Alczyk: Różnice pomiędzy wersjami

Alczyk
	Alle alle
	(Linnaeus, 1758)
	; Alczyki w szacie godowej
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	siewkowe
Podrząd	mewowce
Parvordo	Larida
Nadrodzina	Alcoidea
Rodzina	alki
Podrodzina	alki
Rodzaj	Alle; Link, 1806
Gatunek	alczyk
Synonimy
	Alca Alle Linnaeus, 1758; Plautus alle (Linnaeus, 1758); Plotus eller Gunnerus, 1761; Alle nigricans Link, 1806; Mergulus melanoleucus T. Forster, 1817; Plautus columbarius;
	Alca Alle Linnaeus, 1758; Plautus alle (Linnaeus, 1758); Plotus eller Gunnerus, 1761; Alle nigricans Link, 1806; Mergulus melanoleucus T. Forster, 1817; Plautus columbarius;
Podgatunki
	A. a. alle (Linnaeus, 1758); A. a. polaris Stenhouse, 1930;
	A. a. alle (Linnaeus, 1758); A. a. polaris Stenhouse, 1930;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 02:03, 31 lip 2024

Alczyk^[5], traczyk^[6], traczyk lodowy^[3] (Alle alle) – gatunek małego ptaka z rodziny alk (Alcidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Alle. Najmniejszy przedstawiciel rodziny alk zamieszkujący regiony nearktyczne i palearktyczne. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Zasięg występowania

Alczyk występuje w zależności od podgatunku^[7]^[8]^[4]:

A. alle alle – wschodnia część Ziemi Baffina przez Grenlandię i Islandię do Jan Mayen, Spitsbergenu, Wyspy Niedźwiedziej i Nowej Ziemi.
A. alle polaris – Ziemia Franciszka Józefa, być może podgatunek ten występuje w regionie ciągnącym się od Ziemi Północnej na wschód aż do Morza Beringa (Little Diomede Island, być może także Wyspa Świętego Wawrzyńca, King, Wyspa Świętego Mateusza oraz Wyspy Pribyłowa).

Zimuje głównie w nisko położonych wodach arktycznych od Grand Banks of Newfoundland na wschód do północnej części Atlantyku i do północnej Norwegii; regularnie zalatuje do południowej części stref borealnych i do Scotian Shelf oraz zatoki Maine i na wschód do północnej Szkocji i Morza Północnego, rzadko widywany dalej na południe^[7]. Zabłąkane osobniki widywane były w Austrii, Czechach, Finlandii, na Gibraltarze, we Włoszech, Litwie, Malcie, Polsce i na Ukrainie^[4].

W Polsce bardzo rzadki (do 2021 stwierdzony jedynie 14 razy^[9]^[10]), zalatuje na przybrzeżne wody, ale sporadycznie obserwowany też w interiorze, na przykład w listopadzie 2009 na Kanale Żerańskim. Ostatnio obserwowany na wodach Zatoki Gdańskiej w Babich Dołach w 2011^[9]^[10]^[11].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał szwedzki przyrodnik Karol Linneusz w 1758 roku w 10. edycji Systema Naturae, nadając mu nazwę Alca Alle^[12]. Jako miejsce typowe Linneusz wskazał „ocean arktyczny Europy i Ameryki” (łac. Habitat in Europæ, Americæ arcticæ oceano); później miejsce typowe zostało ograniczone do Szkocji^[13]. Podgatunek polaris opisał po raz pierwszy brytyjski kontradmirał J.H. Stenhouse w 1930 roku w czasopiśmie „The Scottish Naturalist”^[14]. Jako miejsce typowe Stenhouse wskazał Cape Flora i Cape Saulen, na Ziemi Franciszka Józefa^[14]. Jedyny przedstawiciel rodzaju Alle^[5] opisanego przez Johanna Heinricha Friedricha Linka w 1806 roku^[15].

Zwykle gatunek ten traktowano jako takson polifiletyczny, ale zebrane dowody są niekompletne i zachodzi potrzeba dalszych badań^[7]. Status populacji rozmnażających się na Ziemi Północnej, Wyspach Nowosyberyjskich i nad Morzem Beringa jest niepewny^[7]. Istnieją znaczne różnice w wielkości pomiędzy podgatunkami, ale w mitochondrialnym DNA lub w mikrosatelitach nie stwierdzono żadnych różnic genetycznych^[16]. Wyróżniono dwa podgatunki^[7]^[8].

Etymologia

Nazwa rodzajowa (i epitet gatunkowy) według BOU (1915) pochodzi od lapońskiego słowa Allē oznaczającego kaczkę lodówkę. Według innych źródeł jest nazwą dźwiękonaśladowczą w języku szwedzkim nawiązującą do nawoływania samca lodówki brzmiącego jak „a-AU-li” lub podobnie lub lokalną szwedzką nazwą z Olandii odnoszącą się do nurnika zwyczajnego^[17].

Morfologia

Długość ciała wynosi 17–19 cm, masa ciała 140–192 g, rozpiętość skrzydeł 40–48 cm^[7]. Najmniejszy z alk, wielkością dorównujący szpakowi (Styrnus vulgaris). Z bliska łatwy do rozpoznania, w locie może zostać pomylony z maskonurem (Fratercula arctica)^[11]. Ptaki obu płci są ubarwione jednakowo. W szacie godowej upierzenie jest koloru czarnego z wyjątkiem białego brzucha i pokryw podogonowych, kilku jasnych piór na grzbiecie oraz białego paska na skrzydłach. W szacie spoczynkowej biała jest również pierś, szyja i gardło. Podgatunek polaris nie różni się ubarwieniem, ale jest ogólnie większy, włącznie z dłuższym dziobem i skrzydłami^[7]. Młode podobne są do dorosłych w szacie spoczynkowej, lecz są bardziej brązowe.

Ekologia i zachowanie

Krótki film przedstawiający nurkującego w pobliżu brzegu alczyka

Siedlisko

Większość zimy alczyki spędzają na wodach północno-zachodniego Atlantyku^[18]. Gniazdują w koloniach na wybrzeżu, głównie na klifach i w piargach na stokach morskich^[7]. Tworzą największe kolonie ze wszystkich alkowatych. Są bardzo towarzyskie również poza okresem lęgowym^[11]. W okresie zimowym przebywa głównie na wodach pelagialnych, zwłaszcza w nisko położonych wodach arktycznych; często widywany na krach lodowych i w strefie borealnej^[7].

