Jerzy Adam Stajuda: Różnice pomiędzy wersjami

Jerzy Adam Stajuda
Data i miejsce urodzenia	1 stycznia 1936 ; Falenica
Data i miejsce śmierci	21 marca 1992 ; Warszawa
Alma Mater	Politechnika Warszawska
Dziedzina sztuki	malarstwo
	Nagrody
	nagroda Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego w Nowym Jorku
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 20:30, 18 paź 2024

Jerzy Adam Stajuda (ur. 1 stycznia 1936 w Falenicy, zm. 21 marca 1992 w Warszawie^[1]) – polski malarz, rysownik, krytyk sztuki.

Życiorys

Był synem Kazimierza, kierownika szkoły w Falenicy, która była wówczas jeszcze samodzielną miejscowością^[2]. Matka Barbara była nauczycielką^[2]. Miał także siostrę Teresę, późniejszą arabistkę^[2]. Stryj (1910-1995) był prałatem w Łodzi^[2].

Sam Jerzy ukończył XXV Liceum Ogólnokształcącego im. Józefa Wybickiego w Warszawie. Studiował na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, u prof. Bohdana Lacherta: dyplom uzyskał w 1959 roku^[2]. W latach 1957–1968 zajmował się krytyką^[3], publikując m.in.: w „Przeglądzie Artystycznym”, „Przeglądzie Kulturalnym”, „Polsce”, „Więzi”, „Ty i Ja”, a w latach 1959–1966 we „Współczesności”. W 1968 roku zerwał z działalnością krytyka sztuki na rzecz własnej twórczości. Pod koniec lat osiemdziesiątych prowadził pracownie rysunku na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Laureat w 1991 roku prestiżowej nagrody Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego w Nowym Jorku^[1]. Prace artysty znajdują się w kolekcjach muzealnych i zbiorach prywatnych w kraju i za granicą^[4].

Artysta prowadził studia nad kaligrafią chińską i uczył się przez dwa lata języka^[2]. Fascynację chińskim pismem zauważa się w jego malarstwie. Poprzez specyficzne, bliskie chińskiemu, pojmowanie roli kreski, oraz posługiwanie się w obrazie z funkcjonującym w estetyce i filozofii Chin pojęciem pustki jako znaku wśród znaków^[4].

W 1992 roku ustanowiono Nagrodę Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy^[5].

W kwietniu 2009 roku w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha” w Krakowie została zorganizowana wystawa obrazów, akwareli i rysunków Stajudy.

Był miłośnikiem i znawcą muzyki; dobrze grał na fortepianie^[2]. We wstępie do katalogu wystawy z 1988 roku napisał: „Ważna jest dla mnie muzyka. Może ważniejsza niż malarstwo”^[6].

Mieszkał w mieszkaniu przy ulicy Wiejskiej, które stało się legendarnym salonem warszawskiego środowiska kulturalnego^[1]^[2].

Był mężem Ewy, która zmarła wcześnie i ojcem dwóch synów: Jeremiego i Jana^[2]. Jego późniejszą wieloletnią partnerką była Aleksandra (Ola) Semenowicz, malarka i scenografka, kuratorka spuścizny po artyście^[2].

Cierpiał na chorobę alkoholową^[2].

Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera AII-8-31)^[7].

Prace w zbiorach muzealnych

Musée National D`Art Moderne Paryż
Städtische Kunstgalerie Bochum
Muzeum Narodowe Warszawa
Muzeum Narodowe Poznań
Muzeum Narodowe Wrocław
Muzeum Narodowe Kielce
Muzeum Sztuki Łódź
Muzeum Archidiecezji Warszawskiej Warszawa
Muzeum Akademii Sztuk Pięknych Warszawa
Centrum Sztuki Studio Warszawa
Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego Bydgoszcz

