Tekst źródłowy strony Waszyngton

{{Inne znaczenia|stolicy USA|[[Waszyngton (ujednoznacznienie)|inne znaczenia nazwy Waszyngton]]}}
{{Miejscowość infobox
 |nazwa                        = Dystrykt Kolumbii
 |nazwa oryginalna             = {{K|en|District of Columbia}}
 |zdjęcie                      = Washington Montage 2016.png
 |opis zdjęcia                 = [[Katedra Narodowa w Waszyngtonie|Katedra Narodowa]], [[Mauzoleum Abrahama Lincolna|Mauzoleum Lincolna]], [[Kapitol Stanów Zjednoczonych]]<br>[[Smithsonian Institution]] oraz [[National Mall]]<br>[[Biały Dom]]
 |pieczęć                      = Seal of the District of Columbia.svg
 |flaga                        = Flag of Washington, D.C..svg{{!}}border
 |dopełniacz nazwy             = Dystryktu Kolumbii
 |państwo                      = Stany Zjednoczone
 |1. jednostka administracyjna = {{państwo|Dystrykt Kolumbii}}
 |prawa miejskie               = 1790
 |kod statystyczny             = [[Federal Information Processing Standard|FIPS]]: 50000
 |stanowisko zarządzającego    = Burmistrz
 |zarządzający                 = [[Muriel Bowser]] ([[Partia Demokratyczna (Stany Zjednoczone)|D]])
 |powierzchnia                 = 177
 |wysokość                     = 0–125
 |rok                          = 2019
 |liczba ludności              = 705 749<ref>{{Cytuj |tytuł = U.S. Census Bureau QuickFacts: District of Columbia |data dostępu = 2020-11-09 |opublikowany = census.gov |url = https://www.census.gov/quickfacts/fact/table/DC/PST045219 |język = en}}</ref>
 |gęstość zaludnienia          = 4442
 |numer kierunkowy             = 202
 |kod pocztowy                 = 20001-20098, 20201-20599
 |tablice rejestracyjne        = 
 |strefa czasowa               = [[UTC-05:00]]<br />[[UTC-04:00]]
 |plan miasta                  = Location map Washington DC.png
 |kod mapy                     = Stany Zjednoczone#Dystrykt Kolumbii
 |współrzędne                  = 38°53′42″N 77°02′12″W
 |commons                      = Category:Washington, D.C.
 |wikicytaty                   = Waszyngton
 |www                          = http://www.dc.gov
 |wikisłownik                  = Waszyngton
}}
'''Waszyngton'''{{r|ksng}} ({{ang.|Washington}}, często: {{k|en|Washington, D.C.}}{{u|dc}}, wymowa: {{IPA|ˈwɒʃɪŋtən ˌdiːˈsiː|nawiasy=kwadratowy}}), '''Dystrykt Kolumbii''' ({{k|en|District of Columbia}}, potocznie {{k|en|D.C.}}) – [[stolica]] [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]], położona na północnym brzegu rzeki [[Potomak]], stanowiąca terytorium federalne (nie znajduje się w granicach żadnego [[podział administracyjny Stanów Zjednoczonych|stanu]]). Graniczy ze stanami [[Wirginia]] na południowym zachodzie oraz [[Maryland]] z pozostałych stron{{r|brit}}. Zajmuje powierzchnię 177&nbsp;km². Liczy 705&nbsp;749 stałych mieszkańców (2019). {{link-interwiki|Obszar metropolitalny Waszyngtonu|Q=Q2367175}}, którego Dystrykt Kolumbii jest częścią, liczy 5,3&nbsp;miliona mieszkańców i stanowi siódmy pod względem wielkości [[Obszary metropolitalne w Stanach Zjednoczonych|obszar metropolitalny w kraju]].

Miasto Waszyngton założone zostało 16 lipca 1790 roku i stanowiło pierwotnie odrębną jednostkę samorządową, znajdującą się na obszarze Terytorium Kolumbii. Dopiero {{link-interwiki|Akt Organiczny Dystryktu Kolumbii (1871)|tekst=uchwała Kongresu z 1871|Q=Q303802}} zespoliła je z Terytorium, powołując do istnienia całość nazwaną Dystryktem Kolumbii. Dlatego też, choć według prawa zwie się „Dystrykt Kolumbii”, w języku angielskim powszechnie znane jest jako {{k|en|Washington, D.C.}}

Istnienie dystryktu federalnego, mającego służyć za stałą stolicę państwa, funkcjonującego odrębnie od administracji stanowych, sankcjonuje {{link-interwiki|Artykuł pierwszy Konstytucji Stanów Zjednoczonych|Q=Q48416}}. Na terenie Waszyngtonu znajdują się główne ośrodki [[Podział władz|trzech gałęzi władzy]] [[Władze federalne Stanów Zjednoczonych|federalnej]]: [[Kongres Stanów Zjednoczonych|ustawodawczej]], [[Prezydenci Stanów Zjednoczonych|wykonawczej]] i [[Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych|sądowniczej]], a także naczelne siedziby organizacji takich jak [[Bank Światowy]], [[Międzynarodowy Fundusz Walutowy]], [[Organizacja Państw Amerykańskich]], [[Międzyamerykański Bank Rozwoju]] czy {{link-interwiki|Panamerykańska Organizacja Zdrowia|Q=Q1856835}}, a także [[Lobbing|grup lobbingowych]], [[związek zawodowy|związków]] i [[samorząd zawodowy|samorządów]] zawodowych. W Waszyngtonie zlokalizowane są również 174&nbsp;{{link-interwiki|Placówki dyplomatyczne w Stanach Zjednoczonych|tekst=placówki dyplomatyczne|Q=Q13644456}}, liczne pomniki narodowe i muzea.

Nadzór nad Waszyngtonem sprawuje {{link-interwiki|Lista burmistrzów Waszyngtonu|tekst=burmistrz|Q=Q886797}} wraz z trzynastoosobową {{link-interwiki|Rada Dystryktu Kolumbii|tekst=radą miejską|Q=Q6527389}}, jednak najwyższą władzę ma w swoich rękach [[Kongres Stanów Zjednoczonych|Kongres]], który może zmieniać lokalne prawa według uznania. Z tego powodu jego mieszkańcy mają mniejsze niż w stanach możliwości formowania samorządu. Dystrykt jest pozbawiony [http://selotgacor.com/burunggacor.html prawa] do wyboru [[Delegat do Kongresu Stanów Zjednoczonych|delegata w Kongresie]], nie przysługują mu też miejsca w [[Senat Stanów Zjednoczonych|Senacie]]. Waszyngtończycy nie mogli uczestniczyć w [http://selotgacor.com/burunggacor.html wyborach prezydenckich] do momentu ratyfikowania [[23. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych|23. poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych]] w 1961. Od tego czasu mają to prawo, a Dystryktowi Kolumbii przysługuje 3 elektorów.

== Historia ==
[[Plik:George Washington 1795.jpg|mały|upright|lewo|Jerzy Waszyngton, pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych. Portret pędzla [[Gilbert Stuart|Gilberta Charlesa Stuarta]] (1795)]]
Gdy w XVII wieku pierwsi Europejczycy przybyli na tereny, gdzie dziś znajduje się Waszyngton, [[dorzecze]] rzeki [[Anacostia]] zamieszkiwała rdzenna ludność {{link-interwiki|Nacotchtank|Q=Q12637960}}, zaliczana do ludów [[Algonkinowie|algonkińskich]]<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = McAtee |imię = Waldo Lee |tytuł = A Sketch of the Natural History of the District of Columbia |url = https://books.google.com/books?id=v-BmnyhbDekC |wydawca = H.L. & J.B. McQueen, Inc. |miejsce = Washington, DC |rok = 1918 |strony = 7}}</ref>; jednakże [[Tubylczy Amerykanie|rdzenni Amerykanie]] w dużej mierze opuścili ten obszar w początkach XVIII wieku<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Crew |imię = Harvey W. |autor2 = William Bensing Webb, John Wooldridge |tytuł = Centennial History of the City of Washington, D.C. |url = https://books.google.com/books?id=5Q81AAAAIAAJ |wydawca = United Brethren Publishing House |miejsce = [[Dayton, Ohio]] |rok = 1892 |strony = 62}}</ref>. [[Georgetown (dzielnica)|Georgetown]], założone na terenie [[Prowincja Maryland|Prowincji Maryland]], nad północnym brzegiem [[Potomak]] w 1751, weszło w skład wydzielonego blisko 40&nbsp;lat później terytorium federalnego<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.nps.gov/history/nr/travel/Wash/dc15.htm |tytuł = Georgetown Historic District |opublikowany = [[National Park Service]] |data dostępu = 2008-07-05}}</ref>. Powstałe w 1749 miasto [[Alexandria (Wirginia)|Alexandria]], leżące obecnie w stanie [[Wirginia]], pierwotnie również znalazło się w obrębie Dystryktu<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.alexandriahistorical.org/history.html |tytuł = Alexandria’s History |opublikowany = Alexandria Historical Society |archiwum = https://web.archive.org/web/20090404012136/http://www.alexandriahistorical.org/history.html |zarchiwizowano = 2009-04-04 |data dostępu = 2009-04-04}}</ref>.

Argumenty za utworzeniem dystryktu federalnego przedstawił [[James Madison]] w eseju {{link-interwiki|Federalist No. 43|tekst=„Federalist No. 43”|Q=Q5440616}}, opublikowanym 23&nbsp;stycznia 1788. Dowodził w nim, że stolica musi uzyskać odrębność od administracji stanowej, aby zachować samowystarczalność i zapewnić sobie bezpieczeństwo<ref>{{Cytuj stronę |url = http://thomas.loc.gov/home/fedpapers/fed_43.html |tytuł = The Federalist No. 43 |nazwisko = Madison |imię = James |data = 1996-04-30 |praca = The Independent Journal |opublikowany = Library of Congress |archiwum = https://www.webcitation.org/619ldujGz?url=http://thomas.loc.gov/home/fedpapers/fed_43.html |zarchiwizowano = 2011-08-23 |data dostępu = 2008-05-31}}</ref>. Napaść w 1783 grupy rozzłoszczonych niewypłaceniem żołdu żołnierzy na rezydujący w [[Filadelfia|Filadelfii]] Kongres, znana jako {{link-interwiki|bunt pensylwański|Q=Q7164013}} ({{ang.|Philadelphia Mutiny}}), znacząco uwydatniła organom państwowym konieczność zadbania o własną ochronę<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Crew |imię = Harvey W. |autor2 = William Bensing Webb, John Wooldridge |tytuł = Centennial History of the City of Washington, D.C. |url = https://books.google.com/books?id=5Q81AAAAIAAJ |wydawca = United Brethren Publishing House |miejsce = [[Dayton, Ohio]] |rok = 1892 |strony = 66}}</ref>. Z tego względu ósma sekcja Artykułu Pierwszego [[Konstytucja Stanów Zjednoczonych|Konstytucji Stanów Zjednoczonych]] przyznaje władzom kompetencję utworzenia stolicy pod postacią „Dystryktu (nieprzekraczającego swymi rozmiarami kwadratu o boku długości dziesięciu mil) powstałego z terytoriów odstąpionych przez poszczególne stany, który, za aprobatą Kongresu, stanie się siedzibą Rządu Stanów Zjednoczonych”<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.archives.gov/exhibits/charters/constitution_transcript.html |tytuł = Constitution of the United States |opublikowany = [[National Archives and Records Administration]] |data dostępu = 2008-07-22}}</ref>, nie precyzuje jednakże jej położenia. Porozumienie nazywane {{link-interwiki|Kompromis z 1790|tekst=Kompromisem z 1790|Q=Q2990710}}, zawarte pomiędzy Jamesem Madisonem, [[Alexander Hamilton|Alexandrem Hamiltonem]] i [[Thomas Jefferson|Thomasem Jeffersonem]], ustalało, że Rząd przejmie długi wojenne administracji stanowych pod warunkiem, że stolica znajdzie się na terenach [[Głębokie Południe|południowych]]{{#tag:ref|Do 1790 stany południowe w większości spłaciły długi zaciągnięte na potrzeby wojny o niepodległość. Północne nie zdołały tego uczynić i leżało w ich interesie, aby nowy rząd federalny przejął te gigantyczne należności. Oznaczałoby to w praktyce, że stany południowe dopłaciłyby do długów północy, lobbowały one zatem, by w zamian umieszczono stolicę bliżej ich rolniczych terenów, w obrębie których popierano niewolnictwo<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Crew |imię = Harvey W. |autor2 = William Bensing Webb, John Wooldridge |tytuł = Centennial History of the City of Washington, D.C. |url = https://books.google.com/books?id=5Q81AAAAIAAJ |wydawca = United Brethren Publishing House |miejsce = [[Dayton, Ohio]] |rok = 1892 |strony = 124}}</ref>.|group=uwaga|name=długi}}.

* [http://selotgacor.com/burunggacor.html Wydany] 16 lipca 1790 {{link-interwiki|Residence Act|Q=Q918175}} decydował, że nowa stolica znajdzie się nad rzeką Potomak, a jej dokładną lokalizację określi [[George Washington|prezydent Waszyngton]]{{#tag:ref|Residence Act pozwalał prezydentowi wybrać lokalizację w stanie Maryland tak daleko na wschód, jak sięga rzeka Anacostia. Jednakże Waszyngton przeniósł granice terytorium federalnego na południowy wschód, aby miasto Alexandria znalazło się w jego południowym narożniku{{r|autonazwa1}}.|group=uwaga|name=położenie}}. Zgodnie z zapisami Konstytucji, początkowo dystryktowi nadano kształt kwadratu o boku 10&nbsp;mil (16&nbsp;km), co dało łączną powierzchnię 100&nbsp;mil kwadratowych (260&nbsp;km²). W latach 1791–1792 {{link-interwiki|Andrew Ellicott|Q=Q129901}} wraz z pomocnikami, między innymi {{link-interwiki|Benjamin Banneker|tekst=Benjaminem Bannekerem|Q=Q557600}}, przeprowadził pomiary topograficzne na granicach Dystryktu z Maryland i Wirginią oraz oznaczył je rozmieszczonymi co milę {{link-interwiki|znaki graniczne Dystryktu Kolumbii|tekst=znakami granicznymi|Q=Q4949943}}; większość z nich znajduje się na miejscu do dziś<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.boundarystones.org/ |tytuł = Boundary Stones of Washington, D.C. |opublikowany = BoundaryStones.org |data dostępu = 2008-05-27}}</ref>. Równolegle nad północnym brzegiem Potomak, na wschód od istniejącej już osady Georgetown, rozpoczęła się budowa „miasta federalnego”. 9 września 1791 nadano mu nazwę na cześć George’a Washingtona, dystrykt zaś zyskał miano „Terytorium [[Columbia (imię)|Kolumbii]]”, nawiązujące do używanej w owym czasie poetyckiej nazwy Stanów Zjednoczonych{{#tag:ref|Określeń „terytorium” i „dystrykt” używano w XIX wieku zamiennie aż do czasu oficjalnej zmiany nazwy Terytorium na „Dystrykt Kolumbii” w 1871<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.historydc.org/gettoknow/faq.asp |tytuł = Get to know D.C. |rok = 2004 |opublikowany = The Historical Society of Washington, D.C |data dostępu = 2008-05-27}}</ref>.|group=uwaga|name=nazwa}}. Pierwsze obrady Kongresu w nowej siedzibie odbyły się 17 listopada 1800<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.senate.gov/artandhistory/history/minute/The_Senate_Moves_to_Washington.htm |tytuł = The Senate Moves to Washington |data = 2006-02-14 |opublikowany = [[Senat Stanów Zjednoczonych|United States Senate]] |data dostępu = 2008-07-11}}</ref>.

Ogłoszony w 1801 {{link-interwiki|Akt Organiczny Dystryktu Kolumbii (1801)|tekst=Akt Organiczny|Q=Q5283426}} oficjalnie uporządkował status prawny Terytorium, oddając je, wraz ze znajdującymi się na jego terenie miastami Waszyngtonem, Georgetown oraz Alexandrią, pod wyłączny zarząd Kongresu. Na nieprzynależących do żadnego osiedla terenach ustanowiono dwa hrabstwa: {{link-interwiki|Hrabstwo Waszyngtonu (Dystrykt Kolumbii)|tekst=Waszyngtonu|Q=Q7971751}} na wschód od Potomaku i Alexandrii na zachód od rzeki (obecnie, po zmianie nazwy w 1920 roku, [[Hrabstwo Arlington]])<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Crew |imię = Harvey W. |autor2 = William Bensing Webb, John Wooldridge |tytuł = Centennial History of the City of Washington, D.C. |url = https://books.google.com/books?id=5Q81AAAAIAAJ |wydawca = United Brethren Publishing House |miejsce = [[Dayton, Ohio]] |rok = 1892 |strony = 103}}</ref>. Zgodnie z tą uchwałą, obywatele Dystryktu przestali być mieszkańcami stanów Maryland i Wirginia, w konsekwencji czego stracili prawo do posiadania przedstawicieli w Kongresie<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.abanet.org/poladv/letters/electionlaw/060914testimony_dcvoting.pdf |tytuł = Statement on the subject of The District of Columbia Fair and Equal Voting Rights Act |data = 2006-09-14 |opublikowany = [[American Bar Association]] |data dostępu = 2008-07-10}}</ref>.

[[Plik:US Capitol 1814c.jpg|mały|Rysunek przedstawiający nieukończony Kapitol po spaleniu Waszyngtonu przez Anglików w 1814]]
W dniach 24–25 sierpnia 1814 miał miejsce epizod znany jako {{link-interwiki|spalenie Waszyngtonu|Q=Q897786}}. Brytyjczycy zaatakowali stolicę podczas [[wojna brytyjsko-amerykańska|wojny brytyjsko-amerykańskiej]] w odwecie za [[Bitwa pod Yorkiem|ograbienie i zniszczenie]] {{link-interwiki|York (Górna Kanada)|tekst=Yorku|Q=Q2600811}} (dzisiejsze [[Toronto]]). Anglicy podpalili i zdewastowali nieukończony [[Kapitol Stanów Zjednoczonych|Kapitol]], siedzibę [[Departament Skarbu Stanów Zjednoczonych|Departamentu Skarbu]] i [[Biały Dom]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.whitehousehistory.org/04/subs/images_subs/primary_1812.pdf |tytuł = Saving History: Dolley Madison, the White House, and the War of 1812 |opublikowany = White House Historical Association |archiwum = https://web.archive.org/web/20080802025809/http://www.whitehousehistory.org/04/subs/images_subs/primary_1812.pdf |zarchiwizowano = 2008-08-02 |data dostępu = 2008-07-29}}</ref>. Większość budynków rządowych szybko odbudowano, jednak Kapitolu nie udało się wznieść aż do 1868<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.aoc.gov/cc/capitol/capitol_construction.cfm |tytuł = A Brief Construction History of the Capitol |opublikowany = Architect of the Capitol |data dostępu = 2008-06-04}}</ref>.

Już w 1800 mieszkańcy Dystryktu protestowali przeciw brakowi [[Prawa wyborcze Dystryktu Kolumbii|praw wyborczych]]. Pojawiły się propozycje, by wybrnąć z kłopotliwej sytuacji, zwracając scedowane na rzecz powołania terytorium federalnego ziemie macierzystym stanom. Zagadnienie to przeszło do historii pod nazwą {{link-interwiki|Retrocesja ziem Dystryktu Kolumbii|tekst=retrocesji|Q=Q5283437}}<ref name="richards">{{Cytuj pismo |nazwisko = Richards |imię = Mark David |tytuł = The Debates over the Retrocession of the District of Columbia, 1801–2004 |url = http://www.dcvote.org/pdfs/mdrretro062004.pdf |czasopismo = Washington History |strony = 54–82 |data = Spring/Summer 2004 |wydawca = Historical Society of Washington, D.C. |data dostępu = 2009-01-16}}</ref>. Nie uzyskała ona wystarczającego poparcia aż do lat trzydziestych XIX wieku, kiedy to hrabstwo Alexandrii dotknęła zapaść gospodarcza z uwagi na zaniedbania władzy{{r|richards}}. Sprawę pogorszył fakt, że Alexandria stanowiła ważny ośrodek handlu niewolnikami, a krążyły podówczas pogłoski, jakoby zasiadający w Kongresie [[abolicjonizm|abolicjoniści]] dążyli do zniesienia niewolnictwa w Dystrykcie, co jeszcze bardziej pogłębiłoby problemy ekonomiczne regionu<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Greeley |imię = Horace |tytuł = The American Conflict: A History of the Great Rebellion in the United States |url = https://books.google.com/books?id=ZlIMAAAAYAAJ |wydawca = G. & C.W. Sherwood |miejsce = [[Chicago]] |rok = 1864 |strony = 142–144}}</ref>. Niezadowolona z poczynań Kongresu ludność zaczęła wysuwać roszczenia dotyczące powrotu do Wirginii. Organa stanowe uczyniły im zadość w lutym 1846, częściowo, dlatego że powrót Alexandrii zapewniał {{link-interwiki|Zgromadzenie Ogólne Wirginii|tekst=Zgromadzeniu Ogólnemu Wirginii|Q=Q530970}} ({{ang.|Virginia General Assembly}}) dwóch kolejnych popierających niewolnictwo delegatów{{r|richards}}. 9 lipca 1846 Kongres zgodził się zwrócić stanowi Wirginia obszary leżące na południe od rzeki Potomak{{r|richards}}.