Pokarm

Żywi się głównie małymi bezkręgowcami, zwłaszcza widłonogami, obunogami i szczętkami, rzadziej dziesięcionogami i ślimakami; spożywa również larwy ryb, jednak podstawę ich diety stanowią planktonowe skorupiaki, widłonogi z rodzaju Calanus oraz obunogi; rodzice zapewniają młodym ptakom średnio 5–8 posiłków na dzień, każda o masie 3,0–3,8 g^[7]^[11]. Na kolonii Paakitsoq w północno-zachodniej Grenlandii, duży, bogaty w lipidy widłonóg z gatunku Calanus hyperboreus stanowił 80,7% wszystkich posiłków piskląt; drugim źródłem energii był C. glacialis stanowiący 15,6% składu diety^[19].

Alczyk jest oportunistycznym gatunkiem, zwykle żerującym w odległości 100 km od kolonii, często znacznie bliżej; pokarm transportowany jest w worku skórnym. Nurkują zwykle przez 30 sekund lub mniej, w większości na głębokości mniejszej niż 20 m, chociaż rzadko zdarza im nurkować do 30 m. Dieta podczas zimy na północno-zachodnim Oceanie Atlantyckim składa się głównie z kryla północnego (Meganyctiphanes norvegica), również z obunogów z rodzaju Themisto i młodych gromadników (Mallotus villosus), natomiast widłonogi stanowią niewielki odsetek zdobywanego pokarmu^[20].

Lęgi

Do swoich kolonii alczyki powracają wiosną: od końca lutego do początku marca na Ziemi Franciszka Józefa, na początku kwietnia na Spitsbergenie, i na początku maja w północno-zachodniej Grenlandii^[7]^[18]. Gniazdo umieszczone jest w zagłębieniu w klifie, nunataku albo zboczu góry. Jest to kupka usypana z kamieni lub żwiru z fragmentami roślinności^[7]. W zniesieniu znajduje się 1 jajo. Inkubacja trwa średnio 29 dni (28–31), jaja są wysiadywane w równym stopniu przez obie płci^[7]. Pisklę, pokryte puchem, jest prawie czarno-brązowe z bledszym brzuchem, przy ciężarze 21 g są pół-zagniazdownikami^[7]. Młode są pod stałym nadzorem w gnieździe przez 2–4 dni nim osiągną zdolność samodzielnego utrzymywania ciepła. Są w pełni opierzone po 27–28 dniach życia i pozornie stają się niezależne, kiedy same wylatują w morze^[7]. Sukces hodowlany ze zmiennym powodzeniem, średnio z około 50–52% złożonych jaj wykluwają się pisklęta; większość strat podczas inkubacji jest spowodowana zaniedbaniem, przypadkowym stłuczeniem oraz drapieżnictwem ze strony lisów polarnych (Vulpes lagopus), mew, a nierzadko nawet niedźwiedzi polarnych (Ursus maritimus)^[7]. Zdolność rozrodu uzyskują po 3 latach życia^[18].

Status i ochrona

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje alczyka za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji w 1996 roku szacowano na 16–36 milionów osobników, jednak późniejsze oszacowania liczebności populacji europejskiej wskazują, że gatunek ten może być znacząco liczniejszy. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy, gdyż spada liczebność tego gatunku w Ameryce Północnej; trend liczebności populacji europejskiej nie jest znany (2015)^[4].

W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej^[21].

Zobacz też

ptaki Polski

Przypisy

↑ Alle alle, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Alle, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-01-29] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f D. Lepage: Alczyk Alle alle (Linnaeus, 1758). Avibase. [dostęp 2016-09-22].
↑ ^a ^b ^c ^d BirdLife International, Alle alle, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2021-3 [dostęp 2022-01-05] (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Alcinae Leach, 1820 – alki (wersja: 2015-10-31). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-08].
↑ P. Busse (red.), Z. Czarnecki, A. Dyrcz, M. Gromadzki, R. Hołyński, A. Kowalska-Dyrcz, J. Machalska, S. Manikowski, B. Olech: Ptaki. T. II. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 292, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0563-0.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p D.N. Nettleship, E.F.J. Garcia: Little Auk (Alle alle). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-09-29]. (ang.).
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2022-01-05]. (ang.).
↑ ^a ^b Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 28. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2011. „Ornis Polonica”. 53, s. 105–140, 2012.
↑ ^a ^b wynik wyszukiwania: alczyk. [w:] Clanga.com [on-line]. [dostęp 2023-02-18]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d Dominik Marchowski: Ptaki Polski. Kompletna lista 450 stwierdzonych gatunków. Wyd. 1. Warszawa: SBM, 2015, s. 153. ISBN 978-83-7845-983-5.
↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 131. (łac.).
↑ J.L. Peters: Check-list of birds of the world. Cz. 2. Cambridge: Harvard University Press, 1934, s. 350. (ang.).
↑ ^a ^b J.H. Stenhouse. The Little Auk (Alle alle polaris Sub-Sp. nov.) of Franz Josef Land. „The Scottish Naturalist”. 182, s. 47, 1930. (ang.).
↑ J.H.F. Link: Beschreibung der Naturalien-Sammlung der Universität zu Rostock. Rostock: Gedruckt bey Adlers Erben, 1806, s. 46. (niem.).
↑ K. Wojczulanis-Jakubas, A. Kilikowska, J. Fort, M. Gavrilo, D. Jakubas, V. Friesen. No evidence of divergence at neutral genetic markers between the two morphologically different subspecies of the most numerous Arctic seabird. „Ibis”. 157 (4), s. 87–797, 2015. DOI: 10.1111/ibi.12294. (ang.).
↑ alle, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-27] (ang.).
↑ ^a ^b ^c J. Warner: Little Auk Alle alle. [w:] Animal Diversity Web [on-line]. University of Michigan, 2007. [dostęp 2016-09-18].
↑ M.S. Frandsen, J. Fort, F.F. Rigét, A. Galatius, A. Mosbech. Composition of chick meals from one of the main little auk (Alle alle) breeding colonies in Northwest Greenland. „Polar Biology”. 37 (7), s. 1055–1060, 2014. DOI: 10.1007/s00300-014-1491-0. (ang.).
↑ A. Rosing-Asvid, R. Hedeholm, K.E. Arendt, J. Fort, G.J. Robertson. Winter diet of the little auk (Alle alle) in the Northwest Atlantic. „Polar Biology”. 36 (11), s. 1601–1608, 2014. DOI: 10.1007/s00300-013-1379-4. (ang.).
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
ptaki.info – opis alczyka

[itis-1] Alle alle, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[itis2-2] Alle, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-01-29] (ang.).

[avibase-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f D. Lepage: Alczyk Alle alle (Linnaeus, 1758). Avibase. [dostęp 2016-09-22].

[iucn-4] BirdLife International, Alle alle, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2021-3 [dostęp 2022-01-05] (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-5] Systematyka za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Alcinae Leach, 1820 – alki (wersja: 2015-10-31). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-08].

