wyszli na wolność po zapłaceniu kary w wysokości 3850 koron.

W 2007 Sąd Najwyższy na wniosek Winehouse, na podstawie Protection from Harassment Act 1997, wydał nakaz agencji Big Pictures zatrudniającej paparazzi o niezbliżaniu się na odległość mniejszą niż 100 metrów od jej domu w Londynie oraz zakaz fotografowania jej domu, domu jej przyjaciół i bliskich.

W grudniu 2007 została zatrzymana przez policję w związku z podejrzeniem mataczenia w sprawie o napaść na właściciela pubu Macbeth w Hoxton w północnym Londynie, czego miał dopuścić się Fielder-Civil. Według prokuratury miała wyłożyć 200 tys. funtów w zamian za wycofanie zeznań pobitego mężczyzny. Ojciec artystki, jako menedżer jej majątku, zaprzeczył, że taka kwota wypłynęła z jej konta.

26 kwietnia 2008 uderzyła 38-letniego mężczyznę w twarz. Po tym jak dobrowolnie zgłosiła się na policję, została przetrzymana w areszcie przez noc, a jej czyn zakwalifikowano wstępnie jako czynną napaść. Policja stwierdziła, że przetrzymano ją w areszcie ponieważ jej stan uniemożliwiał przesłuchanie od razu. Następnego dnia, po dokonaniu przesłuchania, została wypuszczona bez postawienia zarzutów. 10 dni później aresztowano ją pod zarzutem posiadania narkotyków, po tym, jak ktoś podrzucił policji nagranie wideo ze stycznia tego roku, na którym było widać, jak Winehouse coś pali. Koronna Służba Prokuratorska rozważała skierowanie sprawy do sądu, ale ze względu na brak dowodu, że palona substancja była nielegalna, ostatecznie ją zwolniono. Niemniej, dwoje mieszkańców Londynu oskarżono i skazano za dostarczenie jej kokainy i ecstasy; jedna z tych osób została skazana 13 grudnia 2008 na dwa lata więzienia, a druga – na dwa lata prac społecznych.

5 marca 2009 została aresztowana i oskarżona o czynną napaść, po tym jak Sharene Flash oskarżyła ją o podbicie oka we wrześniu 2008 na balu dobroczynnym Prince’s Trust. W związku z tą sprawą rzecznik prasowy Winehouse ogłosił odwołanie koncertu artystki na Coachella Festival w USA, gdyż musiała ona stawić się w sądzie 17 marca, gdzie oświadczyła, że jest niewinna. 24 lipca sąd uniewinnił Winehouse, w uzasadnieniu podając brak wiarygodności świadków oskarżenia i niezgodność stwierdzonych obrażeń z treścią zeznań poszkodowanej.

19 grudnia 2009 została aresztowana po raz trzeci w związku z oskarżeniem o czynną napaść oraz naruszenie porządku publicznego po tym jak zaatakowała kierownika sali Milton Keynes Theatre, gdy ten nakazał jej zwolnić zajmowany fotel. Tym razem została uznana za winną i skazana na karę więzienia w zawieszeniu.

