Cywilizacja zachodnia: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 61512438 autorstwa Ciacho5 (dyskusja) Brak uzasadnienia w ramach regulaminu wikipedii. Powód usunięcia niepoparty w regulaminie. Znaczniki: Anulowanie edycji Wycofane |
m Wycofano edycje użytkownika 171.22.161.102 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Andrzei111. Znacznik: Wycofanie zmian |
||
| (Nie pokazano 29 wersji utworzonych przez 16 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Western World Latin America torn countries.png|thumb|Mapa zasięgu cywilizacji zachodniej według [[Samuel P. Huntington|Samuela P. Huntingtona]]. Ciemnoniebieski – kraje bezwzględnie należące do cywilizacji zachodniej. Jasnoniebieski – kraje częściowo do niej należące]] |
|||
[[Plik:Western world in its strictest sense.svg|thumb|Cywilizacja zachodnia w rygorystycznym sensie (z wyłączeniem krajów które były choć raz komunistyczne, np. [[Polska|Polski]] lub pod wpływem rosyjskim, np. [[Finlandia]])]] |
|||
'''Cywilizacja zachodnia''', '''kultura zachodnia''', '''Zachód''', '''kultura europejska''', '''kultura euroatlantycka''' – |
'''Cywilizacja zachodnia''', '''kultura zachodnia''', '''Zachód''', '''kultura europejska''', '''kultura euroatlantycka''' – [[kultura]] bądź [[cywilizacja]] ukształtowana w [[Europa Zachodnia|Europie Zachodniej]], a wraz z ekspansją gospodarczo-polityczną od czasów [[renesans]]u rozprzestrzeniona na inne tereny, w szczególności [[Ameryka Północna|Amerykę Północną]], [[Australia|Australię]] i [[Nowa Zelandia|Nową Zelandię]]<ref>{{cytuj|tytuł=Kalendarium dziejów świata|wydawca=Wydawnictwo naukowe PWN|data=2006|miejsce=Warszawa|s=202}}</ref>. Niekiedy zalicza się do kultury zachodniej również [[Europa Wschodnia|Europę Wschodnią]] łącznie z [[Rosja|Rosją]] i [[Ameryka Łacińska|Amerykę Łacińską]]. Zasady cywilizacji zachodniej wywodzą się z trzech źródeł: [[Starożytność|antyku]] grecko-rzymskiego, [[chrześcijaństwo|chrześcijaństwa]] i [[oświecenie (epoka)|oświecenia]]<ref>{{Cytuj | url=https://fundacjarepublikanska.org/zachodnia-cywilizacja-nasza-tradycja/ | tytuł=Zachodnia cywilizacja, nasza tradycja – Fundacja Republikańska<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=fundacjarepublikanska.org | język=pl | data dostępu=2021-01-21}}</ref><ref>{{Cytuj | url=https://www.rbth.com/lifestyle/331166-russia-part-of-europe | tytuł=OPINION: Is Russia really a European civilization? – Russia Beyond<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=rbth.com | język=en | data dostępu=2021-01-21}}</ref>. |
||
== Teorie cywilizacji == |
== Teorie cywilizacji == |
||
W [[teoria cywilizacji|teoriach cywilizacji]] cywilizacja zachodnia jest jedną z głównych analizowanych cywilizacji. Jej analizy przeprowadzili [[Arnold Joseph Toynbee|Arnold Toynbee]], [[Oswald Spengler]] i [[Samuel P. Huntington]], a w Polsce [[Feliks Koneczny]] |
W [[teoria cywilizacji|teoriach cywilizacji]] cywilizacja zachodnia jest jedną z głównych analizowanych cywilizacji. Jej analizy przeprowadzili [[Arnold Joseph Toynbee|Arnold Toynbee]], [[Oswald Spengler]] i [[Samuel P. Huntington]], a w Polsce [[Feliks Koneczny]], który używał własnego pojęcia [[cywilizacja łacińska|cywilizacji łacińskiej]], wskazując, że obok niej w Europie występują inne cywilizacje<ref>{{cytuj|autor=Paweł Skrzydlewski|rozdział=Koneczny Feliks|redaktor=Andrzej Maryniarczyk|tytuł=Encyklopedia filozofii polskiej|wolumin=2|wydawca=Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu|data=2011|miejsce=Lublin|s=704-708}}</ref>. |