[[Plik:Fords Theatre.jpg|mały|[[Ford’s Theatre|Teatr Forda]], miejsce zabójstwa Abrahama Lincolna w 1865]]
Obawy przeciwników wyzwolenia okazały się uzasadnione. [[Kompromis 1850 roku|Kompromis z 1850]] zakazał handlu ludźmi w granicach Dystryktu, jednakże samo posiadanie niewolników pozostało w dalszym ciągu legalne<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.loc.gov/rr/program/bib/ourdocs/Compromise1850.html |tytuł = Compromise of 1850 |data = 2007-09-21 |opublikowany = [[Biblioteka Kongresu|Library of Congress]] |data dostępu = 2008-07-24}}</ref>. Mimo to do 1860 już 80% czarnoskórych mieszkańców miasta było wolnymi ludźmi. Wybuch [[wojna secesyjna|wojny secesyjnej]] spowodował znaczny wzrost populacji Dystryktu ze względu na ekspansję rządu federalnego i liczny napływ wyzwoleńców<ref>{{Cytuj stronę |url = http://memory.loc.gov/ammem/today/sep20.html |tytuł = Today in History: 20 września |data = 2007-09-18 |opublikowany = [[Biblioteka Kongresu|Library of Congress]] |data dostępu = 2008-07-12}}</ref>. Rok 1862 przyniósł, dziewięć miesięcy przed wydaniem [[Proklamacja Emancypacji|Proklamacji Emancypacji]], podpisanie przez [[Abraham Lincoln|Abrahama Lincolna]] {{link-interwiki|Compensated Emancipation Act|tekst=Ustawa o kompensowanej emancypacji|Q=Q5283407}} i ostateczny koniec niewolnictwa na terenie Dystryktu. Dzięki temu prawa obywatelskie otrzymało około 3100 osób<ref name="emancipation">{{Cytuj stronę |url = http://os.dc.gov/os/cwp/view,a,1207,q,608954.asp |tytuł = DC Celebrates Emancipation Day |opublikowany = D.C. Office of the Secretary |archiwum = https://www.webcitation.org/619qHbyOA?url=http://os.dc.gov/os/cwp/view,a,1207,q,608954.asp |zarchiwizowano = 2011-08-23 |data dostępu = 2008-06-02}}</ref>. W 1870 terytorium federalne zamieszkiwała 132-tysięczna społeczność<ref>{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20080726045433/http://www.census.gov/population/www/documentation/twps0056/tab23.pdf |tytuł = Historical Census Statistics on Population Totals By Race, 1790 to 1990 |data = 2002-09-13 |opublikowany = [[United States Census Bureau]] |data dostępu = 2008-07-19}}</ref>. Pomimo rozrostu miasta, w Waszyngtonie ulice ciągle pozostawały nieutwardzone, brakowało też podstawowej infrastruktury sanitarnej. Sytuacja stała się tak niekorzystna, że niektórzy członkowie Kongresu optowali za przeniesieniem stolicy w inne miejsce<ref name="shepherd">{{Cytuj stronę |url = http://www.exploredc.org/index.php?id=4 |tytuł = „Boss” Shepherd Remakes the City |rok = 2001 |opublikowany = [[WETA-TV|WETA Public Broadcasting]] |data dostępu = 2008-09-25}}</ref>.

Następny {{link-interwiki|Akt Organiczny Dystryktu Kolumbii (1871)|tekst=Akt Organiczny|Q=Q303802}}, wydany przez Kongres w 1871, tworzył nowe władze dla całego terytorium federalnego. Miasta Waszyngton i Georgetown oraz Hrabstwo Waszyngtonu stały się jedną jednostką administracyjną, nazwaną Dystryktem Kolumbii<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Crew |imię = Harvey W. |autor2 = William Bensing Webb, John Wooldridge |tytuł = Centennial History of the City of Washington, D.C. |url = https://books.google.com/books?id=5Q81AAAAIAAJ |wydawca = United Brethren Publishing House |miejsce = [[Dayton, Ohio]] |rok = 1892 |strony = 157}}</ref>. Nawet jeżeli z punktu widzenia prawa Waszyngton przestał istnieć, nie zaniechano używania jego dotychczasowej nazwy, a cały obszar stał się znany jako Waszyngton, D.C. Na mocy tego samego dokumentu Kongres powołał Komisję Robót Publicznych, odpowiedzialną za unowocześnienie miasta<ref>{{Cytuj stronę |url = http://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llsl&fileName=016/llsl016.db&recNum=0454 |tytuł = Statutes at Large, 41st Congress, 3rd Session |opublikowany = [[Biblioteka Kongresu|Library of Congress]] |data dostępu = 2008-07-10}}</ref>. W 1873 [[Ulysses Grant|prezydent Grant]] zatwierdził na nowo utworzone stanowisko gubernatora {{link-interwiki|Alexander Robey Shepherd|tekst=Alexandra Shepherda|Q=Q4719957}}. W ciągu tego roku Shepherd wydał na inwestycje publiczne 20&nbsp;milionów dolarów (357&nbsp;milionów według wartości z 2007)<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.measuringworth.com/calculators/uscompare/ |tytuł = Measuring Worth – Relative Value of US Dollars |nazwisko = Williamson |imię = Samuel |rok = 2008 |opublikowany = Institute for the Measurement of Worth |data dostępu = 2008-07-03}}</ref>. Dzięki tym pieniądzom miasto zostało istotnie zmodernizowane, lecz także stanęło przed nim widmo bankructwa, dlatego w 1874 Kongres zlikwidował samorząd i po raz kolejny objął Dystrykt bezpośrednią jurysdykcją{{r|shepherd}}. Po tej dacie w mieście nie wdrożono żadnych projektów odnowy aż do opracowania {{link-interwiki|Plan McMillana|tekst=Planu McMillana|Q=Q6802368}} na początku XX wieku{{r|lenfant}}.

Populacja Dystryktu utrzymywała się w przybliżeniu na niezmienionym poziomie do czasu nadejścia [[wielki kryzys|wielkiego kryzysu]], kiedy to wprowadzana przez [[Franklin Delano Roosevelt|Franklina Delano Roosevelta]] polityka [[Nowy Ład|Nowego Ładu]] spowodowała znaczny rozrost administracji państwowej. [[II wojna światowa]] przyczyniła się do dalszego zwiększenia liczby rezydujących w Waszyngtonie urzędników<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.exploredc.org/index.php?id=189 |tytuł = WWII: Changes |rok = 2001 |opublikowany = [[WETA-TV|WETA Public Broadcasting]] |data dostępu = 2008-09-25}}</ref>; w 1950 ludność stolicy osiągnęła najwyższy w historii poziom 802&nbsp;178 stałych mieszkańców<ref>{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20080207171308/http://web.archive.org/web/20040404120807/http://www.census.gov:80/Press-Release/www/releases/archives/facts_for_features_special_editions/001574.html |tytuł = Anniversary of Washington, D.C. as Nation’s Capital |data = 2003-12-01 |opublikowany = [[United States Census Bureau]] |data dostępu = 2008-07-09}}</ref>. Uchwalona w 1961 [[23. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych]] przyznała Dystryktowi trzy głosy w [[Kolegium Elektorów Stanów Zjednoczonych|Kolegium Elektorskim]].

[[Plik:View of Crowd at 1963 March on Washington.jpg|mały|Tłumy otaczające [[Staw przed Mauzoleum Lincolna]] podczas [[Marsz na Waszyngton|Marszu na Waszyngton]], 1963 r.]]
Po [[Zamach na Martina Luthera Kinga|zamordowaniu]] 4 kwietnia 1968 pastora [[Martin Luther King|Martina Luthera Kinga]], Waszyngton sparaliżowały {{link-interwiki|zamieszki w Waszyngtonie (1968)|tekst=zamieszki|Q=Q4573266}}, które skupiły się w rejonach {{link-interwiki|U Street Corridor|tekst=U&nbsp;Street|Q=Q7876238}}, {{link-interwiki|14th Street Northwest and Southwest (Waszyngton)|tekst=14th&nbsp;Street|Q=Q2893321}}, {{link-interwiki|7th Street (Waszyngton)|tekst=7th&nbsp;Street|Q=Q4644193}} oraz {{link-interwiki|H Street (Waszyngton)|tekst=H Street|Q=Q5636309}} – głównych ośrodkach zamieszkania i zatrudnienia ludności afroamerykańskiej. Rozruchy trwały trzy dni, zanim trzynastotysięczne oddziały [[Gwardia Narodowa Stanów Zjednoczonych|Gwardii Narodowej]] i wojska zdołały powstrzymać rozlew krwi. W wyniku zajść spłonęło wiele budynków i sklepów; naprawa szkód trwała aż do końca lat dziewięćdziesiątych XX wieku<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/04/05/AR2008040501607.html |tytuł = From Ruins To Rebirth |nazwisko = Schwartzman |imię = Paul |autor2 = Robert E. Pierre |data = 2008-04-06 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-06-06}}</ref>.

W 1973 Kongres uchwalił {{link-interwiki|Ustawa o samorządzie Dystryktu Kolumbii|tekst=Ustawę o samorządzie Dystryktu Kolumbii|Q=Q5283419}} ({{ang.|District of Columbia Home Rule Act}}), ustanawiający obieralnego [[burmistrz]]a i [[Rada gminy|radę miejską]] Dystryktu<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.abfa.com/ogc/hract.htm |tytuł = District of Columbia Home Rule Act |rok = 1999 |miesiąc = February |opublikowany = Government of the District of Columbia |data dostępu = 2008-05-27}}</ref>. W pierwszych wyborach zwycięstwo odniósł {{link-interwiki|Walter Washington|Q=Q935067}}, stając się tym samym pierwszym wybranym przez mieszkańców burmistrzem Waszyngtonu i zarazem pierwszym czarnoskórym na tym stanowisku<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.exploredc.org/index.php?id=289 |tytuł = Walter Washington |rok = 2001 |opublikowany = [[WETA-TV|WETA Public Broadcasting]] |data dostępu = 2008-09-25}}</ref>. Pod koniec lat osiemdziesiątych i na początku dziewięćdziesiątych praktycznie nowa jeszcze administracja straciła zaufanie i dostała się w ogień krytyki za swoją nieudolność i marnotrawstwo. Aby temu zaradzić, Kongres powołał w 1995 {{link-interwiki|Komisja Kontroli Finansowej Dystryktu Kolumbii|tekst=Komisję Kontroli Finansowej Dystryktu Kolumbii|Q=Q5283417}}, której zadaniem było nadzorowanie wydatków miasta i uzdrowienie jego władz<ref>{{Cytuj stronę |url = http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=990CE7DB1739F93BA35757C0A963958260&sec=&spon=&pagewanted=all |tytuł = Congress creates board to oversee Washington, D.C. |nazwisko = Janofsky |imię = Michael |data = 1995-04-08 |praca = The New York Times |data dostępu = 2008-05-27}}</ref>. Dystrykt odzyskał kontrolę nad swoim budżetem we wrześniu 2001, zawieszono wtedy również monitoring ze strony Komisji<ref>{{Cytuj stronę |url = http://oig.dc.gov/news/view1.asp?url=testimony%2Fwhole.pdf&mode=testimony&archived=1&month=20015 |tytuł = Testimony of the D.C. Inspector General |nazwisko = Maddox |imię = Charles |data = 2001-06-19 |opublikowany = Office of the Inspector General |archiwum = https://web.archive.org/web/20090501132841/http://oig.dc.gov/news/view1.asp?url=testimony%2Fwhole%2Epdf&mode=testimony&archived=1&month=20015 |zarchiwizowano = 2009-05-01 |data dostępu = 2008-07-06}}</ref>.

[[Zamachy z 11 września 2001 roku|11 września 2001]] terroryści [[Katastrofa lotu American Airlines 77|uprowadzili samolot rejsowy]] należący do linii [[American Airlines]] i staranowali przy jego pomocy znajdujący się w pobliskim [[Hrabstwo Arlington|Arlington]] budynek [[Pentagon]]u. [[Katastrofa lotu United Airlines 93|Samolot]] przeznaczony, jak się przypuszcza, do zaatakowania celu na terenie Waszyngtonu, rozbił się w stanie [[Pensylwania]], gdy pasażerowie zaatakowali porywaczy w rozpaczliwej próbie odzyskania kontroli nad lotem<ref>{{Cytuj stronę |url = http://archives.cnn.com/2002/WORLD/meast/09/12/alqaeda.911.claim/index.html |tytuł = Al-Jazeera offers accounts of 9/11 planning |data = 2002-09-12 |opublikowany = [[CNN]] |archiwum = https://web.archive.org/web/20060220124318/http://archives.cnn.com/2002/WORLD/meast/09/12/alqaeda.911.claim/index.html |zarchiwizowano = 2006-02-20 |data dostępu = 2008-06-03}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = http://archives.cnn.com/2002/US/05/23/flight.93/index.html |tytuł = White House target of Flight 93, officials say |data = 2002-05-23 |opublikowany = [[CNN]] |archiwum = https://web.archive.org/web/20080521222438/http://archives.cnn.com/2002/US/05/23/flight.93/index.html |zarchiwizowano = 2008-05-21 |data dostępu = 2008-06-03}}</ref>.

== Warunki naturalne ==
[[Plik:C&O Canal - Georgetown.jpg|mały|upright|Przez dzielnicę Georgetown przebiega [[Chesapeake and Ohio Canal]]]]
Całkowita powierzchnia Dystryktu wynosi 177&nbsp;km², z których 159&nbsp;km² stanowi ląd, pozostałe zaś 18&nbsp;km² (10,16%) – woda<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.census.gov/quickfacts/qfd/states/11000.html |tytuł = State & County QuickFacts |data = 2008-01-02 |opublikowany = [[United States Census Bureau]] |data dostępu = 2008-06-04}}</ref>. Terytorium federalne nie ma już, jak pierwotnie, 100&nbsp;mil kwadratowych (260&nbsp;km²) z uwagi na zwrot jego południowej części stanowi Wirginia w 1846. Współcześnie składają się nań wyłącznie ziemie przekazane przez stan Maryland. Waszyngton otaczają stany: Wirginia ze strony południowego zachodu, oraz Maryland od północnego i południowego wschodu, a także północnego zachodu. Na jego terenie znajdują się trzy duże naturalne [[ciek]]i: rzeka [[Potomak]] wraz z dopływami, [[Anacostia|Anacostia River]] oraz potok {{link-interwiki|Rock Creek (Potomak)|tekst=Rock Creek|Q=Q2352739}}<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.potomacriver.org/cms/index.php?option=com_content&view=article&id=70&Itemid=57 |tytuł = Facts & FAQs |data = 2008-07-02 |opublikowany = Interstate Commission on the Potomac River Basin |archiwum = https://web.archive.org/web/20100115144016/http://www.potomacriver.org/cms/index.php?option=com_content&view=article&id=70&Itemid=57 |zarchiwizowano = 2010-01-15 |data dostępu = 2008-11-04}}</ref>. Niegdyś istniał także czwarty, [[Tiber Creek]], przepływający przez obszary [[National Mall]], całkowicie ukryto go pod ziemią w latach siedemdziesiątych XIX wieku<ref>{{Cytuj pismo |autor = [[Ulysses S. Grant III|Grant III, Ulysses Simpson]] |tytuł = Planning the Nation’s Capital |czasopismo = Records of the Columbia Historical Society |wydanie = 50 |strony = 43–58 |data = 1950}}</ref>.

Waszyngton nie został, jak twierdzi jedna z [[Legenda miejska|miejskich legend]], zbudowany na osuszonym [[bagno|bagnie]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://blog.washingtonpost.com/rawfisher/2006/04/built_on_a_swamp_and_other_myt.html |tytuł = Built On A Swamp and Other Myths of D.C. |nazwisko = Fisher |imię = Marc |data = 2006-04-05 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-07-01}}</ref>. [[Mokradło|Mokradła]] pokrywały spore połacie terenu wzdłuż okolicznych rzek, tym niemniej i tak większość terytorium Dystryktu przypadała na grunty rolne i zalesione wzgórza<ref name="autonazwa1">{{Cytuj książkę |nazwisko = Crew |imię = Harvey W. |autor2 = William Bensing Webb, John Wooldridge |tytuł = Centennial History of the City of Washington, D.C. |url = https://books.google.com/books?id=5Q81AAAAIAAJ |wydawca = United Brethren Publishing House |miejsce = [[Dayton, Ohio]] |rok = 1892 |strony = 89–92}}</ref>. Najwyższe naturalne wzniesienie Dystryktu Kolumbii zwie się Point Reno, leży na terenie {{link-interwiki|Fort Reno Park|Q=Q5471906}} w {{link-interwiki|Tenleytown (Waszyngton)|tekst=Tenleytown|Q=Q7699929}} i liczy 125&nbsp;m&nbsp;n.p.m.<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/04/17/AR2008041703859.html |tytuł = D.C.'s Puny Peak Enough to Pump Up ‘Highpointers’ |nazwisko = Dvorak |imię = Petula |data = 2008-04-18 |praca = Washington Post |strony = B01 |data dostępu = 2009-02-25}}</ref> Najniższy z kolei punkt to wysokość [[poziom morza|poziomu morza]], jaką osiąga Potomak. Geograficzne centrum Waszyngtonu wyznaczono w pobliżu skrzyżowania 4th Street i L Street NW<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.usgs.gov/state/state.asp?State=DC |tytuł = Science In Your State: District of Columbia |data = 2007-07-30 |opublikowany = [[United States Geological Survey]] |data dostępu = 2008-07-07}}</ref>.

Około 19,4%&nbsp;Dystryktu zajmują parki, co czyni go drugim obok [[Nowy Jork|Nowego Jorku]] najbardziej zadrzewionym obszarem spośród gęsto zabudowanych miast amerykańskich<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.tpl.org/content_documents/citypark_facts/ccpe_TotalAcresPercentofLandArea_08.pdf |tytuł = Total Parkland as Percent of City Land Area |data = 2008-07-19 |opublikowany = [[The Trust for Public Land]] |archiwum = https://web.archive.org/web/20081207054822/http://www.tpl.org/content_documents/citypark_facts/ccpe_TotalAcresPercentofLandArea_08.pdf |zarchiwizowano = 2008-12-07 |data dostępu = 2008-12-06}}</ref>. Nad większością terenów zielonych, takich jak [[Rock Creek Park]], [[Chesapeake and Ohio Canal National Historical Park]], [[National Mall]], [[Theodore Roosevelt Island]], {{link-interwiki|Constitution Gardens|Q=Q2919335}}, {{link-interwiki|Meridian Hill Park|Q=Q6819327}} oraz {{link-interwiki|Anacostia Park|Q=Q4750717}}, czuwa [[National Park Service]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.nps.gov/state/dc/ |tytuł = District of Columbia |opublikowany = [[National Park Service]] |data dostępu = 2008-07-07}}</ref>. Jedynym znaczącej wielkości obszarem środowiska naturalnego nieznajdującym się pod jego kuratelą jest [[Narodowe Arboretum Stanów Zjednoczonych]], które pozostaje pod opieką [[Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych|Departamentu Rolnictwa]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://archive.ph/20090702055548/http://www.usna.usda.gov/Information/historymissn.html |tytuł = U.S. National Arboretum History and Mission |data = 2007-10-16 |opublikowany = [[United States National Arboretum]] |data dostępu = 2008-07-07}}</ref>. W okresie 1850–1927 mający swój początek nieopodal Georgetown [[Chesapeake and Ohio Canal]] pozwalał barkom transportowym omijać wodospady [[Great Falls (wodospad)|Great Falls]] położone w górnym biegu Potomak, na północnym zachodzie od Waszyngtonu<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.nps.gov/choh/historyculture/index.htm |tytuł = C&O Canal National Historic Park: History & Culture |opublikowany = [[National Park Service]] |data dostępu = 2008-07-03}}</ref>.

