Przejdź do zawartości

Ruud Lubbers: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
JarektBot (dyskusja | edycje)
Robot skopiował szablon {{Kontrola autorytatywna}} z en:Ruud Lubbers, de:Ruud Lubbers.; zmiany kosmetyczne
m Dodano kategorię "Doktorzy honoris causa uczelni w Holandii" za pomocą HotCat
 
(Nie pokazano 22 wersji utworzonych przez 14 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Polityk infobox
{{Polityk infobox
| polityk = Ruud Lubbers
|polityk = Ruud Lubbers
|pełne imię i nazwisko = Rudolphus Franciscus Marie Lubbers
| grafika = [[Plik:Ruud Lubbers 1985.jpg|220px]]
| opis grafiki =
|grafika = Ruud Lubbers 1985.jpg
| data urodzenia = [[7 maja]] [[1939]]
|opis grafiki = Ruud Lubbers (1985)
| miejsce urodzenia = [[Rotterdam]]
|data urodzenia = 7 maja 1939
|miejsce urodzenia = [[Rotterdam]]
| data śmierci =
| miejsce śmierci =
|data śmierci = 14 lutego 2018
| funkcja = [[Premierzy Holandii|Premier Holandii]]
|miejsce śmierci = [[Rotterdam]]
|funkcja = [[Premierzy Holandii|Premier Holandii]]
| partia = [[Apel Chrześcijańsko-Demokratyczny|Christen-Democratisch Appèl]]
|partia = [[Apel Chrześcijańsko-Demokratyczny]]
| od = [[4 listopada]] [[1982]]
|od = 4 listopada 1982
| do = [[22 sierpnia]] [[1994]]
|do = 22 sierpnia 1994
| poprzednik = [[Dries van Agt]]
|poprzednik = [[Dries van Agt]]
| następca = [[Wim Kok]]
|następca = [[Wim Kok]]
| 2 funkcja = [[Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców|Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców]]
|2 funkcja = [[Wysoki komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców]]
| 2 partia =
|2 partia =
| 2 od = [[2001]]
|2 od = 1 stycznia 2001
| 2 do = [[2005]]
|2 do = 20 lutego 2005
| 2 poprzednik = [[Sadako Ogata]]
|2 poprzednik = [[Sadako Ogata]]
| 2 następca = [[António Guterres]]
|2 następca = [[António Guterres]]<ref>Do czasu mianowania nowego komisarza w czerwcu 2005 pełniącą obowiązki była [[Wendy Chamberlin]] z [[Stany Zjednoczone|USA]].</ref>.
| odznaczenia = {{order|OLN|KKW}} {{order|OLN|KOM}} {{order|OLN|K}} {{order|OIH|KW}}
|odznaczenia = {{order|OLN|KKW}} {{order|OLN|KOM}} {{order|OLN|K}} {{order|OIH|KW}}
| www =
|www =
| commons = Category:Ruud Lubbers
|commons = Category:Ruud Lubbers
| quote =
|quote =
}}
}}
'''Rudolphus Franciscus Marie "Ruud" Lubbers''' (ur. [[7 maja]] [[1939]] w [[Rotterdam]]ie) – polityk [[Holandia|holenderski]], [[Premierzy Holandii|premier Holandii]]. Sprawował urząd premiera - z ramienia partii CDA od 4 listopada 1982 do 22 sierpnia 1994. W latach 2001-2005 był [[Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców|Wysokim Komisarzem Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców]].
'''Rudolphus Franciscus Marie „Ruud” Lubbers''' (ur. [[7 maja]] [[1939]] w [[Rotterdam]]ie, zm. [[14 lutego]] [[2018]] tamże<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.ad.nl/binnenland/oud-premier-ruud-lubbers-78-overleden~acd974e4/|tytuł=Oud-premier Ruud Lubbers (78) overleden|data=14 lutego 2018|opublikowany=ad.nl|język=nl|data dostępu=2018-02-14}}</ref>) [[Holandia|holenderski]] polityk i ekonomista, parlamentarzysta i minister, od 1982 do 1994 lider [[Apel Chrześcijańsko-Demokratyczny|Apelu Chrześcijańsko-Demokratycznego]] (CDA) oraz [[Premierzy Holandii|premier Holandii]], w latach 2001–2005 [[wysoki komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców]] (UNHCR).


