William Stern (18711938) – niemiecki psycholog i filozof. Jeden z twórców personalizmu psychologicznego, psychologii różnic indywidualnych i psychologii rozwojowej[1]. Pionier psychologii osobowości i badań nad inteligencją. Wprowadził pojęcie ilorazu inteligencji. Profesor Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu w Hamburgu.

William Stern

Życie prywatne

edytuj

Jego żoną była psycholog Clara Stern (nazwisko panieńskie Joseephy), która była również współautorką kilku jego książek[2]. Podobnie jak William, Clara miała pochodzenie żydowskie. Ich małżeństwo było prawdopodobnie postrzegane przez otoczenie jako mezalians, gdyż mąż miał niższy od żony status społeczny[2]. Małżeństwo miało trójkę dzieci: dwie córki i syna. Przez 18 lat małżeństwo Sternów prowadziło szczegółowe zapiski dotyczące rozwoju trójki ich dzieci. Zgromadzone w ten sposób dane (zawierające łącznie 4834 stron) stały się podstawą rozwoju wielu opracowanych przez nich koncepcji psychologicznych[2]. Ich synem był filozof Günther Anders[2].

Kariera akademicka

edytuj

Działalność naukowa Williama Sterna związana była z dwoma ośrodkami akademickimi. Pierwszym z nich był Breslau (dzisiejszy Wrocław), gdzie przebywał w latach 1897–1916, drugim zaś Hamburg. W tym ostatnim objął funkcję dyrektora katedry filozofii i psychologii w Kolonialinstitut für Verlesungswesen[1]. Po dojściu nazistów do władzy Stern – ze względu na swoje żydowskie pochodzenie – doznał różnego rodzaju szykan. Został zwolniony z pracy, otrzymał zakaz przebywania na terenie uniwersytetu, a w ostateczności został zmuszony do opuszczenia kraju[1].

Ważniejsze dzieła

edytuj
  • Allgemeine Psychologie auf personalistischer Grundlage (1935)
  • Grundgedanken der personalistischen Philosophie (1918)
  • Die Psychologie und der Personalismus (1917)
  • Psychology of Early Childhood up to the Sixth Year (1914)(współautorka: Clara Stern)
  • Memory, Statement and Lies in the First Childhood (1908)(współautorka: Clara Stern)
  • The Children’s Language (1907)(współautorka: Clara Stern)

Przypisy

edytuj
  1. a b c [1] I. Koczanowicz-Dehnel, (2014). William Stern i jego program psychologii personalistycznej. „Czasopismo Psychologiczne”, 20, 229-36.
  2. a b c d [2] Deutsch, W., & El Mogharbel, C. (2011). Clara and William Stern’s conception of a developmental science. „European Journal of Developmental Psychology”, 8(2), 135–156.

Bibliografia

edytuj
  • Encyklopedia PWN, Tom 3, Warszawa 1991.