Dmitrij Uljanow: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
typo, drobne redakcyjne |
poprawa linków |
||
(Nie pokazano 17 wersji utworzonych przez 9 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Biogram infobox |
|||
⚫ | '''Dmitrij Iljicz Uljanow''' ([[język rosyjski|ros.]] Дми́трий Ильи́ч Улья́нов, ur. |
||
|imię i nazwisko = Dmitrij Uljanow |
|||
|imię i nazwisko org = {{k|ru|Дми́трий Ильи́ч Улья́нов}} |
|||
|grafika = Дмитрий Ильич Ульянов.jpg |
|||
|opis grafiki = |
|||
|alt grafiki = |
|||
|data urodzenia = [[16 sierpnia]] [[1874]] |
|||
|miejsce urodzenia = [[Uljanowsk|Symbirsk]], [[Imperium Rosyjskie]] |
|||
|data śmierci = [[16 lipca]] [[1943]] |
|||
|miejsce śmierci = [[Gorki Leninskije]], [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] |
|||
|zawód = lekarz, dziennikarz, polityk |
|||
|odznaczenia = |
|||
|commons = Category:Dmitry_Ulyanov |
|||
}} |
|||
⚫ | '''Dmitrij Iljicz Uljanow''' ([[język rosyjski|ros.]] Дми́трий Ильи́ч Улья́нов, ur. {{data|1874-08-16}} w [[Uljanowsk|Symbirsku]], zm. [[16 lipca]] [[1943]] w [[Gorki Leninskije|Gorkach Leninskich]]) – [[Rosja|rosyjski]] rewolucjonista, lekarz, [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|radziecki]] działacz partyjny i państwowy. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
[[Plik:Lenin' family.jpg|thumb|240px|Lenin z rodziną, Kreml 1920. Siedzą: [[Włodzimierz Lenin]], [[Nadieżda Krupska]], [[Anna Jelizarowa-Uljanowa]]. Stoją: [[Marija Uljanowa (siostra Lenina)|Marija Uljanowa]], Dmitrij Uljanow (z kotem) i Georgij Łozgaczow (adoptowany syn Anny)]] |
|||
Był młodszym bratem [[Włodzimierz Lenin|Lenina]]. W 1893 skończył gimnazjum w [[Samara|Samarze]] i podjął studia medyczne na Uniwersytecie Moskiewskim, od 1894 był związany ze studenckimi kółkami [[marksizm|marksistowskimi]] w [[Moskwa|Moskwie]]. W listopadzie 1897 został aresztowany w związku ze sprawą |
Był młodszym bratem [[Włodzimierz Lenin|Lenina]]. W 1893 skończył gimnazjum w [[Samara|Samarze]] i podjął studia medyczne na Uniwersytecie Moskiewskim, od 1894 był związany ze studenckimi kółkami [[marksizm|marksistowskimi]] w [[Moskwa|Moskwie]]. W listopadzie 1897 został aresztowany w związku ze sprawą „Związku Robotniczego” i osadzony w więzieniu do jesieni 1898, później pozostawał pod nadzorem policji w [[Podolsk]]u, w latach 1900–1901 studiował medycynę na Uniwersytecie Jurjewskim (obecnie [[Uniwersytet w Tartu]]). Działał w [[Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji|SDPRR]], pracował jako lekarz w [[Chersoń|Chersoniu]], był aresztowany, w 1903 nielegalnie wyjechał do [[Tuła|Tuły]], gdzie pracował w miejscowym komitecie partyjnym i został delegatem na II Zjazd SDPRR pod pseudonimem „Gerc”. Później pracował w kijowskiej organizacji SDPRR, w styczniu 1904 został aresztowany w [[Kijów|Kijowie]], podczas [[rewolucja 1905 roku|rewolucji 1905–1907]] pracował jako lekarz w Symbirsku, był członkiem [[bolszewicy|bolszewickiego]] komitetu SDPRR w Symbirsku, później pracował w [[Teodozja (miasto)|Teodozji]] i [[Sierpuchow]]ie, pozostając w stałym kontakcie z centrum partii bolszewickiej. W 1914 został zmobilizowany i do 1917 był lekarzem wojskowym w [[Sewastopol]]u i [[Odessa|Odessie]], jesienią 1917 brał udział w ustanowieniu władzy bolszewików na [[Półwysep Krymski|Krymie]], w grudniu 1917 został członkiem Taurydzkiego Komitetu [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|SDPRR(b)]], uczestniczył w przygotowaniu i wydawaniu gazety „Taurydzka Prawda”, w latach 1918–1919 działał w komunistycznym podziemiu na Krymie. |
