Policja: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne |
|||
(Nie pokazano 32 wersji utworzonych przez 19 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Inne znaczenia||[[Policja (Polska) |polska Policja]] oraz [[Policja (ujednoznacznienie)|inne znaczenia: policja]]}} |
|||
peja spiewal 997 ten numer to klopoty :-) |
|||
[[Plik:HH Polizeihauptmeister MZ.jpg|thumb|[[Oficer (policja)|Oficer]] policji w [[Hamburg|Hamburgu]]]] |
|||
piesom wstep surowo zabronijony |
|||
'''Policja''' (w niektórych państwach: '''''milicja'''''<ref>{{Cytuj |tytuł = milicja – Słownik języka polskiego PWN |data dostępu = 2024-05-21 |opublikowany = sjp.pwn.pl |url = https://sjp.pwn.pl/sjp/milicja;2567945 |język = pl}}</ref>{{refn|grupa= uwaga|Nazwa stosowana przede wszystkim w państwach tzw. [[Blok wschodni|bloku wschodniego]]<ref>{{encyklopedia PWN |id = 4652573 |tytuł = milicja |data dostępu = 2024-06-04}}</ref> (np. [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|polska]] [[Milicja Obywatelska]]). '''Nie mylić z [[Milicja|milicja (formacja zbrojna)]]'''.}}) – [[służba mundurowa]] przeznaczona do ochrony bezpieczeństwa ludzi i mienia oraz do utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego<ref>{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20181211124349/https://mkuliczkowski.pl/static/pdf/slownik.pdf |tytuł = Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego |opublikowany = [[Akademia Obrony Narodowej]] |data = Warszawa 2008 |strony = 101 |data dostępu = 2015-11-16}}</ref>. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Charakterystyka == |
|||
⚫ | W wieku XVI i XVII nazywano policją całą wewnętrzną administrację poza sądownictwem, wojskowością i skarbowością ([[państwo policyjne]]). Pozostałością tego tak szerokiego ujęcia zakresu pojęcia „policja” było używanie jeszcze w okresie międzywojennym całego szeregu prawnych instytucji administracyjnych, mających na celu zapewnienie społeczeństwu bezpieczeństwa w rozmaitych dziedzinach. Za przykład można podać nazwy różnorakich instytucji, np. policja lekarska, sanitarna, górnicza, leśna, pocztowa i inne (dzisiaj używa się określeń takich jak „inspekcja”, „straż” itp.). |
||
Do głównych zadań policji należy pilnowanie przestrzegania [[prawo|prawa]] i ściganie [[przestępstwo|przestępców]], jak również zapewnienie ochrony i pomocy w sytuacjach kryzysowych zarówno wobec ludzi, jak i [[mienie|mienia]]. Jeżeli jest to konieczne, policja nadzoruje na poziomie operacyjnym także wszelkie [[służby ratownicze]]. |
|||
Policja jest fundamentem stabilnego i bezpiecznego [[państwo|państwa]], jednak czasami bywa również skutecznym narzędziem w rękach [[władza|władzy]], stosowanym do narzucania społeczeństwu swej woli i tłumienia [[Demonstracja|protestów]]. |
|||
Utrzymywanie policji może być zastrzeżone wyłącznie dla państwa, jak obecnie w Polsce, może jednak należeć również do jednostek [[samorząd terytorialny|samorządu terytorialnego]], jak w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] i w [[Stany Zjednoczone|USA]]. |
|||
== Etymologia == |
|||
⚫ | |||
⚫ | W wieku XVI i XVII nazywano policją całą wewnętrzną administrację poza sądownictwem, wojskowością i [[Skarbowość|skarbowością]] ([[państwo policyjne]]). ''Departament Policji, czyli Dobrego Porządku'' [[Rada Nieustająca|Rady Nieustającej]] zajmował się sprawami administracji miejskiej i służby zdrowia. Pozostałością tego tak szerokiego ujęcia zakresu pojęcia „policja” było używanie jeszcze w okresie międzywojennym całego szeregu prawnych instytucji administracyjnych, mających na celu zapewnienie społeczeństwu bezpieczeństwa w rozmaitych dziedzinach. Za przykład można podać nazwy różnorakich instytucji, np. policja lekarska, sanitarna, górnicza, leśna, pocztowa i inne (dzisiaj używa się określeń takich jak „inspekcja”, „straż” itp.). |