Dyskografia

• 2003: Frank
• 2006: Back to Black
• 2011: Lioness: Hidden Treasures

Nagrody i wyróżnienia

Rok	Kategoria	Uwagi
BRIT Awards
2004	Najlepsza artystka solowa	Nominacja
	Najlepszy występ miejski	Nominacja
2007	Najlepsza artystka solowa	Nagroda
	Najlepszy album brytyjski (Back to Black)	Nominacja
2008	Najlepszy singiel brytyjski („Valerie”)	Nominacja
Echo Music Awards
2008	Najlepsza artystka międzynarodowa – Rock/Pop	Nominacja
2009		Nagroda
	Album roku	Nominacja
Elle Style Awards
2007	Najlepszy brytyjski występ muzyczny	Nagroda
Nagrody Grammy
2008	Album roku (Back to Black)	Nominacja
	Najlepszy popowy album wokalny (Back to Black)	Nagroda
	Nagranie roku	Nagroda
	Piosenka roku	Nagroda
	Najlepszy występ wokalny piosenkarki popo	Nagroda
	Najlepszy nowy artysta	Nagroda
Ivor Novello Awards
2004	Najlepszy współczesny utwór muzycznie i tekstowo („Stronger Than Me”)	Nagroda
2007	Best Contemporary Song („Rehab”)	Nagroda
2008	Najlepszy utwór muzycznie i tekstowo („You Know I’m No Good”)	Nominacja
	Najlepszy utwór muzycznie i tekstowo („Love Is a Losing Game”)	Nagroda
	Najlepiej sprzedający się utwór („Rehab”)	Nominacja
Mercury Prize
2004	Album roku	Nominacja
2007		Nominacja
Meteor Music Awards
2008	Najlepsza artystka międzynarodowa	Nagroda
MOBO Awards
2007	Najlepsza Brytyjka	Nagroda
	Najlepszy utwór R&B	Nominacja
	Najlepszy utwór („Rehab”)	Nominacja
	Najlepszy teledysk („Back to Black”)	Nominacja
MOJO Awards
2007	Najlepszy debiut	Nominacja
	Album roku (Back to Black)	Nominacja
	Piosenka roku („Rehab”)	Nagroda
Vibe Awards
2007	Przełomowy artysta roku	Nominacja

Rok	Kategoria	Uwagi
MTV Europe Music Awards
2007	Album roku (Back to Black)	Nominacja
	Najbardziej uzależniający utwór („Rehab”)	Nominacja
	Artist’s Choice	Nagroda
2008	Występ roku	Nominacja
MTV Video Music Awards
2007	Artystka roku	Nominacja
	Najlepszy nowy artysta	Nominacja
	Teledysk roku („Rehab”)	Nominacja
mtvU Woodie Awards
2007	Dzida roku	Nominacja
NME Awards
2008	Najlepszy artysta solowy	Nominacja
	Czarny charakter roku	Nominacja
	Najgorzej ubrany artysta	Nagroda
	Najlepsze DVD muzyczne	Nominacja
2009	Czarny charakter roku	Nominacja
	Najgorzej ubrany artysta	Nagroda
NRJ Music Awards
2008	Międzynarodowe objawienie roku	Nominacja
	Międzynarodowy album roku (Back to Black)	Nominacja
Popjustice £20 Music Prize
2007	Najlepszy brytyjski singiel roku (pop)	Nagroda
Premios 40 Principales
2008	Najlepszy międzynarodowy utwór niehiszpańskojęzyczny („Rehab”)	Nominacja
Q Awards
2007	Najlepszy album (Back to Black)	Nagroda
Teen Choice Awards
2007	Najlepsza debiutująca artystka	Nominacja
Urban Music Awards
2008	Najlepszy występ neo-soulowy	Nagroda
2009	Najlepsza artystka	Nominacja
Vodafone Live Music Awards
2007	Najlepsza artystka	Nagroda
2008		Nominacja
World Music Awards
2007	Artystka popowa/rockowa najlepiej sprzedająca się na świecie	Nominacja
	Najlepiej sprzedający się na świecie debiutant	Nominacja
2008	Najlepiej sprzedająca się artystka popowa/rockowa	Nagroda

Bibliografia

• Nick Johnstone: Amy, Amy, Amy. Historia o Amy Winehouse. Anita Zadziorny (tłum.). Wydawnictwo In Rock, 2008. ISBN 978-83-60157-37-4.
• Daphne Barak: Ratując Amy. Historia bez happy endu. Hanna Turczyn-Zalewska (tłum.). Wydawnictwo G+J Gruner+Jahr Polska Sp. z o.o & Co. Sp. Komandytowa, 2011. ISBN 978-83-7778-094-7.

Linki zewnętrzne

• Strona oficjalna (ang.)