Przejdź do zawartości

Filetajros: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MSZ, to nie jest stub, Filatejorsa nie ma w Encyklopedii Starożytnej Grecji ani w Słowniku starożytnych wodzów i królów, więc to co mamy to naprawdę dużo
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Władca infobox}}
 
(Nie pokazano 48 wersji utworzonych przez 35 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Władca infobox
'''Filetajros''' albo '''Filetaj Pergameński''' – około [[343 p.n.e.|343]]–[[263 p.n.e.]], założyciel królestwa pergameńskiego w Azji Mniejszej, protoplasta dynastii Attalidów.
|władca = Filetajros Pergameński
|imiona =
|grafika = Philetaerus of Pergamon.jpg
|opis grafiki =
|herb =
|opis herbu =
|faksymile =
|opis faksymile =
|dewiza =
|1. tytuł = władca Pergamonu
|1. sukcesja =
|1. od = [[283 p.n.e.]]
|1. do = [[263 p.n.e.]]
|1. koronacja =
|1. poprzednik =
|1. następca =
|dynastia = [[Attalidzi]]
|data urodzenia = ok. [[343 p.n.e.]]
|miejsce urodzenia =
|data śmierci = [[263 p.n.e.]]
|miejsce śmierci =
|przyczyna śmierci =
|miejsce spoczynku =
|ojciec =
|matka =
|rodzeństwo =
|1. związek z =
|1. związek od =
|1. związek do =
|1. dzieci =
|moneta =
|opis monety =
|odznaczenia =
|commons = Category:Philetaerus
|wikiźródła =
|wikicytaty =
}}
'''Filetajros''', Filetaj Pergameński (ur. około [[343 p.n.e.|343]], zm. [[263 p.n.e.]]) – założyciel [[Pergamon (państwo)|państwa pergamońskiego]] w [[Azja Mniejsza|Azji Mniejszej]], protoplasta dynastii [[Attalidzi|Attalidów]].


Filetajros był jednym z oficerów króla [[Tracja|Tracji]] [[Lizymach]]a. W czasie wojny z [[Seleukos]]em, Filetajros został wyznaczony przez Lizymacha do zorganizowania i prowadzenia obrony [[Pergamon]]u. Zamiast tego opanował w [[282 p.n.e.]] trudny do zdobycia [[akropol]] w Pergamonie, zagarnął skarb Lizymacha i zaofiarował swą służbę Seleukosowi.
Filetajros, półkrwi [[Paflagonia|Paflagończyk]], służył początkowo [[Antygon I Jednooki|Antygonowi Jednookiemu]], a następnie był jednym z oficerów króla [[Tracja|Tracji]] [[Lizymach]]a. W czasie wojny z [[Seleukos I Nikator|Seleukosem]] został wyznaczony przez Lizymacha do zorganizowania i prowadzenia obrony [[Pergamon (miasto)|Pergamonu]]. Pełnił też funkcję strażnika królewskiego skarbu w Pergamonie. Zamiast tego opanował w [[283 p.n.e.]] trudny do zdobycia [[akropol]] w Pergamonie, zagarnął skarb Lizymacha i zaofiarował swą służbę [[Seleukos I Nikator|Seleukosowi]], wydając mu jednocześnie olbrzymią sumę 9000 [[Talent (miara)|talentów]].


Lizymach był zbyt osłabiony wojną, by skierować znaczniejsze siły do odzyskania Pergamonu. W [[281 p.n.e.]] zginął podczas bitwy z wojskami Seleukosa pod [[Bitwa pod Kuropedion|Kuropedion]]. Wkrótce potem Seleukosa został zabity przez [[Ptolemeusz Keraunos|Ptolemeusza Keraunosa]]. Filetajros wykupił ciało Seleukosa i przesłał je synowi zabitego [[Antioch]]owi, czym zapewnił sobie przychylność następcy Seleukosa.
Lizymach był zbyt osłabiony wojną, by skierować znaczniejsze siły do odzyskania Pergamonu. W [[281 p.n.e.]] zginął podczas bitwy z wojskami Seleukosa [[Bitwa pod Kuropedion|pod Kuropedion]]. Wkrótce potem Seleukos został zabity przez [[Ptolemeusz Keraunos|Ptolemeusza Keraunosa]]. Filetajros wykupił ciało Seleukosa i przesłał je synowi zabitego, [[Antioch I Soter|Antiochowi]], czym zapewnił sobie przychylność nowego władcy imperium [[Seleucydzi|Seleucydów]].