||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
Linia 10: | Linia 19: | ||
{{Commons|Police}} |
{{Commons|Police}} |
||
{{wikicytaty|o policji|policja}} |
{{wikicytaty|o policji|policja}} |
||
⚫ | |||
* [[szeryf]] |
|||
* [[Marshal (policjant)|marshal]] |
|||
⚫ | |||
* [[straż miejska]] |
|||
* [[radiowóz]] |
|||
⚫ | |||
* [[organy ścigania]] |
|||
⚫ | |||
* [[Milicja Obywatelska]] |
|||
{{Uwagi}} |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Radiowóz]] |
|||
⚫ | |||
* [[Stopień policyjny]] |
|||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
== Linki zewnętrzne == |
|||
* [http://www.policja.pl/ Strona polskiej Policji (Komenda Główna Policji)] |
|||
<!-- ============================================================ --> |
|||
<!-- NIE DODAWAJ WIĘCEJ LINKÓW. WIKIPEDIA NIE JEST ZBIOREM LINKÓW --> |
|||
<!-- ANI MIEJSCEM NA TWOJĄ (LUB CZYJĄKOLWIEK) REKLAMĘ!!! --> |
|||
<!-- Jeżeli sądzisz, że Twój link może się przydać, zamiast tutaj --> |
|||
<!-- umieść go najpierw na stronie dyskusji tego artykułu. Linki --> |
|||
<!-- umieszczone bez przeprowadzonej weryfikacji ZOSTANĄ USUNIĘTE --> |
|||
<!-- ============================================================ --> |
|||
[[Kategoria:Policja| ]] |
[[Kategoria:Policja| ]] |
Aktualna wersja na dzień 07:44, 14 cze 2024
Policja (w niektórych państwach: milicja[1][a]) – służba mundurowa przeznaczona do ochrony bezpieczeństwa ludzi i mienia oraz do utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego[3].
Charakterystyka
Do głównych zadań policji należy pilnowanie przestrzegania prawa i ściganie przestępców, jak również zapewnienie ochrony i pomocy w sytuacjach kryzysowych zarówno wobec ludzi, jak i mienia. Jeżeli jest to konieczne, policja nadzoruje na poziomie operacyjnym także wszelkie służby ratownicze.
Policja jest fundamentem stabilnego i bezpiecznego państwa, jednak czasami bywa również skutecznym narzędziem w rękach władzy, stosowanym do narzucania społeczeństwu swej woli i tłumienia protestów.
Utrzymywanie policji może być zastrzeżone wyłącznie dla państwa, jak obecnie w Polsce, może jednak należeć również do jednostek samorządu terytorialnego, jak w Wielkiej Brytanii i w USA.
Etymologia
Wyraz „policja” pochodzi od łac. „politia” z gr. „politeia” (miasto, ustrój). W świecie nowożytnym pojawia się około roku 1500 we Francji jako „police”.
W wieku XVI i XVII nazywano policją całą wewnętrzną administrację poza sądownictwem, wojskowością i skarbowością (państwo policyjne). Departament Policji, czyli Dobrego Porządku Rady Nieustającej zajmował się sprawami administracji miejskiej i służby zdrowia. Pozostałością tego tak szerokiego ujęcia zakresu pojęcia „policja” było używanie jeszcze w okresie międzywojennym całego szeregu prawnych instytucji administracyjnych, mających na celu zapewnienie społeczeństwu bezpieczeństwa w rozmaitych dziedzinach. Za przykład można podać nazwy różnorakich instytucji, np. policja lekarska, sanitarna, górnicza, leśna, pocztowa i inne (dzisiaj używa się określeń takich jak „inspekcja”, „straż” itp.).
Zobacz też
- Policja (Polska)
- szeryf
- marshal
- policja stanowa
- straż miejska
- radiowóz
- służby specjalne
- organy ścigania
Uwagi
- ↑ Nazwa stosowana przede wszystkim w państwach tzw. bloku wschodniego[2] (np. polska Milicja Obywatelska). Nie mylić z milicja (formacja zbrojna).
Przypisy
- ↑ milicja – Słownik języka polskiego PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2024-05-21] (pol.).
- ↑ milicja, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-06-04] .
- ↑ Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego. Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2008. s. 101. [dostęp 2015-11-16].