Józef Paczoski: Różnice pomiędzy wersjami

Józef Konrad Paczoski
Data i miejsce urodzenia	8 grudnia 1864 ; Białogródka
Data i miejsce śmierci	14 lutego 1942 ; Sierosław
	Profesor nauk przyrodniczych
	Specjalność: botanika, fitosocjologia
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
	Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Poznański

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 19:26, 22 wrz 2023

Józef Konrad Paczoski herbu Jastrzębiec (ur. 8 grudnia 1864 w Białogródce na Wołyniu, zm. 14 lutego 1942 w Sierosławiu pod Poznaniem) – polski botanik, badacz flory Puszczy Białowieskiej i półwyspu Bałkańskiego^[1], twórca teorii pantopizmu i podstaw fitosocjologii, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, od 1932 członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności; od 1899 współpracownik Komisji Fizjograficznej PAU^[2].

Życiorys

Od 1877 r. studiował botanikę na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie Kijowskim pod kierunkiem Iwana Fiodorowicza Schmalhausena. Po zakończonych studiach został krótko asystentem Akademii Rolniczej w Dublanach koło Lwowa, a następnie założył pierwszy na świecie Instytut Socjologii Roślin na Uniwersytecie Poznańskim. Jest uważany za twórcę pojęcia fitosocjologia. W listopadzie 1923 roku został kierownikiem naukowym rezerwatów w Puszczy Białowieskiej, stanowiących zalążek przyszłego Białowieskiego Parku Narodowego. Prowadził szeroko zakrojone badania nad lokalną roślinnością. Ich wyniki zawarł w pracy Lasy Białowieży, opublikowanym w 1930 roku. Jest autorem pierwszego zielnika roślin naczyniowych Puszczy Białowieskiej oraz współtwórcą muzeum puszczańskiego. Ponadto podejmował starania, aby nadać rezerwatowi na drodze prawnej rangę samodzielnego ośrodka naukowego. W roku 1925 został profesorem zwyczajnym systematyki i socjologii roślin Uniwersytetu Poznańskiego. W roku 1928 został zwolniony ze stanowiska nadleśniczego Rezerwatu, a w 1931 roku z przyczyn politycznych utracił kierownictwo prowadzonej przez siebie katedry uniwersyteckiej.

Zmarł na zawał serca, po otrzymaniu wiadomości o pobiciu wnuka przez Gestapo. Pochowano go na cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu.

Jego nazwiskiem obdarzono szereg gatunków roślinnych, w tym między innymi:

Allium paczoskianum
Centaurea paczoskyi
Hieracium paczoskianum
Jurinea paczoskiana
Pyrethrum paczoskii
Tanacetum paczoskii
Carex paczoskii
Lamium paczoskianum
Chamaecytisus paczoskii (Krecz.)
Cytisus paczoskii
Onobrychis paczoskiana
Gagea paczoskii (Zapal.)
Corydalis paczoskii
Papaver paczoskii
Pistolochia paczoskii
Veronica paczoskiana

Publikacje

Paczoski J. 1927. Ranunculaceae. W: Szafer W. (red.) Flora polska: Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych, t. III. Kraków: Polska Akademja Umiejętności
Paczoski J. 1928. Roślinność Puszczy Białowieskiej [La végétation de la Foret de Białowieża]. Varsovie.
Paczoski J. 1928. Biologiczna struktura lasu. Sylwan 3: 193 – 221.
Paczoski J. 1929. Lasy Bośni [Die Wälder Bosniens]. Lwów: Polskie Towarzystwo Leśne.
Paczoski J. 1930. Lasy Białowieży. Monografje Naukowe 1. Warszawa: Państwowa Rada Ochrony Przyrody.
Paczoski J. 1933. Podstawowe zagadnienia geografji roślin. Biblioteka Botaniczna, t. III. Poznań: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Botanicznego.
Paczoski J. 1935. Piętrowość lasu. Biblioteka Botaniczna, t. IV Poznań: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Botanicznego.