Przypisy

↑ ^a ^b ^c MałgorzataM. Kitowska-Łysiak MałgorzataM., Jerzy Stajuda | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl, czerwiec 2002 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k KarolinaK. Zychowicz KarolinaK., OlaO. Semenowicz OlaO., Śmieszyły go rzeczy, które nie wszystkich śmieszyły [online], Magazyn Zachęta Online, 22 września 2021 [dostęp 2024-03-14] .
↑ Jerzy Stajuda, O obrazach i innych takich, Wyd. Muzeum ASP Warszawa 2000
↑ ^a ^b "Filozofia chińskiego pisma". Dziennik Polski, 5 maja 2009. [dostęp 2009-05-05]. (pol.).
↑ Nagroda Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy. Culture.pl, 2005. [dostęp 2012-11-26].
↑ Jerzy Stajuda (1936-1992), Filharmonia Narodowa, Warszawa X-XI 1999.
↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze

[:0-1] MałgorzataM. Kitowska-Łysiak MałgorzataM., Jerzy Stajuda | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl, czerwiec 2002 [dostęp 2024-03-14] (pol.).

[:1-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k KarolinaK. Zychowicz KarolinaK., OlaO. Semenowicz OlaO., Śmieszyły go rzeczy, które nie wszystkich śmieszyły [online], Magazyn Zachęta Online, 22 września 2021 [dostęp 2024-03-14] .

[3] Jerzy Stajuda, O obrazach i innych takich, Wyd. Muzeum ASP Warszawa 2000

[dziennik-4] "Filozofia chińskiego pisma". Dziennik Polski, 5 maja 2009. [dostęp 2009-05-05]. (pol.).

[culture-5] Nagroda Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy. Culture.pl, 2005. [dostęp 2012-11-26].

[filharmonia-6] Jerzy Stajuda (1936-1992), Filharmonia Narodowa, Warszawa X-XI 1999.