Filetajros rządził Pergamonem przez 20 lat. W tym czasie walczył z [[Galatowie|Galatami]], odpierając ich spod murów Pergamonu. Dla upamiętnienia tego sukcesu wybudował na pergamońskim [[akropol]]u świątynię [[Atena|Ateny]] Nikeforos (Niosącej Zwycięstwo).
Filatejros rządził Pergamonem przez 40 lat. Nie miał potomków, a w sporządzonym przez siebie testamencie przekazał skarbiec i miasto Eumenesowi, który był jego siostrzeńcem. [[Eumenes I]] dał początek pergameńskiej dynastii [[Attalidzi|Attalidów]].


Nie miał potomków (był eunuchem)<ref>Andrzej Szwarc, Marek Urbański ''Księga osobliwości'', Weltbild, {{ISBN|83-7404-248-6}}</ref>, a w sporządzonym przez siebie [[testament|testamencie]] przekazał skarbiec i miasto Eumenesowi, który był jego siostrzeńcem. [[Eumenes I]] dał początek pergameńskiej dynastii [[Attalidzi|Attalidów]].
[[Kategoria:Epoka hellenistyczna]]


== Przypisy ==
[[en:Philetaerus]]
{{Przypisy}}

{{Władcy Pergamonu}}

{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Eunuchowie]]
[[Kategoria:Attalidzi]]
[[Kategoria:Urodzeni w IV wieku p.n.e.]]
[[Kategoria:Zmarli w III wieku p.n.e.]]

Aktualna wersja na dzień 11:40, 20 gru 2023

Filetajros Pergameński
Ilustracja
władca Pergamonu
Okres

od 283 p.n.e.
do 263 p.n.e.

Dane biograficzne
Dynastia

Attalidzi

Data urodzenia

ok. 343 p.n.e.

Data śmierci

263 p.n.e.

Filetajros, Filetaj Pergameński (ur. około 343, zm. 263 p.n.e.) – założyciel państwa pergamońskiego w Azji Mniejszej, protoplasta dynastii Attalidów.

Filetajros, półkrwi Paflagończyk, służył początkowo Antygonowi Jednookiemu, a następnie był jednym z oficerów króla Tracji Lizymacha. W czasie wojny z Seleukosem został wyznaczony przez Lizymacha do zorganizowania i prowadzenia obrony Pergamonu. Pełnił też funkcję strażnika królewskiego skarbu w Pergamonie. Zamiast tego opanował w 283 p.n.e. trudny do zdobycia akropol w Pergamonie, zagarnął skarb Lizymacha i zaofiarował swą służbę Seleukosowi, wydając mu jednocześnie olbrzymią sumę 9000 talentów.

Lizymach był zbyt osłabiony wojną, by skierować znaczniejsze siły do odzyskania Pergamonu. W 281 p.n.e. zginął podczas bitwy z wojskami Seleukosa pod Kuropedion. Wkrótce potem Seleukos został zabity przez Ptolemeusza Keraunosa. Filetajros wykupił ciało Seleukosa i przesłał je synowi zabitego, Antiochowi, czym zapewnił sobie przychylność nowego władcy imperium Seleucydów.

Filetajros rządził Pergamonem przez 20 lat. W tym czasie walczył z Galatami, odpierając ich spod murów Pergamonu. Dla upamiętnienia tego sukcesu wybudował na pergamońskim akropolu świątynię Ateny Nikeforos (Niosącej Zwycięstwo).

Nie miał potomków (był eunuchem)[1], a w sporządzonym przez siebie testamencie przekazał skarbiec i miasto Eumenesowi, który był jego siostrzeńcem. Eumenes I dał początek pergameńskiej dynastii Attalidów.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Andrzej Szwarc, Marek Urbański Księga osobliwości, Weltbild, ISBN 83-7404-248-6