||
W momencie, gdy Armia Czerwona zbliżała się do granic Krymu, Uljanow stanął na czele komitetu rewolucyjnego w [[Eupatoria|Eupatorii]], który 7 kwietnia przejął kontrolę nad miastem. W kolejnych dniach bolszewicy odebrali lokalnemu rządowi, tworzonemu przez kadetów, kontrolę nad całym półwyspem. Na zjeździe w [[Symferopol]]u 28–29 kwietnia została proklamowana [[Krymska Socjalistyczna Republika Radziecka]], a Dmitrij Uljanow został przewodniczącym Rady Komisarzy Ludowych{{odn|Szyrokorad|2017|s=88}}. Republika przetrwała do końca czerwca 1919 r., kiedy bolszewików z Krymu wyparły jednostki [[Biali (Rosja)|białej]] [[Armia Ochotnicza (Rosja)|Armii Ochotniczej]]{{odn|Szyrokorad|2017|s=93–94}}. |
|||
Od końca 1921 pracował na kierowniczych stanowiskach w Ludowym Komisariacie Ochrony Zdrowia [[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka|RFSRR]], a 1925–1930 na [[Uniwersytet Komunistyczny im. Jakowa Swierdłowa|Komunistycznym Uniwersytecie im. Swierdłowa]], później został pracownikiem Zarządu Sanitarnego Kremla. Został pochowany na [[Cmentarz Nowodziewiczy|Cmentarzu Nowodziewiczym]]. |
|||
=== Genealogia === |
|||
{{Rodzina Włodzimierza Lenina}} |
|||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy |
|||
}} |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
*''Mała encyklopedia powszechna PWN'', Warszawa 1969. |
* ''Mała encyklopedia powszechna PWN'', Warszawa 1969. |
||
* {{Cytuj książkę |nazwisko = Szyrokorad |imię = A. |tytuł = Riewolucija i grażdanskaja wojna w Krymu |wydawca = Wiecze |miejsce = Moskwa |rok = 2017 |isbn = 978-5-4444-1714-0 |język = ru |odn = tak}} |
|||
* {{Cytuj stronę | url =http://www.hrono.ru/biograf/bio_u/ulianov_di.php | tytuł = Ульянов Дмитрий Ильич | data dostępu = 2017-02-23 | autor = |
* {{Cytuj stronę | url =http://www.hrono.ru/biograf/bio_u/ulianov_di.php | tytuł = Ульянов Дмитрий Ильич | data dostępu = 2017-02-23 | autor = | data = | opublikowany = Хронос: Всемирная история в интернете | język = ru}} |
||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
{{SORTUJ:Uljanow, Dmitrij}} |
{{SORTUJ:Uljanow, Dmitrij}} |
||
Linia 16: | Linia 45: | ||
[[Kategoria:Urodzeni w 1874]] |
[[Kategoria:Urodzeni w 1874]] |
||
[[Kategoria:Zmarli w 1943]] |
[[Kategoria:Zmarli w 1943]] |
||
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Uljanowsku]] |
Aktualna wersja na dzień 21:21, 27 cze 2024
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
lekarz, dziennikarz, polityk |
Dmitrij Iljicz Uljanow (ros. Дми́трий Ильи́ч Улья́нов, ur. 4 sierpnia?/16 sierpnia 1874 w Symbirsku, zm. 16 lipca 1943 w Gorkach Leninskich) – rosyjski rewolucjonista, lekarz, radziecki działacz partyjny i państwowy.