William Stern
William Stern (1871–1938) – niemiecki psycholog i filozof. Jeden z twórców personalizmu psychologicznego, psychologii różnic indywidualnych i psychologii rozwojowej[1]. Pionier psychologii osobowości i badań nad inteligencją. Wprowadził pojęcie ilorazu inteligencji. Profesor Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu w Hamburgu.
Życie prywatne
edytujJego żoną była psycholog Clara Stern (nazwisko panieńskie Joseephy), która była również współautorką kilku jego książek[2]. Podobnie jak William, Clara miała pochodzenie żydowskie. Ich małżeństwo było prawdopodobnie postrzegane przez otoczenie jako mezalians, gdyż mąż miał niższy od żony status społeczny[2]. Małżeństwo miało trójkę dzieci: dwie córki i syna. Przez 18 lat małżeństwo Sternów prowadziło szczegółowe zapiski dotyczące rozwoju trójki ich dzieci. Zgromadzone w ten sposób dane (zawierające łącznie 4834 stron) stały się podstawą rozwoju wielu opracowanych przez nich koncepcji psychologicznych[2]. Ich synem był filozof Günther Anders[2].
Kariera akademicka
edytujDziałalność naukowa Williama Sterna związana była z dwoma ośrodkami akademickimi. Pierwszym z nich był Breslau (dzisiejszy Wrocław), gdzie przebywał w latach 1897–1916, drugim zaś Hamburg. W tym ostatnim objął funkcję dyrektora katedry filozofii i psychologii w Kolonialinstitut für Verlesungswesen[1]. Po dojściu nazistów do władzy Stern – ze względu na swoje żydowskie pochodzenie – doznał różnego rodzaju szykan. Został zwolniony z pracy, otrzymał zakaz przebywania na terenie uniwersytetu, a w ostateczności został zmuszony do opuszczenia kraju[1].
Ważniejsze dzieła
edytuj- Allgemeine Psychologie auf personalistischer Grundlage (1935)
- Grundgedanken der personalistischen Philosophie (1918)
- Die Psychologie und der Personalismus (1917)
- Psychology of Early Childhood up to the Sixth Year (1914)(współautorka: Clara Stern)
- Memory, Statement and Lies in the First Childhood (1908)(współautorka: Clara Stern)
- The Children’s Language (1907)(współautorka: Clara Stern)
Przypisy
edytuj- ↑ a b c [1] I. Koczanowicz-Dehnel, (2014). William Stern i jego program psychologii personalistycznej. „Czasopismo Psychologiczne”, 20, 229-36.
- ↑ a b c d [2] Deutsch, W., & El Mogharbel, C. (2011). Clara and William Stern’s conception of a developmental science. „European Journal of Developmental Psychology”, 8(2), 135–156.
Bibliografia
edytuj- Encyklopedia PWN, Tom 3, Warszawa 1991.
- ISNI: 0000000108882763
- VIAF: 37006697
- LCCN: n86844610
- GND: 118798758
- NDL: 00475610
- LIBRIS: gdsw0lc05qsk947
- BnF: 124182553
- SUDOC: 033302618
- NLA: 35961696
- NKC: nlk20000088127
- NTA: 071215506
- BIBSYS: 90598205
- CiNii: DA02729016
- Open Library: OL115026A
- PLWABN: 9810649704105606
- NUKAT: n98025822
- J9U: 987007268686005171
- PTBNP: 101184
- CANTIC: a12377387
- LNB: 000073242
- NSK: 000583131
- CONOR: 173191523
- BNC: 000034459
- ΕΒΕ: 161304
- LIH: LNB:V*159887641;=Bj