=== Klimat ===
Waszyngton znajduje się w strefie {{link-interwiki|klimat wilgotny subtropikalny|tekst=klimatu wilgotnego subtropikalnego|Q=Q864320}} (w [[Klasyfikacja klimatów Köppena|klasyfikacji klimatów Köppena]]: ''Cfa'')<ref>{{Cytuj stronę |url = http://koeppen-geiger.vu-wien.ac.at/ |tytuł = World Map of the Köppen-Geiger climate classification updated |data = 2008-11-06 |opublikowany = University of Veterinary Medicine Vienna |data dostępu = 2009-12-03}}</ref>. Tak jak pozostałe regiony amerykańskiego środkowego wybrzeża nieco odsunięte od [[Ocean Atlantycki|oceanu]], posiada wyraźne cztery pory roku<ref>{{Cytuj pismo |nazwisko = Peel |imię = M.C. |autor2 = B.L. Finlayson, T.A. McMahon |tytuł = Updated world map of the Köppen-Geiger climate classification |url = http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf |czasopismo = Hydrology and Earth System Sciences |numer = 5 |wydanie = 11 |strony = 1633–1644 |rok = 2007 |wydawca = European Geosciences Union |data dostępu = 2008-11-04}}</ref>. Dystrykt położony jest w [[strefy mrozoodporności|strefach mrozoodporności roślin]] 8a (rejon śródmieścia) oraz 7b (pozostałe obszary), co świadczy o [[Klimat umiarkowany|umiarkowanym klimacie]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.arborday.org/media/zones.cfm |tytuł = Hardiness Zones |rok = 2006 |opublikowany = Arbor Day Foundation |data dostępu = 2008-11-04}}</ref>. Wiosna i jesień są łagodne, mało wilgotne, zimą natomiast utrzymują się niskie temperatury, roczny opad śniegu wynosi 420&nbsp;mm<ref name="dcwinter">{{Cytuj stronę |url = http://www.erh.noaa.gov/er/lwx/Historic_Events/DC-Winters.htm |tytuł = Washington Area Winters |nazwisko = Watson |imię = Barbara McNaught |data = 1999-11-17 |opublikowany = National Weather Service |data dostępu = 2008-06-03}}</ref>. Średnie najniższe temperatury zimą oscylują wokół –1&nbsp;°C od połowy grudnia do połowy lutego. Większe [[zamieć śnieżna|zamiecie]] dotykają region średnio w odstępie czterech do sześciu lat. Najbardziej gwałtowne burze zwane są {{link-interwiki|Nor'easter|tekst=nor'easter|Q=Q2001587}}, cechują je silny wiatr i deszcz oraz sporadycznie towarzyszące im śnieżyce. Tego typu zjawiska atmosferyczne notorycznie nawiedzają duże obszary [[Wschodnie Wybrzeże|amerykańskiego Wschodniego Wybrzeża]] ({{ang.|East Coast}}){{r|dcwinter}}.

Lata są zwykle gorące i wilgotne, z dziennymi średnimi temperaturami lipca i sierpnia w okolicy 30&nbsp;°C<ref name="weather">{{Cytuj stronę |url = http://www.weather.com/outlook/homeandgarden/garden/wxclimatology/monthly/graph/USDC0001?from=36hr_bottomnav_garden |tytuł = Average Weather for Washington, DC&nbsp;– Temperature and Precipitation |opublikowany = The Weather Channel |data dostępu = 2008-06-03}}</ref>. Połączenie ciepła z wilgotnością skutkuje częstym występowaniem gwałtownych burz, niektóre z nich sprowadzają także tornada. Szalejące późnym latem i wczesną jesienią [[Cyklon tropikalny|tropikalne huragany]] (lub pozostałości po nich) rzadko docierają w te rejony. Nawet jeśli do tego dojdzie, są one bardzo osłabione w związku z odległością, jaką muszą pokonać z uwagi na śródlądowe położenie Waszyngtonu. Wylewy Potomak, wywoływane [[pływy morskie|pływami oceanu]] oraz gwałtownymi morskimi falami, powodowały w przeszłości znaczące zniszczenia w rejonie Georgetown<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/06/27/AR2006062701527.html |tytuł = Bulk of Flooding Expected in Old Town, Washington Harbour |nazwisko = Vogel |imię = Steve |data = 2006-06-28 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-07-11}}</ref>.

Najwyższą zarejestrowaną w regionie temperaturę 41&nbsp;°C odnotowywano 6&nbsp;sierpnia 1918 oraz 20&nbsp;lipca 1930, najniższą zaś, −26,1&nbsp;°C, 11&nbsp;lutego 1899, podczas {{link-interwiki|Wielka zamieć z 1899|tekst=wielkiej zamieci z 1899|Q=Q5598783}} ({{ang.|Great Blizzard of 1899}}). Przez około 36,7 dnia w roku średnia temperatura utrzymuje się powyżej 32&nbsp;°C, a przez 64,4 nocy spada poniżej zera{{r|dcwinter|weather}}.

<!--Infobox begins-->{{Średnia temperatura i opady
 |metric_first     =
 |single_line      = Yes
 |location         = Waszyngtonu
 |Jan_Hi_°F = 42 |Jan_REC_Hi_°F = 79
 |Feb_Hi_°F = 47 |Feb_REC_Hi_°F = 84
 |Mar_Hi_°F = 56 |Mar_REC_Hi_°F = 93
 |Apr_Hi_°F = 66 |Apr_REC_Hi_°F = 95
 |May_Hi_°F = 75 |May_REC_Hi_°F = 99
 |Jun_Hi_°F = 84 |Jun_REC_Hi_°F = 102
 |Jul_Hi_°F = 88 |Jul_REC_Hi_°F = 106
 |Aug_Hi_°F = 86 |Aug_REC_Hi_°F = 106
 |Sep_Hi_°F = 79 |Sep_REC_Hi_°F = 104
 |Oct_Hi_°F = 68 |Oct_REC_Hi_°F = 96
 |Nov_Hi_°F = 57 |Nov_REC_Hi_°F = 86
 |Dec_Hi_°F = 47 |Dec_REC_Hi_°F = 79
 |Year_Hi_°F = 66 |Year_REC_Hi_°F = 106
 |Jan_Lo_°F = 27 |Jan_REC_Lo_°F = -14
 |Feb_Lo_°F = 30 |Feb_REC_Lo_°F = -15
 |Mar_Lo_°F = 37 |Mar_REC_Lo_°F = 4
 |Apr_Lo_°F = 46 |Apr_REC_Lo_°F = 15
 |May_Lo_°F = 56 |May_REC_Lo_°F = 33
 |Jun_Lo_°F = 65 |Jun_REC_Lo_°F = 43
 |Jul_Lo_°F = 70 |Jul_REC_Lo_°F = 52
 |Aug_Lo_°F = 69 |Aug_REC_Lo_°F = 49
 |Sep_Lo_°F = 62 |Sep_REC_Lo_°F = 36
 |Oct_Lo_°F = 50 |Oct_REC_Lo_°F = 26
 |Nov_Lo_°F = 40 |Nov_REC_Lo_°F = 11
 |Dec_Lo_°F = 32 |Dec_REC_Lo_°F = -13
 |Year_Lo_°F = 48.7 |Year_REC_Lo_°F = -15
 |Jan_Precip_inch  = 3.21
 |Feb_Precip_inch  = 2.63
 |Mar_Precip_inch  = 3.60
 |Apr_Precip_inch  = 2.77
 |May_Precip_inch  = 3.82
 |Jun_Precip_inch  = 3.13
 |Jul_Precip_inch  = 3.66
 |Aug_Precip_inch  = 3.44
 |Sep_Precip_inch  = 3.79
 |Oct_Precip_inch  = 3.22
 |Nov_Precip_inch  = 3.03
 |Dec_Precip_inch  = 3.05
 |Year_Precip_inch = 39.35
 |Jan_Snow_inch    = 5.3
 |Feb_Snow_inch    = 5.3
 |Mar_Snow_inch    = 2.1
 |Apr_Snow_inch    = 0.0
 |May_Snow_inch    = 0.0
 |Jun_Snow_inch    = 0.0
 |Jul_Snow_inch    = 0.0
 |Aug_Snow_inch    = 0.0
 |Sep_Snow_inch    = 0.0
 |Oct_Snow_inch    = 0.0
 |Nov_Snow_inch    = 0.8
 |Dec_Snow_inch    = 3.1
 |Year_Snow_inch   = 16.6
 |Jan_Rain_days    = 10
 |Feb_Rain_days    = 9
 |Mar_Rain_days    = 11
 |Apr_Rain_days    = 10
 |May_Rain_days    = 11
 |Jun_Rain_days    = 9
 |Jul_Rain_days    = 13
 |Aug_Rain_days    = 9
 |Sep_Rain_days    = 8
 |Oct_Rain_days    = 7
 |Nov_Rain_days    = 9
 |Dec_Rain_days    = 9
 |Year_Rain_days   =
 |source           = The Weather Channel<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.weather.com/outlook/homeandgarden/garden/wxclimatology/monthly/USDC0001 |tytuł = Monthly Averages for Washington, District of Columbia |rok = 2009 |opublikowany = The Weather Channel |archiwum = https://web.archive.org/web/20090423110449/http://www.weather.com/outlook/homeandgarden/garden/wxclimatology/monthly/USDC0001 |zarchiwizowano = 2009-04-23 |data dostępu = 2009-08-30}}</ref> Weatherbase.com<ref name="Weatherbase">{{Cytuj stronę |url = http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=50427&refer= |tytuł = Weatherbase: Historical Weather for Washington, District of Columbia, United States of America |opublikowany = Weatherbase |data dostępu = 2009-08-30}}</ref>
 |accessdate       = sierpień 2009
}}
<!--Infobox ends-->

== Urbanistyka ==
[[Plik:L'Enfant plan.svg|mały|Plan Waszyngtonu z 1792 autorstwa {{link-interwiki|Pierre Charles L’Enfant|tekst=Pierre’a L’Enfanta|Q=Q264764}} po korektach {{link-interwiki|Andrew Ellicott|tekst=Andrew Ellicotta|Q=Q129901}}]]
Waszyngton powstał od podstaw na wcześniej niezagospodarowanym terenie. Głównym autorem koncepcji miasta był {{link-interwiki|Pierre Charles L’Enfant|Q=Q264764}}, urodzony we Francji architekt, inżynier oraz urbanista, który po raz pierwszy znalazł się w [[trzynaście kolonii|koloniach]], gdy wraz z [[Marie Joseph de La Fayette|generałem La Fayette]] jako [[wojska inżynieryjne|inżynier wojskowy]] brał udział w [[wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych|wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych]]{{#tag:ref|L’Enfant używał angielskiej wersji swojego imienia Pierre – Peter przez większą część swojego życia, gdy mieszkał w Stanach Zjednoczonych. Zobacz też: {{Cytuj książkę |nazwisko = Bowling |imię = Kenneth R. |tytuł = Peter Charles L’Enfant: Vision, Honor, and Male Friendship in the Early American Republic |wydawca = The George Washington University |miejsce = Washington, D.C. |data = 2002}}|group=uwaga|name=L’Enfant}}. W 1791 prezydent Waszyngton powierzył mu zadanie zaprojektowania nowej stolicy. Przedstawiona przez L’Enfanta idea czerpała z wzorców [[Architektura baroku|barokowych]] – zawierała elementy takie jak szerokie aleje rozchodzące się promieniście z prostokątnych oraz okrągłych placów, co zapewniało sporo otwartej przestrzeni i dawało możliwość swobodnego kształtowania krajobrazu{{r|lenfant}}. W marcu 1792 L’Enfant stracił stanowisko – jego nalegania na to, by nadzorować najdrobniejsze szczegóły projektu doprowadziły do konfliktów z trzema mającymi zarządzać budową wyznaczonymi przez Waszyngtona komisarzami. Miejsce Francuza zajął {{link-interwiki|Andrew Ellicott|Q=Q129901}}, dotychczasowy współpracownik, który pomagał mu między innymi badać teren przyszłego miasta. Ellicott dokonał w planach kilku korekt, zmieniając przebiegi pewnej części ulic, jednakże nie wpłynęło to istotnie na oryginalny zamysł<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Crew |imię = Harvey W. |autor2 = William Bensing Webb, John Wooldridge |tytuł = Centennial History of the City of Washington, D.C. |url = https://books.google.com/books?id=5Q81AAAAIAAJ |wydawca = United Brethren Publishing House |miejsce = [[Dayton, Ohio]] |rok = 1892 |strony = 101–103}}</ref>. Ówczesne granice miasta Waszyngton wyznaczały: teren przy dzisiejszym {{link-interwiki|Florida Avenue|Q=Q5461218}} od północy, Rock Creek na zachodzie, oraz Anacostia River na wschodzie{{r|lenfant}}.

U progu XX wieku wizję stolicy L’Enfanta jako miejsca obfitującego w liczne tereny zielone oraz wielkie pomniki narodowe zakłócały powstające wszędzie slumsy i chaotycznie stawiane budynki, na przykład stacja kolejowa na terenie National Mall<ref name="lenfant">{{Cytuj stronę |url = http://www.nps.gov/nr/travel/wash/lenfant.htm |tytuł = The L’Enfant and McMillan Plans |opublikowany = [[National Park Service]] |data dostępu = 2008-05-27}}</ref>. W 1900 Kongres powołał połączony komitet pod przewodnictwem senatora {{link-interwiki|James McMillan (polityk)|tekst=Jamesa McMillana|Q=Q1680803}} z zadaniem uporządkowania i upiększenia najważniejszych obszarów miasta federalnego. Ukończony w 1901 [[plan McMilllana|projekt]] zakładał reorganizację terenów przy Kapitolu oraz National Mall, budowę nowych obiektów użyteczności publicznej i monumentów, usunięcie slumsów, a także stworzenie nowego systemu parków miejskich. Architekci zaangażowani do komisji posiłkowali się oryginalną koncepcją, stąd też ich wkład uważa się za swoiste dopełnienie wizji L’Enfanta{{r|lenfant}}.

[[Plik:DC satellite image.jpg|mały|upright|Podział Dystryktu na [[kwadranty Waszyngtonu|cztery kwadranty]]]]
Gdy wzniesiono dwunastopiętrową [[Cairo Apartment Building]], Kongres przegłosował w 1910 [[Heights of Buildings Act z 1910|Heights of Buildings Act]], wprowadzający limit wysokości budynków wznoszonych na terytorium federalnym. Jeszcze w tym samym roku uchwalono doń poprawkę, ograniczającą maksymalną wysokość budowanych obiektów do szerokości ulicy, przy której miały stanąć, zwiększonej o 20&nbsp;stóp (6,1&nbsp;m)<ref name="buildheight">{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/06/30/AR2006063001316.html |tytuł = D.C.'s Fear of Heights |nazwisko = Grunwald |imię = Michael |data = 2006-07-02 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-06-10}}</ref>. Dzięki temu współczesna panorama miasta zachowała niewysoki i rozległy charakter, co czyni zadość pragnieniu Thomasa Jeffersona, aby uczynić z Waszyngtonu „amerykański [[Paryż]]” z „niską, dogodnie rozmieszczoną” wzdłuż „lekkich i otwartych” ulic zabudową{{r|buildheight}}. Wskutek wydania tego zarządzenia, [[Pomnik Waszyngtona]] pozostał po dziś dzień najwyższym obiektem na terenie Dystryktu<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.tulsaworld.com/news/article.aspx?articleID=20080221_1_A2_hhpsp76588 |tytuł = Way back when: Today in history |nazwisko = Curtis |imię = Gene |data = 2008-02-21 |praca = [[Tulsa World]] |archiwum = https://web.archive.org/web/20080919170359/http://www.tulsaworld.com/news/article.aspx?articleID=20080221_1_A2_hhpsp76588 |zarchiwizowano = 2008-09-19 |data dostępu = 2008-07-02}}</ref>, jednakże, wbrew krążącym pogłoskom, nigdy nie był on sankcjonowanym prawnie punktem odniesienia dla dopuszczalnej wysokości budynków, podobnie zresztą jak Kapitol<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.h-net.org/~dclist/building_height |tytuł = H-DC / Building Height Timeline |nazwisko = Gilmore |imię = Matthew |data = 2007 |opublikowany = Humanities & Social Sciences Online |data dostępu = 2009-10-14}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Report of the Join Select Committee of the Congress of the United States Pursuant to Public Act 268 |url = https://books.google.com/books?id=2q8qAAAAYAAJ |wydawca = United States Government Printing Office |data = 1916 |strony = 863 |tom = 1}}</ref>. Obowiązujące ograniczenia uznaje się za główny powód braku dostępnych w przystępnych cenach mieszkań oraz problemów komunikacyjnych wynikających z postępującego zjawiska [[eksurbanizacja|eksurbanizacji]]{{r|buildheight}}. Szereg wyższych obiektów ulokowano nieopodal śródmieścia, lecz poza granicami Dystryktu, w leżącym po drugiej stronie Potomak [[Rosslyn (Arlington w stanie Wirginia)|Rosslyn]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/12/07/AR2006120701790.html |tytuł = Planned Rosslyn Tower Might Be Hazard, FAA Says |nazwisko = Gowen |imię = Annie |data = 2006-12-08 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-07-14}}</ref>.

Dystrykt podzielono na [[kwadranty Waszyngtonu|cztery kwadranty]] o niejednakowej powierzchni: Północno-Zachodni (NW), Północno-Wschodni (NE), Południowo-Wschodni (SE) oraz Południowo-Zachodni (SW). Osie tworzące ich granice biorą swe początki w [[krypta Kapitolu|krypcie Kapitolu]]<ref name="dcstreets">{{Cytuj stronę |url = http://www.senate.gov/pagelayout/visiting/one_item_and_teasers/layout_of_washington.htm |tytuł = Layout of Washington DC |data = 2005-09-30 |opublikowany = United States Senate |data dostępu = 2008-07-14}}</ref>. Wszystkie nazwy ulic zawierają skrót określający, w której ćwiartce się znajdują, większość z nich nadawano według wzorców: drogi o przebiegu ze wschodu na zachód identyfikują litery (np. C Street SW), a o przebiegu z północy na południe – numery (np. 4th Street NW){{r|dcstreets}}. Za najbardziej rozpoznawalne uchodzą [[Pennsylvania Avenue]], łącząca [[Biały Dom]] z Kapitolem oraz [[K Street w Waszyngtonie|K Street]], przy której znajdują się biura wielu grup lobbingowych<ref name="kstreet">{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2005/06/21/AR2005062101632.html |tytuł = The Road to Riches Is Called K Street |nazwisko = Birnbaum |imię = Jeffrey H. |data = 2005-06-22 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-06-17}}</ref>. Waszyngton to również siedziba [[lista placówek dyplomatycznych w Waszyngtonie|174 ambasad]], z których aż 59 ulokowano w części [[Massachusetts Avenue w Waszyngtonie|Massachusetts Avenue]] znanej pod nieoficjalną nazwą „[[Embassy Row]]”<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.state.gov/s/cpr/rls/dpl/ |tytuł = Diplomatic List |data = 2008-02-25 |opublikowany = U.S. Department of State |data dostępu = 2009-04-12}}</ref>.

=== Architektura ===
[[Plik:WhiteHouseSouthFacade.JPG|mały|[[Biały Dom]] zajął drugie miejsce w zorganizowanym w 2007 przez [[American Institute of Architects|AIA]] plebiscycie „[[America’s Favorite Architecture]]”]]
Architektura Waszyngtonu stanowi mieszankę różnych stylów. Na terenie Dystryktu znajduje się sześć budynków z pierwszej dziesiątki plebiscytu „[[America’s Favorite Architecture]]”, zorganizowanego przez [[American Institute of Architects|AIA]] w 2007<ref>{{Cytuj stronę |url = http://favoritearchitecture.org/afa150.php |tytuł = America’s Favorite Architecture |rok = 2007 |opublikowany = American Institute of Architects and Harris Interactive |archiwum = https://www.webcitation.org/619r2bVhn?url=http://favoritearchitecture.org/afa150.php |zarchiwizowano = 2011-08-23 |data dostępu = 2008-07-03}}</ref>: Biały Dom, [[Katedra Narodowa w Waszyngtonie|Washington National Cathedral]], [[Jefferson Memorial]], [[Kapitol Stanów Zjednoczonych|Kapitol]], [[Mauzoleum Abrahama Lincolna|Pomnik Lincolna]] i [[Vietnam Veterans Memorial]]. Obiekty te, podobnie jak wiele innych znaczących budowli, reprezentują architekturę [[architektura klasycystyczna|klasycystyczną]], [[architektura georgiańska|georgiańską]], [[neogotyk|neogotycką]] oraz [[modernizm (architektura)|modernistyczną]]. Za godne uwagi uznać można również budynki wzniesione w [[architektura II Cesarstwa Francuskiego|stylu II&nbsp;Cesarstwa Francuskiego]], takie jak [[Old Executive Office Building]]<ref name="nps">{{Cytuj stronę |url = http://www.nps.gov/nr/travel/wash/sitelist.htm |tytuł = Washington, D.C. List of Sites |opublikowany = [[National Park Service]] |data dostępu = 2008-06-05}}</ref>.

