Tekst źródłowy strony 12 małp

{{Inne znaczenia|filmu|[[12 małp (serial telewizyjny)|serial telewizyjny]]}}
{{Film infobox
 |tytuł            = 12 małp
 |oryginalny tytuł = Twelve Monkeys
 |grafika          = 
 |opis grafiki     = 
 |alt grafiki      = 
 |gatunek          = [[Fantastyka naukowa|science fiction]]
 |rok produkcji    = 
 |data premiery    = [[27 grudnia]] [[1995 w filmie|1995]] (świat)<br />[[31 maja]] [[1996 w filmie|1996]] (Polska)
 |kraj produkcji   = [[Stany Zjednoczone]]
 |język            = angielski
 |czas trwania     = 129 min
 |reżyseria        = [[Terry Gilliam]]
 |scenariusz       = [[Chris Marker]]<br />[[David Webb Peoples]]<br />[[Janet Peoples]]
 |główne role      = [[Bruce Willis]]<br />[[Madeleine Stowe]]<br />[[Brad Pitt]]
 |muzyka           = [[Paul Buckmaster]]<br />[[Charles Olins]]
 |zdjęcia          = [[Roger Pratt]]
 |scenografia      = [[Jeffrey Beecroft]]
 |kostiumy         = [[Julie Weiss]]
 |montaż           = [[Mick Audsley]]
 |produkcja        = [[Charles Roven]]
 |wytwórnia        = [[Universal Pictures]]<br />[[Atlas Entertainment]]<br />[[Classico]]
 |dystrybucja      = [[Universal Pictures]]
 |budżet           = ok. $ 29 000 000
 |przychody brutto = 
 |poprzednik       = 
 |kontynuacja      = 
 |nagrody          = [[1996]] -- [[Brad Pitt]], [[Złoty Glob]], najlepszy aktor drugoplanowy
 |commons          = 
 |wikicytaty       = 12 małp
 |www              = 
}}
'''12 małp''' – [[film]] produkcji [[Stany Zjednoczone|amerykańskiej]] z gatunku [[dystopia|dystopicznego]] [[Fantastyka naukowa|science fiction]] z [[1995 w filmie|1995]] roku w reżyserii [[Terry Gilliam|Terry’ego Gilliama]], inspirowany filmem krótkometrażowym ''[[Filar (film)|Filar]]'' (1962).

== Obsada ==
* [[Bruce Willis]] jako James "Jim" Cole
* [[Madeleine Stowe]] jako dr Kathryn Railly
* [[Brad Pitt]] jako Jeffrey Goines
* [[Christopher Plummer]] jako dr Leland Goines
* [[David Morse]] jako dr Peters
* [[Frank Gorshin]] jako dr Owen Fletcher
* [[Jon Seda]] jako Jose
* Joseph Melito jako młody Cole

== Opis fabuły ==
''Dwanaście małp'' jest [[Kasandra (córka Priama)|kasandryczną]] wizją końca [[Człowiek rozumny|ludzkości]], zniszczonej przez [[wirus]]a, stworzonego w [[laboratorium]] dr. Lelanda Goinesa.

Jest rok 2035. Ziemię opanował śmiertelny [[wirusy|wirus]], który doprowadził niemal do zagłady ludzkości. Ci, którym udało się przeżyć, kryją się pod ziemią, nie przestając marzyć o powrocie do normalnego świata. Więzień James Cole ([[Bruce Willis]]) w zamian za obietnicę skrócenia kary podejmuje ryzyko przemieszczenia się w czasie. Wysłany w przeszłość do roku 1996 ma zebrać informacje o pochodzeniu wirusa, by zapobiec tragedii. Przez pomyłkę trafia do roku 1990, do [[Szpital psychiatryczny|szpitala psychiatrycznego]]. Uznany za [[Osobowość dyssocjalna|psychopatę]] zostaje pacjentem instytutu dla [[Zaburzenia psychiczne|psychicznie chorych]]. Powraca do swojego świata i podejmuje kolejne próby trafienia w odpowiedni czas. Po kilku nieudanych próbach przenoszenia się w czasie Cole w końcu trafia na ślad początku epidemii. Towarzyszy mu uprowadzona przez niego dr psychiatrii Kathryn Railly, dająca się przekonać, iż jego wspomnienia z przyszłości nie są wynikiem [[schizofrenia|schizofrenii]], lecz odnoszą się do realnej rzeczywistości.

== Opinie o filmie ==
* [[Terry Gilliam]]: "W ''Dwunastu małpach'' popisał się oryginalną wizją i świetnym scenariuszem. Wśród aktorów wyróżnia się Brad Pitt, nominowany za tę rolę do Oscara"<ref>''12 małp'', "Kultura" (dodatek do ''[[Dziennik Polska-Europa-Świat|Dziennika Polska-Europa-Świat]]''), nr z dn. 29.12.2006, s. 9.</ref>.

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Bibliografia ==
* {{IMDb|tytuł|0114746|12 małp}}
* {{Filmweb|tytuł adres|12.malp|12 małp}}

== Linki zewnętrzne ==
* [http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Twelve_monkeysmp.jpg Plakat filmu]
* [https://kultura.onet.pl/film/wiadomosci/12-malp-galeria/6fxdvq9 Galeria zdjęć z filmu na film.onet.pl]

{{Terry Gilliam}}
{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Amerykańskie filmy fantastycznonaukowe]]
[[Kategoria:Amerykańskie filmy postapokaliptyczne]]
[[Kategoria:Amerykańskie filmy z 1995 roku]]
[[Kategoria:Amerykańskie filmy o podróżach w czasie]]
[[Kategoria:Filmy fantastyczne z 1995 roku]]
[[Kategoria:Filmy kręcone w Pensylwanii]]
[[Kategoria:Filmy o epidemiach]]
[[Kategoria:Filmy o zaburzeniach psychicznych]]
[[Kategoria:Filmy w reżyserii Terry’ego Gilliama]]
[[Kategoria:Filmy wytwórni Universal Pictures]]