Przejdź do zawartości

Alfabet turecki (osmański): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poszlaka: igrek w roli jot, jot w roli źiet, çedille i şedille
poprawa błędów lintera, zamiana <font> na <span>; +"wikitable" zamiast "prettytable"
 
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
'''Alfabet osmański''' ([[język osmański|osm.]] الفبا, ''elifbâ'') – wersja [[alfabet perski|alfabetu perskiego]] używana dla [[język osmański|języka osmańskiego]] w czasach [[Imperium Osmańskie|Imperium Osmańskiego]] oraz wczesnym stadium [[Turcja|Republiki Turcji]], aż do zaadaptowania francuskiej grafii [[Alfabet turecki (łaciński)|alfabetu łacińskiego do języka tureckiego]]. Zmianę przyjęto oficjalnie ustawą nr 1353, ''Prawo przyjęcia i używania alfabetu tureckiego'', uchwaloną w listopadzie 1928. Weszła ona w życie wraz z początkiem 1929, całkowicie zastępując alfabet osmański.
'''Alfabet osmański''' ([[język osmański|osm.]] الفبا, ''elifbâ'') – wersja [[alfabet perski|alfabetu perskiego]] używana dla [[język osmański|języka osmańskiego]] w czasach [[Imperium Osmańskie]]go oraz wczesnym stadium [[Turcja|Republiki Turcji]], aż do zaadaptowania [[Alfabet turecki (łaciński)|alfabetu łacińskiego do języka tureckiego]]. Zmianę przyjęto oficjalnie ustawą nr 1353, ''Prawo przyjęcia i używania alfabetu tureckiego'', uchwaloną w listopadzie 1928. Weszła ona w życie z początkiem 1929, całkowicie zastępując alfabet osmański.