Poza śródmieściem formy architektoniczne jeszcze bardziej się różnicują. Historyczne obiekty zaprojektowano głównie w stylach [[styl królowej Anny|królowej Anny]], [[Châteauesque]], [[neoromanizm|neoromańskim]], neogregoriańskim, [[Beaux-Arts]] oraz zgodnie z różnorodnymi nurtami [[architektura wiktoriańska|architektury wiktoriańskiej]]. Budownictwo szeregowe powszechnie występuje na obszarach miasta powstałych po wojnie secesyjnej, reprezentuje przeważnie trendy typowe dla [[architektura federalistyczna|architektury federalistycznej]] oraz późnowiktoriańskiej<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.loc.gov/rr/print/adecenter/essays/Scott.html |tytuł = Residential Architecture of Washington, D.C., and Its Suburbs |nazwisko = Scott |imię = Pamela |rok = 2005 |opublikowany = Library of Congress |data dostępu = 2008-06-05}}</ref>. Ponieważ Georgetown założono przed powstaniem Waszyngtonu, na jego terenie znajdują się najstarsze budynki Dystryktu, a wśród nich [[Old Stone House]] – wzniesiony w 1765 najstarszy istniejący współcześnie w granicach terytorium federalnego dom<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.nps.gov/history/nr/travel/wash/dc17.htm |tytuł = Old Stone House |opublikowany = [[National Park Service]] |data dostępu = 2008-07-22}}</ref>. Większość użytkowanej w obecnych czasach zabudowy mieszkaniowej powstała jednakże dopiero w latach siedemdziesiątych XIX wieku i później, również reprezentuje ona na ogół stylistykę typową dla zmierzchu epoki wiktoriańskiej. Założony w 1789 [[Uniwersytet Georgetown]] wyróżnia się spośród sąsiednich obiektów, łącząc w sobie elementy neoromańskie i neogotyckie{{r|nps}}. Największym budynkiem na terenie Dystryktu jest [[Ronald Reagan Building]], z powierzchnią wynoszącą w przybliżeniu 288 000&nbsp;m²<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.itcdc.com/about.php |tytuł = About the Ronald Reagan Building |data = 2006-07-19 |opublikowany = Ronald Reagan Building and International Trade Center |archiwum = https://www.webcitation.org/619r4Bdgq?url=http://www.itcdc.com/about.php |zarchiwizowano = 2011-08-23 |data dostępu = 2008-08-11}}</ref>.

== Demografia ==
<div style="float: right; margin-left: 15px;">
{| class="wikitable" style="font-size:90%; width:80; text-align:center;"
!colspan=3| Ludność Waszyngtonu{{#tag:ref|Dane podano na stronie {{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20080726045433/http://www.census.gov/population/www/documentation/twps0056/tab23.pdf |tytuł = District of Columbia – Race and Hispanic Origin: 1800 to 1990 |data = 2002-09-13 |opublikowany = [[United States Census Bureau]] |data dostępu = 2008-07-29}} Przed 1890 Bureau of the Census traktowało miasta Waszyngton i Georgetown oraz nieposiadające przydziału tereny Hrabstwa Waszyngtonu jako trzy oddzielne obszary. Umieszczone w artykule liczby ludności pochodzące sprzed 1890 obliczono przyjmując współczesny podział, w którym Dystrykt Kolumbii jest jedną jednostką terytorialną. Oryginalne dane o liczbie ludności dla każdego z terenów sprzed 1890 dostępne są tutaj: {{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20080718174302/http://www.census.gov:80/population/www/documentation/twps0027/twps0027.html |tytuł = Population of the 100 Largest Cities and Other Urban Places in the United States: 1790 to 1990 |nazwisko = Gibson |imię = Campbell |rok = 1998 |miesiąc = June |opublikowany = United States Census Bureau |data dostępu = 2008-07-29}}|group=uwaga|name=ludność}}
|-
| '''Rok''' || '''Liczba ludności''' || '''Przyrost'''
|-
| 1800 || 8144 || –
|-
| 1810 || 15 471 || 90,0%
|-
| 1820 || 23 336 || 50,8%
|-
| 1830 || 30 261 || 29,7%
|-
| 1840 || 33 745 || 11,5%
|-
| 1850 || 51 687 || 53,2%
|-
| 1860 || 75 080 || 45,3%
|-
| 1870 || 131 700 || 75,4%
|-
| 1880 || 177 624 || 34,9%
|-
| 1890 || 230 392 || 29,7%
|-
| 1900 || 278 718 || 21,0%
|-
| 1910 || 331 069 || 18,8%
|-
| 1920 || 437 571 || 32,2%
|-
| 1930 || 486 869 || 11,3%
|-
| 1940 || 663 091 || 36,2%
|-
| 1950 || 802 178 || 21,0%
|-
| 1960 || 763 956 || -4,8%
|-
| 1970 || 756 510 || -1,0%
|-
| 1980 || 638 333 || -15,6%
|-
| 1990 || 606 900 || -4,9%
|-
|2000
|572 059
| -5,7%
|-
| 2010 || 601 723 || 5,2%
|-
|style="background:#ddd; color:#000;"| '''2018''' ||style="background:#ddd; color:#000;"| '''702 455'''<ref>{{Cytuj |autor = US Census Bureau |tytuł = Nevada and Idaho Are the Nation’s Fastest-Growing States |data dostępu = 2019-08-03 |opublikowany = The United States Census Bureau |url = https://www.census.gov/newsroom/press-releases/2018/estimates-national-state.html |język = en}}</ref> ||style="background:#ddd; color:#000;"| '''16,7%'''
|}
</div>

W 2009 [[United States Census Bureau]] oszacowało populację Dystryktu na 599&nbsp;657 mieszkańców{{r|CensusEst}}, tym samym potwierdzając utrzymanie się trendu wzrostowego liczby ludności od czasu przeprowadzenia [[spis powszechny w Stanach Zjednoczonych z 2000|spisu powszechnego z 2000]], który wykazał 572&nbsp;059 mieszkańców<ref name="census2000">{{Cytuj stronę |url = http://factfinder.census.gov/servlet/SAFFFacts?_event=&geo_id=04000US11&_geoContext=01000US |tytuł = Census 2000 Demographic Profile Highlights |rok = 2001 |opublikowany = [[United States Census Bureau]] |archiwum = https://archive.is/20200212041749/http://factfinder.census.gov/servlet/SAFFFacts?_event=&geo_id=04000US11&_geoContext=01000US |zarchiwizowano = 2020-02-12 |data dostępu = 2008-11-02}}</ref>. Dni robocze przynoszą, wraz z napływem do Waszyngtonu osób w nim zatrudnionych, lecz zamieszkujących przedmieścia, tymczasowe znaczne zwiększenie liczby ludzi przebywających na jego terenie. Według danych pochodzących z 2005, przyrost ten sięga około 71,8%, co powoduje, że podczas dnia roboczego populacja rośnie do ponad miliona<ref>{{Cytuj stronę |url = http://money.cnn.com/2005/10/21/real_estate/buying_selling/daytime_population_cities/ |tytuł = Biggest commuter cities |data = 2005-10-21 |opublikowany = CNNMoney.com |data dostępu = 2008-06-03}}</ref>. [[Obszar Metropolitalny Waszyngtonu]], w skład którego wchodzą również pobliskie hrabstwa położone zarówno w Maryland, jak i Wirginii, zajmuje, z ludnością na poziomie przewyższającym pięć milionów, dziewiąte miejsce pod względem wielkości w Stanach Zjednoczonych<ref name="MetroEst">{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20090731065219/http://www.census.gov:80/popest/metro/tables/2008/CBSA-EST2008-01.xls |tytuł = Annual Estimates of the Population of Metropolitan and Micropolitan Statistical Areas: 1 kwietnia, 2000 to 1 lipca, 2008 |data = 2009-03-19 |opublikowany = [[United States Census Bureau]] |data dostępu = 2009-06-05}}</ref>. Gdy połączyć go z [[Baltimore]] i jego przedmieściami, populacja utworzonego w ten sposób [[Obszar Metropolitalny Baltimore-Waszyngton|Obszaru Metropolitalnego Baltimore-Waszyngton]] przekracza osiem milionów, czyniąc zeń czwarty najbardziej zaludniony region kraju<ref>{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20110102105016/http://www.census.gov/popest/metro/tables/2008/CBSA-EST2008-02.xls |tytuł = Annual Estimates of the Population of Combined Statistical Areas: 1 kwietnia, 2000 to 1 lipca, 2008 |data = 2009-03-19 |opublikowany = [[United States Census Bureau]] |data dostępu = 2009-06-05}}</ref>.

Według przeprowadzonego przez Census Bureau w 2007 [[American Community Survey]], struktura rasowa Dystryktu kształtuje się następująco: 55,6%&nbsp;ludności stanowią [[Afroamerykanie]], 36,3%&nbsp;[[biały Amerykanin|biali]], 3,1%&nbsp;[[azjatyccy Amerykanie|Azjaci]], a 0,2%&nbsp;[[tubylczy Amerykanie|rdzenni Amerykanie]]. Odsetek innych ras wynosi łącznie 4,8%, a [[wielorasowi Amerykanie|osób wielorasowych]] – 1,6%. Dodatkowo, udział [[Latynosi|Latynosów]] w ogóle społeczeństwa sięga 8,3%. Liczbę mieszkających w Waszyngtonie zagranicznych imigrantów oszacowano w 2007 na 74&nbsp;000<ref name="dc_demographic_data">{{Cytuj stronę |url = http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?_bm=y&-geo_id=04000US11&-qr_name=ACS_2007_1YR_G00_DP5&-context=adp&-ds_name=&-tree_id=307&-_lang=en&-redoLog=false&-format= |tytuł = District of Columbia Fact Sheet 2007 |rok = 2008 |opublikowany = [[United States Census Bureau]] |archiwum = https://archive.is/20200211182303/http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?_bm=y&-geo_id=04000US11&-qr_name=ACS_2007_1YR_G00_DP5&-context=adp&-ds_name=&-tree_id=307&-_lang=en&-redoLog=false&-format= |zarchiwizowano = 2020-02-11 |data dostępu = 2008-11-02}}</ref>. Główne państwa ich pochodzenia to [[Salwador]] (Salwadorczycy skupili się na terenie dzielnicy [[Mount Pleasant (dzielnica Waszyngtonu)|Mount Pleasant]]), [[Wietnam]], oraz [[Etiopia]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.brookings.edu/~/media/Files/rc/reports/2001/04_washington_dc_singer/immigration.pdf |tytuł = The World in a Zip Code: Greater Washington, D.C. as a New Region of Immigration |autor = Singer, Audrey, et al |rok = 2001 |opublikowany = The Brookings Institution}}</ref>.

[[Plik:Chinatown, DC gate.jpg|mały|lewo|Łuk Przyjaźni, znajdujący się w centrum [[Chinatown (Waszyngton)|waszyngtońskiego Chinatown]]]]
W odróżnieniu od innych amerykańskich miast o licznej populacji afroamerykańskiej, Waszyngton już na początku swego istnienia posiadał sporą liczbę [[Czarna odmiana człowieka|czarnoskórych]] mieszkańców. Jest to rezultatem likwidacji niewolnictwa na terenach [[Stany Górnego Południa Stanów Zjednoczonych|Górnego Południa Stanów Zjednoczonych]] tuż po wojnie o niepodległość. Udział wolnych Afroamerykanów w ludności regionu wzrósł z 1% przed wojną do 10% w 1810<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Kolchin |imię = Peter |tytuł = American Slavery: 1619–1877 |wydawca = Hill and Wang |miejsce = New York |data = 1994 |strony = 81}}</ref>. Na terenie Dystryktu czarnoskórzy mieszkańcy stanowili w latach 1800–1940 około 30% społeczeństwa<ref>{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20080726045433/http://www.census.gov/population/www/documentation/twps0056/tab23.pdf |tytuł = District of Columbia – Race and Hispanic Origin: 1800 to 1990 |data = 2002-09-13 |opublikowany = [[United States Census Bureau]] |data dostępu = 2008-07-29}}</ref>. Ich udział osiągnął szczytową wartość 70% w 1970, od kiedy też frakcja ta systematycznie maleje z uwagi na odpływ licznych przedstawicieli czarnej ludności w kierunku przedmieść<ref name="demshift">{{Cytuj stronę |url = https://www.nytimes.com/2007/09/16/us/16washington.html |tytuł = Washington’s Black Majority Is Shrinking |data = 2007-09-16 |opublikowany = Associated Press |język = |data dostępu = 2008-07-12}}</ref>. Część starszych mieszkańców powróciła również na południe kraju, motywowana więzami rodzinnymi oraz niższymi kosztami utrzymania<ref name="frey">{{Cytuj stronę |url = http://www.brookings.edu/urban/pubs/20040524_Frey.pdf |tytuł = The New Great Migration: Black Americans’ Return to the South, 1965–2000 |nazwisko = Frey |imię = William H. |data = May 2004 |opublikowany = The Brookings Institution |archiwum = https://web.archive.org/web/20040702085924/http://www.brookings.edu/urban/pubs/20040524_Frey.pdf |zarchiwizowano = 2004-07-02 |data dostępu = 2009-01-13}}</ref>. W międzyczasie procent ludności białej powoli rósł, częściowo wskutek postępującej [[gentryfikacja|gentryfikacji]] wielu obszarów metropolii uważanych dotychczas za tradycyjne ostoje ludności [[Afroamerykanie|afroamerykańskiej]]{{r|demshift}}. Jest to szczególnie widoczne, jeżeli porównać 7,3% spadek liczebności populacji czarnoskórych ze 17,8% wzrostem liczby białych od 2000{{r|census2000}}. Nie oznacza to jednak, że Afroamerykanie jedynie opuszczają miasto. Część z nich, szczególnie absolwenci [[college|college’ów]] oraz młodzi fachowcy, przenoszą się doń z obszarów północnych oraz środkowego zachodu w ramach [[Nowa Wielka Migracja|Nowej Wielkiej Migracji]], poszukując pracy, którą łatwiej zdobyć w Waszyngtonie{{r|frey}}.

Podczas spisu powszechnego z 2000 około 33&nbsp;000 pełnoletnich osób w Dystrykcie zadeklarowało orientację [[homoseksualizm|homo-]] oraz [[biseksualizm|biseksualną]], co stanowi w przybliżeniu 8,1% dorosłej populacji miasta<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.law.ucla.edu/williamsinstitute/publications/WashingtonDCCensusSnapshot.pdf |tytuł = Census Snapshot: Washington, D.C. |nazwisko = Romero |imię = Adam P. |autor2 = Amanda Baumle, M.V. Lee Badgett, Gary J. Gates |rok = 2007 |miesiąc = December |opublikowany = The Williams Institute |archiwum = https://web.archive.org/web/20080527213515/http://www.law.ucla.edu/williamsinstitute/publications/WashingtonDCCensusSnapshot.pdf |zarchiwizowano = 2008-05-27 |data dostępu = 2008-05-27}}</ref>. [[małżeństwo osób tej samej płci|Małżeństwa osób tej samej płci]] są prawnie dopuszczalne od 3 marca 2010 roku<ref>[https://www.webcitation.org/5nx4LhJxv?url=http://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5gftV6RnfBC8iPPWGM0SGQeNLiC6QD9E71J3G0 Same-sex marriage becomes legal in DC].</ref><ref>[http://www.ebar.com/news/article.php?sec=news&article=4589 DC couples obtain marriage licenses].</ref>.

Według sprawozdania z 2007, zjawisko [[analfabetyzm funkcjonalny|analfabetyzmu funkcjonalnego]] dotyczy jednej trzeciej mieszkańców Dystryktu, w porównaniu do ogólnokrajowej średniej wynoszącej 20%. Jest to po części zasługa licznych imigrantów nieznających w dostatecznym stopniu języka angielskiego<ref name="illiteracy">{{Cytuj stronę |url = http://www.breitbart.com/article.php?id=d8nvbuv81&show_article=1 |tytuł = Study Finds One-Third in D.C. Illiterate |data = 2007-03-19 |opublikowany = Associated Press |data dostępu = 2009-08-06}}</ref>. Badania przeprowadzone w 2005 pozwoliły ustalić, że 85,16% mieszkańców powyżej piątego roku życia używa w domu jedynie języka angielskiego, 8,78% zaś hiszpańskiego. Francuski, z 1,35% udziałem, plasuje się na trzeciej pozycji<ref name="language_distro">{{Cytuj stronę |url = http://www.mla.org/cgi-shl/docstudio/docs.pl?map_data_results&SRVY_YEAR=compare&geo=state&state_id=11&county_id=&mode=geographic&lang_id=&zip=&place_id=&cty_id=&region_id=&division_id=&ll=&ea=&order=&a= |tytuł = Data Center Results: District of Columbia |opublikowany = Modern Language Association |archiwum = https://web.archive.org/web/20090722065514/http://www.mla.org/cgi-shl/docstudio/docs.pl?map_data_results&SRVY_YEAR=compare&geo=state&state_id=11&county_id=&mode=geographic&lang_id=&zip=&place_id=&cty_id=&region_id=&division_id=&ll=&ea=&order=&a= |zarchiwizowano = 2009-07-22 |data dostępu = 2008-07-03}}</ref>. W sprzeczności do występującego wysokiego odsetka dotkniętych analfabetyzmem funkcjonalnym stoi fakt, że blisko 46% waszyngtończyków legitymuje się wykształceniem co najmniej wyższym licencjackim, nabytym po czteroletnich studiach w college’u<ref name="acs">{{Cytuj stronę |url = http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?_bm=y&-geo_id=04000US11&-qr_name=ACS_2006_EST_G00_DP2&-ds_name=ACS_2006_EST_G00_&-_lang=en&-_sse=on |tytuł = Selected Social Characteristics in the United States: 2006 |rok = 2006 |opublikowany = [[United States Census Bureau]] |archiwum = https://archive.is/20200211182242/http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?_bm=y&-geo_id=04000US11&-qr_name=ACS_2006_EST_G00_DP2&-ds_name=ACS_2006_EST_G00_&-_lang=en&-_sse=on |zarchiwizowano = 2020-02-11 |data dostępu = 2008-06-06}}</ref>. Według danych z 2000 więcej niż połowa zamieszkujących terytorium federalne to [[chrześcijaństwo|chrześcijanie]]: 28% [[katolicyzm|katolicy]], 9,1% [[Amerykańskie Kościoły Baptystów|amerykańscy baptyści]], 6,8% [[Południowa Konwencja Baptystyczna|południowi baptyści]], 1,3% prawosławni [[cerkiew prawosławna|pod zwierzchnictwem cerkwi]] i [[Kościoły orientalne|orientalni]], 13% należy do innych chrześcijańskich wspólnot wyznaniowych. [[Islam|Muzułmanie]] mają w społeczeństwie udział 10,6%, wyznawcy [[judaizm]]u 4,5%, frakcja wyznawców innych religii oraz niepraktykujących żadnej sięga 26,8%<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.thearda.com/mapsReports/reports/counties/11001_2000.asp |tytuł = District of Columbia Denominational Groups, 2000 |opublikowany = The Association of Religious Data Archives |archiwum = https://www.webcitation.org/619qlgrUi?url=http://www.thearda.com/mapsReports/reports/counties/11001_2000.asp |zarchiwizowano = 2011-08-23 |data dostępu = 2008-07-03}}</ref>.

=== Religia ===
Struktura religijna w 2014 r.<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Religion in America: U.S. Religious Data, Demographics and Statistics |data = |data dostępu = 2019-02-17 |opublikowany = Pew Research Center |url = http://www.pewforum.org/religious-landscape-study/metro-area/washington-dc-metro-area/ |język = en}}</ref>:
* [[chrześcijaństwo|chrześcijanie]]
** [[protestantyzm|protestanci]] – 42%:
*** [[baptyzm|baptyści]] – 15%,
*** [[metodyzm|metodyści]] – 5%,
*** [[anglikanizm|anglikanie]] – 4%,
*** [[kalwinizm|kalwini]] – 4%,
*** [[pentekostalizm|zielonoświątkowcy]] – 4%,
*** pozostali – 10% (głównie: bezdenominacyjni, [[Kościół Adwentystów Dnia Siódmego|adwentyści dnia siódmego]], [[luteranizm|luteranie]], [[Kościoły Chrystusowe|campbellici]] i [[ruch uświęceniowy|uświęceniowcy]]),
** [[katolicyzm|katolicy]] – 19%,
** [[prawosławie|prawosławni]] – 2%,
* bez religii – 24% (w tym: 4% [[agnostycyzm|agnostycy]] i 4% [[ateizm|ateiści]]),
* [[judaizm|żydzi]] – 4%,
* pozostałe religie – 9% (w tym: [[buddyzm|buddyści]], [[islam|muzułmanie]], [[hinduizm|hinduiści]], [[unitarianizm|unitarianie]], [[świadkowie Jehowy]], [[Stowarzyszenie Chrześcijańskiej Nauki|scjentyści]], [[mormonizm|mormoni]] i [[bahaizm|bahaiści]]<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = State Membership Report |data = |data dostępu = 2019-02-17 |opublikowany = The Association of Religion Data Archives |url = http://www.thearda.com/rcms2010/r/s/11/rcms2010_11_state_name_2010.asp}}</ref>).