Zobacz też

Maria Grynia – kontynuatorka rozwoju poznańskiej szkoły fitosocjologicznej

Przypisy

↑ JózefJ. Paczoski JózefJ., Sur quelques plantes nouyelles pour la flore de la Bosnie et de la Bulgarie, „Acta Societatis Botanicorum Poloniae”, 9 (1-2), 1932, s. 1–6, DOI: 10.5586/asbp.1932.001, ISSN 2083-9480 [dostęp 2022-11-17] (ang.).
↑ Piotr Köhler: Botanika w Towarzystwie Naukowym Krakowskim, Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Umiejętności (1815-1952). Kraków 2002.

Linki zewnętrzne

[1] JózefJ. Paczoski JózefJ., Sur quelques plantes nouyelles pour la flore de la Bosnie et de la Bulgarie, „Acta Societatis Botanicorum Poloniae”, 9 (1-2), 1932, s. 1–6, DOI: 10.5586/asbp.1932.001, ISSN 2083-9480 [dostęp 2022-11-17] (ang.).

[2] Piotr Köhler: Botanika w Towarzystwie Naukowym Krakowskim, Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Umiejętności (1815-1952). Kraków 2002.

[1]

[2]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+{{Naukowiec infobox
-[[Plik:Tablica pamiątkowa poświęcona pamięci Józefa Paczoskiego.jpg|thumb|260px|Tablica poświęcona pamięci Józefa Paczoskiego umieszczona w [[Białowieski Park Narodowy|Białowieskim Parku Narodowym]]]]
+ |imię i nazwisko           = Józef Konrad Paczoski
-[[Plik:Jozef Paczoski Poznan.JPG|thumb|260px|[[Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan]] w [[Poznań|Poznaniu]] - grób J. Paczoskiego]]
+ |grafika                   = JózefPaczoski.jpg
-'''Józef Konrad Paczoski''' ''herbu [[Jastrzębiec (herb szlachecki)|Jastrzębiec]]'' (ur. [[8 grudnia]] [[1864]] w [[Białogródka (rejon zasławski)|Białogródce]] na [[Wołyń|Wołyniu]], zm. [[14 lutego]] [[1942]] w [[Sierosław (województwo wielkopolskie)|Sierosławiu]] pod [[Poznań|Poznaniem]]) – polski botanik, badacz flory [[Puszcza Białowieska|Puszczy Białowieskiej]], twórca teorii [[pantopizm]]u i podstaw [[fitosocjologia|fitosocjologii]], profesor [[Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu|Uniwersytetu Poznańskiego]], od 1932 członek korespondent [[Polska Akademia Umiejętności|Polskiej Akademii Umiejętności]]; od 1899 współpracownik Komisji Fizjograficznej PAU<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Köhler|imię=Piotr|tytuł= Botanika w Towarzystwie Naukowym Krakowskim, Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Umiejętności (1815-1952).|rok=Kraków 2002|}}</ref>.
+ |opis grafiki              =
+ |państwo                   =
+ |wariant flagi             =
+ |data urodzenia            = [[8 grudnia]] [[1864]]
+ |miejsce urodzenia         = [[Białogródka (rejon zasławski)|Białogródka]]
+ |data śmierci              = [[14 lutego]] [[1942]]
+ |miejsce śmierci           = [[Sierosław (województwo wielkopolskie)|Sierosław]]
+ |stopień lub tytuł naukowy = Profesor
+ |jakich nauk               = przyrodniczych
+ |specjalność               = botanika, fitosocjologia
+ |almamater                 = [[Uniwersytet Jagielloński]]
+ |aktywność zawodowa        = Nauczyciel akademicki
+ |jednostka1 typ            = Uczelnia
+ |jednostka1 nazwa          = [[Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu|Uniwersytet Poznański]]
+ |okres zatr1               =
+ |doktorat data             =
+ |doktorat uczelnia         =
+ |doktorat dyscyplina       =
+ |habilitacja data          =
