Dmitrij Uljanow: Różnice pomiędzy wersjami

Dmitrij Uljanow
Дми́трий Ильи́ч Улья́нов
Data i miejsce urodzenia	16 sierpnia 1874 ; Symbirsk, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	16 lipca 1943 ; Gorki Leninskije, ZSRR
Zawód, zajęcie	lekarz, dziennikarz, polityk
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 21:21, 27 cze 2024

Dmitrij Iljicz Uljanow (ros. Дми́трий Ильи́ч Улья́нов, ur. 4 sierpnia^?/16 sierpnia 1874 w Symbirsku, zm. 16 lipca 1943 w Gorkach Leninskich) – rosyjski rewolucjonista, lekarz, radziecki działacz partyjny i państwowy.

Życiorys

Był młodszym bratem Lenina. W 1893 skończył gimnazjum w Samarze i podjął studia medyczne na Uniwersytecie Moskiewskim, od 1894 był związany ze studenckimi kółkami marksistowskimi w Moskwie. W listopadzie 1897 został aresztowany w związku ze sprawą „Związku Robotniczego” i osadzony w więzieniu do jesieni 1898, później pozostawał pod nadzorem policji w Podolsku, w latach 1900–1901 studiował medycynę na Uniwersytecie Jurjewskim (obecnie Uniwersytet w Tartu). Działał w SDPRR, pracował jako lekarz w Chersoniu, był aresztowany, w 1903 nielegalnie wyjechał do Tuły, gdzie pracował w miejscowym komitecie partyjnym i został delegatem na II Zjazd SDPRR pod pseudonimem „Gerc”. Później pracował w kijowskiej organizacji SDPRR, w styczniu 1904 został aresztowany w Kijowie, podczas rewolucji 1905–1907 pracował jako lekarz w Symbirsku, był członkiem bolszewickiego komitetu SDPRR w Symbirsku, później pracował w Teodozji i Sierpuchowie, pozostając w stałym kontakcie z centrum partii bolszewickiej. W 1914 został zmobilizowany i do 1917 był lekarzem wojskowym w Sewastopolu i Odessie, jesienią 1917 brał udział w ustanowieniu władzy bolszewików na Krymie, w grudniu 1917 został członkiem Taurydzkiego Komitetu SDPRR(b), uczestniczył w przygotowaniu i wydawaniu gazety „Taurydzka Prawda”, w latach 1918–1919 działał w komunistycznym podziemiu na Krymie.

W momencie, gdy Armia Czerwona zbliżała się do granic Krymu, Uljanow stanął na czele komitetu rewolucyjnego w Eupatorii, który 7 kwietnia przejął kontrolę nad miastem. W kolejnych dniach bolszewicy odebrali lokalnemu rządowi, tworzonemu przez kadetów, kontrolę nad całym półwyspem. Na zjeździe w Symferopolu 28–29 kwietnia została proklamowana Krymska Socjalistyczna Republika Radziecka, a Dmitrij Uljanow został przewodniczącym Rady Komisarzy Ludowych^[1]. Republika przetrwała do końca czerwca 1919 r., kiedy bolszewików z Krymu wyparły jednostki białej Armii Ochotniczej^[2].

Od końca 1921 pracował na kierowniczych stanowiskach w Ludowym Komisariacie Ochrony Zdrowia RFSRR, a 1925–1930 na Komunistycznym Uniwersytecie im. Swierdłowa, później został pracownikiem Zarządu Sanitarnego Kremla. Został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym.

Genealogia

Grigorij Uljanin

Łukian Smirnow

Nikita Uljanin
(ur. 1711)

Dymitr (Mojżesz) Blank

Johann Gottlieb Großschopf

Anna z d. Estedt

Aleksy Smirnow

Wasyl Uljanin
(ur. 1733)

Aleksander (Izrael) Blank
(1801/1804–1870)

Anna z d. Großschopf
(1810–1838)

Anna z d. Smirnow

Mikołaj Uljanin
(1770–1838)

Maria z d. Blank
(1835–1916)

Ilja (Eliasz) Uljanow
(ur. jako Uljanin)
(1831–1886)

Anna Jelizarowa-Uljanowa
(1864–1935)

Aleksander Uljanow
(1866–1887)

Włodzimierz Uljanow
Lenin
(1870–1924)

Nadieżda Krupska
(1869–1939)

Olga Uljanowa
(1871–1891)

Dymitr Uljanow
(1874–1943)

Maria Uljanowa
(1878–1937)

Olga Uljanowa
(1922–2011)

Przypisy

↑ Szyrokorad 2017 ↓, s. 88.
↑ Szyrokorad 2017 ↓, s. 93–94.