{| class="prettytable"
{| class="wikitable"
|-*j98ıu
|-*j98ıu
! Pozycja izolowana
! Pozycja izolowana
Linia 10: Linia 10:
! Obecna litera
! Obecna litera
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺍ</font> || <font size="5">ﺎ</font> ||colspan="2"| – || elif || a, e
|<span style="font-size: 24px">ﺍ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺎ</span> ||colspan="2"| – || elif || a, e
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺀ</font> ||colspan="3"| – || hemze || ', a, e, i, u, ü
|<span style="font-size: 24px">ﺀ</span> ||colspan="3"| – || hemze || ', a, e, i, u, ü
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺏ</font> || <font size="5">ﺐ</font> || <font size="5">ﺒ</font> || <font size="5">ﺑ</font> || be || b
|<span style="font-size: 24px">ﺏ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺐ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺒ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺑ</span> || be || b
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﭖ</font> || <font size="5">ﭗ</font> || <font size="5">ﭙ</font> || <font size="5">ﭘ</font> || pe || p
|<span style="font-size: 24px">ﭖ</span> || <span style="font-size: 24px">ﭗ</span> || <span style="font-size: 24px">ﭙ</span> || <span style="font-size: 24px">ﭘ</span> || pe || p
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺕ</font> || <font size="5">ﺖ</font> || <font size="5">ﺘ</font> || <font size="5">ﺗ</font> || te || t
|<span style="font-size: 24px">ﺕ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺖ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺘ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺗ</span> || te || t
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺙ</font> || <font size="5">ﺚ</font> || <font size="5">ﺜ</font> || <font size="5">ﺛ</font> || se || s
|<span style="font-size: 24px">ﺙ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺚ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺜ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺛ</span> || se || s
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺝ</font> || <font size="5">ﺞ</font> || <font size="5">ﺠ</font> || <font size="5">ﺟ</font> || cim || c
|<span style="font-size: 24px">ﺝ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺞ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺠ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺟ</span> || cim || c
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﭺ</font> || <font size="5">ﭻ</font> || <font size="5">ﭽ</font> || <font size="5">ﭼ</font> || çim || ç
|<span style="font-size: 24px">ﭺ</span> || <span style="font-size: 24px">ﭻ</span> || <span style="font-size: 24px">ﭽ</span> || <span style="font-size: 24px">ﭼ</span> || çim || ç
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺡ</font> || <font size="5">ﺢ</font> || <font size="5">ﺤ</font> || <font size="5">ﺣ</font> || ha || h
|<span style="font-size: 24px">ﺡ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺢ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺤ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺣ</span> || ha || h
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺥ</font> || <font size="5">ﺦ</font> || <font size="5">ﺨ</font> || <font size="5">ﺧ</font> || hı || h
|<span style="font-size: 24px">ﺥ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺦ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺨ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺧ</span> || hı || h
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺩ</font> || <font size="5">ﺪ</font> ||colspan="2"| – || dal || d
|<span style="font-size: 24px">ﺩ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺪ</span> ||colspan="2"| – || dal || d
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺫ</font> || <font size="5">ﺬ</font> ||colspan="2"| – || zel || z
|<span style="font-size: 24px">ﺫ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺬ</span> ||colspan="2"| – || zel || z
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺭ</font> || <font size="5">ﺮ</font> ||colspan="2"| – || re || r
|<span style="font-size: 24px">ﺭ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺮ</span> ||colspan="2"| – || re || r
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺯ</font> || <font size="5">ﺰ</font> ||colspan="2"| – || ze || z
|<span style="font-size: 24px">ﺯ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺰ</span> ||colspan="2"| – || ze || z
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﮊ</font> || <font size="5">ﮋ</font> ||colspan="2"| – || je || j
|<span style="font-size: 24px">ﮊ</span> || <span style="font-size: 24px">ﮋ</span> ||colspan="2"| – || je || j
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺱ</font> || <font size="5">ﺲ</font> || <font size="5">ﺴ</font> || <font size="5">ﺳ</font> || sin || s
|<span style="font-size: 24px">ﺱ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺲ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺴ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺳ</span> || sin || s
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺵ</font> || <font size="5">ﺶ</font> || <font size="5">ﺸ</font> || <font size="5">ﺷ</font> || şın || ş
|<span style="font-size: 24px">ﺵ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺶ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺸ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺷ</span> || şın || ş
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺹ</font> || <font size="5">ﺺ</font> || <font size="5">ﺼ</font> || <font size="5">ﺻ</font> || sat, sad || s
|<span style="font-size: 24px">ﺹ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺺ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺼ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺻ</span> || sat, sad || s
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﺽ</font> || <font size="5">ﺾ</font> || <font size="5">ﻀ</font> || <font size="5">ﺿ</font> || dat, dad || d, z
|<span style="font-size: 24px">ﺽ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺾ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻀ</span> || <span style="font-size: 24px">ﺿ</span> || dat, dad || d, z
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻁ</font> || <font size="5">ﻂ</font> || <font size="5">ﻄ</font> || <font size="5">ﻃ</font> || tı || t
|<span style="font-size: 24px">ﻁ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻂ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻄ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻃ</span> || tı || t
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻅ</font> || <font size="5">ﻆ</font> || <font size="5">ﻈ</font> || <font size="5">ﻇ</font> || zı || z
|<span style="font-size: 24px">ﻅ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻆ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻈ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻇ</span> || zı || z
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻉ</font> || <font size="5">ﻊ</font> || <font size="5">ﻌ</font> || <font size="5">ﻋ</font> || ayın || 'a, h
|<span style="font-size: 24px">ﻉ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻊ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻌ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻋ</span> || ayın || 'a, h
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻍ</font> || <font size="5">ﻎ</font> || <font size="5">ﻐ</font> || <font size="5">ﻏ</font> || gayın || g, ğ
|<span style="font-size: 24px">ﻍ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻎ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻐ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻏ</span> || gayın || g, ğ
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻑ</font> || <font size="5">ﻒ</font> || <font size="5">ﻔ</font> || <font size="5">ﻓ</font> || fe || f
|<span style="font-size: 24px">ﻑ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻒ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻔ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻓ</span> || fe || f
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻕ</font> || <font size="5">ﻖ</font> || <font size="5">ﻘ</font> || <font size="5">ﻗ</font> || kaf || k
|<span style="font-size: 24px">ﻕ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻖ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻘ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻗ</span> || kaf || k
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻙ</font> || <font size="5">ﻚ</font> || <font size="5">ﻜ</font> || <font size="5">ﻛ</font> || kef || k, g, ğ, n
|<span style="font-size: 24px">ﻙ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻚ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻜ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻛ</span> || kef || k, g, ğ, n
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﮒ</font> || <font size="5">ﮓ</font> || <font size="5">ﮕ</font> || <font size="5">ﮔ</font> || gef || g, ğ
|<span style="font-size: 24px">ﮒ</span> || <span style="font-size: 24px">ﮓ</span> || <span style="font-size: 24px">ﮕ</span> || <span style="font-size: 24px">ﮔ</span> || gef || g, ğ
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﯓ</font> || <font size="5">ﯔ</font> || <font size="5">ﯖ</font> || <font size="5">ﯕ</font> || nef, sağır kef || n
|<span style="font-size: 24px">ﯓ</span> || <span style="font-size: 24px">ﯔ</span> || <span style="font-size: 24px">ﯖ</span> || <span style="font-size: 24px">ﯕ</span> || nef, sağır kef || n
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻝ</font> || <font size="5">ﻞ</font> || <font size="5">ﻠ</font> || <font size="5">ﻟ</font> || lam || l
|<span style="font-size: 24px">ﻝ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻞ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻠ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻟ</span> || lam || l
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻡ</font> || <font size="5">ﻢ</font> || <font size="5">ﻤ</font> || <font size="5">ﻣ</font> || mim || m
|<span style="font-size: 24px">ﻡ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻢ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻤ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻣ</span> || mim || m
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻥ</font> || <font size="5">ﻦ</font> || <font size="5">ﻨ</font> || <font size="5">ﻧ</font> || nun || n
|<span style="font-size: 24px">ﻥ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻦ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻨ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻧ</span> || nun || n
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻭ</font> || <font size="5">ﻮ</font> ||colspan="2"| – || vav || v, o, ö, u, ü
|<span style="font-size: 24px">ﻭ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻮ</span> ||colspan="2"| – || vav || v, o, ö, u, ü
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻩ</font> || <font size="5">ﻪ</font> || <font size="5">ﻬ</font> || <font size="5">ﻫ</font> || he || h, e, a
|<span style="font-size: 24px">ﻩ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻪ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻬ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻫ</span> || he || h, e, a
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻻ</font> || <font size="5">ﻼ</font> ||colspan="2"| – || lamelif || la
|<span style="font-size: 24px">ﻻ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻼ</span> ||colspan="2"| – || lamelif || la
|- align="center"
|- align="center"
|<font size="5">ﻯ</font> || <font size="5">ﻰ</font> || <font size="5">ﻴ</font> || <font size="5">ﻳ</font> || ye || y, ı, i
|<span style="font-size: 24px">ﻯ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻰ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻴ</span> || <span style="font-size: 24px">ﻳ</span> || ye || y, ı, i
|}
|}