[Busse&inni-6] P. Busse (red.), Z. Czarnecki, A. Dyrcz, M. Gromadzki, R. Hołyński, A. Kowalska-Dyrcz, J. Machalska, S. Manikowski, B. Olech: Ptaki. T. II. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 292, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0563-0.

[hbwalive-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p D.N. Nettleship, E.F.J. Garcia: Little Auk (Alle alle). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-09-29]. (ang.).

[ioc-8] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2022-01-05]. (ang.).

[kf2011-9] Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 28. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2011. „Ornis Polonica”. 53, s. 105–140, 2012.

[clanga-10] wynik wyszukiwania: alczyk. [w:] Clanga.com [on-line]. [dostęp 2023-02-18]. (pol.).

[ptlist-11] Dominik Marchowski: Ptaki Polski. Kompletna lista 450 stwierdzonych gatunków. Wyd. 1. Warszawa: SBM, 2015, s. 153. ISBN 978-83-7845-983-5.

[Linnaeus-12] C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 131. (łac.).

[Peters-13] J.L. Peters: Check-list of birds of the world. Cz. 2. Cambridge: Harvard University Press, 1934, s. 350. (ang.).

[Stenhouse-14] J.H. Stenhouse. The Little Auk (Alle alle polaris Sub-Sp. nov.) of Franz Josef Land. „The Scottish Naturalist”. 182, s. 47, 1930. (ang.).

[Link-15] J.H.F. Link: Beschreibung der Naturalien-Sammlung der Universität zu Rostock. Rostock: Gedruckt bey Adlers Erben, 1806, s. 46. (niem.).

[Wojczulanis-Jakubas&inni-16] K. Wojczulanis-Jakubas, A. Kilikowska, J. Fort, M. Gavrilo, D. Jakubas, V. Friesen. No evidence of divergence at neutral genetic markers between the two morphologically different subspecies of the most numerous Arctic seabird. „Ibis”. 157 (4), s. 87–797, 2015. DOI: 10.1111/ibi.12294. (ang.).

[hbwalive2-17] alle, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-27] (ang.).

[adw-18] J. Warner: Little Auk Alle alle. [w:] Animal Diversity Web [on-line]. University of Michigan, 2007. [dostęp 2016-09-18].

[Frandsen&inni-19] M.S. Frandsen, J. Fort, F.F. Rigét, A. Galatius, A. Mosbech. Composition of chick meals from one of the main little auk (Alle alle) breeding colonies in Northwest Greenland. „Polar Biology”. 37 (7), s. 1055–1060, 2014. DOI: 10.1007/s00300-014-1491-0. (ang.).

[Rosing-Asvid&inni-20] A. Rosing-Asvid, R. Hedeholm, K.E. Arendt, J. Fort, G.J. Robertson. Winter diet of the little auk (Alle alle) in the Northwest Atlantic. „Polar Biology”. 36 (11), s. 1601–1608, 2014. DOI: 10.1007/s00300-013-1379-4. (ang.).