=== Przestępczość ===
Podczas okresu znaczącego nasilenia przestępczości we wczesnych latach dziewięćdziesiątych XX wieku, Waszyngton zyskał miano „stolicy morderstw” Stanów Zjednoczonych, częstokroć zbliżając się z liczbą popełnianych [[zabójstwo|zabójstw]] do [[Nowy Orlean|Nowego Orleanu]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.nytimes.com/2006/07/13/us/13deecee.html?n=Top%2FReference%2FTimes%20Topics%2FPeople%2FW%2FWilliams%2C%20Anthony%20A. |tytuł = Washington Officials Try to Ease Crime Fear |nazwisko = Urbina |imię = Ian |data = 2006-07-13 |praca = The New York Times |data dostępu = 2008-06-10}}</ref>. Jej apogeum, w wysokości 479, przypadło na 1991, niedługo potem jednakże poziom przestępczości znacznie spadł. W 2009 w mieście wykryto 143 morderstwa, najmniej od 1966<ref>{{Cytuj stronę |url = http://voices.washingtonpost.com/crime-scene/chief-cathy-l-lanier/lanier-pleased-with-dcs-improv.html |tytuł = Lanier pleased with DC’s improvement in homicide cases |nazwisko = Duggan |imię = Paul |data = 2010-01-01 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2010-01-06}}</ref>. Ostatecznie, liczba popełnianych [[zbrodnia|zbrodni]] zmalała w latach 1995–2007 o 47%. W tym samym czasie liczba przestępstw przeciw mieniu, takich jak kradzieże czy rabunki, obniżyła się o w przybliżeniu 48%<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.fbi.gov/ucr/Cius_97/95CRIME/95crime2.pdf |tytuł = Section II: Crime Index Offenses Reported |data = 1995 |praca = Crime in the United States, 1995 |strony = 66 |archiwum = https://web.archive.org/web/20000815084430/http://www.fbi.gov/ucr/Cius_97/95CRIME/95crime2.pdf |zarchiwizowano = 2000-08-15 |data dostępu = 2009-01-17}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.fbi.gov/ucr/cius2007/data/table_04.html |tytuł = Crime in the United States by Region, Geographic Division, and State, 2006–2007 |data = September 2008 |praca = Uniform Crime Report, 2007 |archiwum = https://web.archive.org/web/20080916010835/http://www.fbi.gov/ucr/cius2007/data/table_04.html |zarchiwizowano = 2008-09-16 |data dostępu = 2009-01-17}}</ref>.

Jak w wypadku większości dużych miast, przestępczość utrzymuje się dziś na najwyższym poziomie w obrębie obszarów kojarzonych z gangami i handlem narkotykami. Najbogatsze dzielnice, położone w północno-zachodnim kwadrancie terytorium federalnego, pozostają w dużej mierze wolne od nielegalnej działalności, częstotliwość jej występowania nasila się jednak wraz z przemieszczaniem się na wschód. Wiele dzielnic, takich jak [[Columbia Heights (Waszyngton)|Columbia Heights]] czy [[Logan Circle (Waszyngton)|Logan Circle]], raz już dotkniętych plagą przestępstw, zdąża ku stabilizacji, ulegając przeobrażeniu w bezpieczne, pełne życia miejsca z uwagi na procesy gentryfikacyjne. Pod ich presją działalność pozaprawna przesuwana jest w kierunku wschodnim, niejednokrotnie poza granice Dystryktu, do [[Hrabstwo Prince George’s|Hrabstwa Prince George’s]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://somd.com/news/headlines/2007/5809.shtml |tytuł = Baltimore, Prince George’s Reign as State’s Murder Capitals |nazwisko = Shewfelt |imię = Scott |data = 2007-04-24 |praca = Southern Maryland |archiwum = https://web.archive.org/web/20110429195331/http://somd.com/news/headlines/2007/5809.shtml |zarchiwizowano = 2011-04-29 |data dostępu = 2008-06-10}}</ref>.

26 czerwca 2008 Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych w sprawie ''[[Dystrykt Kolumbii przeciwko Hellerowi]]'' orzekł, że obowiązujący w mieście od 1976 [[Firearms Control Regulations Act|zakaz posiadania broni]] był niezgodny z [[2. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych|2. poprawką do Konstytucji]], gwarantującą prawo do dysponowania nią<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/06/26/AR2008062600615.html |tytuł = Supreme Court Strikes Down D.C. Ban on Handguns |nazwisko = Barnes |imię = Robert |data = 2008-06-26 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-06-27}}</ref>. Wyrok nie zniósł jednak wszystkich form kontroli nad uzbrojeniem – swej mocy nie utraciły przepisy zobowiązujące do jego rejestracji oraz zakaz posiadania broni szturmowej<ref>{{Cytuj stronę |url = http://blog.washingtonpost.com/dc/2008/06/dc_attorney_general_all_guns_m.html |tytuł = D.C. Attorney General: All Guns Must Be Registered |nazwisko = Nakamura |imię = David |data = 2008-06-26 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-06-26}}</ref>.

== Gospodarka ==
[[Plik:Professor's Gate - GWU.JPG|mały|Brama profesorów [[George Washington University|Uniwersytetu Jerzego Waszyngtona]], największego prywatnego pracodawcy w Dystrykcie]]
Gospodarkę Waszyngtonu cechują dodatnie [[wzrost gospodarczy|tempo wzrostu]], daleko posunięta [[dywersyfikacja]], jak i również rosnący udział zatrudnienia w sektorach usług specjalistycznych oraz biznesowych<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.does.dc.gov/does/frames.asp?doc=/does/lib/does/info/ep2.62105.pdf |tytuł = District of Columbia Employment Projections by Industry and Occupation, 2002–2012 |nazwisko = Whitman |imię = Ray D. |autor2 = Fred Siegmund |data = 2005-06-01 |opublikowany = D.C. Office of Labor Market Research and Information |archiwum = https://web.archive.org/web/20120118072817/http://www.does.dc.gov/does/frames.asp?doc=%2Fdoes%2Flib%2Fdoes%2Finfo%2Fep2.62105.pdf |zarchiwizowano = 2012-01-18 |data dostępu = 2008-06-10}}</ref>. [[Produkt stanowy brutto]] terytorium na 2008 wyniósł 97,2 miliarda dolarów, co byłoby 35.&nbsp;wynikiem w rankingu stanów<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.bea.gov/regional/gsp/ |tytuł = Gross Domestic Product by State |data = 2009-06-02 |opublikowany = U.S. Bureau of Economic Analysis |data dostępu = 2009-06-24}}</ref>. Rząd federalny zapewniał wówczas 27% miejsc pracy w Dystrykcie<ref name="fedjobs">{{Cytuj stronę |url = http://www.does.dc.gov/does/frames.asp?doc=/does/lib/does/DC_Industry_Employment_2008.pdf |tytuł = Wage and Salary Employment by Industry and Place of Work |rok = 2008 |opublikowany = District of Columbia Department of Employment Services |archiwum = https://web.archive.org/web/20080527213522/http://www.does.dc.gov/does/frames.asp?doc=%2Fdoes%2Flib%2Fdoes%2FDC_Industry_Employment_2008.pdf |zarchiwizowano = 2008-05-27 |data dostępu = 2008-05-27}}</ref>. Uważa się, że czyni to gospodarkę Waszyngtonu bardziej odporną na [[cykl koniunkturalny|wahania rynku]], jako że organy władzy nie zawieszają swojej działalności nawet podczas najgłębszego kryzysu<ref>{{Cytuj stronę |url = http://archive.is/20120201005609/http://www.businessweek.com/lifestyle/content/oct2008/bw20081014_006902.htm |tytuł = Some Cities Will Be Safer in a Recession |nazwisko = Gopal |imię = Prashant |data = 2008-10-14 |praca = BusinessWeek |data dostępu = 2008-10-16}}</ref>. Jednakże według danych ze stycznia 2007, pracownicy federalni w Waszyngtonie stanowią jedynie 14% siły roboczej na usługach rządu Stanów Zjednoczonych<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.bls.gov/oco/cg/cgs041.htm |tytuł = Federal Government, Excluding the Postal Service |data = 2008-03-12 |opublikowany = Bureau of Labor Statistics |archiwum = https://www.webcitation.org/619qne2N6?url=http://www.bls.gov/oco/cg/cgs041.htm |zarchiwizowano = 2011-08-23 |data dostępu = 2008-08-11}}</ref>. Siedziby wielu organizacji – [[kancelaria prawna|kancelarii prawnych]], niezależnych dostawców (tak cywilnych, jak i wojskowych), [[organizacja non-profit|organizacji pożytku publicznego]], firm lobbingowych, związków i samorządów zawodowych oraz stowarzyszeń handlowych – ulokowano na terenie lub nieopodal stolicy, aby pozostawały w bliskości instytucji rządowych{{r|kstreet}}. Bezrobocie Obszaru Metropolitalnego Waszyngtonu wynosiło w grudniu 2008 4,4% – najmniej wśród 49 [[Lista statystycznych obszarów metropolitalnych w Stanach Zjednoczonych|największych obszarów metropolitalnych]] Stanów Zjednoczonych, nieco poniżej średniej krajowej, równej ówcześnie 6,5%<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.bls.gov/news.release/archives/metro_01062009.pdf |tytuł = Metropolitan Area Employment and Unemployment: November 2008 |data = 2009-01-06 |opublikowany = [[Bureau of Labor Statistics]] |data dostępu = 2009-01-12}}</ref>. Sam Dystrykt zamieszkiwało 7,4% osób bez pracy<ref>{{Cytuj stronę |url = http://does.ci.washington.dc.us/does/frames.asp?doc=/does/lib/does/empl_Status_dc_w.pdf |tytuł = Employment Status for the Civilian Population |data = 2008 |opublikowany = D.C. Department of Employment Services |archiwum = https://web.archive.org/web/20090114204930/http://does.ci.washington.dc.us/does/frames.asp?doc=%2Fdoes%2Flib%2Fdoes%2Fempl_Status_dc_w.pdf |zarchiwizowano = 2009-01-14 |data dostępu = 2009-01-13}}</ref>.

Waszyngton notuje wzrosty w gałęziach gospodarki niezwiązanych bezpośrednio z administracją rządową, szczególnie edukacji, finansów, polityki publicznej oraz badań naukowych. Pięciu największych pracodawców miasta to [[George Washington University]], [[Uniwersytet Georgetown]], [[Washington Hospital Center]], [[Uniwersytet Howarda|Howard University]] oraz [[Fannie Mae]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://does.dc.gov/does/frames.asp?doc=/does/lib/does/frames/top200__2004__36pgs.pdf |tytuł = Top 200 Chief Executive Officers of the Major Employers in the District of Columbia |rok = 2004 |miesiąc = September |opublikowany = D.C. Office of Labor Market Research and Information |archiwum = https://web.archive.org/web/20080527213516/http://does.dc.gov/does/frames.asp?doc=%2Fdoes%2Flib%2Fdoes%2Fframes%2Ftop200__2004__36pgs.pdf |zarchiwizowano = 2008-05-27 |data dostępu = 2008-06-03}}</ref>. Znajdują się tu siedziby pięciu przedsiębiorstw wciągniętych na listę [[Fortune 1000]], dwa z nich umieszczono również na liście [[Fortune 500]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://money.cnn.com/magazines/fortune/fortune500/2007/states/DC.html |tytuł = 2007 Fortune 500 Annual Ranking |data = 2007-04-30 |praca = [[Fortune Magazine]] |data dostępu = 2008-07-26}}</ref>.

Dystrykt ma, jeśli przyjąć za kryterium wielkość komercyjnej powierzchni biurowej, trzecie pod względem wielkości śródmieście w Stanach Zjednoczonych, zaraz po Nowym Jorku i [[Chicago]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.buyusa.gov/southafrica/en/washingtondc.html |tytuł = Washington DC: A Capital City |nazwisko = Manoileff |imię = Mariangeles Perez |autor2 = Camille Richardson |opublikowany = U.S. Commercial Service |archiwum = https://web.archive.org/web/20060925173803/http://www.buyusa.gov/southafrica/en/washingtondc.html |zarchiwizowano = 2006-09-25 |data dostępu = 2008-06-03}}</ref>. W 2006 ''Expansion Magazine'' umieścił Waszyngton wśród dziesięciu najbardziej przyjaznych inwestycjom obszarów państwa<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.expansionmanagement.com/smo/newsviewer/default.asp?cmd=articledetail&articleid=17713&st=3 |tytuł = 2006 Mayor’s Challenge: Where Are the Best Metros for Future Business Locations? |data = 2006-08-07 |praca = Expansion Magazine}}</ref>. Pomimo [[Globalny kryzys finansowy|światowego kryzysu gospodarczego]], zajął on drugie miejsce w rankingu najlepszych rynków pod długoterminowe inwestycje mieszkaniowe w kraju według miesięcznika ''[[Forbes]]''<ref>{{Cytuj stronę |url = http://finance.yahoo.com/real-estate/article/106321/America%27s-Best-Long-Term-Real-Estate-Bets |tytuł = America’s Best Long-Term Real Estate Bets |nazwisko = Woolsey |imię = Matt |data = 2008-12-19 |opublikowany = Forbes |data dostępu = 2009-01-13}}</ref>. Według przeglądu dwustu największych światowych przedsiębiorstw deweloperskich z 2009, stał się światowym liderem sektora zagranicznych inwestycji w nieruchomości, wyprzedzając między innymi [[Londyn]] i [[Nowy Jork]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.forbes.com/2009/01/21/investment-obama-realestate-forbeslife-cx_mw_0121realestate.html |tytuł = World’s Best Places For Real Estate Buys |nazwisko = Woolsey |imię = Matt |data = 2009-01-21 |opublikowany = Forbes |data dostępu = 2009-02-11}}</ref>.

Podejmowane są różnorakie wysiłki mające poprawić jakość życia w mieście, znacząca ich część skupiła się w dzielnicach Logan Circle, [[Shaw (Waszyngton)|Shaw]] i Columbia Heights, a także U Street Corridor i 14th Street Corridor<ref name="urbaninst">{{Cytuj stronę |url = http://www.urban.org/publications/900461.html |tytuł = Leading Indicators of Gentrification in D.C. Neighborhoods |nazwisko = Turner |imię = Margery Austin |autor2 = Christopher Snow |data = 2001-06-14 |opublikowany = The Urban Institute |data dostępu = 2008-06-10}}</ref>. Rozwój niektórych części metropolii pobudziła w późnych latach dziewięćdziesiątych XX wieku budowa [[zielona linia waszyngtońskiego metra|zielonej linii]] [[Metro w Waszyngtonie|waszyngtońskiego metra]], łączącej je z obszarami śródmieścia<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Schrag |imię = Zachary |tytuł = The Great Society Subway: A History of the Washington Metro |wydawca = [[Johns Hopkins University Press]] |miejsce = Baltimore |data = 2006-02-08 |strony = 213–220 |isbn = 978-0801882463}}</ref>. Otwarte na początku marca 2008 nowe centrum handlowe w rejonie Columbia Heights stało się pierwszym nowym większym ośrodkiem handlowym rozpoczynającym działalność na terenie Dystryktu od blisko czterdziestu lat<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.wtopnews.com/?nid=596&sid=1357011 |tytuł = D.C.'s First Target Store Set to Open |nazwisko = Tuss |imię = Adam |data = 2008-03-04 |opublikowany = WTOP Radio |data dostępu = 2008-11-04}}</ref>. Na gospodarkę Waszyngtonu, podobnie, jak ma to miejsce w wypadku innych miast, [[gentryfikacja]] wpływa pozytywnie, lecz korzyści z niej płynące rozkładają się nierównomiernie i nie wspomaga ona bezpośrednio biednych ludzi{{r|urbaninst}}. W 2006 waszyngtończycy osiągali [[średni dochód na osobę]] w wysokości 55&nbsp;755 dolarów, większy niż w którymkolwiek ze stanów<ref>{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20081228053245/http://www.census.gov/compendia/statab/2008/tables/08s0659.pdf |tytuł = Personal Income Per Capita in Current and Constant (2000) Dollars by State: 2000 to 2006 |rok = 2007 |miesiąc = April |opublikowany = United States Census Bureau |data dostępu = 2008-12-27}}</ref>, jednakże w 2005 19% mieszkańców, więcej niż w jakimkolwiek stanie poza Missisipi, żyło poniżej [[minimum egzystencji|progu ubóstwa]], co świadczy o dużych nierównościach społecznych w obrębie terytorium federalnego<ref>{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20081228053242/http://www.census.gov/compendia/statab/2008/tables/08s0687.pdf |tytuł = Individuals and Families Below Poverty Level–Number and Rate by State: 2000 and 2005 |rok = 2005 |opublikowany = United States Census Bureau |data dostępu = 2008-12-27}}</ref>.

== Transport ==
[[Plik:WMATA metro center crossvault.jpg|mały|[[Metro Center (waszyngtońskie metro)|Metro Center]] to stacja przesiadkowa dla [[czerwona linia metra waszyngtońskiego|czerwonej]], [[pomarańczowa linia metra waszyngtońskiego|pomarańczowej]] oraz [[niebieska linia metra waszyngtońskiego|niebieskiej linii]] [[metro w Waszyngtonie|waszyngtońskiego metra]]]]
Obszar Metropolitalny Waszyngtonu służy często za przykład jednego z najbardziej zakorkowanych i przeludnionych regionów Stanów Zjednoczonych. W 2007 mieszkańcy przedmieść spędzali w zatorach drogowych średnio sześćdziesiąt godzin w roku, najwięcej w kraju po [[Los Angeles]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/09/18/AR2007091800777.html |tytuł = A Ranking Writ In Brake Lights: D.C. 2nd in Traffic |nazwisko = Mummalo |imię = Jonathan |data = 2007-09-19 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-07-15}}</ref>. Jednakże 37,7% dojeżdżających korzysta ze środków transportu publicznego, co również stanowi drugi rezultat w kraju, po Nowym Jorku<ref>{{Cytuj stronę |url = http://money.cnn.com/2007/06/13/real_estate/public_transit_commutes/index.htm |tytuł = New Yorkers are top transit users |nazwisko = Christie |imię = Les |data = 2007-06-29 |opublikowany = CNNMoney |data dostępu = 2008-07-15}}</ref>.

Miejską siecią [[metro|kolei podziemnej]], [[metro w Waszyngtonie|Metrorailem]] (najczęściej nazywaną po prostu „Metrem”) oraz liniami autobusowymi [[Metrobus (Waszyngton)|Metrobus]], kieruje [[Washington Metropolitan Area Transit Authority]] (WMATA). Komunikacja miejska służy zarówno Dystryktowi, jak i znajdującym się w Maryland i Wirginii przedmieściom. Metro rozpoczęło działalność 27 marca 1976, obecnie posiada 86&nbsp;stacji i tory o łącznej długości 171,1&nbsp;km<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.wmata.com/about_metro/docs/metrofacts.pdf |tytuł = WMATA Facts |rok = 2008 |miesiąc = August |opublikowany = WMATA |archiwum = https://web.archive.org/web/20100113082838/http://wmata.com/about_metro/docs/metrofacts.pdf |zarchiwizowano = 2010-01-13 |data dostępu = 2008-12-08}}</ref>. Z liczbą przejazdów na poziomie miliona dziennie w 2009, Metrorail jest, po [[metro w Nowym Jorku|metrze nowojorskim]], najbardziej ruchliwą siecią tego rodzaju w Stanach Zjednoczonych<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.apta.com/resources/statistics/Documents/Ridership/2009_q2_ridership_APTA.pdf |tytuł = Estimated Unliked Transit Passenger Trips |nazwisko = Dawson |imię = Christie R. |data = 2009-08-21 |opublikowany = American Public Transport Association |data dostępu = 2009-10-10}}</ref>.