+ |habilitacja uczelnia      =
+ |habilitacja dyscyplina    =
+ |profesura data            =
+ |funkcja                   =
+ |odznaczenia               =
+ |commons                   =
+ |wikicytaty                =
+ |www                       =
+}}
+[[Plik:Tablica pamiątkowa poświęcona pamięci Józefa Paczoskiego.jpg|thumb|Tablica poświęcona pamięci Józefa Paczoskiego umieszczona w [[Białowieski Park Narodowy|Białowieskim Parku Narodowym]]]]
+[[Plik:Jozef Paczoski Poznan.JPG|thumb|[[Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan]] w [[Poznań|Poznaniu]] – grób J. Paczoskiego]]
+[[Plik:Jozef Paczoski Stone, Poznan.jpg|thumb|Kamień w [[Ogród Botaniczny w Poznaniu|poznańskim Ogrodzie Botanicznym]] (1964, setna rocznica urodzin)]]
+[[Plik:Jozef Paczoski Poznan Collegium Biologicum.jpg|thumb|Tablica pamiątkowa w [[kampus Morasko|Collegium Biologicum]] w Poznaniu]]
+'''Józef Konrad Paczoski''' ''herbu [[Jastrzębiec (herb szlachecki)|Jastrzębiec]]'' (ur. [[8 grudnia]] [[1864]] w [[Białogródka (rejon zasławski)|Białogródce]] na [[Wołyń|Wołyniu]], zm. [[14 lutego]] [[1942]] w [[Sierosław (województwo wielkopolskie)|Sierosławiu]] pod [[Poznań|Poznaniem]]) – polski botanik, badacz flory [[Puszcza Białowieska|Puszczy Białowieskiej]] i [[Półwysep Bałkański|półwyspu Bałkańskiego]]<ref>{{Cytuj |autor = Józef Paczoski |tytuł = Sur quelques plantes nouyelles pour la flore de la Bosnie et de la Bulgarie |czasopismo = Acta Societatis Botanicorum Poloniae |data = 1932 |data dostępu = 2022-11-17 |issn = 2083-9480 |wolumin = 9 |numer = 1-2 |s = 1–6 |doi = 10.5586/asbp.1932.001 |url = https://pbsociety.org.pl/journals/index.php/asbp/article/view/asbp.1932.001 |język = en-US}}</ref>, twórca teorii [[pantopizm]]u i podstaw [[fitosocjologia|fitosocjologii]], profesor [[Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu|Uniwersytetu Poznańskiego]], od 1932 członek korespondent [[Polska Akademia Umiejętności|Polskiej Akademii Umiejętności]]; od 1899 współpracownik Komisji Fizjograficznej PAU<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Köhler |imię=Piotr |tytuł= Botanika w Towarzystwie Naukowym Krakowskim, Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Umiejętności (1815-1952) |rok=Kraków 2002}}</ref>.
+== Życiorys ==
-Od 1877 r. studiował botanikę na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]] i [[Kijowski Uniwersytet Narodowy im. Tarasa Szewczenki|Uniwersytecie Kijowskim]] pod kierunkiem [[Iwan Fiodorowicz Schmalhausen|Iwana Fiodorowicza Schmalhausena]]. Po zakończonych studiach został krótko [[Asystent (stanowisko na uczelni)|asystentem]] [[Lwowski Narodowy Uniwersytet Rolniczy|Akademii Rolniczej w Dublanach]] koło [[Lwów|Lwowa]], a następnie założył pierwszy na świecie Instytut Socjologii Roślin na Uniwersytecie Poznańskim. Jest uważany za twórcę pojęcia [[fitosocjologia]]. W listopadzie [[1923]] roku został kierownikiem naukowym rezerwatów w Puszczy Białowieskiej, stanowiących zalążek przyszłego Białowieskiego Parku Narodowego. Prowadził szeroko zakrojone badania nad lokalną roślinnością. Ich wyniki zawarł w pracy ''Lasy Białowieży'', opublikowanym w 1930 roku. Jest autorem pierwszego zielnika roślin naczyniowych Puszczy Białowieskiej oraz współtwórcą muzeum puszczańskiego. Ponadto podejmował starania, aby nadać rezerwatowi na drodze prawnej rangę samodzielnego ośrodka naukowego. W roku 1925 został profesorem zwyczajnym systematyki i socjologii roślin Uniwersytetu Poznańskiego. W roku 1928 został zwolniony ze stanowiska nadleśniczego Rezerwatu, a w 1931 roku z przyczyn politycznych utracił kierownictwo prowadzonej przez siebie katedry uniwersyteckiej.
