Zespół magazynów koszarowych w Kłodzku
Zespół magazynów koszarowych w Kłodzku – wybudowany w latach 1748–1751 kompleks pruskich budynków magazynowo-koszarowych. Zabytkowe domy są położone przy ul. Łukasińskiego i przy ul. Kolejowej.
 nr rej. 1049/WŁ z 30.11.1984
| |
.jpg) Budynki przy ul. Łukasińskiego nr 26 i 28 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Łukasińskiego 26–32 oraz ul. Kolejowa 1 |
| Typ budynku |
magazynowo-mieszkalne |
| Styl architektoniczny | |
| Kondygnacje |
3 |
| Rozpoczęcie budowy |
1748 |
| Ukończenie budowy |
1751 |
Położenie na mapie Kłodzka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
 50°26′29″N 16°39′21″E/50,441389 16,655833
| |
Historia
edytujBudynki wzniesiono wzdłuż ul. Łukasińskiego (numery od 26 do 32) u podnóża kłodzkiej twierdzy. Powstał jako jej zaplecze magazynowo-koszarowe, w latach 1748–1751[1]. Wcześniej, już za panowania Fryderyka Wilhelma I powstał znajdujący się w pobliżu, przy ul. Kolejowej 1 budynek magazynowo-mieszkalny[2].
Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 30 listopada 1984 roku budynki zostały wpisane do rejestru zabytków[3].
Architektura
edytujDawniej, w zespole mieściły się: koszary, magazyny i szpital wojskowy. Długie, trzykondygnacyjne budynki, w większości nakryte są jeszcze oryginalnymi dachami dwuspadowymi[4] i mają układ dwutraktowy[5]. Zachowały cechy architektury późnobarokowo-klasycystycznej (portale, opaski okienne, detale kamienne).
Budynek nr 26 o nieco bogatszych podziałach architektonicznych elewacji zawierał mieszkania dla oficerów i ich rodzin[5]. Dom ma szesnastoosiową[5] elewację dzieloną boniowanymi lizenami, z oknami połączonymi ozdobnymi płycinami. W połaci dachowej są lukarny, w postaci powiek usytuowanych mijankowo, w dwóch rzędach[4].
Budynek nr 28 (dawny magazyn żywności) posiada portal, nad którym umieszczone są inicjały króla Fryderyka II Wielkiego i rogi obfitości[6]. Elewacja tego budynku jest osiemnastoosiowa[5].
Budynek nr 30 pochodzi z roku 1748[5]. Do narożnika domu przylega resztka barokowej bramy, na której filarze zachowała się rzeźba ukazująca putto trzymające kłosy i sierp[6]. Na leżącym obok niego pakunku widnieją również inicjały królewskie. Przedstawienie to wskazywało na funkcję budowli jako magazynu żywnościowego[6].
Dom przy ul. Kolejowej 1 o symetrycznie rozmieszczonych na ścianie południowo-wschodniej trzech płaskich ryzalitach, zaznaczonych słabym boniowaniem krawędzi, posiada skromne portale o poziomych nadprożach[2]. Na środkowym ryzalicie widnieje u góry, na wysokości okien drugiego piętra, medalion z królewskimi inicjałami „FR” (Fredericus Rex). Budynek ten jest najlepiej skomponowany i dowodzi, że nawet koszarowa architektura może być dobra, jeśli wyszła z ręki uzdolnionego architekta[2].
Galeria
edytuj.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.JPG)
Przypisy
edytuj- ↑ Tadeusz Broniewski: Śląsk w zabytkach sztuki. Kłodzko. Wyd. II. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 163.
- ↑ a b c Tadeusz Broniewski: Śląsk w zabytkach sztuki. Kłodzko. Wyd. II. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 148.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ a b Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 15. Wyd. I. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1994, s. 220.
- ↑ a b c d e Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 155. ISBN 83-213-4366-X.
- ↑ a b c Ryszard Gładkiewicz: Kłodzko. Dzieje miasta. Kłodzko: Muzeum Ziemi Kłodzkiej, 1998, s. 80. ISBN 83-904888-0-9.
Bibliografia
edytuj- Ryszard Gładkiewicz (redakcja), Kłodzko. Dzieje miasta, Kłodzko, MZK, 1998, ISBN 83-904888-0-9.
- Marek Staffa (redakcja), Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 15, Wrocław, I-BiS, 1994, ISBN 83-85773-06-1.
- Tadeusz Broniewski, Śląsk w zabytkach sztuki. Kłodzko, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 1970.
- Józef Pilch, Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, ISBN 83-213-4366-X, OCLC 69480077.