[7] Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{Artysta infobox
  |imię i nazwisko       = Jerzy Adam Stajuda
- |imię i nazwisko org   = {{k||}}
+ |imię i nazwisko org   =
  |pseudonim             =
  |grafika               =
  |opis grafiki          =
  |pełne imię i nazwisko =
- |pełne imię i nazwisko org = {{k||}}
+ |pełne imię i nazwisko org =
  |data urodzenia        = 1 stycznia 1936
- |miejsce urodzenia     = Falenica
+ |miejsce urodzenia     = [[Falenica]]
  |data śmierci          = 21 marca 1992
- |miejsce śmierci       = Warszawa
+ |miejsce śmierci       = [[Warszawa]]
  |narodowość            =
  |język                 =
- |Alma Mater            = Politechnika Warszawska
+ |Alma Mater            = [[Politechnika Warszawska]]
- |dziedzina sztuki      = malarstwo
+ |dziedzina sztuki      = [[malarstwo]]
  |epoka                 =
  |muzeum artysty        =
@@ Linia 29: / Linia 29: @@
 [[Plik:Nagrobek Jerzy Stajuda.JPG|thumb|240px|Grób Jerzego Stajudy na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Powązkach]]; [[Warszawa]], [[23 lipca]] [[2008]]]]
-'''Jerzy Adam Stajuda''' (ur. [[1 stycznia]] [[1936]] w [[Falenica|Falenicy]], zm. [[21 marca]] [[1992]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – polski malarz, rysownik, krytyk sztuki.
+'''Jerzy Adam Stajuda''' (ur. [[1 stycznia]] [[1936]] w [[Falenica|Falenicy]], zm. [[21 marca]] [[1992]] w [[Warszawa|Warszawie]]<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Małgorzata Kitowska-Łysiak |tytuł = Jerzy Stajuda {{!}} Życie i twórczość {{!}} Artysta |data = 2002-06 |data dostępu = 2024-03-14 |opublikowany = Culture.pl |url = https://culture.pl/pl/tworca/jerzy-stajuda |język = pl}}</ref>) – polski malarz, rysownik, krytyk sztuki.
+== Życiorys ==
-Studiował na Wydziale Architektury [[Politechnika Warszawska|Politechniki Warszawskiej]], u prof. [[Bohdan Lachert|Bohdana Lacherta]]: dyplom uzyskał w 1959 roku. W latach 1957-1968 zajmował się krytyką<ref>Jerzy Stajuda "O obrazach i innych takich" Wyd. Muzeum ASP Warszawa 2000</ref>, publikując m.in.: w ''Przeglądzie Artystycznym'', ''Przeglądzie Kulturalnym'', ''Polsce'', ''Więzi'', ''Ty i Ja'', a w latach 1959-1966 we ''Współczesności''. W 1968 roku zerwał z działalnością krytyka sztuki, na rzecz własnej twórczości. Pod koniec lat osiemdziesiątych prowadził pracownie rysunku na Wydziale Rzeźby [[Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie|Akademii Sztuk Pięknych]] w Warszawie. Laureat w 1991 roku prestiżowej nagrody Fundacji im. [[Alfred Jurzykowski|Alfreda Jurzykowskiego]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]]. Prace artysty znajdują się w kolekcjach muzealnych i zbiorach prywatnych w kraju i za granicą{{r|dziennik}}.
+Był synem Kazimierza, kierownika szkoły w Falenicy, która była wówczas jeszcze samodzielną miejscowością<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Karolina Zychowicz; Ola Semenowicz |tytuł = Śmieszyły go rzeczy, które nie wszystkich śmieszyły |data = 2021-09-22 |data dostępu = 2024-03-14 |opublikowany = Magazyn Zachęta Online |url = https://zacheta.art.pl/magazyn/smieszyly-go-rzeczy-ktore-nie-wszystkich-smieszyly/}}</ref>. Matka Barbara była nauczycielką<ref name=":1" />. Miał także siostrę Teresę, późniejszą arabistkę<ref name=":1" />. Stryj (1910-1995) był prałatem w Łodzi<ref name=":1" />.
+Sam Jerzy ukończył [[XXV Liceum Ogólnokształcące im. Józefa Wybickiego w Warszawie|XXV Liceum Ogólnokształcącego im. Józefa Wybickiego w Warszawie]]. Studiował na Wydziale Architektury [[Politechnika Warszawska|Politechniki Warszawskiej]], u prof. [[Bohdan Lachert|Bohdana Lacherta]]: dyplom uzyskał w 1959 roku<ref name=":1" />. W latach 1957–1968 zajmował się krytyką<ref>Jerzy Stajuda, ''O obrazach i innych takich'', Wyd. Muzeum ASP Warszawa 2000</ref>, publikując m.in.: w [[Przegląd Artystyczny|„Przeglądzie Artystycznym”]], [[Przegląd Kulturalny|„Przeglądzie Kulturalnym”]], [[Polska (miesięcznik)|„Polsce”]], [[Więź (czasopismo)|„Więzi”]], „[[Ty i Ja]]”, a w latach 1959–1966 we [[Współczesność|„Współczesności”]]. W 1968 roku zerwał z działalnością krytyka sztuki na rzecz własnej twórczości. Pod koniec lat osiemdziesiątych prowadził pracownie rysunku na Wydziale Rzeźby [[Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie|Akademii Sztuk Pięknych]] w Warszawie. Laureat w 1991 roku prestiżowej nagrody Fundacji im. [[Alfred Jurzykowski|Alfreda Jurzykowskiego]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]]<ref name=":0" />. Prace artysty znajdują się w kolekcjach muzealnych i zbiorach prywatnych w kraju i za granicą{{r|dziennik}}.