[ochr-21] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

@@ Linia 4: / Linia 4: @@
  |TSN                    = 176982
  |zoolog                 = ([[Karol Linneusz|Linnaeus]], 1758)
  |okres istnienia        =
  |grafika                = AlleAlle 2.jpg
- |opis grafiki           =
+ |opis grafiki           = Alczyki w szacie godowej
  |typ                    = [[strunowce]]
  |podtyp                 = [[kręgowce]]
  |gromada                = [[ptaki]]
+ |podgromada             = [[Neornithes]]
  |infragromada           = [[ptaki neognatyczne]]
  |rząd                   = [[siewkowe]]
@@ Linia 18: / Linia 19: @@
  |podrodzina             = [[alki (podrodzina)|alki]]
  |rodzaj                 = ''Alle''{{r|itis2}}
- |autor rodzaj           = [[Johann Heinrich Friedrich Link|Link]], 1806
+ |autor rodzaj           = [[Heinrich Friedrich Link|Link]], 1806
  |gatunek                = alczyk
  |synonimy               =
 * ''Alca Alle'' <small>Linnaeus, 1758</small>
-* ''Plautus alle'' <small>(Linnaeus, 1758)</small>
+* ''Plautus alle'' <small>(Linnaeus, 1758)</small>{{r|avibase}}
+* ''Plotus eller'' <small>Gunnerus, 1761</small>{{r|avibase}}
+* ''Alle nigricans'' <small>Link, 1806</small>{{r|avibase}}
+* ''Mergulus melanoleucus'' <small>T. Forster, 1817</small>{{r|avibase}}
+* ''Plautus columbarius''{{r|avibase}}
  |ranga podtaksonu       = [[podgatunek|Podgatunki]]
  |podtaksony             =
 * ''A. a. alle'' <small>(Linnaeus, 1758)</small>
 * ''A. a. polaris'' <small>Stenhouse, 1930</small>
  |status IUCN            = LC
  |IUCN id                = 22694837
- |status_ref             = {{r|iucn}}
  |wikispecies            = Alle alle
  |commons                = Category:Alle alle
  |wikisłownik            = alczyk
 }}
+'''Alczyk'''{{r|Mielczarek&Kuziemko}}, traczyk{{r|Busse&inni}}, traczyk lodowy{{r|avibase}} (''Alle alle'') – gatunek małego [[ptaki|ptaka]] z rodziny [[Alki|alk]] (Alcidae), jedyny przedstawiciel [[rodzaj (biologia)|rodzaju]] ''Alle''. Najmniejszy przedstawiciel rodziny alk zamieszkujący regiony [[Kraina nearktyczna|nearktyczne]] i [[Kraina palearktyczna|palearktyczne]]. Nie jest zagrożony wyginięciem.
-__NOTOC__
-'''Alczyk'''{{r|Mielczarek&Kuziemko}}, traczyk{{r|Busse&inni}}, traczyk lodowy{{r|avibase}} (''Alle alle'') – gatunek [[ptaki|ptaka]] z rodziny [[Alki|alk]] (Alcidae), jedyny przedstawiciel [[rodzaj (biologia)|rodzaju]] ''Alle''. Najmniejszy przedstawiciel rodziny alk zamieszkujący regiony nearktyczne i palearktyczne. Nie jest zagrożony wyginięciem.
 == Zasięg występowania ==
-Alczyk występuje w zależności od podgatunku{{r|hbwalive|Gill&Donsker|iucn}}:
+Alczyk występuje w zależności od podgatunku{{r|hbwalive|ioc|iucn}}:
-* ''A. alle alle'' – wschodnia część [[Ziemia Baffina|Ziemi Baffina]] przez [[Grenlandia|Grenlandię]] i [[Islandia|Islandię]] to [[Jan Mayen]], [[Spitsbergen]]u, [[Wyspa Niedźwiedzia|Wyspy Niedźwiedziej]] i [[Nowa Ziemia|Nowej Ziemi]].
+* ''A. alle alle'' – wschodnia część [[Ziemia Baffina|Ziemi Baffina]] przez [[Grenlandia|Grenlandię]] i [[Islandia|Islandię]] do [[Jan Mayen]], [[Spitsbergen]]u, [[Wyspa Niedźwiedzia|Wyspy Niedźwiedziej]] i [[Nowa Ziemia|Nowej Ziemi]].
-* ''A. alle polaris'' – [[Ziemia Franciszka Józefa]], i być może podgatunek ten występuje we wschodnim regionie [[Ziemia Północna|Ziemi Północnej]] do [[Morze Beringa|Morza Beringa]] (wyspa [[Little Diomede]], i może [[Wyspa Świętego Wawrzyńca]], King, St. Matthew oraz [[Wyspy Pribyłowa]]).
+* ''A. alle polaris'' – [[Ziemia Franciszka Józefa]], być może podgatunek ten występuje w regionie ciągnącym się od [[Ziemia Północna|Ziemi Północnej]] na wschód aż do [[Morze Beringa|Morza Beringa]] ([[Little Diomede Island]], być może także [[Wyspa Świętego Wawrzyńca]], King, [[Wyspa Świętego Mateusza]] oraz [[Wyspy Pribyłowa]]).
 Zimuje głównie w nisko położonych wodach arktycznych od Grand Banks of Newfoundland na wschód do północnej części [[Ocean Atlantycki|Atlantyku]] i do północnej [[Norwegia|Norwegii]]; regularnie zalatuje do południowej części stref borealnych i do Scotian Shelf oraz zatoki [[Maine (zatoka)|Maine]] i na wschód do północnej [[Szkocja|Szkocji]] i [[Morze Północne|Morza Północnego]], rzadko widywany dalej na południe{{r|hbwalive}}. Zabłąkane osobniki widywane były w [[Austria|Austrii]], [[Czechy|Czechach]], [[Finlandia|Finlandii]], na [[Gibraltar]]ze, we [[Włochy|Włoszech]], [[Litwa|Litwie]], [[Malta|Malcie]], [[Polska|Polsce]] i na [[Ukraina|Ukrainie]]{{r|iucn}}.
-W Polsce bardzo rzadki, zalatuje na przybrzeżne wody, ale sporadycznie obserwowany też w interiorze, na przykład w listopadzie 2009 na [[Kanał Żerański|Kanale Żerańskim]]. Ostatnio (stan w 2016) obserwowany na wodach [[Zatoka Gdańska|Zatoki Gdańskiej]] w [[Babie Doły|Babich Dołach]]{{r|ptlist}}.
+W Polsce bardzo rzadki (do 2021 stwierdzony jedynie 14 razy{{r|kf2011|clanga}}), zalatuje na przybrzeżne wody, ale sporadycznie obserwowany też w interiorze, na przykład w listopadzie 2009 na [[Kanał Żerański|Kanale Żerańskim]]. Ostatnio obserwowany na wodach [[Zatoka Gdańska|Zatoki Gdańskiej]] w [[Babie Doły|Babich Dołach]] w 2011{{r|kf2011|clanga|ptlist}}.
 == Taksonomia ==
-Gatunek po raz pierwszy opisał szwedzki przyrodnik [[Karol Linneusz]] w 1758 roku w swoim dziele ''[[Systema Naturae]]'' nadając mu nazwę ''Alca Alle''{{r|Linnaeus}}. Jako [[miejsce typowe]], Linneusz wskazał „ocean arktyczny Europy i Ameryki” ({{łac.|Habitat in Europæ, Americæ arcticæ oceano}}); później miejsce typowe zostało ograniczone do Szkocji{{r|Peters}}. Podgatunek ''polaris'' opisał po raz pierwszy brytyjski kontradmirał J.F. Stenhouse w 1930 roku w czasopiśmie ''The Scottish Naturalist''{{r|Stenhouse}}. Jako miejsce typowe Stenhouse wskazał Cape Flora i Cape Saulen, na Ziemi Franciszka Józefa{{r|Stenhouse}}. Jedyny przedstawiciel rodzaju ''Alle''{{r|Mielczarek&Kuziemko}} opisanego przez [[Johann Heinrich Friedrich Link|Johanna Heinricha Friedricha Linka]] w 1806 roku{{r|Link}}.
+Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami [[Binominalne nazewnictwo gatunków|nazewnictwa binominalnego]] opisał szwedzki przyrodnik [[Karol Linneusz]] w 1758 roku w 10. edycji ''[[Systema Naturae]]'', nadając mu nazwę ''Alca Alle''{{r|Linnaeus}}. Jako [[miejsce typowe]] Linneusz wskazał „ocean arktyczny Europy i Ameryki” ({{łac.|Habitat in Europæ, Americæ arcticæ oceano}}); później miejsce typowe zostało ograniczone do Szkocji{{r|Peters}}. Podgatunek ''polaris'' opisał po raz pierwszy brytyjski kontradmirał J.H. Stenhouse w 1930 roku w czasopiśmie „The Scottish Naturalist”{{r|Stenhouse}}. Jako miejsce typowe Stenhouse wskazał Cape Flora i Cape Saulen, na Ziemi Franciszka Józefa{{r|Stenhouse}}. Jedyny przedstawiciel rodzaju ''Alle''{{r|Mielczarek&Kuziemko}} opisanego przez [[Heinrich Friedrich Link|Johanna Heinricha Friedricha Linka]] w 1806 roku{{r|Link}}.
-Zwykle gatunek ten traktowane jako [[takson polifiletyczny]], ale zebrane dowody są niekompletne i zachodzi potrzeba dalszych badań{{r|hbwalive}}. Status populacji rozmnażających się na Ziemi Północnej, [[Wyspy Nowosyberyjskie|Wyspach Nowosyberyjskich]] i nad Morzem Beringa jest niepewny{{r|hbwalive}}. Istnieją znaczne różnice w wielkości pomiędzy podgatunkami, ale w mitochondrialnym DNA lub w mikrosatelitach nie stwierdzono żadnych różnic genetycznych{{r|Wojczulanis-Jakubas&inni}}. Wyróżniono dwa podgatunki{{r|hbwalive|Gill&Donsker}}.
+Zwykle gatunek ten traktowano jako [[takson polifiletyczny]], ale zebrane dowody są niekompletne i zachodzi potrzeba dalszych badań{{r|hbwalive}}. Status populacji rozmnażających się na Ziemi Północnej, [[Wyspy Nowosyberyjskie|Wyspach Nowosyberyjskich]] i nad Morzem Beringa jest niepewny{{r|hbwalive}}. Istnieją znaczne różnice w wielkości pomiędzy podgatunkami, ale w [[Mitochondrialny DNA|mitochondrialnym DNA]] lub w mikrosatelitach nie stwierdzono żadnych różnic genetycznych{{r|Wojczulanis-Jakubas&inni}}. Wyróżniono dwa podgatunki{{r|hbwalive|ioc}}.
 === Etymologia ===
-Nazwa rodzajowa (i epitet gatunkowy) według [[British Ornithologists’ Union|BOU]] (1915) pochodzi od [[języki lapońskie|lapońskiego]] słowa ''Allē'' oznaczającego [[lodówka (ptak)|lodówkę]]. Według innych źródeł jest nazwą dźwiękonaśladowczą w [[język szwedzki|języku szwedzkim]] nawiązującą do nawoływania samca lodówki brzmiącego jak „a-AU-li” lub podobnie lub lokalną szwedzką nazwą z [[Olandia|Olandii]] odnoszącą się do [[nurnik zwyczajny|nurnika zwyczajnego]]{{r|hbwalive2}}.
+[[Binominalne nazewnictwo gatunków|Nazwa rodzajowa]] (i epitet gatunkowy) według [[British Ornithologists’ Union|BOU]] (1915) pochodzi od [[Języki lapońskie|lapońskiego]] słowa ''Allē'' oznaczającego kaczkę [[lodówka (ptak)|lodówkę]]. Według innych źródeł jest nazwą dźwiękonaśladowczą w [[język szwedzki|języku szwedzkim]] nawiązującą do nawoływania samca lodówki brzmiącego jak „a-AU-li” lub podobnie lub lokalną szwedzką nazwą z [[Olandia|Olandii]] odnoszącą się do [[nurnik zwyczajny|nurnika zwyczajnego]]{{r|hbwalive2}}.
 == Morfologia ==
+[[Plik:Alle alle1.jpg|mały|lewo|Szata spoczynkowa]]
-Długość ciała wynosi 17–19 cm, masa ciała 140–192 g, rozpiętość skrzydeł 40–48 cm{{r|hbwalive}}. Najmniejszy z [[alki|alk]], wielkością dorównujący [[szpak zwyczajny|szpakowi]] (''Styrnus vulgaris''). Z bliska łatwy do rozpoznania, w locie może zostać pomylony z [[maskonur zwyczajny|maskonurem]] (''Fratercula arctica''){{r|ptlist}}. Ptaki obu [[płeć|płci]] są ubarwione jednakowo. W [[szata godowa|szacie godowej]] upierzenie jest koloru czarnego z wyjątkiem białego [[brzuch]]a i pokryw podogonowych, kilku jasnych [[pióro|piór]] na grzbiecie oraz białego paska na [[Skrzydło ptaka|skrzydłach]]. W szacie spoczynkowej biała jest również pierś, [[szyja]] i [[gardło]]. Podgatunek ''polaris'' nie różni się ubarwieniem, ale jest ogólnie większy, włącznie  z dłuższym dziobem i skrzydłami{{r|hbwalive}}. Młode podobne są do dorosłych w szacie spoczynkowej, lecz są bardziej brązowe.
+Długość ciała wynosi 17–19 cm, masa ciała 140–192 g, rozpiętość skrzydeł 40–48 cm{{r|hbwalive}}. Najmniejszy z [[alki|alk]], wielkością dorównujący [[szpak (ptak)|szpakowi]] (''Styrnus vulgaris''). Z bliska łatwy do rozpoznania, w locie może zostać pomylony z [[maskonur|maskonurem]] (''Fratercula arctica''){{r|ptlist}}. Ptaki obu [[płeć|płci]] są ubarwione jednakowo. W [[szata godowa|szacie godowej]] upierzenie jest koloru czarnego z wyjątkiem białego brzucha i [[Pokrywy (ornitologia)|pokryw]] podogonowych, kilku jasnych [[pióro|piór]] na grzbiecie oraz białego paska na [[Skrzydło ptaka|skrzydłach]]. W [[szata spoczynkowa|szacie spoczynkowej]] biała jest również pierś, szyja i gardło. Podgatunek ''polaris'' nie różni się ubarwieniem, ale jest ogólnie większy, włącznie z dłuższym dziobem i skrzydłami{{r|hbwalive}}. Młode podobne są do dorosłych w szacie spoczynkowej, lecz są bardziej brązowe.
 == Ekologia i zachowanie ==
+[[Plik:Zwemmende en duikende kleine alk-4961715.webm|thumb|Krótki film przedstawiający nurkującego w pobliżu brzegu alczyka]]
 === Siedlisko ===
 Większość zimy alczyki spędzają na wodach północno-zachodniego [[Ocean Atlantycki|Atlantyku]]{{r|adw}}. Gniazdują w koloniach na wybrzeżu, głównie na klifach i w piargach na stokach morskich{{r|hbwalive}}. Tworzą największe kolonie ze wszystkich alkowatych. Są bardzo towarzyskie również poza okresem lęgowym{{r|ptlist}}. W okresie zimowym przebywa głównie na [[pelagial|wodach pelagialnych]], zwłaszcza w nisko położonych wodach arktycznych; często widywany na krach lodowych i w strefie borealnej{{r|hbwalive}}.
 === Pokarm ===