+Od 1877 r. studiował botanikę na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]] i [[Kijowski Uniwersytet Narodowy im. Tarasa Szewczenki|Uniwersytecie Kijowskim]] pod kierunkiem [[Iwan Fiodorowicz Schmalhausen|Iwana Fiodorowicza Schmalhausena]]. Po zakończonych studiach został krótko [[Asystent (stanowisko na uczelni)|asystentem]] [[Akademia Rolnicza w Dublanach|Akademii Rolniczej w Dublanach]] koło [[Lwów|Lwowa]], a następnie założył pierwszy na świecie Instytut Socjologii Roślin na Uniwersytecie Poznańskim. Jest uważany za twórcę pojęcia [[fitosocjologia]]. W listopadzie 1923 roku został kierownikiem naukowym rezerwatów w Puszczy Białowieskiej, stanowiących zalążek przyszłego Białowieskiego Parku Narodowego. Prowadził szeroko zakrojone badania nad lokalną roślinnością. Ich wyniki zawarł w pracy ''Lasy Białowieży'', opublikowanym w 1930 roku. Jest autorem pierwszego zielnika roślin naczyniowych Puszczy Białowieskiej oraz współtwórcą muzeum puszczańskiego. Ponadto podejmował starania, aby nadać rezerwatowi na drodze prawnej rangę samodzielnego ośrodka naukowego. W roku 1925 został profesorem zwyczajnym systematyki i socjologii roślin Uniwersytetu Poznańskiego. W roku 1928 został zwolniony ze stanowiska nadleśniczego Rezerwatu, a w 1931 roku z przyczyn politycznych utracił kierownictwo prowadzonej przez siebie katedry uniwersyteckiej.
-Zmarł na zawał serca, po otrzymaniu wiadomości o pobiciu wnuka przez [[Gestapo]]. Pochowano go na [[Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan|Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan]] w Poznaniu.
+Zmarł na zawał serca, po otrzymaniu wiadomości o pobiciu wnuka przez [[Gestapo]]. Pochowano go na [[cmentarz Zasłużonych Wielkopolan|cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan]] w Poznaniu.
 Jego nazwiskiem obdarzono szereg gatunków roślinnych, w tym między innymi:
 * ''Allium paczoskianum''
@@ Linia 27: / Linia 61: @@
 == Publikacje ==
-* Paczoski J. 1927. Ranunculaceae. W: Szafer W. (red.) Flora polska : Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych, t. III. Kraków: Polska Akademja Umiejętności
+* Paczoski J. 1927. Ranunculaceae. W: Szafer W. (red.) Flora polska: Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych, t. III. Kraków: Polska Akademja Umiejętności
-* Paczoski J. 1928. Roślinność Puszczy Białowieskiej [La végétation de la Foret de Białowieża]. Varsovie.
+* Paczoski J. 1928. [https://polona.pl/item/roslinnosc-puszczy-bialowieskiej-la-vegetation-de-la-foret-de-bialowieza,NzU4NjU0MzU/4/#info:metadata <nowiki>Roślinność Puszczy Białowieskiej [La végétation de la Foret de Białowieża]. Varsovie.</nowiki>]
-* Paczoski J. 1928. Biologiczna struktura lasu. Sylwan 3: 193 - 221.
+* Paczoski J. 1928. Biologiczna struktura lasu. Sylwan 3: 193 – 221.
-* Paczoski J. 1929. Lasy Bośni [Die Wälder Bosniens]. Lwów: Polskie Towarzystwo Leśne.