== Młodość ==
== Życiorys ==
Urodził się w Rotterdamie. Studiował ekonomię na [[Erasmus Universiteit Rotterdam|Uniwersytecie Erazma w Rotterdamie]] Rotterdam i był studentem pierwszego laureata Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii [[Jan Tinbergen|jana Tinbergena]]. Jak sugeruje tytuł jego pracy dyplomowej z 1962 - ''Wpływ różnic dynamiki wydajności w różnych krajach na rachunku bieżącym bilansu płatniczego'', jego głównym zainteresowaniem była polityka monetarna. Początkowo planuje karierę naukową, ale przez sytuację rodzinną został zmuszony do przystąpienia do zarządzania warsztatami budowlanymi Lubbers i Maszynami Fabricators Hollandia BV Lubbers.
W 1962 ukończył ekonomię na [[Uniwersytet Erazma w Rotterdamie|Uniwersytecie Erazma w Rotterdamie]], był studentem pierwszego laureata Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii [[Jan Tinbergen|Jana Tinbergena]]. W latach 1962–1963 odbywał służbę wojskową w [[Królewskie Holenderskie Siły Powietrzne|Królewskich Holenderskich Siłach Powietrznych]]. W 1964 wstąpił do [[Katolicka Partia Ludowa|Katolickiej Partii Ludowej]], z którą w 1980 dołączył do Apelu Chrześcijańsko-Demokratycznego. Od 1963 pracował w rodzinnym przedsiębiorstwie przemysłowym w [[Krimpen aan den IJssel]], którym zarządzał od 1965. Pod koniec lat 60. kierował organizacją zrzeszającą młodych chrześcijańskich pracodawców, później stał na czele zrzeszenia katolickich pracodawców branży metalurgicznej. Był członkiem rady dyrektorów organizacji pracodawców VNO-NCW.


Od 11 maja 1973 do 19 grudnia 1977 sprawował urząd ministra spraw gospodarczych w rządzie [[Joop den Uyl|Joopa den Uyla]]. W wyborach między 1977 a 1989 wybierany na posła do [[Tweede Kamer]]. W 1978 został przewodniczącym frakcji poselskiej swojego ugrupowania, zastąpił [[Willem Aantjes|Willema Aantjesa]], który zrezygnował po zarzuceniu mu służby w [[Schutzstaffel|SS]]. W 1982, wkrótce po wygranych przez CDA wyborach, lider tej partii i urzędujący premier [[Dries van Agt]], złożył rezygnację. Ruud Lubbers został wówczas nowym liderem Apelu Chrześcijańsko-Demokratycznego, którym kierował do 1994. 4 listopada 1982 objął urząd premiera. Utrzymywał to stanowisko po kolejnych wyborach w 1986 i 1989, zajmując je do 22 sierpnia 1994, kiedy to nie ubiegał się o reelekcję w wyborach.
== Polityka ==
Od 11 maja 1973 do 19 grudnia 1977 Ruud Lubbers był ministrem gospodarki w rządzie [[Joop den Uyl]]a i członkiem [[Katolicka Partia Ludowa|Katolickiej Partii Ludowej]] (KVP). Zdecydował się powrócić do pracy w [[Parlament Europejski|Parlamencie Europejskim]] i został zastępcą przewodniczącego CDA. Jego kariera nabrała przyspieszenia, gdy przywódca parlamentarnej frakcji CDA [[Willem Aantjes]] musiał zrezygnować w 1978 roku z powodu zarzutów służby w [[Schutzstaffel|SS]]. Lubbers zajął miejsce Aantjesa i nagle jego pozycja polityczna stała się silniejsza. W 1982 r. po wygranych przez premiera [[Dries van Agt]]a [[wybory parlamentarne w Holandii w 1982 roku|wyborach parlamentarnych]], Van Agt nagle ogłosił, że rezygnuje z bycia premierem na trzecią kadencję. Jego następcą został Lubbers. Pełnił on funkcję przez trzy kolejne rządy do 1994, co uczyniło go najdłużej rządzącym premierem w [[Historia Holandii|historii Holandii]]. Po zakończeniu kadencji, został wysunięty jako kandydat na szefa [[NATO]], ale [[Stany Zjednoczone]] zawetowały jego nominację.


Do 2001 był wykładowcą na [[Uniwersytet w Tilburgu|Uniwersytecie w Tilburgu]], a także profesorem wizytującym w [[John F. Kennedy School of Government]] w ramach [[Uniwersytet Harvarda|Uniwersytetu Harvarda]]. Od listopada 1999 do stycznia 2001 był prezesem [[World Wide Fund for Nature]]. Zaangażował się również w działalność m.in. [[Klub Rzymski|Klubu Rzymskiego]]. Był też kandydatem na sekretarza generalnego [[NATO]], jego kandydaturę zablokowały [[Stany Zjednoczone]].
Został odznaczony m.in. [[Order Lwa Niderlandzkiego|Orderem Lwa Niderlandzkiego]].