[[Kategoria:Pismo arabskie]]
[[Kategoria:Pismo arabskie]]
[[Kategoria:Imperium Osmańskie]]
[[Kategoria:Imperium Osmańskie]]

[[de:Osmanische Sprache#Verschriftlichung]]

Aktualna wersja na dzień 18:23, 9 lip 2024

Alfabet osmański (osm. الفبا, elifbâ) – wersja alfabetu perskiego używana dla języka osmańskiego w czasach Imperium Osmańskiego oraz wczesnym stadium Republiki Turcji, aż do zaadaptowania alfabetu łacińskiego do języka tureckiego. Zmianę przyjęto oficjalnie ustawą nr 1353, Prawo przyjęcia i używania alfabetu tureckiego, uchwaloną w listopadzie 1928. Weszła ona w życie z początkiem 1929, całkowicie zastępując alfabet osmański.

Pozycja izolowana Na końcu słowa W środku słowa Na początku słowa Nazwa Obecna litera
elif a, e
hemze ', a, e, i, u, ü
be b
pe p
te t
se s
cim c
çim ç
ha h
h
dal d
zel z
re r
ze z
je j
sin s
şın ş
sat, sad s
ﺿ dat, dad d, z
t
z
ayın 'a, h
gayın g, ğ
fe f
kaf k
kef k, g, ğ, n
gef g, ğ
nef, sağır kef n
lam l
mim m
nun n
vav v, o, ö, u, ü
he h, e, a
lamelif la
ye y, ı, i