WMATA przewiduje, że w 2030 z metra korzystać będzie przeciętnie milion pasażerów dziennie. Potrzeba zwiększenia przepustowości odświeżyła plany dodania 220&nbsp;wagonów do systemu oraz zmiany tras niektórych pociągów w celu odciążenia najbardziej zatłoczonych stacji<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.wmata.com/about_metro/news/PressReleaseDetail.cfm?ReleaseID=2064 |tytuł = Metro details improvements to meet future capacity needs |data = 2008-04-18 |opublikowany = WMATA |archiwum = https://web.archive.org/web/20160810041651/http://www.wmata.com/about_metro/news/PressReleaseDetail.cfm?ReleaseID=2064 |zarchiwizowano = 2016-08-10 |data dostępu = 2008-12-08}}</ref>. Wzrost populacji w regionie wskrzesił także koncepcję budowy dodatkowych dwóch linii obsługujących przedmieścia<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/04/30/AR2008043001674.html |tytuł = Proposed Extension To Dulles Revived |nazwisko = Gardner |imię = Amy |data = 2008-05-01 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-06-04}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/05/29/AR2008052902261.html |tytuł = Trips on Purple Line Rail Projected at 68,000 Daily |nazwisko = Shaver |imię = Katherine |data = 2008-05-30 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-07-13}}</ref> i [[tramwaje w Waszyngtonie|tras tramwajowych]] łączących niektóre dzielnice – pierwsza z nich ma zacząć funkcjonować pod koniec 2009<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/07/12/AR2008071201834.html |tytuł = Transit Plan on Track |nazwisko = Sun |imię = Lena |data = 2008-07-13 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-07-13}}</ref>. Otaczające Waszyngton jednostki administracyjne też posiadają własne sieci autobusowe, na przykład [[Ride On (linie autobusowe)|Ride On]] w [[Hrabstwo Montgomery (Maryland)|hrabstwie Montgomery]] w Maryland, które uzupełniają usługi świadczone przez WMATA. W Metrorail, Metrobus oraz wszystkich lokalnych sieciach autobusowych, za bilety służą [[Karta zbliżeniowa|karty pre-paid]] [[SmarTrip]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.wmata.com/fares/smartrip/important_info.cfm |tytuł = Important Information about SmarTrip |opublikowany = WMATA |data dostępu = 2008-12-08}}</ref>.

[[Plik:Reagan Terminal B-C.JPG|mały|Wnętrze terminali B oraz C [[Port lotniczy Waszyngton Ronalda Reagana|Narodowego Lotniska imienia Reagana]], najbliższego śródmieściu Waszyngtonu komercjalnego portu lotniczego]]

[[Washington Union Station|Union Station]] to drugi najbardziej obciążony po [[New York Pennsylvania Station|Pennsylvania Station]] w Nowym Jorku [[dworzec kolejowy]] w Stanach Zjednoczonych. Służy on jako stacja końcowa linii [[Northeast Corridor]], eksploatowanej w większości przez [[Amtrak]], w tym pociągi wysokich prędkości [[Acela|Acela Express]]. Przystanek ten użytkują również prywatne pociągi [[MARC Train|MARC]] (ze stanu Maryland) i wirgińskie [[Virginia Railway Express|VRE]] oraz czerwona linia Metrorail<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.amtrak.com/pdf/AmtrakBackgroundInformationFacts-050108.pdf |tytuł = Amtrak National Fact Sheet FY 2007 |rok = 2008 |miesiąc = February |opublikowany = Amtrak Media Relations |data dostępu = 2008-05-27}}</ref>. Międzymiastowe przewozy autobusowe zapewniają linie [[Greyhound Lines|Greyhound]], [[Peter Pan Bus Lines|Peter Pan]], [[BoltBus]], [[Megabus (Ameryka Północna)|Megabus]], oraz wiele innych tak zwanych „[[Chinatown bus lines|Chinatown lines]]”.

[[Plik:Washington Dulles International Airport at Dusk.jpg|mały|[[Port lotniczy Waszyngton-Dulles|Washington Dulles International Airport]], główny węzeł przesiadkowy wschodniego wybrzeża]]

Waszyngton obsługują trzy większe [[lotnisko|lotniska]], jedno znajduje się w Maryland, dwa w Wirginii. [[Port lotniczy Waszyngton Ronalda Reagana|Ronald Reagan Washington National Airport]], położone tuż obok śródmieścia Dystryktu, na drugim brzegu Potomak, w Hrabstwie Arlington, to jedyny port lotniczy regionu połączony z miastem za pomocą metra. Z uwagi na bliskość zabudowań, w jego obrębie obowiązują dodatkowe protokoły bezpieczeństwa, wymagane w [[Strefia Identyfikacji Obrony Przeciwlotniczej Waszyngtonu|Strefie Identyfikacji Obrony Przeciwlotniczej Waszyngtonu]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.faa.gov/news/fact_sheets/news_story.cfm?newsId=6297 |tytuł = Security-Restricted Airspace |data = 2005-12-13 |opublikowany = Federal Aviation Administration |data dostępu = 2009-07-15}}</ref>, jak i również ścisłe normy emisji hałasu<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.mwaa.com/reagan/about_reagan_national/airport_noise |tytuł = Airport Noise Abatement Program |opublikowany = [[Metropolitan Washington Airports Authority]] |archiwum = https://web.archive.org/web/20080719232555/http://www.mwaa.com/reagan/about_reagan_national/airport_noise |zarchiwizowano = 2008-07-19 |data dostępu = 2008-07-15}}</ref>. Lotnisko Narodowe nie posiada placówki [[U.S. Customs and Border Protection]], z tego względu może obsługiwać połączenia zagraniczne jedynie z portów lotniczych przeprowadzających [[United States border preclearance]], czyli niektórych kanadyjskich oraz [[Karaiby|karaibskich]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.mwaa.com/reagan/flight_information_2/customsdca |tytuł = Customs at Reagan National |opublikowany = [[Metropolitan Washington Airports Authority]] |archiwum = https://web.archive.org/web/20080807115438/http://mwaa.com/reagan/flight_information_2/customsdca |zarchiwizowano = 2008-08-07 |data dostępu = 2008-07-15}}</ref>.

Większość lotów międzynarodowych przyjmuje [[Port lotniczy Waszyngton-Dulles|Washington Dulles International Airport]], położone 42&nbsp;kilometry na zachód od miasta, w Hrabstwach [[Hrabstwo Fairfax|Fairfax]] oraz [[Hrabstwo Loudoun|Loudoun]] w Wirginii. Lotnisko to służy jako główny węzeł przesiadkowy na wschodnim wybrzeżu dla pasażerów samolotów linii [[United Airlines]]. [[Port lotniczy Baltimore/Waszyngton|Baltimore-Washington International Thurgood Marshall Airport]], leżące 51&nbsp;kilometrów na północny wschód od Dystryktu, w Hrabstwie Anne Arundel w Maryland, to z kolei ważny węzeł linii lotniczych [[Southwest Airlines|Southwest]] i [[AirTran Airways|AirTran]].

== Kultura ==
[[Plik:National Museum of the American Indian in Washington, D.C..jpg|mały|upright|Otwarte w 2004 [[Narodowe Muzeum Indian Amerykańskich]]]]

=== Miejsca historyczne i obiekty wystawowe ===
Położony w sercu miasta National Mall to duży, ogólnodostępny teren zielony, którego centralnym punktem jest [[Pomnik Waszyngtona]]. Znajdują się tam między innymi: Pomnik Lincolna, [[National World War II Memorial]] (przy wschodnim końcu [[Staw przed Mauzoleum Lincolna|Stawu Przed Pomnikiem Lincolna]]), [[Pomnik Weteranów Wojny w Korei]], Pomnik Weteranów Wojny w Wietnamie oraz [[Pomnik Alberta Einsteina]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.nps.gov/nama/historyculture/index.htm |tytuł = National Mall & Memorial Parks: History & Culture |data = 2006-09-28 |opublikowany = [[National Park Service]] |data dostępu = 2008-06-28}}</ref>.

Bezpośrednio na południe od National Mall leży [[Tidal Basin]]. Jego brzegi porastają rzędy [[Sakura|ozdobnych drzew wiśniowych]], podarowanych przez Japończyków. Wokół tego zbiornika wodnego wzniesiono między innymi [[Pomnik Franklina Delano Roosevelta w Waszyngtonie|Pomnik Roosevelta]], Pomnik Jeffersona oraz [[Pomnik Wojny w Waszyngtonie|Pomnik Wojny]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.nps.gov/nama/ |tytuł = National Mall and Memorial Parks |data = 2008-02-07 |opublikowany = [[National Park Service]] |data dostępu = 2008-06-02}}</ref>.

[[Archiwum Narodowe Stanów Zjednoczonych|Archiwum Narodowe]] przechowuje tysiące ważnych dla amerykańskiej historii dokumentów, włącznie z oryginałami [[Deklaracja niepodległości Stanów Zjednoczonych|Deklaracji Niepodległości]], Konstytucji oraz [[Karta praw Stanów Zjednoczonych|Karty Praw]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.archives.gov/nae/visit/rotunda.html |tytuł = Rotunda for the Charters of Freedom |opublikowany = The National Archives |data dostępu = 2008-06-28}}</ref>.

[[Smithsonian Institution|Instytut Smithsona]] to fundacja zajmująca się zagadnieniami związanymi z szeroko pojętą edukacją, założona przez Kongres w 1846. Utrzymuje ona większość państwowych muzeów oraz galerii Waszyngtonu. Rząd częściowo finansuje Instytut, zatem jego zbiory dostępne są dla zwiedzających bezpłatnie<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.si.edu/about/ |tytuł = About the Smithsonian |opublikowany = Smithsonian Institution |data dostępu = 2008-05-27}}</ref>. Najliczniej uczęszczanym obiektem wystawowym pod kuratelą fundacji było w 2007 [[Narodowe Muzeum Historii Naturalnej|Muzeum Historii Naturalnej]], położone w obrębie National Mall<ref>{{Cytuj stronę |url = http://newsdesk.si.edu/visits/ |tytuł = Smithsonian Visit Statistics |rok = 2008 |opublikowany = Smithsonian Institution |archiwum = https://web.archive.org/web/20080919043536/http://newsdesk.si.edu/visits/ |zarchiwizowano = 2008-09-19 |data dostępu = 2008-09-25}}</ref>. Inne położone nieopodal tego parku nadzorowane przez Instytut muzea i galerie to [[National Air and Space Museum]], [[Narodowe Muzeum Sztuki Afrykańskiej]], [[National Museum of American History]], [[Narodowe Muzeum Indian Amerykańskich]], galerie [[Freer and Sackler Galleries]] (obie zorientowane na azjatycką sztukę i kulturę), [[Hirshhorn Museum and Sculpture Garden]], [[Arts and Industries Building]], [[S. Dillon Ripley Center]] oraz [[Smithsonian Institution Building]] (znana jako „Zamek”), która służy jako główna siedziba Instytutu<ref>{{Cytuj stronę |url = http://newsdesk.si.edu/factsheets/ |tytuł = Museum and Program Fact Sheets |opublikowany = Smithsonian Institution |data dostępu = 2008-09-25}}</ref>. [[Smithsonian American Art Museum and the Renwick Gallery]] (znane niegdyś jako National Museum of American Art) oraz [[National Portrait Gallery (Waszyngton)|National Portrait Gallery]] znajdują się w tym samym budynku, [[Donald W. Reynolds Center for American Art and Portraiture|Donald W. Reynolds Center]] (do 2005 obiekt nosił nazwę ''Old Patent Office Building'') w pobliżu Chinatown<ref>{{Cytuj stronę |url = http://americanart.si.edu/reynolds_center/faq.cfm |tytuł = The Reynolds Center Frequently Asked Questions |rok = 2006 |opublikowany = Smithsonian Institution |archiwum = https://web.archive.org/web/20080514015711/http://americanart.si.edu/reynolds_center/faq.cfm |zarchiwizowano = 2008-05-14 |data dostępu = 2008-05-27}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.npg.si.edu/inform/overview.html |tytuł = A Brief Overview: History with Personality |opublikowany = National Portrait Gallery |data dostępu = 2009-06-05}}</ref>; Renwick Gallery stanowi część Smithsonian American Art Museum, jednak swoje zbiory prezentuje w oddzielnym budynku, nieopodal Białego Domu. Inne muzea i galerie na utrzymaniu Instytutu Smithsona to między innymi: [[Anacostia Museum|Anacostia Community Museum]] w południowo-wschodniej części miasta, [[National Postal Museum]] niedaleko [[Washington Union Station|Union Station]] oraz [[Smithsonian National Zoological Park|National Zoo]] w [[Woodley Park (Waszyngton)|Woodley Park]].

[[Plik:Jefferson Memorial Factbook.jpg|mały|[[Jefferson Memorial|Mauzoleum Jeffersona]]]]
[[National Gallery of Art|Narodowa Galeria Sztuki w Waszyngtonie]], również znajdująca się na terenach National Mall, nieopodal Kapitolu, nierzadko mylona jest ze Smithsonian American Art Museum. W rzeczywistości są to jednak zupełnie niezależne od siebie instytucje, a Galeria Narodowa nie jest częścią Instytutu Smithsona, lecz wyłączną własnością rządu Stanów Zjednoczonych. Wstęp do niej jest darmowy. Zachodni Budynek przechowuje eksponaty sztuki amerykańskiej i europejskiej z XIX wieku<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.nga.gov/ginfo/aboutnga.shtm |tytuł = About the National Gallery of Art |rok = 2008 |opublikowany = National Gallery of Art |archiwum = https://web.archive.org/web/20061208014849/http://www.nga.gov/ginfo/aboutnga.shtm |zarchiwizowano = 2006-12-08 |data dostępu = 2008-05-27}}</ref>, Wschodni zaś, zaprojektowany przez architekta [[I.M. Pei]], prace artystów współczesnych<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.nga.gov/education/schoolarts/east.shtm |tytuł = I.M. Pei’s East Building |rok = 1999 |miesiąc = April |opublikowany = National Gallery of Art |archiwum = https://web.archive.org/web/20080602080056/http://www.nga.gov/education/schoolarts/east.shtm |zarchiwizowano = 2008-06-02 |data dostępu = 2008-06-04}}</ref>. [[National Building Museum]] ulokowane w byłej Pension Building niedaleko [[Judiciary Square]], zostało założone przez Kongres jako instytucja prywatna, gości ekspozycje dotyczące architektury i urbanistyki<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.nbm.org/about-us/historic-building/ |tytuł = Our Historic Building |opublikowany = National Building Museum |archiwum = https://web.archive.org/web/20091113134726/http://www.nbm.org/about-us/historic-building/ |zarchiwizowano = 2009-11-13 |data dostępu = 2009-10-24}}</ref>.

W Dystrykcie działa również wiele prywatnych galerii i muzeów, udostępniających istotnych rozmiarów zbiory, między innymi [[National Museum of Women in the Arts]], [[Corcoran Gallery of Art]] (największe niepubliczne muzeum w Waszyngtonie), oraz [[Phillips Collection]] w [[Dupont Circle]], pierwsze muzeum sztuki nowoczesnej w Stanach Zjednoczonych<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.phillipscollection.org/about/index.aspx |tytuł = About The Phillips Collection |opublikowany = The Phillips Collection |data dostępu = 2008-11-28}}</ref>. Inne prywatne muzea to między innymi [[Newseum]], [[International Spy Museum]], Muzeum [[National Geographic|National Geographic Society]] oraz [[Marian Koshland Science Museum]]. [[United States Holocaust Memorial Museum]] w pobliżu National Mall przechowuje przedmioty oraz dokumenty związane z [[Zagłada Żydów|Holocaustem]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.ushmm.org/research/library/faq/details.php?lang=en&topic=06 |tytuł = Frequently Asked Questions |data = 2008-01-14 |opublikowany = U.S. Holocaust Memorial Museum |data dostępu = 2008-05-27}}</ref>.

=== Kultura i sztuka ===
[[Plik:Kennedy Center at Sunset.jpg|mały|[[John F. Kennedy Center for the Performing Arts]], położone na brzegu Potomaku]]
Dystrykt to także narodowa stolica sztuki. [[John F. Kennedy Center for the Performing Arts]] stanowi siedzibę [[Narodowa Orkiestra Symfoniczna Stanów Zjednoczonych|Orkiestry Narodowej]], [[Waszyngtońska Opera Narodowa|Waszyngtońskiej Opery Narodowej]] oraz [[Balet Waszyngtoński|Baletu Waszyngtońskiego]]. Co roku artystom szczególnie zasłużonym dla życia kulturalnego Stanów Zjednoczonych przyznawane są nagrody [[Kennedy Center Honors]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.kennedy-center.org/programs/specialevents/honors/about/home.html |tytuł = About the Kennedy Center Honors |opublikowany = The Kennedy Center |data dostępu = 2008-06-29}}</ref>. Prezydent wraz z pierwszą damą zwykle uczestniczą w ceremonii, jako że prezydenckiej małżonce przysługuje honorowe miejsce w Radzie Powierniczej Centrum<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.kennedy-center.org/about/kctrustees.html |tytuł = The Board of Trustees |opublikowany = The Kennedy Center |data dostępu = 2008-06-29}}</ref>. Waszyngton posiada także lokalne niezależne tradycje teatralne. [[Arena Stage]], [[Shakespeare Theatre Company]], czy Studio Theatre wystawiają zarówno dzieła dawne, jak i współczesne amerykańskie.

U Street Corridor w Północno-Zachodniej części miasta, znany jako „Czarny [[Broadway (Waszyngton)|Broadway]] Waszyngtonu”, to dom instytucji w rodzaju [[Bohemian Caverns]] i [[Teatr Lincolna w Waszyngtonie|Teatru Lincolna]], które gościły legendy muzyki pokroju [[Duke Ellington|Duke’a Ellingtona]] (urodzonego w Dystrykcie), [[John Coltrane|Johna Coltrane]] i [[Miles Davis|Milesa Davisa]]<ref name="ustreet">{{Cytuj stronę |url = http://travel2.nytimes.com/2006/09/10/travel/10surfacing.html?ref=travel |tytuł = Lights Return to ‘Black Broadway’ in Northwest Washington, D.C. |nazwisko = Levin |imię = Dan |data = 2006-09-10 |praca = The New York Times |data dostępu = 2008-06-20}}</ref>. W innych klubach jazzowych, na przykład [[Madam’s Organ Blues Bar|Madam’s Organ]] w dzielnicy [[Adams Morgan, Washington, D.C.|Adams Morgan]] czy [[Blues Alley]] na terenie Georgetown, można usłyszeć współczesnego [[blues]]a. Waszyngton wykształcił własny gatunek muzyczny, zwany [[go-go]]; post-funkową, zdominowaną przez perkusję odmianę [[rhythm and blues|R&B]], łączącą żywe brzmienia z nieustępliwymi rytmami tanecznymi. Za najbardziej utalentowanego wykonawcę zwykło uważać się [[Chuck Brown|Chucka Browna]], którego wydany w 1979 longplay ''Bustin’ Loose'', uczynił go-go rozpoznawalnym w skali kraju<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/ac2/wp-dyn?pagename=article&contentId=A8247-2001Jun1&notFound=true |tytuł = What Go-Goes Around&nbsp;... |nazwisko = Wartofsky |imię = Alona |data = 2001-06-03 |praca = The Washington Post |archiwum = https://archive.is/gkSo |zarchiwizowano = 2012-12-11 |data dostępu = 2008-06-10}}</ref>.

Stolica stanowi również ważny ośrodek muzyki i kultury niezależnej w USA. Niezależna wytwórnia [[Dischord Records]], powstała z inicjatywy [[Ian MacKaye|Iana MacKaye’a]], była jedną z najważniejszych dla początków [[punk|muzyki punk]] w latach osiemdziesiątych oraz [[indie rock]]a w latach dziewięćdziesiątych XX wieku<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/discussion/2007/02/07/DI2007020701569.html |tytuł = Birth of D.C. Punk |nazwisko = Horgan |imię = Susie J |data = 2007-02-08 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-06-17}}</ref>.
Przez historię lokalnych niezależnych wytwórni przewijają się również takie nazwy jak [[TeenBeat Records|TeenBeat]], [[Simple Machines]] oraz [[ESL Music]]. Współczesne ośrodki [[rock alternatywny|rocka alternatywnego]] oraz muzyki niezależnej, między innymi klub [[The Black Cat (Klub nocny w Waszyngtonie)|The Black Cat]] i [[9:30 Club]] przy U Street pozwalają podziwiać popularnych twórców w mniejszych, bardziej kameralnych lokalach<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.georgetownvoice.com/2004/09/09/black-cat-a-changing-club-with-a-changing-scene-in-a-changing-city/ |tytuł = Black Cat: A changing club with a changing scene in a changing city |data = 2001-09-09 |praca = The Georgetown Voice |archiwum = https://web.archive.org/web/20110513133855/http://georgetownvoice.com/2004/09/09/black-cat-a-changing-club-with-a-changing-scene-in-a-changing-city/ |zarchiwizowano = 2011-05-13 |data dostępu = 2008-06-10}}</ref>.