-Żywi się głównie na małymi bezkręgowcami, zwłaszcza [[widłonogi|widłonogami]], [[obunogi|obunogami]] i [[szczętki|szczętkami]] rzadziej [[dziesięcionogi|dziesięcionogami]] i [[ślimaki|ślimakami]]; spożywa również larwy ryb, jednak podstawę ich diety stanowią [[plankton]]owe skorupiaki, widłonogi z rodzaju ''[[Calanus]]'' oraz obunogi; rodzice zapewniają młodym ptakom średnio 5-8 posiłków na dzień, każda o masie 3,0–3,8 g{{r|hbwalive|ptlist}}. Na kolonii Paakitsoq, w północno-zachodniej Grenlandii, duży, bogaty w lipidy widłonóg z gatunku ''[[Calanus hyperboreus]]'' stanowił 80,7% wszystkich posiłków piskląt; drugim najważniejszym źródłem energii był ''[[Calanus glacialis|C. glacialis]]'' stanowiący 15,6% składu diety{{r|Frandsen&inni}}.
+Żywi się głównie małymi bezkręgowcami, zwłaszcza [[widłonogi|widłonogami]], [[obunogi|obunogami]] i [[szczętki|szczętkami]], rzadziej [[dziesięcionogi|dziesięcionogami]] i [[ślimaki|ślimakami]]; spożywa również larwy ryb, jednak podstawę ich diety stanowią [[plankton]]owe skorupiaki, widłonogi z rodzaju ''[[Calanus]]'' oraz obunogi; rodzice zapewniają młodym ptakom średnio 5–8 posiłków na dzień, każda o masie 3,0–3,8 g{{r|hbwalive|ptlist}}. Na kolonii Paakitsoq w północno-zachodniej Grenlandii, duży, bogaty w lipidy widłonóg z gatunku ''[[Calanus hyperboreus]]'' stanowił 80,7% wszystkich posiłków piskląt; drugim źródłem energii był ''[[Calanus glacialis|C. glacialis]]'' stanowiący 15,6% składu diety{{r|Frandsen&inni}}.
-Alczyk jest oportunistycznym gatunkiem, zwykle żerującym w odległości 100 km od kolonii, często znacznie bliżej; pokarm transportowany jest w [[Worek (ornitologia)|worku skórnym]]. Nurkują zwykle przez 30 sekund lub mniej, w większości na głębokości mniejszej niż 20 m, chociaż rzadko zdarza im nurkować do 30 m. Dieta podczas zimy na północno-zachodnim Oceanie Atlantyckim składa się głównie z [[kryl północny|kryla północnego]] (''Meganyctiphanes norvegica''), również z obunogów z rodzaju ''[[Themisto]]'' i młodych gromadników (''Mallotus villosus''), natomiast widłonogi stanowią niewielki odsetek zdobywanego pokarmu{{r|Rosing-Asvid&inni}}.
+Alczyk jest oportunistycznym gatunkiem, zwykle żerującym w odległości 100 km od kolonii, często znacznie bliżej; pokarm transportowany jest w [[Worek (ornitologia)|worku skórnym]]. Nurkują zwykle przez 30 sekund lub mniej, w większości na głębokości mniejszej niż 20 m, chociaż rzadko zdarza im nurkować do 30 m. Dieta podczas zimy na północno-zachodnim Oceanie Atlantyckim składa się głównie z [[kryl północny|kryla północnego]] (''Meganyctiphanes norvegica''), również z obunogów z rodzaju ''[[Themisto (rodzaj)|Themisto]]'' i młodych [[gromadnik]]ów (''Mallotus villosus''), natomiast widłonogi stanowią niewielki odsetek zdobywanego pokarmu{{r|Rosing-Asvid&inni}}.
 === Lęgi ===
-[[Plik:Alle alle MWNH 0495.JPG|mały|lewo|Jajo alczyka]]
+[[Plik:Alle alle MWNH 0495.JPG|mały|lewo|Jajo alczyka z kolekcji muzealnej]]
-Do swoich kolonii alczyki powracają wiosną: od końca lutego do początku marca na Ziemi Franciszka Józefa, na początku kwietnia [[Spitsbergen]]ie, i na początku maja w północno-zachodniej Grenlandii{{r|hbwalive|adw}}. Gniazdo umieszczone jest w zagłębieniu w klifie, [[nunatak]]u albo zboczu góry. Jest to kupka usypana z kamieni lub żwiru z fragmentami roślinności{{r|hbwalive}}. W zniesieniu znajduje się 1 [[jajo (biologia)|jajo]]. Inkubacja trwa średnio 29 dni (28–31), jaja są wysiadywane w równym stopniu przez obie płci{{r|hbwalive}}. Pisklę, pokryte puchem, jest prawie czarno-brązowe z bledszym brzuchem, przy ciężarze 21 g są pół-zagniazdownikami{{r|hbwalive}}. Młode są pod stałym nadzorem w gnieździe przez 2–4 dni nim osiągną zdolność samodzielnego utrzymywania ciepła. Są w pełni opierzone po 27–28 dniach życia i pozornie stają się niezależne kiedy same wylatują w morze{{r|hbwalive}}. Sukces hodowlany ze zmiennym powodzeniem, średnio z około 50-52% złożonych jaj wykluwają się pisklęta; większość strat podczas inkubacji są spowodowane zaniedbaniem, przypadkowego stłuczeniem oraz drapieżnictwa ze strony [[lis polarny|lisów polarnych]] (''Vulpes lagopus''), [[mewy|mew]], a nierzadko nawet [[niedźwiedź polarny|niedźwiedzi polarnych]] (''Ursus maritimus''){{r|hbwalive}}. Zdolność rozrodu uzyskują po 3 latach życia{{r|adw}}.
+Do swoich kolonii alczyki powracają wiosną: od końca lutego do początku marca na Ziemi Franciszka Józefa, na początku kwietnia na [[Spitsbergen]]ie, i na początku maja w północno-zachodniej Grenlandii{{r|hbwalive|adw}}. Gniazdo umieszczone jest w zagłębieniu w klifie, [[nunatak]]u albo zboczu góry. Jest to kupka usypana z kamieni lub żwiru z fragmentami roślinności{{r|hbwalive}}. W zniesieniu znajduje się 1 [[jajo (biologia)|jajo]]. Inkubacja trwa średnio 29 dni (28–31), jaja są wysiadywane w równym stopniu przez obie płci{{r|hbwalive}}. Pisklę, pokryte puchem, jest prawie czarno-brązowe z bledszym brzuchem, przy ciężarze 21 g są pół-zagniazdownikami{{r|hbwalive}}. Młode są pod stałym nadzorem w gnieździe przez 2–4 dni nim osiągną zdolność samodzielnego utrzymywania ciepła. Są w pełni opierzone po 27–28 dniach życia i pozornie stają się niezależne, kiedy same wylatują w morze{{r|hbwalive}}. Sukces hodowlany ze zmiennym powodzeniem, średnio z około 50–52% złożonych jaj wykluwają się pisklęta; większość strat podczas inkubacji jest spowodowana zaniedbaniem, przypadkowym stłuczeniem oraz drapieżnictwem ze strony [[lis polarny|lisów polarnych]] (''Vulpes lagopus''), [[mewy|mew]], a nierzadko nawet [[niedźwiedź polarny|niedźwiedzi polarnych]] (''Ursus maritimus''){{r|hbwalive}}. Zdolność rozrodu uzyskują po 3 latach życia{{r|adw}}.
-== Ochrona ==
+== Status i ochrona ==