+* Paczoski J. 1929. [https://polona.pl/item/lasy-bosni-die-walder-bosniens,Njc4NjU3NDA/2/#info:metadata <nowiki>Lasy Bośni [Die Wälder Bosniens]</nowiki>]. Lwów: Polskie Towarzystwo Leśne.
-* Paczoski J. 1930. Lasy Białowieży. Monografje Naukowe 1. Warszawa: Państwowa Rada Ochrony Przyrody.
+* Paczoski J. 1930. [https://polona.pl/item/lasy-bialowiezy-die-waldtypen-von-bialowieza,ODk3NjMyODQ/0/#info:metadata Lasy Białowieży. Monografje Naukowe 1.] Warszawa: Państwowa Rada Ochrony Przyrody.
-* Paczoski J. 1933. Podstawowe zagadnienia geografji roślin. Biblioteka Botaniczna, t. III. Poznań: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Botanicznego.
+* Paczoski J. 1933. [https://polona.pl/item/podstawowe-zagadnienia-geografji-roslin,ODk3NTUzNDU/0/#info:metadata Podstawowe zagadnienia geografji roślin. Biblioteka Botaniczna, t. III]. Poznań: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Botanicznego.
-* Paczoski J. 1935. Piętrowość lasu. Biblioteka Botaniczna, t. IV Poznań: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Botanicznego.
+* Paczoski J. 1935. [https://polona.pl/item/pietrowosc-lasu-der-schichtenbau-des-waldes,NzU4NjU0MzM/0/#info:metadata Piętrowość lasu. Biblioteka Botaniczna, t. IV] Poznań: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Botanicznego.
+== Zobacz też ==
+* [[Maria Grynia]] – kontynuatorka rozwoju poznańskiej szkoły fitosocjologicznej
+== Przypisy ==
 {{Przypisy}}
 == Linki zewnętrzne ==
-* [http://darz-bor.info/index.php?option=com_content&view=article&id=96%3Apuszcza-bialowieska-kalendarium&catid=37%3Apuszcza&Itemid=74&limitstart=4 Kalendarium Puszczy Białowieskiej]
+* [http://darz-bor.info/puszcza-bialowieska-kalendarium-pradawne-czasy/ Kalendarium Puszczy Białowieskiej]
 * [http://www.encyklopedia.puszcza-bialowieska.eu/index.php?dzial=haslo&id=59 Encyklopedia Puszczy Białowieskiej]
-* [http://www.cbr.edu.pl/rme-archiwum/2009/rme30/dane/2_1.html Zasłużeni Polacy: Józef Paczoski - twórca fitosocjologii]
+* [http://www.cbr.edu.pl/rme-archiwum/2009/rme30/dane/2_1.html Zasłużeni Polacy: Józef Paczoski – twórca fitosocjologii]
+* [https://polona.pl/search/?filters=public:1,creator:%22Paczoski,_J%C3%B3zef_(1864--1942)%22 Dzieła Józefa Paczoskiego] w serwisie [https://Polona.pl Polona.pl]
 {{Kontrola autorytatywna}}
-{{DEFAULTSORT:Paczoski, Józef}}
+{{SORTUJ:Paczoski, Józef}}
+[[Kategoria:Absolwenci i studenci Cesarskiego Uniwersytetu Kijowskiego Świętego Włodzimierza]]
+[[Kategoria:Absolwenci i studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego (okres zaborów)]]
 [[Kategoria:Polscy botanicy]]
-[[Kategoria:Doktorzy honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu]]
 [[Kategoria:Wykładowcy Akademii Rolniczej w Dublanach]]
-[[Kategoria:Absolwenci Uniwersytetu Kijowskiego]]
+[[Kategoria:Doktorzy honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu]]
 [[Kategoria:Ludzie związani z Wołyniem]]
+[[Kategoria:Ludzie związani z Puszczą Białowieską]]
+[[Kategoria:Białowieski Park Narodowy]]
+[[Kategoria:Pochowani na cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu]]
 [[Kategoria:Urodzeni w 1864]]
 [[Kategoria:Zmarli w 1942]]
-[[Kategoria:Puszcza Białowieska|Paczoski, Józef]]
+[[Kategoria:Członkowie Polskiej Akademii Umiejętności]]
-[[Kategoria:Białowieski Park Narodowy|Paczoski, Józef]]
-[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu]]