== Media ==
[[Plik:Washington dc 1874.jpg|mały|Newspaper Row na [[Pennsylvania Avenue]] w 1874]]
Waszyngton stanowi ważny ośrodek mediów krajowych oraz międzynarodowych. Założony w 1877 ''[[The Washington Post]]'' to najstarsza i najbardziej poczytna gazeta codzienna w mieście<ref name="wapo">{{Cytuj stronę |url = http://washpost.com/gen_info/history/timeline/index.shtml |tytuł = History of the Post Timeline |praca = The Washington Post |archiwum = https://web.archive.org/web/20080611105409/http://www.washpost.com/gen_info/history/timeline/index.shtml |zarchiwizowano = 2008-06-11 |data dostępu = 2008-05-27}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2005/05/02/AR2005050201457.html |tytuł = Newspaper Circulation Continues to Decline |nazwisko = Shin |imię = Annys |data = 2005-05-03 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-06-10}}</ref>. Słynie ona z publikowania na swych łamach komentarzy do wydarzeń politycznych, największy rozgłos przyniosło jej ujawnienie [[afera Watergate|afery Watergate]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-srv/onpolitics/watergate/chronology.htm |tytuł = The Watergate Story Timeline |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-05-27}}</ref>. „The Post”, jak się ją potocznie nazywa, posiada jedynie trzy główne wydania: dla Dystryktu, Maryland oraz Wirginii. Jednak nawet bez uwzględnienia poszerzonych edycji ogólnokrajowych, zapewnia to, według danych z września 2008, szósty co do liczebności [[lista gazet w Stanach Zjednoczonych według dziennego nakładu|nakład]] spośród wszystkich dzienników informacyjnych w kraju<ref name="newscirc">{{Cytuj stronę |url = http://abcas3.accessabc.com/ecirc/newsform.asp |tytuł = eCirc for US Newspapers |data = 2008-03-31 |opublikowany = Audit Bureau of Circulations |data dostępu = 2009-01-19}}</ref>. ''[[USA Today]]'', zajmująca pierwsze miejsce pod względem liczby drukowanych egzemplarzy gazeta codzienna w Stanach Zjednoczonych, ma naczelną redakcję w pobliskim [[McLean (Wirginia)|McLean]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.usatoday.com/marketing/media_kit/usat/audience_circulation.html |tytuł = Circulation |opublikowany = USA Today |data dostępu = 2009-07-15}}</ref>.

[[Washington Post Company]] wydaje również darmową gazetę „[[Express (gazeta)|Express]]”, streszczającą informacje dotyczące wydarzeń bieżących oraz wiadomości sportowych i rozrywkowych, a także hiszpańskojęzyczną ''El Tiempo Latino''. Lokalne dzienniki ''[[The Washington Times]]'' i ''[[The Washington Examiner]]'', podobnie jak tygodniki ''[[Washington City Paper]]'' (alternatywny) czy [[American City Business Journals]], również mogą liczyć na dość pokaźne grono czytelników w regionie<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.washingtontimes.com/news/2005/may/18/20050518-120247-7729r/ |tytuł = Times circulation climbs to buck trend |data = 2005-05-18 |praca = The Washington Times |data dostępu = 2008-09-02}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = http://aan.org/alternative/Aan/ViewCompany?oid=oid%3A95 |tytuł = Washington City Paper |rok = 2008 |opublikowany = Association of Alternative Newsweeklies |archiwum = https://web.archive.org/web/20080322114206/http://aan.org/alternative/Aan/ViewCompany?oid=oid%3A95 |zarchiwizowano = 2008-03-22 |data dostępu = 2008-05-27}}</ref>. Na terytorium federalnym ukazują się też tytuły prasowe poruszające kwestie istotne dla lokalnych społeczności, kultur i mniejszości: gazety dzielnicowe należące do grupy [[The Current Newspapers]]; ''[[Washington Informer]]'' i ''[[The Washington Afro American]]'', trudniące się tematyką dotyczącą czarnoskórej populacji, a także tygodniki ''[[Washington Blade|DC Agenda]]'' i ''[[Metro Weekly]]'', parające się problemami społeczności LGBT. „[[The Hill (gazeta)|The Hill]]” i ''[[Roll Call]]'' skupiają się zaś wyłącznie na zagadnieniach związanych z Kongresem oraz rządem federalnym.

Obszar Metropolitalny Waszyngtonu to dziewiąty największy amerykański rynek telewizyjny, obejmujący swym zasięgiem dwa miliony gospodarstw domowych (2%&nbsp;populacji kraju)<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.marketingcharts.com/television/us-tv-households-up-15-asian-hispanic-households-triple-that-5846/nielsen-top-30-local-television-market-universe-estimates-2008-2009jpg/ |tytuł = US TV Households Up 1.5% – Asian, Hispanic Households Triple That |data = 2008-09-27 |opublikowany = Nielsen Media Research |data dostępu = 2009-10-10}}</ref>. W regionie swoje siedziby ma kilkanaście przedsiębiorstw mediowych i operatorów sieci kablowych, między innymi [[C-SPAN]], [[Black Entertainment Television]] (BET), [[National Geographic (stacja telewizyjna)|National Geographic Channel]], [[Smithsonian Networks]], [[XM Satellite Radio]], [[National Public Radio]] (NPR), [[Travel Channel]] (w [[Chevy Chase (Maryland)|Chevy Chase]]), [[Discovery Channel|Discovery Communications]] (w [[Silver Spring]]), oraz [[Public Broadcasting Service]] (PBS) (w [[Hrabstwo Arlington|Arlington]]).

Nieopodal Kapitolu, w Południowo-Zachodnim Kwadrancie miasta znajduje się siedziba [[Głos Ameryki|Głosu Ameryki]], oficjalnego rządowego radiowego serwisu informacyjnego. Dystrykt to także teren działalności [[Radio One (company)|Radio One]], największego afroamerykańskiego [[konglomerat (ekonomia)|konglomeratu]] środków masowego przekazu, założonego przez mediowego potentata [[Cathy Hughes|Cathy’ego Hughesa]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.usatoday.com/news/nation/2008-06-26-Blacksurvey_N.htm |tytuł = Sweeping national study finds blacks in U.S. diverse, optimistic |nazwisko = Jones |imię = Charisse |data = 2008-06-26 |praca = [[USA Today]] |data dostępu = 2008-07-12}}</ref>.

== Władze ==
[[Plik:Wilsonbldg.JPG|mały|[[John A. Wilson Building]], siedziba burmistrza i rady miejskiej Dystryktu]]
[[Artykuł pierwszy Konstytucji Stanów Zjednoczonych|Ósma sekcja Artykułu pierwszego Konstytucji Stanów Zjednoczonych]] oddaje najwyższą jurysdykcję nad Waszyngtonem w ręce Kongresu. Z tego względu Dystrykt Kolumbii nie posiadał obieralnych władz miasta aż do uchwalenia w 1973 [[District of Columbia Home Rule Act]]. Dokument ten przekazał część kompetencji Kongresu nowo powstałemu lokalnemu samorządowi, zarządzanemu przez wyłanianego w drodze wyborów burmistrza (obecnie jest nim [[Adrian Fenty]]), oraz trzynastoosobowej [[Rada Dystryktu Kolumbii|Radzie Dystryktu Kolumbii]]. Jednakże Kongres zachował prawa do opiniowania i anulowania uchwał rady miejskiej oraz do ingerencji w lokalne przedsięwzięcia<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.dccouncil.washington.dc.us/history |tytuł = History of Self-Government in the District of Columbia |data = 2008 |opublikowany = Council of the District of Columbia |archiwum = https://web.archive.org/web/20090331094658/http://www.dccouncil.washington.dc.us/history |zarchiwizowano = 2009-03-31 |data dostępu = 2008-12-29}}</ref>. Każdy z ośmiu [[Lista dzielnic Dystryktu Kolumbii według okręgów|okręgów]] terytorium federalnego wybiera po jednym członku rady, zaś pozostałych pięciu, wśród nich przewodniczącego – ogół mieszkańców<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.grc.dc.gov/grc/cwp/view,a,1203,q,447121,pm,1,grcnav_gid,1424,,grcNav_GID,0.asp |tytuł = Elected Officials |opublikowany = Government of the District of Columbia |archiwum = https://web.archive.org/web/20071215123415/http://www.grc.dc.gov/grc/cwp/view,a,1203,q,447121,pm,1,grcnav_gid,1424,,grcNav_GID,0.asp |zarchiwizowano = 2007-12-15 |data dostępu = 2008-06-03}}</ref>. Istnieje też 37 [[Dzielnicowa Komisja Doradcza|Dzielnicowych Komisji Doradczych]], wybieranych przez niewielkie grupy dzielnic. Jako że mają one tradycyjnie ugruntowane duże wpływy, władze miasta regularnie rozważają ich propozycje i sugestie<ref>{{Cytuj stronę |url = http://anc.dc.gov/anc/site/default.asp |tytuł = Advisory Neighborhood Commissions |opublikowany = Government of the District of Columbia |data dostępu = 2008-05-27}}</ref>.

[[Plik:Capitol Building Side2.jpg|mały|[[Kongres Stanów Zjednoczonych|Kongres]] sprawuje najwyższą władzę nad Dystryktem]]
Burmistrz wraz z Radą przyjmują lokalny budżet, jego wejście w życie uwarunkowane jest jednak zatwierdzeniem przez Kongres. Przychody z lokalnych [[Podatek dochodowy|podatków dochodowych]], [[podatek obrotowy|obrotowych]] oraz [[podatek od nieruchomości|od nieruchomości]] dają około 67% wpływów finansujących miejskie urzędy i agencje. Tak jak każdy ze stanów, Dystrykt otrzymuje [[dotacje federalne (Stany Zjednoczone)|dotacje federalne]] na programy pomocowe, między innymi [[Medicare]], stanowiące około 26%&nbsp;dochodów Waszyngtonu. Kongres również asygnuje pewną kwotę na rzecz władz Dystryktu, przeznaczoną na kompensatę niektórych kosztów ochrony bezpieczeństwa miasta; środki te w 2007 wyniosły 38 milionów dolarów – w przybliżeniu 0,5%&nbsp;budżetu Dystryktu<ref>{{Cytuj stronę |url = http://cfo.dc.gov/cfo/frames.asp?doc=/cfo/lib/cfo/budget/2007/DC_Budget-Volume_1b.pdf&open=/33210/ |tytuł = Introduction to the FY 2007 Budget and Financial Plan |opublikowany = Office of the Chief Financial Officer |archiwum = https://web.archive.org/web/20100722072723/http://cfo.dc.gov/cfo/frames.asp?doc=%2Fcfo%2Flib%2Fcfo%2Fbudget%2F2007%2FDC_Budget-Volume_1b.pdf&open=%2F33210%2F |zarchiwizowano = 2010-07-22 |data dostępu = 2008-05-31}}</ref>. Rząd federalny kieruje [[Sąd Najwyższy Dystryktu Kolumbii|sądownictwem Dystryktu]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.dccourts.gov/dccourts/about/index.jsp |tytuł = About the District of Columbia Courts |opublikowany = District of Columbia Courts |archiwum = https://web.archive.org/web/20080509090112/http://www.dccourts.gov/dccourts/about/index.jsp |zarchiwizowano = 2008-05-09 |data dostępu = 2008-05-31}}</ref>, wszystkimi działającymi w jego obrębie [[federalne służby porządkowe w Stanach Zjednoczonych|federalnymi służbami porządkowymi]] (najbardziej rzucają się w oczy funkcjonariusze [[United States Park Police|USPP]]), ma swój udział w jurysdykcji nad miastem oraz pomaga utrzymać w nim bezpieczeństwo<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.nps.gov/uspp/tauthorit.htm |tytuł = U.S. Park Police Authority and Jurisdiction |data = 2006-03-03 |opublikowany = [[National Park Service]] |data dostępu = 2008-06-10}}</ref>. Wszystkie popełnione na terenie Dystryktu [[zbrodnia|zbrodnie]] podlegają ściganiu przez [[Prokuratura Federalna Stanów Zjednoczonych|prokuratorów federalnych]] Dystryktu Kolumbii<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.usdoj.gov/usao/dc/About_Us/index.html |tytuł = About Us |opublikowany = United States Attorney’s Office for the District of Columbia |data dostępu = 2008-12-06}}</ref>. Urzędników tych mianuje prezydent, finansuje zaś [[Departament Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych|Departament Sprawiedliwości]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.usdoj.gov/usao/ |tytuł = United States Attorneys Mission Statement |opublikowany = United States Department of Justice |data dostępu = 2008-12-06}}</ref>. W ogólnym rozrachunku rząd federalny zapewnia 33% przychodów budżetowych terytorium<ref>{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20090901103850/http://www.census.gov/govs/estimate/0609dcsl_1.html |tytuł = State and Local Government Finances by Level of Government and by State: 2005-06 |data = 2008-07-01 |opublikowany = United States Census Bureau |data dostępu = 2009-01-13}}</ref>. Wpływy funduszy federalnych stanowiły w 2007 średnio około 30% środków finansowych do dyspozycji stanów<ref>{{Cytuj stronę |url = http://ftp2.census.gov/govs/state/07statess.xls |tytuł = State Government Finances: 2007 |data = 2008-11-04 |opublikowany = United States Census Bureau |data dostępu = 2009-01-13}}</ref>.

Samorząd miejski, szczególnie podczas urzędowania burmistrza [[Marion Barry|Mariona Barry’ego]], krytykowano za niegospodarność i marnotrawstwo<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-srv/local/longterm/library/dc/mismanage/manage20.htm |tytuł = Poor Management, Federal Rule, Undermine Services |nazwisko = Powell |imię = Michael |data = 2007-07-20 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-06-10}}</ref>. Barry wygrał wybory w 1978, utrzymywał się na stanowisku przez trzy czteroletnie kadencje z rzędu. Podczas jego rządów, w 1989, magazyn ''[[The Washington Monthly]]'' stwierdził, że Dystrykt ma „najgorsze władze miejskie w Ameryce”<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.thefreelibrary.com/The+worst+city+government+in+America-a06977500 |tytuł = The worst city government in America. |nazwisko = DeParle |imię = Jason |data = 1989-01-01 |praca = The Washington Monthly |data dostępu = 2009-06-06}}</ref>. Z uwagi na rozpoczęty w 1990 proces o posiadanie narkotyków, Barry nie wystartował w następnych wyborach<ref name="barry">{{Cytuj stronę |url = http://www.exploredc.org/index.php?id=286 |tytuł = Marion Barry |rok = 2001 |opublikowany = [[WETA-TV|WETA Public Broadcasting]] |data dostępu = 2008-09-25}}</ref>. Rok 1991 przyniósł wybór na fotel burmistrza [[Sharon Pratt Kelly]], pierwszej Afroamerykanki na czele władz dużego miasta w kraju<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.exploredc.org/index.php?id=288 |tytuł = Sharon Pratt Kelly |rok = 2001 |opublikowany = [[WETA-TV|WETA Public Broadcasting]] |data dostępu = 2008-09-25}}</ref>. Barry’ego wybrano ponownie w 1994, już rok później miasto stanęło na krawędzi wypłacalności{{r|barry}}. W kolejnym, przypadającym na 1998 głosowaniu, zwyciężył [[Anthony A. Williams|Anthony Williams]]. Jego administracja nadzorowała okres większego dobrobytu, [[rewaloryzacja terenów miejskich|programów odnowy]] oraz nadwyżek budżetowych<ref>{{Cytuj stronę |url = http://app.cfo.dc.gov/CFORUI/news/release.asp?id=96&mon=200401 |tytuł = District Government Achieves Balanced Budget and Clean Audit Opinion for FY 2003 |data = 2004-01-30 |opublikowany = D.C. Office of the Chief Financial Officer |archiwum = https://web.archive.org/web/20090508094540/http://app.cfo.dc.gov/CFORUI/news/release.asp?id=96&mon=200401 |zarchiwizowano = 2009-05-08 |data dostępu = 2008-06-23}}</ref>. Od czasu wyboru na burmistrza w 2006, Adrian Fenty skupiał swoje wysiłki głównie na poprawie stanu szkolnictwa. Krótko po objęciu urzędu uzyskał aprobatę rady miejskiej dla bezpośredniego zarządzania niedomagającym systemem edukacji publicznej i remontów placówek oświatowych<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/04/19/AR2007041902376.html |tytuł = Fenty’s School Takeover Approved |nazwisko = Nakamura |imię = David |data = 2007-04-20 |praca = Washington Post |data dostępu = 2008-12-02}}</ref>.

Waszyngton obchodzi wszystkie [[federalne dni wolne od pracy]], a także każdego 16 kwietnia [[Emancipation Day]], upamiętniający podpisanie [[Compensated Emancipation Act]] przez prezydenta Lincolna w 1862{{r|emancipation}}.

=== Reprezentacja w Rządzie Federalnym oraz opodatkowanie ===
Obywatele Dystryktu nie posiadają biernego prawa wyborczego do Kongresu. W [[Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych|Izbie Reprezentantów]] w ich imieniu działa pozbawiony możliwości głosowania [[Delegat do Kongresu Stanów Zjednoczonych|delegat]], który ma prawo zasiadać w [[Komisje Kongresu Stanów Zjednoczonych|komisjach]], angażować się w debaty oraz przedstawiać propozycje ustaw, nie bierze jednak udziału w głosowaniu plenarnym. Obecnie urząd ten piastuje [[Eleanor Holmes Norton]]. Waszyngton nie dysponuje żadną reprezentacją w [[Senat Stanów Zjednoczonych|Senacie]]. Inaczej niż mieszkańców [[terytorium zorganizowane|zorganizowanych terytoriów nieinkorporowanych]], takich jak [[Portoryko|Puerto Rico]] czy [[Guam]], które również posiadają niegłosujących delegatów, obywateli Dystryktu obciążono wszystkimi podatkami federalnymi<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.irs.gov/businesses/small/international/article/0,,id=97321,00.html |tytuł = Individuals Living or Working in U.S. Possessions |opublikowany = [[Internal Revenue Service]] |archiwum = https://web.archive.org/web/20080512132132/http://www.irs.gov/businesses/small/international/article/0,,id=97321,00.html |zarchiwizowano = 2008-05-12 |data dostępu = 2008-07-24}}</ref>. W roku fiskalnym 2007 mieszkańcy i przedsiębiorcy terytorium wpłacili z ich tytułu do budżetu kwotę 20,4&nbsp;miliarda dolarów, więcej niż 19&nbsp;stanów i najwięcej średnio na osobę<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.irs.gov/pub/irs-soi/07db05co.xls |tytuł = Internal Revenue Gross Collections, by Type of Tax and State, Fiscal Year 2007 |rok = 2008 |opublikowany = Internal Revenue Service |data dostępu = 2008-08-20}}</ref>.

Przeprowadzona w 2005 ankieta wykazała, że 78%&nbsp;Amerykanów nie wie, że mieszkańcy Dystryktu mają ograniczoną w stosunku do stanów reprezentację w Kongresie<ref name="votepoll">{{Cytuj stronę |url = http://www.dcvote.org/newsletter/spring05.pdf |tytuł = Poll Shows Nationwide Support for DC Voting Rights |rok = 2005 |praca = DC Vote Voice |archiwum = https://www.webcitation.org/619qaQnJX?url=http://www.dcvote.org/newsletter/spring05.pdf |zarchiwizowano = 2011-08-23 |data dostępu = 2008-05-29}}</ref>. Podjęto szereg wysiłków aby zwiększyć świadomość społeczną tego zagadnienia, między innymi poprzez kampanie wdrażane przez [[ruch społeczny|ruchy społeczne]] powiązane z lokalnymi władzami, a także promowanie nieoficjalnej dewizy miasta: „[[No taxation without representation|Opodatkowanie bez przedstawicielstwa]]”, za pomocą [[tablice rejestracyjne Dystryktu Kolumbii|tablic rejestracyjnych Dystryktu]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://dmv.dc.gov/serv/plates/tax.shtm |tytuł = ‘Taxation without Representation’ Tags |opublikowany = District of Columbia Department of Motor Vehicles |archiwum = https://web.archive.org/web/20110430050604/http://dmv.dc.gov/serv/plates/tax.shtm |zarchiwizowano = 2011-04-30 |data dostępu = 2008-05-27}}</ref>. Istnieją dowody na szeroką akceptację w kraju dla przyznania kompletnego zestawu praw wyborczych Waszyngtonowi; różne ankiety wykazują, że od około 61 do w przybliżeniu 82% Amerykanów uważa, że stolica powinna mieć swoich reprezentantów w Kongresie{{r|votepoll}}<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-srv/politics/polls/postpoll_042307.html |tytuł = Washington Post Poll: D.C. Voting Rights |data = 2007-04-23 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-06-10}}</ref>. Mimo tej społecznej aprobaty, wyrażanej też ze strony [[D.C. statehood movement]], żądającego przekształcenia Dystryktu w pełnoprawny stan, wysiłki dla nadania praw wyborczych, w szczególności za pomocą [[District of Columbia Voting Rights Amendment|odpowiedniej poprawki do konstytucji]], nie przyniosły rezultatu<ref>Projekt przyznający Waszyngtonowi prawo do wyboru jednego posła i dwóch senatorów uchwalony przez Kongres 22 sierpnia 1978 ([https://web.archive.org/web/20151025071151/http://www.dcvote.org/1978-dc-voting-representation-constitutional-amendment-0 D.C. Voting Representation Constitutional Amendment]), do wyznaczonej daty 1985 zatwierdziło 16 z wymaganej liczby 38 Stanów. W 2009 senator [[Lisa Murkowski]] zaproponowała poprawkę przyznającą Waszyngtonowi prawo wyboru jednego posła ([https://web.archive.org/web/20090508171416/http://thomas.loc.gov/cgi-bin/query/z?c111:S.J.RES.11: ''Proposing an amendment to the Constitution of the United States relative to a seat in the House of Representatives for the District of Columbia'']).</ref>.