1 stycznia 2005 objął urząd wysokiego komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców. W maju 2004 jedna z pracownic UNHCR złożyła na niego skargę, zarzucając mu molestowanie seksualne<ref>{{Cytuj stronę|url=http://archiwum.rp.pl/artykul/487686-Ruud-Lubbers.html|tytuł=Ruud Lubbers|data=19 maja 2004|opublikowany=rp.pl|data dostępu=2016-09-22}}</ref>. Zarzuty te nie zostały udowodnione, jednak Biuro Nadzoru Wewnętrznego OIOS skrytykowało jego niektóre zachowania<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.independent.co.uk/news/world/politics/harassment-intimidation-and-secrecy-un-chief-engulfed-in-sex-scandal-483851.html|tytuł=Harassment, intimidation and secrecy – UN chief engulfed in sex scandal|data=18 lutego 2005|opublikowany=independent.co.uk|język=en|data dostępu=2016-09-22}}</ref>. W lutym 2005, po ujawnieniu raportu OIOS przez „[[The Independent]]”, Ruud Lubbers zdecydował się zrezygnować ze stanowiska<ref>{{Cytuj stronę|url=http://wiadomosci.wp.pl/onz-komisarz-oskarzony-o-molestowanie-6037052089889921a|tytuł=ONZ: komisarz oskarżony o molestowanie|data=20 maja 2005|opublikowany=wp.pl|data dostępu=2016-09-22}}</ref>.
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.parlement.com/9291000/bio/01734 Biografia na stronie parlamentu]
* [http://www.minaz.nl/english/Prime_Minister/Prime_Ministers_since_1945/Drs_R_F_M_Lubbers Biografia na stronie minaz.nl]


Powrócił następnie do działalności społecznej, m.in. jako przewodniczący rady instytutu badawczego Energieonderzoek Centrum Nederland. Jako ''informateur'' prowadził rozmowy koalicyjne po wyborach parlamentarnych w 2006 i 2010.
{{Władca-Holandia|urząd=Premier Holandii|lata=od 1982 do 1994|poprzednik=[[Dries van Agt]]|następca=[[Wim Kok]]}}
{{Premierzy Holandii}}


Odznaczony m.in. [[Order Lwa Niderlandzkiego|Orderem Lwa Niderlandzkiego]] III i I klasy. Otrzymał kilka doktoratów honoris causa nadanych przez uniwersytety w Holandii, Stanach Zjednoczonych i Portugalii.


== Przypisy ==
{{Kontrola autorytatywna|VIAF=57419700|LCCN=n/80/62478|TYP=p}}
{{Przypisy}}


== Bibliografia ==
{{DEFAULTSORT:Lubbers, Ruud}}
* {{Cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20071027162027/http://www.minaz.nl/english/Prime_Minister/Prime_Ministers_since_1945/Drs_R_F_M_Lubbers|tytuł=Drs. R.F.M. Lubbers|opublikowany=minaz.nl|język=en|data dostępu=2016-09-22}}
[[Kategoria:Premierzy Holandii]]
* {{Cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20110822235055/http://www.parlement.com/9291000/biof/01734|tytuł=Profil na stronie parlement.com|język=nl|data dostępu=2016-09-22}}
* {{Cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20160921192633/http://www.clubmadrid.org/en/miembro/ruud_lubbers|tytuł=Ruud Lubbers|opublikowany=clubmadrid.org|język=en|data dostępu=2016-09-22}}

{{Premierzy Holandii}}
{{Trzeci rząd Ruuda Lubbersa}}
{{Drugi rząd Ruuda Lubbersa}}
{{Pierwszy rząd Ruuda Lubbersa}}
{{Przewodniczący Rady Europejskiej}}

{{Kontrola autorytatywna}}

{{SORTUJ:Lubbers, Ruud}}
[[Kategoria:Absolwenci Uniwersytetu Erazma w Rotterdamie]]
[[Kategoria:Deputowani do Stanów Generalnych]]
[[Kategoria:Holenderscy ministrowie gospodarki]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Rotterdamie]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Wielkim Orderu Infanta Henryka (Portugalia)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Wielkim Orderu Infanta Henryka (Portugalia)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Lwa Niderlandzkiego]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Lwa Niderlandzkiego]]
[[Kategoria:Politycy Apelu Chrześcijańsko-Demokratycznego]]
[[Kategoria:Politycy Katolickiej Partii Ludowej]]
[[Kategoria:Premierzy Holandii]]
[[Kategoria:Wykładowcy Uniwersytetu w Tilburgu]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1939]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1939]]
[[Kategoria:Zmarli w 2018]]
[[Kategoria:Doktorzy honoris causa uczelni w Holandii]]

Aktualna wersja na dzień 18:16, 4 mar 2024

Ruud Lubbers
Ilustracja
Ruud Lubbers (1985)
Pełne imię i nazwisko

Rudolphus Franciscus Marie Lubbers

Data i miejsce urodzenia

7 maja 1939
Rotterdam

Data i miejsce śmierci

14 lutego 2018
Rotterdam

Premier Holandii
Okres

od 4 listopada 1982
do 22 sierpnia 1994

Przynależność polityczna

Apel Chrześcijańsko-Demokratyczny

Poprzednik

Dries van Agt

Następca

Wim Kok

Wysoki komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców
Okres

od 1 stycznia 2001
do 20 lutego 2005

Poprzednik

Sadako Ogata

Następca

António Guterres[1].