Bibliografia

Mała encyklopedia powszechna PWN, Warszawa 1969.
A. Szyrokorad: Riewolucija i grażdanskaja wojna w Krymu. Moskwa: Wiecze, 2017. ISBN 978-5-4444-1714-0. (ros.).
Ульянов Дмитрий Ильич. Хронос: Всемирная история в интернете. [dostęp 2017-02-23]. (ros.).

[CITEREFSzyrokorad201788-1] Szyrokorad 2017 ↓, s. 88.

[CITEREFSzyrokorad201793–94-2] Szyrokorad 2017 ↓, s. 93–94.

[1]

[2]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{Biogram infobox
- |imię i nazwisko      = Dmitrij Uljanow
+ |imię i nazwisko           = Dmitrij Uljanow
- |imię i nazwisko org  = {{k|ru|Дми́трий Ильи́ч Улья́нов}}
+ |imię i nazwisko org       = {{k|ru|Дми́трий Ильи́ч Улья́нов}}
- |grafika              = File:Дмитрий Ильич Ульянов.jpg
+ |grafika                   = Дмитрий Ильич Ульянов.jpg
- |opis grafiki         =
+ |opis grafiki              =
- |podpis               =
+ |alt grafiki               =
- |data urodzenia       = [[16 sierpnia]] [[1874]]
+ |data urodzenia            = [[16 sierpnia]] [[1874]]
- |miejsce urodzenia    = [[Uljanowsk|Symbirsk]], [[Imperium Rosyjskie]]
+ |miejsce urodzenia         = [[Uljanowsk|Symbirsk]], [[Imperium Rosyjskie]]
- |data śmierci         = [[16 lipca]] [[1943]]
+ |data śmierci              = [[16 lipca]] [[1943]]
- |miejsce śmierci      = [[Gorki Leninskije]], [[ZSRR]]
+ |miejsce śmierci           = [[Gorki Leninskije]], [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]
+ |zawód                     = lekarz, dziennikarz, polityk
- |przyczyna śmierci    =
- |zawód                = lekarz, dziennikarz, polityk
+ |odznaczenia               =
- |małżeństwo           =
+ |commons                   = Category:Dmitry_Ulyanov
- |odznaczenia          =
- |commons              = Category:Dmitry_Ulyanov
- |wikicytaty           =
- |www                  =
 }}
-'''Dmitrij Iljicz Uljanow''' ([[język rosyjski|ros.]] Дми́трий Ильи́ч Улья́нов, ur. [[16 sierpnia]] [[1874]] w [[Uljanowsk|Symbirsku]], zm. [[16 lipca]] [[1943]] w [[Gorki Leninskije|Gorkach Leninskich]]) – [[Rosja|rosyjski]] rewolucjonista, lekarz, [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|radziecki]] działacz partyjny i państwowy.
+'''Dmitrij Iljicz Uljanow''' ([[język rosyjski|ros.]] Дми́трий Ильи́ч Улья́нов, ur. {{data|1874-08-16}} w [[Uljanowsk|Symbirsku]], zm. [[16 lipca]] [[1943]] w [[Gorki Leninskije|Gorkach Leninskich]]) – [[Rosja|rosyjski]] rewolucjonista, lekarz, [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|radziecki]] działacz partyjny i państwowy.
 == Życiorys ==
-[[Plik:Lenin' family.jpg|thumb|240px|Lenin z rodziną, Kreml 1920. Siedzą: [[Włodzimierz Lenin]], [[Nadieżda Krupska]], [[Anna Jelizarowa-Uljanowa]]. Stoją: [[Marija Uljanowa]], Dmitrij Uljanow (z kotem) i Georgij Łozgaczow (adoptowany syn Anny)]]
+[[Plik:Lenin' family.jpg|thumb|240px|Lenin z rodziną, Kreml 1920. Siedzą: [[Włodzimierz Lenin]], [[Nadieżda Krupska]], [[Anna Jelizarowa-Uljanowa]]. Stoją: [[Marija Uljanowa (siostra Lenina)|Marija Uljanowa]], Dmitrij Uljanow (z kotem) i Georgij Łozgaczow (adoptowany syn Anny)]]