+[[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody]] (IUCN) uznaje alczyka za [[gatunek najmniejszej troski]] (LC – ''Least Concern'') nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji w 1996 roku szacowano na 16–36 milionów osobników, jednak późniejsze oszacowania liczebności populacji europejskiej wskazują, że gatunek ten może być znacząco liczniejszy. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy, gdyż spada liczebność tego gatunku w Ameryce Północnej; trend liczebności populacji europejskiej nie jest znany (2015){{r|iucn}}.
-W Polsce podlega [[Zwierzęta objęte ścisłą ochroną gatunkową w Polsce (2014–2017)|ścisłej ochronie gatunkowej]]{{r|ochr}}.
+W Polsce podlega [[Zwierzęta objęte ścisłą ochroną gatunkową w Polsce (od 2017)|ścisłej ochronie gatunkowej]]{{r|ochr}}.
 == Zobacz też ==
-* [[fauna Polski]]
 * [[ptaki Polski]]
-{{Przypisy|2|przypisy =
+== Przypisy ==
+<references>
-<ref name=iucn>{{IUCN |id = 22694837|nazwa = Alle alle|autorzy = BirdLife International|rok = 2012|iucn rok = 2016|wersja = 2016-1 |data = 2016-09-15}}</ref>
-<ref name=itis2>{{ITIS|TSN=176981|nazwa=''Alle''|data=29 stycznia 2011}}</ref>
+<ref name=iucn>{{IUCN |id = 22694837 |nazwa = Alle alle |autor = [[BirdLife International]] |iucn rok = 2018 |wersja = 2021-3 |data dostępu = 2022-01-05}}</ref>
+<ref name=itis2>{{ITIS |TSN = 176981 |nazwa = Alle |data dostępu = 29 stycznia 2011}}</ref>
-<ref name=Mielczarek&Kuziemko>Systematyka za: {{cytuj stronę|autor = P. Mielczarek, M. Kuziemko |url = http://www.eko.uj.edu.pl/listaptakow/nonpasserines2.html#Alcinae | tytuł = Podrodzina: Alcinae Leach, 1820 - alki (Wersja: 2015-10-31) | opublikowany = Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego |praca = Kompletna lista ptaków świata | data dostępu = 2014-03-02}}</ref>
+<ref name=Mielczarek&Kuziemko>Systematyka za: {{cytuj stronę|autor = P. Mielczarek, M. Kuziemko |url = http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/nonpasserines2.html#Alcinae | tytuł = Podrodzina: Alcinae Leach, 1820 – alki (wersja: 2015-10-31) | opublikowany = Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego |praca = Kompletna lista ptaków świata | data dostępu = 2020-07-08}}</ref>
-<ref name="Busse&inni">{{cytuj książkę| nazwisko = Busse (red.) | imię = P. | nazwisko2 = Czarnecki | imię2 = Z. | nazwisko3 = Dyrcz | imię3 = A.| nazwisko4 = Gromadzki | imię4 = M. | nazwisko5 = Hołyński | imię5 = R. | nazwisko6 = Kowalska-Dyrcz | imię6 = A.| nazwisko7 = Machalska | imię7 = J. |nazwisko8 = Manikowski | imię8 = S. | nazwisko9 = Olech | imię9 = B. | tytuł = Ptaki | tom = II|url = |rok = 1991|wydawca = Wiedza Powszechna|miejsce = Warszawa|seria = Mały słownik zoologiczny| strony = 292| isbn = 83-214-0563-0}}</ref>
+<ref name="Busse&inni">{{cytuj książkę| autor = [[Przemysław Busse|P. Busse]] (red.), [[Zygmunt Czarnecki (ornitolog)|Z. Czarnecki]], [[Andrzej Dyrcz|A. Dyrcz]], M. Gromadzki, R. Hołyński, A. Kowalska-Dyrcz, J. Machalska, S. Manikowski, B. Olech | tytuł = Ptaki | tom = II|url = |rok = 1991|wydawca = Wiedza Powszechna|miejsce = Warszawa|seria = Mały słownik zoologiczny| strony = 292| isbn = 83-214-0563-0}}</ref>
-<ref name="avibase">{{cytuj stronę| autor = D. Lapage | url = http://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?lang=PL&avibaseid=B0932D89F1F74318|tytuł = Alczyk ''Alle alle'' (Linnaeus, 1758)|opublikowany = Avibase|data dostępu = 2016-09-22}}</ref>
-<ref name=hbwalive>{{cytuj książkę| autor = J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.) | tytuł = Handbook of the Birds of the World Alive | url = http://www.hbw.com/ | rok = 2016 | autor r = D.N. Nettleship, E.F.J. Garcia | rozdział = Little Auk (''Alle alle'') | adres rozdziału = http://www.hbw.com/species/little-auk-alle-alle | wydawca = Lynx Edicions | miejsce = Barcelona | język = en | data dostępu = 2016-09-18}}</ref>
+<ref name="avibase">{{cytuj stronę| autor = D. Lepage | url = http://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?lang=PL&avibaseid=B0932D89F1F74318|tytuł = Alczyk ''Alle alle'' (Linnaeus, 1758)|opublikowany = Avibase|data dostępu = 2016-09-22}}</ref>
-<ref name=Gill&Donsker>{{Cytuj stronę | autor = F. Gill, D. Donsker | url = http://www.worldbirdnames.org/bow/coursers/ | tytuł = Coursers, noddies, gulls, terns, auks & sandgrouse | opublikowany = IOC World Bird List: Version 6.3 |język = en | data dostępu = 2016-09-18}}</ref>
+<ref name=hbwalive>{{cytuj książkę| autor = J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.) | tytuł = Handbook of the Birds of the World Alive | url = http://www.hbw.com/ | rok = 2016 | autor r = D.N. Nettleship, E.F.J. Garcia | rozdział = Little Auk (''Alle alle'') | adres rozdziału = http://archive.is/BN45S | wydawca = Lynx Edicions | miejsce = Barcelona | język = en | data dostępu = 2016-09-29}}</ref>
-<ref name=adw>{{cytuj stronę | url = http://animaldiversity.org/accounts/Alle_alle/ | tytuł = Little Auk ''Alle alle'' | autor = J. Warner | praca = Animal Diversity Web | opublikowany = University of Michigan | data = 2007 | data dostępu = 18 września 2016}}</ref>
+<ref name="ioc">{{Cytuj stronę | url = https://www.worldbirdnames.org/bow/gulls/ | tytuł = IOC World Bird List (v11.2) | autor = F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.) | język = en | data dostępu = 2022-01-05}}</ref>
+<ref name=adw>{{cytuj stronę | url = http://animaldiversity.org/accounts/Alle_alle/ | tytuł = Little Auk ''Alle alle'' | autor = J. Warner | praca = Animal Diversity Web | opublikowany = University of Michigan | data = 2007 | data dostępu = 2016-09-18}}</ref>
+<ref name="clanga">{{Cytuj stronę | url = http://www.clanga.com/index.php/news/search/alczyk | tytuł = wynik wyszukiwania: alczyk | praca = Clanga.com | język = pl | data dostępu = 2023-02-18}}</ref>