podpis
Odznaczenia
Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia) Komandor Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia) Kawaler Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia) Krzyż Wielki Orderu Infanta Henryka (Portugalia)

Rudolphus Franciscus Marie „Ruud” Lubbers (ur. 7 maja 1939 w Rotterdamie, zm. 14 lutego 2018 tamże[2]) – holenderski polityk i ekonomista, parlamentarzysta i minister, od 1982 do 1994 lider Apelu Chrześcijańsko-Demokratycznego (CDA) oraz premier Holandii, w latach 2001–2005 wysoki komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców (UNHCR).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W 1962 ukończył ekonomię na Uniwersytecie Erazma w Rotterdamie, był studentem pierwszego laureata Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii Jana Tinbergena. W latach 1962–1963 odbywał służbę wojskową w Królewskich Holenderskich Siłach Powietrznych. W 1964 wstąpił do Katolickiej Partii Ludowej, z którą w 1980 dołączył do Apelu Chrześcijańsko-Demokratycznego. Od 1963 pracował w rodzinnym przedsiębiorstwie przemysłowym w Krimpen aan den IJssel, którym zarządzał od 1965. Pod koniec lat 60. kierował organizacją zrzeszającą młodych chrześcijańskich pracodawców, później stał na czele zrzeszenia katolickich pracodawców branży metalurgicznej. Był członkiem rady dyrektorów organizacji pracodawców VNO-NCW.

Od 11 maja 1973 do 19 grudnia 1977 sprawował urząd ministra spraw gospodarczych w rządzie Joopa den Uyla. W wyborach między 1977 a 1989 wybierany na posła do Tweede Kamer. W 1978 został przewodniczącym frakcji poselskiej swojego ugrupowania, zastąpił Willema Aantjesa, który zrezygnował po zarzuceniu mu służby w SS. W 1982, wkrótce po wygranych przez CDA wyborach, lider tej partii i urzędujący premier Dries van Agt, złożył rezygnację. Ruud Lubbers został wówczas nowym liderem Apelu Chrześcijańsko-Demokratycznego, którym kierował do 1994. 4 listopada 1982 objął urząd premiera. Utrzymywał to stanowisko po kolejnych wyborach w 1986 i 1989, zajmując je do 22 sierpnia 1994, kiedy to nie ubiegał się o reelekcję w wyborach.

Do 2001 był wykładowcą na Uniwersytecie w Tilburgu, a także profesorem wizytującym w John F. Kennedy School of Government w ramach Uniwersytetu Harvarda. Od listopada 1999 do stycznia 2001 był prezesem World Wide Fund for Nature. Zaangażował się również w działalność m.in. Klubu Rzymskiego. Był też kandydatem na sekretarza generalnego NATO, jego kandydaturę zablokowały Stany Zjednoczone.

1 stycznia 2005 objął urząd wysokiego komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców. W maju 2004 jedna z pracownic UNHCR złożyła na niego skargę, zarzucając mu molestowanie seksualne[3]. Zarzuty te nie zostały udowodnione, jednak Biuro Nadzoru Wewnętrznego OIOS skrytykowało jego niektóre zachowania[4]. W lutym 2005, po ujawnieniu raportu OIOS przez „The Independent”, Ruud Lubbers zdecydował się zrezygnować ze stanowiska[5].

Powrócił następnie do działalności społecznej, m.in. jako przewodniczący rady instytutu badawczego Energieonderzoek Centrum Nederland. Jako informateur prowadził rozmowy koalicyjne po wyborach parlamentarnych w 2006 i 2010.

Odznaczony m.in. Orderem Lwa Niderlandzkiego III i I klasy. Otrzymał kilka doktoratów honoris causa nadanych przez uniwersytety w Holandii, Stanach Zjednoczonych i Portugalii.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Do czasu mianowania nowego komisarza w czerwcu 2005 pełniącą obowiązki była Wendy Chamberlin z USA.
  2. Oud-premier Ruud Lubbers (78) overleden. ad.nl, 14 lutego 2018. [dostęp 2018-02-14]. (niderl.).
  3. Ruud Lubbers. rp.pl, 19 maja 2004. [dostęp 2016-09-22].
  4. Harassment, intimidation and secrecy – UN chief engulfed in sex scandal. independent.co.uk, 18 lutego 2005. [dostęp 2016-09-22]. (ang.).
  5. ONZ: komisarz oskarżony o molestowanie. wp.pl, 20 maja 2005. [dostęp 2016-09-22].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]