-Był młodszym bratem [[Włodzimierz Lenin|Lenina]]. W 1893 skończył gimnazjum w [[Samara|Samarze]] i podjął studia medyczne na Uniwersytecie Moskiewskim, od 1894 był związany ze studenckimi kółkami [[marksizm|marksistowskimi]] w [[Moskwa|Moskwie]]. W listopadzie 1897 został aresztowany w związku ze sprawą "Związku Robotniczego" i osadzony w więzieniu do jesieni 1898, później pozostawał pod nadzorem policji w [[Podolsk]]u, 1900–1901 studiował medycynę na Uniwersytecie Jurjewskim (obecnie [[Uniwersytet w Tartu]]). Działał w [[Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji|SDPRR]], pracował jako lekarz w [[Chersoń|Chersoniu]], był aresztowany, w 1903 nielegalnie wyjechał do [[Tuła|Tuły]], gdzie pracował w miejscowym komitecie partyjnym i został delegatem na II Zjazd SDPRR pod pseudonimem "Gerc". Później pracował w kijowskiej organizacji SDPRR, w styczniu 1904 został aresztowany w [[Kijów|Kijowie]], podczas [[rewolucja 1905 roku|rewolucji 1905–1907]] pracował jako lekarz w Symbirsku, był członkiem [[bolszewicy|bolszewickiego]] komitetu SDPRR w Symbirsku, później pracował w [[Teodozja (miasto)|Teodozji]] i [[Sierpuchow]]ie, pozostając w stałym kontakcie z centrum partii bolszewickiej. W 1914 został zmobilizowany i do 1917 był lekarzem wojskowym w [[Sewastopol]]u i [[Odessa|Odessie]], jesienią 1917 brał aktywny udział w ustanowieniu władzy bolszewików na [[Półwysep Krymski|Krymie]], w grudniu 1917 został członkiem Taurydzkiego Komitetu [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|SDPRR(b)]], uczestniczył w przygotowaniu i wydawaniu gazety „Taurydzka Prawda”, 1918–1919 działał w komunistycznym podziemiu na Krymie.
+Był młodszym bratem [[Włodzimierz Lenin|Lenina]]. W 1893 skończył gimnazjum w [[Samara|Samarze]] i podjął studia medyczne na Uniwersytecie Moskiewskim, od 1894 był związany ze studenckimi kółkami [[marksizm|marksistowskimi]] w [[Moskwa|Moskwie]]. W listopadzie 1897 został aresztowany w związku ze sprawą „Związku Robotniczego” i osadzony w więzieniu do jesieni 1898, później pozostawał pod nadzorem policji w [[Podolsk]]u, w latach 1900–1901 studiował medycynę na Uniwersytecie Jurjewskim (obecnie [[Uniwersytet w Tartu]]). Działał w [[Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji|SDPRR]], pracował jako lekarz w [[Chersoń|Chersoniu]], był aresztowany, w 1903 nielegalnie wyjechał do [[Tuła|Tuły]], gdzie pracował w miejscowym komitecie partyjnym i został delegatem na II Zjazd SDPRR pod pseudonimem „Gerc”. Później pracował w kijowskiej organizacji SDPRR, w styczniu 1904 został aresztowany w [[Kijów|Kijowie]], podczas [[rewolucja 1905 roku|rewolucji 1905–1907]] pracował jako lekarz w Symbirsku, był członkiem [[bolszewicy|bolszewickiego]] komitetu SDPRR w Symbirsku, później pracował w [[Teodozja (miasto)|Teodozji]] i [[Sierpuchow]]ie, pozostając w stałym kontakcie z centrum partii bolszewickiej. W 1914 został zmobilizowany i do 1917 był lekarzem wojskowym w [[Sewastopol]]u i [[Odessa|Odessie]], jesienią 1917 brał udział w ustanowieniu władzy bolszewików na [[Półwysep Krymski|Krymie]], w grudniu 1917 został członkiem Taurydzkiego Komitetu [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|SDPRR(b)]], uczestniczył w przygotowaniu i wydawaniu gazety „Taurydzka Prawda”, w latach 1918–1919 działał w komunistycznym podziemiu na Krymie.