Przeciwnicy praw wyborczych Dystryktu stoją na stanowisku, że [[Ojcowie założyciele Stanów Zjednoczonych|ojcowie-założyciele]] nigdy nie chcieli, aby mieszkańcy Dystryktu głosowali w wyborach do Kongresu, bowiem Konstytucja jasno precyzuje, że reprezentantów powinny wyłaniać stany. Przeciwnicy nadania Waszyngtonowi praw stanowych twierdzą, że takie posunięcie położyłoby kres idei odrębnej od administracji stanowej stolicy, co więcej, pozwoliłoby niesprawiedliwie uzyskać reprezentanta w Senacie pojedynczemu miastu<ref>{{Cytuj stronę |url = http://thehill.com/component/content/article/275-john-fortier/4948-the-dc-colony |tytuł = The D.C. colony |nazwisko = Fortier |imię = John |data = 2006-05-17 |praca = The Hill |archiwum = https://web.archive.org/web/20101112065946/http://thehill.com/component/content/article/275-john-fortier/4948-the-dc-colony |zarchiwizowano = 2010-11-12 |data dostępu = 2009-10-10}}</ref>.

== Oświata ==
[[Plik:Visitation1.jpg|mały|[[Georgetown Visitation Preparatory School]], szkoła średnia dla dziewcząt założona w 1799]]
[[Plik:Howard University Founders Library.jpg|mały|Biblioteka Założycieli [[Uniwersytet Howarda w Waszyngtonie|Uniwersytetu Howarda]], szkoły [[Szkoły w Stanach Zjednoczonych przeznaczone dla ludności murzyńskiej|przed 1964 przeznaczonej dla Afroamerykanów]]]]
Siecią 167 państwowych szkół oraz centrów edukacyjnych Dystryktu zarządza [[wydział szkolnictwa Dystryktu Kolumbii]] (DCPS)<ref name="dcps">{{Cytuj stronę |url = http://www.seo.dc.gov/seo/frames.asp?doc=/seo/lib/seo/information/school_enrollment/2007-2008_Final_Audit_Report.pdf |tytuł = DC Public Schools and Public Charter Schools Enrollment Census SY 2007–2008 |data = 2007-10-05 |opublikowany = D.C. State Superintendent of Education |archiwum = https://web.archive.org/web/20080624204729/http://www.seo.dc.gov/seo/frames.asp?doc=%2Fseo%2Flib%2Fseo%2Finformation%2Fschool_enrollment%2F2007-2008_Final_Audit_Report.pdf |zarchiwizowano = 2008-06-24 |data dostępu = 2008-06-10}}</ref>. Liczba uczniów pod jego nadzorem zmniejsza się stopniowo z roku na rok począwszy od 1999. W roku szkolnym 2008/09 do szkół publicznych zapisano 46&nbsp;208 uczniów<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.wjla.com/news/stories/1108/568838.html |tytuł = D.C. Public School Enrollment Drop Less than Expected |data = 2008-11-11 |opublikowany = [[WJLA-TV]] |archiwum = https://www.webcitation.org/619rFZgAJ?url=http://www.wjla.com/404/ |zarchiwizowano = 2011-08-23 |data dostępu = 2009-01-17}}</ref>. Waszyngton posiada jeden z najdroższych w utrzymaniu, a przy tym najmniej wydajnych systemów kształcenia w kraju, zarówno jeśli wziąć pod uwagę infrastrukturę, jak i osiągnięcia podopiecznych<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.forbes.com/2007/07/05/schools-taxes-education-biz-beltway_cz_cs_0705schools_2.html |tytuł = Best And Worst School Districts For The Buck |nazwisko = Settimi |imię = Christina |data = 2007-07-05 |praca = Forbes |archiwum = https://web.archive.org/web/20080527012448/http://www.forbes.com/2007/07/05/schools-taxes-education-biz-beltway_cz_cs_0705schools_2.html |zarchiwizowano = 2008-05-27 |data dostępu = 2008-06-10}}</ref>. Mianowana przez burmistrza Adriana Fenty’ego kierownik DCPS, kanclerz [[Michelle Rhee]], dokonała w nim daleko idących reform, zamykając część szkół, rotując kadrę nauczycielską, zwalniając dyrektorów oraz posiłkując się pomocą prywatnych firm edukacyjnych, aby wspomóc rozwój programów nauczania<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/05/15/AR2008051502354.html |tytuł = Rhee Offers Plan To Improve D.C.'s Troubled Schools |nazwisko = Haynes |imię = V. Dion |autor2 = Bill Turque |data = 2008-05-16 |praca = The Washington Post |data dostępu = 2008-06-03}}</ref>.

Z uwagi na kłopoty publicznego systemu oświaty, zapisy do [[szkoła społeczna|szkół społecznych]] rosły od 2001 co roku o&nbsp;13%<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/04/24/AR2007042402542.html |tytuł = A Boom for D.C. Charter Schools |nazwisko = Haynes |imię = V. Dion |autor2 = Theola Labbe |data = 2007-04-25 |praca = The Washington Post |strony = A01 |data dostępu = 2008-07-25}}</ref>. Komisja Publicznych Szkół Społecznych Dystryktu Kolumbii monitoruje działalność 60 takich placówek w mieście, na jesieni 2008 trafiło do nich 26&nbsp;494&nbsp;uczniów<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.dcpubliccharter.com/home/currenroll.html |tytuł = Current Enrollment: 2008–2009 School Year |opublikowany = D.C. Public Charter School Board |archiwum = https://web.archive.org/web/20081229045447/http://www.dcpubliccharter.com/home/currenroll.html |zarchiwizowano = 2008-12-29 |data dostępu = 2009-01-17}}</ref>. W Waszyngtonie znajdują się także 83&nbsp;szkoły prywatne, w tym niektóre zaliczane do najlepszych w kraju, w&nbsp;2006 przyjęły one około 18&nbsp;000&nbsp;chętnych<ref>{{Cytuj stronę |url = http://nces.ed.gov/surveys/pss/tables/table_2006_15.asp |tytuł = Table 15. Number of private schools, students, full-time equivalent (FTE) teachers, and 2004–05 high school graduates, by state: United States, 2005–06 |rok = 2006 |opublikowany = National Center for Education Statistics |data dostępu = 2008-11-23}}</ref>.

W obrębie terytorium założono wiele cieszących się wysokim autorytetem prywatnych uniwersytetów, między innymi: [[George Washington University]] (GW), [[Uniwersytet Georgetown|Georgetown University]] (GU), [[American University]] (AU), [[Catholic University of America]] (CUA), [[Uniwersytet Howarda|Howard University]], [[Uniwersytet Gallaudeta|Gallaudet University]] oraz wydział [[Uniwersytet Johnsa Hopkinsa|Johns Hopkins University]] – [[Paul H. Nitze School of Advanced International Studies|School of Advanced International Studies]] (SAIS), a także zapewniający wykształcenie w dziedzinach z zakresu sztuk pięknych [[Corcoran College of Art and Design]]. Szereg innych instytucji szkolnictwa wyższego umożliwia także [[kształcenie ustawiczne]], [[Edukacja na odległość|d-learning]] i [[edukacja dorosłych|edukację dorosłych]]. [[University of the District of Columbia]] (UDC) to państwowa uczelnia umożliwiająca studia licencjackie oraz magisterskie.

== Opieka zdrowotna ==
Szesnaście centrów medycznych i szpitali Dystryktu czyni z nich narodowe centrum opieki zdrowotnej oraz badań medycznych<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.dcha.org/MemberHospitals.htm |tytuł = Member Hospitals |opublikowany = District of Columbia Hospital Association |archiwum = https://www.webcitation.org/619rKk3BJ?url=http://www.dcha.org/MemberHospitals.htm |zarchiwizowano = 2011-08-23 |data dostępu = 2008-06-03}}</ref>. Siedziba agencji [[Narodowe Instytuty Zdrowia|National Institutes of Health]] znajduje się w pobliskiej Bethesdzie. [[Washington Hospital Center]] (WHC), największy zespół szpitali na terytorium federalnym, to zarazem największa prywatna, lecz działająca w sektorze [[organizacja non-profit|non-profit]] placówka służby zdrowia w regionie. Do kompleksu WHC przylega [[Children’s National Medical Center]], według ''[[U.S. News & World Report]]'', jeden z najwyżej ocenianych szpitali pediatrycznych w kraju<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.childrensnational.org/about/AwardsandRecognition/ |tytuł = Awards and Recognition |opublikowany = Children’s National Medical Center |data dostępu = 2008-06-03}}</ref>. Czołowe uniwersytety, w tym George’a Washingtona, Georgetown, i Howarda, posiadają wydziały medyczne oraz stowarzyszone z nimi szpitale dydaktyczne. Ulokowany w Północno-Zachodnim Kwadrancie miasta [[Walter Reed Army Medical Center]] zapewnia opiekę medyczną żołnierzom, zarówno służby czynnej, jak i weteranom oraz ich rodzinom.

Według raportu z 2009, przynajmniej 3% populacji Dystryktu to nosiciele wirusa [[Ludzki wirus niedoboru odporności|HIV]] lub chorzy na [[Zespół nabytego niedoboru odporności|AIDS]], co [[Centers for Disease Control and Prevention|Centrum Zwalczania i Zapobiegania Chorobom]] zaklasyfikowało jako „powszechną i ciężką” epidemię. Przedstawiciele lokalnych władz twierdzą, że współczynnik zakażeń HIV jest w Waszyngtonie wyższy niż w niektórych państwach [[Afryka Zachodnia|Afryki Zachodniej]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/03/14/AR2009031402176_pf.html |tytuł = HIV/AIDS Rate in D.C. Hits 3% |nazwisko = Vargas |imię = Jose Antonio |autor2 = Darryl Fears |data = 2009-03-15 |praca = The Washington Post |strony = A01 |data dostępu = 2009-03-21}}</ref>.

== Sport ==
[[Plik:Verizon Center.jpg|mały|Hala [[Capital One Arena|Verizon Center]], miejsce rozgrywek klubów [[Washington Capitals]] ([[National Hockey League|NHL]]), [[Washington Wizards]] ([[National Basketball Association|NBA]]), [[Washington Mystics]] ([[Women’s National Basketball Association|WNBA]]) oraz drużyny [[Georgetown Hoyas men's basketball]]]]
Na terenie Waszyngtonu działa pięć męskich drużyn reprezentujących główne dyscypliny sportu. Zarówno [[Washington Wizards]] ([[National Basketball Association|NBA]]), jak i [[Washington Capitals]] ([[National Hockey League|NHL]]), rozgrywają swoje mecze w [[Capital One Arena|Verizon Center]] w Chinatown.
Otwarty pod koniec marca 2008 stadion [[baseball]]owy [[Nationals Park]], położony w Południowo-Wschodnim Kwadrancie miasta, służy klubowi [[Washington Nationals]] ([[Major League Baseball|MLB]]). [[D.C. United|D.C.&nbsp;United]] ([[Major League Soccer|MLS]]) toczy rozgrywki na [[RFK Stadium]], zaś [[Washington Commanders|Washington Redskins]] ([[National Football League|NFL]]) – na leżącym poza miastem, w [[Landover (Maryland)|Landover]], [[FedExField]].

W Dystrykcie działalność prowadzą także dwie profesjonalne drużyny kobiece. Miejsce rozgrywek [[Washington Mystics]] ([[Women’s National Basketball Association|WNBA]]) to, podobnie jak ich męskiego odpowiednika, Verizon Center, [[Washington Freedom]] ([[Women’s Professional Soccer|WPS]]) zaś – pobliskie [[Germantown (Maryland)|Germantown w Maryland]] oraz RFK Stadium<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/03/27/AR2009032701139.html |tytuł = In New League, Freedom Already Has a Familiar Feeling |nazwisko = Goff |imię = Steven |data = 2009-03-29 |praca = The Washington Post |strony = D05 |data dostępu = 2009-05-31}}</ref>. Inne profesjonalne i półprofesjonalne drużyny sportowe Waszyngtonu to między innymi: [[Washington Bayhawks]] ([[Major League Lacrosse|MLL]]), grający na [[Navy-Marine Corps Memorial Stadium]]; [[Washington Kastles]] ([[World TeamTennis|WTT]]); [[Washington D.C. Slayers]] ([[American National Rugby League|AMNRL]]); Baltimore Washington Eagles ([[United States Australian Football League|USAFL]]); [[D.C. Divas]] ([[Independent Women’s Football League|IWFL]]); [[D.C. Explosion]] ([[North American Football League|NAFL]]); oraz [[Potomac Athletic Club RFC|Washington RFC]] ([[Rugby Super League (Stany Zjednoczone)|Rugby Super League]]).

Waszyngton jest jednym z zaledwie trzynastu miast w Stanach Zjednoczonych wystawiających męskie drużyny we wszystkich czterech dyscyplinach sportu posiadających tradycyjne ''[[Major Leagues w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie|Major Leagues]]'': [[futbol amerykański|futbolu amerykańskim]], [[koszykówka|koszykówce]], baseballu oraz [[Hokej na lodzie|hokeju]]. Jeżeli dołączyć do tego zestawu [[piłka nożna|piłkę nożną]], Dystrykt, jako jedno z ośmiu miast, posiada profesjonalne męskie kluby pięciu najważniejszych sportów. Drużyny z Waszyngtonu zdobyły łącznie jedenaście ligowych tytułów mistrzowskich: D.C. United wygrał MLS cztery razy (najwięcej w jej historii)<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.mlsnet.com/t103/load.jsp?section=about&content=tradition |tytuł = D.C. United Tradition |opublikowany = D.C. United |data dostępu = 2008-03-09}}</ref>; Washington Redskins trzykrotnie sięgnęli po [[Vince Lombardi Trophy]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.nfl.com/superbowl/history |tytuł = Super Bowl History |rok = 2008 |opublikowany = National Football League |data dostępu = 2008-06-29}}</ref>; Washington Bayhawks triumfowali dwa razy<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.washingtonbayhawks.com/about/history/ |tytuł = History |rok = 2008 |opublikowany = Washington Bayhawks |archiwum = https://web.archive.org/web/20080917161430/http://www.washingtonbayhawks.com/about/history/ |zarchiwizowano = 2008-09-17 |data dostępu = 2008-06-29}}</ref>; a Washington Wizards i Washington Glory po razie<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.nba.com/history/finals/champions.html |tytuł = NBA Finals: All-Time Champions |rok = 2008 |opublikowany = National Basketball Association |data dostępu = 2008-06-29}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.profastpitch.com/about/history/ |tytuł = NPF History |rok = 2008 |opublikowany = National Pro Fastpitch Association |data dostępu = 2008-06-29}}</ref>. [[William H.G. FitzGerald Tennis Center]] w Rock Creek Park gości turniej [[Washington Open|Legg Mason Tennis Classic]]. Corocznie w mieście odbywają się również [[Marine Corps Marathon]] i [[National Marathon]]. Terytorium Federalne posiada własną regionalną sportową sieć telewizyjną, [[Comcast SportsNet]] (CSN), z siedzibą w [[Bethesda|Bethesdzie]].

W stolicy USA urodził się [[tenis]]ista [[Pete Sampras]]<ref>[https://www.atptour.com/en/players/pete-sampras/s402/bio Biogram na stronie ATP] www.atpworldtour.com [dostęp 2017-11-04].</ref>.

== Współpraca ==
Waszyngton ma dziesięć oficjalnych umów z [[miasta partnerskie|miastami partnerskimi]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://os.dc.gov/os/cwp/view,a,1206,q,522336.asp |tytuł = Protocol and International Affairs |opublikowany = DC Office of the Secretary |archiwum = https://web.archive.org/web/20080513185356/http://os.dc.gov/os/cwp/view%2Ca%2C1206%2Cq%2C522336.asp |zarchiwizowano = 2008-05-13 |data dostępu = 2008-12-09}}</ref>. Paryż jest „miastem partnerskim” z uwagi na politykę posiadania jednego „miasta siostrzanego” przez tę metropolię<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.v1.paris.fr/EN/city_government/international/special_partners.asp |tytuł = Special partners |opublikowany = Ville de Paris |archiwum = https://web.archive.org/web/20070208155021/http://www.v1.paris.fr/EN/City_government/international/special_partners.ASP |zarchiwizowano = 2007-02-08 |data dostępu = 2009-07-15}}</ref>.

{| class="wikitable" style="font-size:100%; background:#FFFFEF; float:left;"
|-
! Miasto
! Państwo
! Rok zawarcia umowy
|-
| [[Akra]]
| {{państwo|GHA}}
| 2006
|-
| [[Ankara]]
| {{państwo|TUR}}
| 2006
|-
| [[Ateny]]
| {{państwo|GRC}}
| 2000
|-
| [[Bangkok]]
| {{państwo|THA}}
| 1962, odnowiona w 2002
|-
| [[Bruksela]]
| {{państwo|BEL}}
| 1985, odnowiona w 2002
|-
| [[Dakar]]
| {{państwo|SEN}}
| 1980, odnowiona w 2006
|-
| [[Paryż]]
| {{państwo|FRA}}
| 2000, odnowiona w 2005
|-
| [[Pekin]]
| {{państwo|CHN}}
| 1984, odnowiona w 2004
|-
| [[Pretoria]]
| {{państwo|ZAF}}
| 2002, odnowiona w 2008
|-
| [[Rzym]]
| {{państwo|ITA}}
| 2011
|-
| [[Seul]]
| {{państwo|KOR}}
| 2006
|-
| [[Sunderland]]
| {{państwo|GBR}}
| 2006
|}
<div style="clear:both;"></div>

== Uwagi ==
{{Uwagi
|dc=Polskie [[egzonim]]y zalecane przez [[Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej|Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej]] (KSNG) to „Waszyngton” (dla miasta) i „Dystrykt Kolumbii” (dla jednostki administracyjnej){{r|ksng}}. Granice miasta i jednostki administracyjnej są tożsame{{r|brit}}. W języku angielskim ich oficjalne nazwy to odpowiednio: {{k|en|Washington}}{{r|gnis}} oraz {{k|en|District of Columbia}}. W powszechnym użyciu jest forma {{k|en|Washington, D.C.}}{{r|webster|brit}}, która pozwala na rozróżnienie miasta od stanu [[Waszyngton (stan)|Waszyngton]] ({{k|en|Washington}}).
}}

== Przypisy ==
<references>
<ref name="CensusEst">{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20100215185428/http://www.census.gov:80/popest/states/tables/NST-EST2009-01.xls |tytuł = Annual Estimates of the Resident Population for the United States, Regions, States, and Puerto Rico: 1 kwietnia, 2000 to 1 lipca, 2009 |data = 2009-12-22 |opublikowany = United States Census Bureau |data dostępu = 2009-12-24}}</ref>
<ref name="brit">{{Encyklopedia Britannica| id = place/Washington-DC| tytuł = Washington, D.C| data dostępu = 2023-12-10}}</ref>
<ref name="gnis">{{Cytuj stronę |url = https://edits.nationalmap.gov/apps/gaz-domestic/public/gaz-record/531871 |tytuł = Washington |praca = [[Geographic Names Information System]] |opublikowany = U.S. Geological Suvey |język = en |data dostępu = 2023-12-10}}</ref>
<ref name="webster">{{Cytuj stronę |url = https://www.merriam-webster.com/dictionary/Washington |tytuł = Washington |opublikowany = Merriam-Webster |język = en |data dostępu = 2023-12-10}}</ref>
<ref name="ksng">{{Cytuj stronę |url = https://www.gov.pl/web/ksng/urzedowy-wykaz-polskich-nazw-geograficznych-swiata2 |tytuł = Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata |data = 2019 |opublikowany = Główny Urząd Geodezji i Kartografii |strony = 596 |data dostępu = 2023-12-10}}</ref>
</references>

== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.loc.gov/rr/program/bib/states/dc/home.html Guide to Washington, D.C.], materials from the [[Biblioteka Kongresu|Library of Congress]]
* [https://www.census.gov/quickfacts/qfd/states/11/1150000.html U.S. Census Bureau] {{lang|en}}
* {{Cytuj stronę |url = http://dmoztools.net/Regional/North_America/United_States/Washington%2C_DC/Localities/ |tytuł = Washington, DC |opublikowany = dmoztools.net |archiwum = https://web.archive.org/web/20201031071435/http://dmoztools.net/Regional/North_America/United_States/Washington%2C_DC/Localities/ |zarchiwizowano = 2020-10-31}} [[Open Directory Project]] {{lang|en}}
* {{USA City-data|Washington|District-of-Columbia}}

{{Stany Zjednoczone}}
{{Stolice Ameryki Północnej}}

{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Waszyngton| ]]
[[Kategoria:Miasta w Stanach Zjednoczonych]]
[[Kategoria:Stolice państw w Ameryce Północnej|Stany Zjednoczone]]