-Artysta prowadził studia nad chińską kaligrafią. Fascynację chińskim pismem zauważa się w jego malarstwie. Poprzez specyficzne, bliskie chińskiemu, pojmowanie roli kreski, oraz posługiwanie się w obrazie z funkcjonującym w estetyce i filozofii Chin pojęciem pustki jako ''znaku wśród znaków''{{r|dziennik}}.
+Artysta prowadził studia nad [[Kaligrafia chińska|kaligrafią chińską]] i uczył się przez dwa lata języka<ref name=":1" />. Fascynację chińskim pismem zauważa się w jego malarstwie. Poprzez specyficzne, bliskie chińskiemu, pojmowanie roli kreski, oraz posługiwanie się w obrazie z funkcjonującym w estetyce i filozofii Chin pojęciem pustki jako ''znaku wśród znaków''{{r|dziennik}}.
 W 1992 roku ustanowiono [[Nagroda Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy|Nagrodę Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy]]{{r|culture}}.
-W kwietniu 2009 roku w [[Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha]] w Krakowie została zorganizowana wystawa obrazów, akwareli i rysunków Stajudy.
+W kwietniu 2009 roku w [[Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha”]] w Krakowie została zorganizowana wystawa obrazów, akwareli i rysunków Stajudy.
-Był miłośnikiem i znawcą muzyki; dobrze grał na fortepianie. We wstępie do katalogu wystawy z 1988 roku napisał: „Ważna jest dla mnie muzyka. Może ważniejsza niż malarstwo”{{r|filharmonia}}.
+Był miłośnikiem i znawcą muzyki; dobrze grał na fortepianie<ref name=":1" />. We wstępie do katalogu wystawy z 1988 roku napisał: „Ważna jest dla mnie muzyka. Może ważniejsza niż malarstwo”{{r|filharmonia}}.
+Mieszkał w mieszkaniu przy [[Ulica Wiejska w Warszawie|ulicy Wiejskiej]], które stało się legendarnym salonem warszawskiego środowiska kulturalnego<ref name=":0" /><ref name=":1" />.
+Był mężem Ewy, która zmarła wcześnie i ojcem dwóch synów: Jeremiego i Jana<ref name=":1" />. Jego późniejszą wieloletnią partnerką była Aleksandra (Ola) Semenowicz, malarka i scenografka, kuratorka spuścizny po artyście<ref name=":1" />.
+Cierpiał na [[Alkoholizm|chorobę alkoholową]]<ref name=":1" />.
+Pochowany na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie]] (kwatera AII-8-31)<ref>[http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=8&kwatera=A%20II&grob=31&dane=+imie=+nazwisko=Stajuda+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2020+miesiac2=4+dzien2=25+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2020+miesiac_zg2=4+dzien_zg2=25+cmentarz=powazkowski#kotwica Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.
 == Prace w zbiorach muzealnych ==
@@ Linia 56: / Linia 67: @@
 == Przypisy ==
 {{Przypisy|
-<ref name="dziennik">{{cytuj stronę | url = http://www.dziennikpolski24.pl/artykul/2586298,filozofia-chinskiego-pisma,id,t.html | tytuł = "Filozofia chińskiego pisma" | opublikowany = Dziennik Polski | data = 5 maja 2009 | data dostępu = 5 maja 2009 | język = pl}}</ref>
+<ref name="dziennik">{{cytuj stronę | url = http://www.dziennikpolski24.pl/artykul/2586298,filozofia-chinskiego-pisma,id,t.html | tytuł = "Filozofia chińskiego pisma" | opublikowany = Dziennik Polski | data = 5 maja 2009 | data dostępu = 2009-05-05 | język = pl}}</ref>
 <ref name="filharmonia">''Jerzy Stajuda (1936-1992)'', Filharmonia Narodowa, Warszawa X-XI 1999.</ref>
 <ref name="culture">{{cytuj stronę | url = http://archive.is/20121221115125/http://www.culture.pl/baza-sztuki-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/eAN5/content/nagroda-krytyki-artystycznej-im-jerzego-stajudy | tytuł = Nagroda Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy | data = 2005 | opublikowany = Culture.pl | data dostępu = 2012-11-26}}</ref>
+}}{{commonscat|Jerzy Adam Stajuda}}
-}}
+*
-== Linki zewnętrzne ==
-{{commonscat|Jerzy Adam Stajuda}}
-* [http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_stajuda_jerzy ''Biogram'' · Culture.pl]
 {{Kontrola autorytatywna}}
@@ Linia 71: / Linia 79: @@
 [[Kategoria:Polscy rysownicy]]
 [[Kategoria:Polscy malarze]]
+[[Kategoria:Polscy kaligrafowie]]
 [[Kategoria:Polscy pedagodzy]]
 [[Kategoria:Urodzeni w 1936]]
 [[Kategoria:Zmarli w 1992]]
 [[Kategoria:Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie]]
+[[Kategoria:Absolwenci XXV Liceum Ogólnokształcącego im. Józefa Wybickiego w Warszawie]]
+[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Falenicy]]