||
Zachodnią cywilizację często przeciwstawia się innym cywilizacjom: muzułmańskiej, chińskiej itp., wskazując na zachodzące między nimi konflikty<ref>{{Cytuj stronę |url = http://przegladdziennikarski.pl/eksplozje-potegi-zachodu/ |tytuł = Eksplozje potęgi Zachodu |autor = Paweł Rogaliński |data=19 maja 2010|opublikowany = przegladdziennikarski.pl |data dostępu = 2017-05-14}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/962/1/Zderzenie%20cywilizacji.pdf |tytuł = Zderzenie cywilizacji – mit czy rzeczywistość? |autor = Dorota Miłoszewska |opublikowany = repozytorium.amu.edu.pl |data dostępu = 2017-05-14}}</ref>. |
Zachodnią cywilizację często przeciwstawia się innym cywilizacjom: muzułmańskiej, chińskiej itp., wskazując na zachodzące między nimi konflikty<ref>{{Cytuj stronę |url = http://przegladdziennikarski.pl/eksplozje-potegi-zachodu/ |tytuł = Eksplozje potęgi Zachodu |autor = Paweł Rogaliński |data=19 maja 2010|opublikowany = przegladdziennikarski.pl |data dostępu = 2017-05-14}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/962/1/Zderzenie%20cywilizacji.pdf |tytuł = Zderzenie cywilizacji – mit czy rzeczywistość? |autor = Dorota Miłoszewska |opublikowany = repozytorium.amu.edu.pl |data dostępu = 2017-05-14}}</ref>. |
||
== Zobacz też == |
|||
* [[Kanon literatury zachodniej]] |
|||
* [[Sentyment antyzachodni]] |
|||
* [[Orient]] |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
{{ |
{{Przypisy}} |
||
{{ |
{{Kontrola autorytatywna}} |
||
[[Kategoria:Teorie cywilizacji]] |
[[Kategoria:Teorie cywilizacji]] |
||
Aktualna wersja na dzień 20:25, 6 kwi 2024
Cywilizacja zachodnia, kultura zachodnia, Zachód, kultura europejska, kultura euroatlantycka – kultura bądź cywilizacja ukształtowana w Europie Zachodniej, a wraz z ekspansją gospodarczo-polityczną od czasów renesansu rozprzestrzeniona na inne tereny, w szczególności Amerykę Północną, Australię i Nową Zelandię[1]. Niekiedy zalicza się do kultury zachodniej również Europę Wschodnią łącznie z Rosją i Amerykę Łacińską. Zasady cywilizacji zachodniej wywodzą się z trzech źródeł: antyku grecko-rzymskiego, chrześcijaństwa i oświecenia[2][3].
Teorie cywilizacji
[edytuj | edytuj kod]W teoriach cywilizacji cywilizacja zachodnia jest jedną z głównych analizowanych cywilizacji. Jej analizy przeprowadzili Arnold Toynbee, Oswald Spengler i Samuel P. Huntington, a w Polsce Feliks Koneczny, który używał własnego pojęcia cywilizacji łacińskiej, wskazując, że obok niej w Europie występują inne cywilizacje[4].
Zachodnią cywilizację często przeciwstawia się innym cywilizacjom: muzułmańskiej, chińskiej itp., wskazując na zachodzące między nimi konflikty[5][6].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kalendarium dziejów świata, Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN, 2006, s. 202.
- ↑ Zachodnia cywilizacja, nasza tradycja – Fundacja Republikańska [online], fundacjarepublikanska.org [dostęp 2021-01-21] (pol.).
- ↑ OPINION: Is Russia really a European civilization? – Russia Beyond [online], rbth.com [dostęp 2021-01-21] (ang.).
- ↑ Paweł Skrzydlewski, Koneczny Feliks, [w:] Andrzej Maryniarczyk (red.), Encyklopedia filozofii polskiej, t. 2, Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2011, s. 704-708.
- ↑ Paweł Rogaliński: Eksplozje potęgi Zachodu. przegladdziennikarski.pl, 19 maja 2010. [dostęp 2017-05-14].
- ↑ Dorota Miłoszewska: Zderzenie cywilizacji – mit czy rzeczywistość?. repozytorium.amu.edu.pl. [dostęp 2017-05-14].