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był młodszym bratem Lenina. W 1893 skończył gimnazjum w Samarze i podjął studia medyczne na Uniwersytecie Moskiewskim, od 1894 był związany ze studenckimi kółkami marksistowskimi w Moskwie. W listopadzie 1897 został aresztowany w związku ze sprawą „Związku Robotniczego” i osadzony w więzieniu do jesieni 1898, później pozostawał pod nadzorem policji w Podolsku, w latach 1900–1901 studiował medycynę na Uniwersytecie Jurjewskim (obecnie Uniwersytet w Tartu). Działał w SDPRR, pracował jako lekarz w Chersoniu, był aresztowany, w 1903 nielegalnie wyjechał do Tuły, gdzie pracował w miejscowym komitecie partyjnym i został delegatem na II Zjazd SDPRR pod pseudonimem „Gerc”. Później pracował w kijowskiej organizacji SDPRR, w styczniu 1904 został aresztowany w Kijowie, podczas rewolucji 1905–1907 pracował jako lekarz w Symbirsku, był członkiem bolszewickiego komitetu SDPRR w Symbirsku, później pracował w Teodozji i Sierpuchowie, pozostając w stałym kontakcie z centrum partii bolszewickiej. W 1914 został zmobilizowany i do 1917 był lekarzem wojskowym w Sewastopolu i Odessie, jesienią 1917 brał udział w ustanowieniu władzy bolszewików na Krymie, w grudniu 1917 został członkiem Taurydzkiego Komitetu SDPRR(b), uczestniczył w przygotowaniu i wydawaniu gazety „Taurydzka Prawda”, w latach 1918–1919 działał w komunistycznym podziemiu na Krymie.
W momencie, gdy Armia Czerwona zbliżała się do granic Krymu, Uljanow stanął na czele komitetu rewolucyjnego w Eupatorii, który 7 kwietnia przejął kontrolę nad miastem. W kolejnych dniach bolszewicy odebrali lokalnemu rządowi, tworzonemu przez kadetów, kontrolę nad całym półwyspem. Na zjeździe w Symferopolu 28–29 kwietnia została proklamowana Krymska Socjalistyczna Republika Radziecka, a Dmitrij Uljanow został przewodniczącym Rady Komisarzy Ludowych[1]. Republika przetrwała do końca czerwca 1919 r., kiedy bolszewików z Krymu wyparły jednostki białej Armii Ochotniczej[2].
Od końca 1921 pracował na kierowniczych stanowiskach w Ludowym Komisariacie Ochrony Zdrowia RFSRR, a 1925–1930 na Komunistycznym Uniwersytecie im. Swierdłowa, później został pracownikiem Zarządu Sanitarnego Kremla. Został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym.
Genealogia
[edytuj | edytuj kod]Grigorij Uljanin | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Łukian Smirnow | Nikita Uljanin (ur. 1711) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dymitr (Mojżesz) Blank | Johann Gottlieb Großschopf | Anna z d. Estedt | Aleksy Smirnow | Wasyl Uljanin (ur. 1733) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aleksander (Izrael) Blank (1801/1804–1870) | Anna z d. Großschopf (1810–1838) | Anna z d. Smirnow | Mikołaj Uljanin (1770–1838) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria z d. Blank (1835–1916) | Ilja (Eliasz) Uljanow (ur. jako Uljanin) (1831–1886) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Anna Jelizarowa-Uljanowa (1864–1935) | Aleksander Uljanow (1866–1887) | Włodzimierz Uljanow Lenin (1870–1924) | Nadieżda Krupska (1869–1939) | Olga Uljanowa (1871–1891) | Dymitr Uljanow (1874–1943) | Maria Uljanowa (1878–1937) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Olga Uljanowa (1922–2011) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Szyrokorad 2017 ↓, s. 88.
- ↑ Szyrokorad 2017 ↓, s. 93–94.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mała encyklopedia powszechna PWN, Warszawa 1969.
- A. Szyrokorad: Riewolucija i grażdanskaja wojna w Krymu. Moskwa: Wiecze, 2017. ISBN 978-5-4444-1714-0. (ros.).
- Ульянов Дмитрий Ильич. Хронос: Всемирная история в интернете. [dostęp 2017-02-23]. (ros.).