-W momencie, gdy Armia Czerwona zbliżała się do granic Krymu, Uljanow stanął na czele komitetu rewolucyjnego w [[Eupatoria|Eupatorii]], który 7 kwietnia przejął kontrolę nad miastem. W kolejnych dniach bolszewicy odebrali lokalnemu rządowi, tworzonemu przez kadetów, kontrolę nad całym półwyspem. Na zjeździe w [[Symferopol|Symferopolu]] 28-29 kwietnia została proklamowana [[Krymska Socjalistyczna Republika Radziecka]], a Dmitrij Uljanow został przewodniczącym Rady Komisarzy Ludowych<ref>A. Szyrokorad, ''Riewolucija i grażdanskaja wojna w Krymu'', Wiecze, Moskwa 2017, {{ISBN|978-5-4444-1714-0}}, s. 88.</ref>. Republika przetrwała do końca czerwca 1919 r., kiedy bolszewików z Krymu wyparły jednostki [[Biali (Rosja)|białej]] [[Armia Ochotnicza (Rosja)|Armii Ochotniczej]]<ref>A. Szyrokorad, ''Riewolucija i grażdanskaja wojna w Krymu'', Wiecze, Moskwa 2017, {{ISBN|978-5-4444-1714-0}}, s. 93-94.</ref>.
+W momencie, gdy Armia Czerwona zbliżała się do granic Krymu, Uljanow stanął na czele komitetu rewolucyjnego w [[Eupatoria|Eupatorii]], który 7 kwietnia przejął kontrolę nad miastem. W kolejnych dniach bolszewicy odebrali lokalnemu rządowi, tworzonemu przez kadetów, kontrolę nad całym półwyspem. Na zjeździe w [[Symferopol]]u 28–29 kwietnia została proklamowana [[Krymska Socjalistyczna Republika Radziecka]], a Dmitrij Uljanow został przewodniczącym Rady Komisarzy Ludowych{{odn|Szyrokorad|2017|s=88}}. Republika przetrwała do końca czerwca 1919 r., kiedy bolszewików z Krymu wyparły jednostki [[Biali (Rosja)|białej]] [[Armia Ochotnicza (Rosja)|Armii Ochotniczej]]{{odn|Szyrokorad|2017|s=93–94}}.
 Od końca 1921 pracował na kierowniczych stanowiskach w Ludowym Komisariacie Ochrony Zdrowia [[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka|RFSRR]], a 1925–1930 na [[Uniwersytet Komunistyczny im. Jakowa Swierdłowa|Komunistycznym Uniwersytecie im. Swierdłowa]], później został pracownikiem Zarządu Sanitarnego Kremla. Został pochowany na [[Cmentarz Nowodziewiczy|Cmentarzu Nowodziewiczym]].
@@ Linia 35: / Linia 31: @@
 == Bibliografia ==
-*''Mała encyklopedia powszechna PWN'', Warszawa 1969.
+* ''Mała encyklopedia powszechna PWN'', Warszawa 1969.
+* {{Cytuj książkę |nazwisko = Szyrokorad |imię = A. |tytuł = Riewolucija i grażdanskaja wojna w Krymu |wydawca = Wiecze |miejsce = Moskwa |rok = 2017 |isbn = 978-5-4444-1714-0 |język = ru |odn = tak}}
-* {{Cytuj stronę | url =http://www.hrono.ru/biograf/bio_u/ulianov_di.php | tytuł = Ульянов Дмитрий Ильич | data dostępu = 2017-02-23 | autor = | nazwisko = | imię =  | data = | rok = | miesiąc = | praca = | opublikowany = ''Хронос: Всемирная история в интернете'' | oznaczenie = | strony = | język = ru}}
+* {{Cytuj stronę | url =http://www.hrono.ru/biograf/bio_u/ulianov_di.php | tytuł = Ульянов Дмитрий Ильич | data dostępu = 2017-02-23 | autor = | data = | opublikowany = Хронос: Всемирная история в интернете | język = ru}}
 {{Kontrola autorytatywna}}
@@ Linia 48: / Linia 45: @@
 [[Kategoria:Urodzeni w 1874]]
 [[Kategoria:Zmarli w 1943]]
+[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Uljanowsku]]