+<ref name="kf2011">{{Cytuj pismo | autor = Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego | tytuł = Raport nr 28. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2011 | czasopismo = Ornis Polonica | wolumin = 53 | strony = 105–140 | data = 2012 | url = http://komisjafaunistyczna.pl/wp-content/uploads/2022/03/OP_2012-2-105-140.pdf}}</ref>
 <ref name=ptlist>{{cytuj książkę | tytuł = Ptaki Polski. Kompletna lista 450 stwierdzonych gatunków | rok = 2015 | autor = Dominik Marchowski | wydanie = 1 | wydawca = SBM | miejsce = Warszawa | isbn = 9788378459835 | strony = 153}}</ref>
-<ref name=ochr>Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt ({{Dziennik Ustaw|2014|1348}})</ref>
+<ref name=ochr>Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt ({{Dziennik Ustaw|2016|2183}}).</ref>.
-<ref name="Linnaeus">{{cytuj książkę| autor = C. Linneaus| tytuł = Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis|url = http://biodiversitylibrary.org/item/10277#page/149/mode/1up|rok = 1758|wydawca = Impensis Direct. Laurentii Salvii|miejsce = Holmiae|wydanie = 10|tom = 1|strony = 131|cytat = |język = la}}</ref>
+<ref name="Linnaeus">{{cytuj książkę| autor = C. Linnaeus| tytuł = Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis|url = https://biodiversitylibrary.org/item/10277#page/149/mode/1up|rok = 1758|wydawca = Impensis Direct. Laurentii Salvii|miejsce = Holmiae|wydanie = 10|tom = 1|strony = 131|język = la}}</ref>
-<ref name="Peters">{{cytuj książkę| autor = J.L. Peters| tytuł = Check-list of birds of the world|url = http://www.biodiversitylibrary.org/item/50592#page/373/mode/1up|rok = 1934|wydawca =
+<ref name="Peters">{{cytuj książkę| autor = J.L. Peters| tytuł = Check-list of birds of the world|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/50592#page/373/mode/1up|rok = 1934|wydawca = Harvard University Press |miejsce = Cambridge|część = 2|strony = 350|język = en}}</ref>
+<ref name="Stenhouse">{{cytuj pismo |autor = J.H. Stenhouse |tytuł = The Little Auk (</em>Alle alle polaris<em> Sub-Sp. nov.) of Franz Josef Land|url = https://biodiversitylibrary.org/item/198023#page/63/mode/1up|czasopismo = The Scottish Naturalist| wolumin = 182|wydanie = |strony = 47|rok = 1930|język = en}}</ref>
-Harvard University Press |miejsce = Cambridge|część = 2|isbn = |strony = 350|język = en}}</ref>
-<ref name="Stenhouse">{{cytuj pismo |autor = J.F. Stenhouse |tytuł = The Little Auk (</em>Alle alle polaris<em> Sub-Sp. nov.) of Franz Josef Land|url = http://biodiversitylibrary.org/item/198023#page/63/mode/1up|czasopismo = The Scottish Naturalist| wolumin = 182|wydanie = |strony = 47|rok = 1930|doi = |język = en}}</ref>
 <ref name="Wojczulanis-Jakubas&inni">{{cytuj pismo |autor = K. Wojczulanis-Jakubas, A. Kilikowska, J. Fort, M. Gavrilo, D. Jakubas, V. Friesen |tytuł = No evidence of divergence at neutral genetic markers between the two morphologically different subspecies of the most numerous Arctic seabird|url = |czasopismo = Ibis| wolumin = 157|wydanie = 4|strony = 87–797 |rok = 2015|doi = 10.1111/ibi.12294|język = en}}</ref>
-<ref name="Link">{{cytuj książkę| autor = J.H.F. Link| tytuł = Beschreibung der Naturalien-Sammlung der Universität zu Rostock|url = http://biodiversitylibrary.org/item/138768#page/56/mode/1up|rok = 1806|wydawca = Gedruckt bey Adlers Erben|miejsce = Rostock|wydanie = |isbn = |strony = 46|język = de}}</ref>
+<ref name="Link">{{cytuj książkę| autor = J.H.F. Link| tytuł = Beschreibung der Naturalien-Sammlung der Universität zu Rostock|url = https://biodiversitylibrary.org/item/138768#page/56/mode/1up|rok = 1806|wydawca = Gedruckt bey Adlers Erben|miejsce = Rostock|wydanie = |strony = 46|język = de}}</ref>
+<ref name="hbwalive2">{{The Key to Scientific Names|nazwa=alle|data dostępu=2021-12-27}}</ref>
-<ref name="hbwalive2">{{cytuj książkę| autor = J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.)| tytuł = Handbook of the Birds of the World Alive |url = http://www.hbw.com/|rok = 2016|autor r = J.A. Jobling | rozdział = Key to Scientific Names in Ornithology| adres rozdziału = http://www.hbw.com/dictionary/definition/alle| wydawca = Lynx Edicions|miejsce = Barcelona|język = en | data dostępu = 2016-09-22}}</ref>
 <ref name="Frandsen&inni">{{cytuj pismo |autor = M.S. Frandsen, J. Fort, F.F. Rigét, A. Galatius, A. Mosbech |tytuł = Composition of chick meals from one of the main little auk (</em>Alle alle<em>) breeding colonies in Northwest Greenland|url = |czasopismo = Polar Biology| wolumin = 37|wydanie = 7|strony = 1055–1060|rok = 2014|doi = 10.1007/s00300-014-1491-0|język = en}}</ref>
-<ref name="Rosing-Asvid&inni">{{cytuj pismo |autor = A. Rosing-Asvid, R. Hedeholm, K.E. Arendt, J. Fort, G.J. Robertson |tytuł = Winter diet of the little auk (</em>Alle alle<em>) in the Northwest Atlantic|url = |czasopismo = Polar Biology| wolumin = 36|wydanie = 11|strony = 1601–1608|rok = 2014|doi = 10.1007/s00300-013-1379-4|język = en}}</ref>}}
+<ref name="Rosing-Asvid&inni">{{cytuj pismo |autor = A. Rosing-Asvid, R. Hedeholm, K.E. Arendt, J. Fort, G.J. Robertson |tytuł = Winter diet of the little auk (</em>Alle alle<em>) in the Northwest Atlantic|url = |czasopismo = Polar Biology| wolumin = 36|wydanie = 11|strony = 1601–1608|rok = 2014|doi = 10.1007/s00300-013-1379-4|język = en}}</ref>
+</references>
 == Linki zewnętrzne ==
+* {{Cytuj stronę | url = https://ebird.org/species/doveki | tytuł = Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy | praca = eBird | opublikowany = Cornell Lab of Ornithology | język = en}}
-* [http://ptaki.info/alczyk ptaki.info - opis alczyka]
+* [http://ptaki.info/alczyk ptaki.info – opis alczyka]
+{{Kontrola autorytatywna}}
 [[Kategoria:Alki]]
 [[Kategoria:Ptaki Europy]]
 [[Kategoria:Ptaki Ameryki Północnej]]
+[[Kategoria:Ptaki Arktyki]]
 [[Kategoria:Ptaki Azji]]
+[[Kategoria:Gatunki i podgatunki zwierząt nazwane w 1758 roku]]
+[[Kategoria:Taksony opisane przez Karola Linneusza]]