Wikipedia:BATUTA

Strona główna akcji

BATUTA 2010

BATUTA 2011

BATUTA 2014

BATUTA 2015

BATUTA 2016

BATUTA 2017

BATUTA 2021

BATUTA 2023

BATUTA 2025

BATUTA – Bezwzględna Akcja Troskliwego Uźródławiania Tysięcy Artykułów

Logo akcji

Dlaczego źródła w artykułach są konieczne

Nie ma wątpliwości, że w artykułach w Wikipedii ważną rolę odgrywają sekcje wskazujące źródła informacji. Strona Wikipedia:Weryfikowalność (jeden z pięciu filarów Wikipedii – najważniejszych zasad projektu) podaje: „czytelnicy Wikipedii powinni mieć możliwość sprawdzenia, czy zamieszczone tu materiały zostały wcześniej opublikowane przez wiarygodne źródła. Autorzy artykułów powinni zapewnić źródła dla cytatów oraz dla wszelkich informacji, które są lub mogłyby zostać zakwestionowane. W przeciwnym przypadku takie materiały mogą zostać usunięte”.

Poprzez wyszczególnienie w artykule źródeł spełnia się m.in. następujące funkcje:

1. Uwiarygadnia podane informacje, wskazując rzetelne pozycje, w których można je zweryfikować. Tym samym zwiększa się autorytet Wikipedii.

   Artykuły na Wikipedii pisane są przez ludzi z pasją, nieczęsto przez specjalistów w danej dziedzinie. Ponadto dostęp do artykułów mają osoby, które celowo podają nieprawdziwe informacje. W związku z tym uzasadnione są obawy, że korzystając z Wikipedii, natrafi się na błędy w artykułach. Podanie w artykule źródeł pozwala na zweryfikowanie informacji przez czytelnika, a także na wykrycie błędów i pomyłek i ich poprawienie przez wikipedystów. W szczególności, w przypadku informacji, która jest jedną z hipotez, pozwala uniknąć niepotrzebnego sporu edycyjnego.

2. Zapoznaje się czytelnika z godnymi polecenia pozycjami na dany temat.

   W społeczności wikipedystów popularna jest myśl: „Wikipedia jest encyklopedią pierwszego kontaktu”. Zgodnie z tym stanowiskiem Wikipedia stanowi pierwszy (ale nie ostatni) krok w uzyskiwaniu informacji na żądany temat. To na Wikipedii czytelnik zapoznaje się z nieznanym mu pojęciem, zaś kierując się do pozycji uwzględnionych w sekcjach Przypisy, Bibliografia (ewentualnie Literatura lub Źródła), może uzyskaną wiedzę usystematyzować i poszerzyć.

3. Wykazuje się, że artykuł nie jest tzw. twórczością własną.

   W Wikipedii artykułu tworzy się wyłącznie w oparciu o zebrane wiarygodne materiały. Zabronione jest opisywanie własnych badań, teorii i poglądów. Zakaz ten ma na celu dbałość o jakość treści Wikipedii, a także uniknięcie sporów edycyjnych.

4. Ogranicza się podejrzenia naruszenia praw autorskich przez autorów artykułu.

   Wikipedia udostępnia treści na licencji CC-BY-SA 3.0. Oznacza to, że jej czytelnicy mogą w dowolnym celu (także komercyjnym): kopiować, rozpowszechniać lub modyfikować treści artykułów zgodnie z zasadami Licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Unported lub dowolnej późniejszej wersji licencji opublikowanej przez Creative Commons, która zawiera te same elementy co powyższa licencja. W związku z tym autorzy artykułów są zobowiązani do samodzielnego ich tworzenia (ale w oparciu o rzetelne źródła informacji!), chyba że wykażą posiadanie zgody właściciela praw autorskich do wykorzystania danego tekstu na licencji CC-BY-SA i GNU FDL (zgodę autora treści należy przesłać do systemu OTRS pod adres permissions-pl@wikimedia.org). Ponadto przez zamieszczenie w artykule źródeł informacji, na podstawie których został on napisany, oddaje się autorom owych publikacji należny im wkład w jego powstanie.

Przy uźródławianiu artykułu należy zwrócić szczególną uwagę na rolę bibliografii i przypisów.

Bibliografię stanowi lista wiarygodnych pozycji, które zostały wykorzystane przy tworzeniu artykułu (zarówno przez pierwszego autora jak i kolejnych autorów wprowadzających do artykułu treści merytoryczne).

Przypisy służą natomiast do uźródłowiania konkretnych informacji występujących w artykule, w szczególności tez kontrowersyjnych lub wrażliwych, przy których podanie przepisu jest bezwzględnie konieczne. Poprzez stosowanie przypisów ułatwia się zarówno czytelnikom jak i wikipedystom weryfikację informacji – nie trzeba przeglądać wszystkich pozycji wyszczególnionych w bibliografii, wystarczy dotrzeć do jednej, dlatego jest to znacznie lepsze rozwiązanie. W związku z ułatwieniem weryfikacji informacji przy tworzeniu przypisów ważną kwestią jest dokładne wskazanie miejsca występowania w źródle kontrowersyjnej informacji (w przypadku pozycji wielostronicowej należy podać numer strony).

Identyfikacja

Do wstawienia na stronę wikipedysty: {{Wikipedysta:Userboksy/BATUTA}}

Ten użytkownik należy do Armii Batuty.

Fronty działań Armii Batuty

Front OZ

Jest to pierwsza linia frontu walki z nowymi artykułami, w których nie zamieszczono źródeł do podanych w nich informacji: czy to w postaci przypisów (przy czym tymi odnośnikami do źródeł należy uźródłowić całe artykuł; dla przykładu jeden przypis w artykule o długości jednego ekranu to zdecydowanie za mało), czy bibliografii ogólnej. Zadania batalionu pełniącego służbę na tym froncie są bardzo proste, ale jednocześnie niezwykle ważne, ponieważ mają one walor edukacyjny. Sukcesy odniesione na tym froncie przełożą się na osłabienie przeciwnika na innych frontach i walnie przyczynią się do ostatecznego zwycięstwa Armii Batuty. Zadania na Froncie OZ sprowadzają się do:

1. Pouczania autorów nieczyniących zadość wymogowi weryfikowalności artykułów, iż źródła w artykułach na Wikipedii są konieczne i potrzebne (vide Dlaczego źródła w artykułach są konieczne).
2. Grzecznego ale stanowczego domagania się od autorów nowo powstałych nieuźródłowionych artykułów uzupełnienia ich o źródła. Można użyć szablonu {{Szablon:TestWER}}.

Od żołnierzy Frontu OZ wymaga się dyscypliny i sprawności. Bardzo ważną kwestią na tym froncie jest jak najszybsze kontaktowanie się z autorami artykułów, dopóki oni jeszcze są na Wikipedii. Zwlekając lub w ogóle nie podejmując tego działania, zmniejszamy szansę na poprawę artykułu przez samego autora.

Front RUNA

Jest to front, który obecnie znajduje się w fazie tworzenia. Będzie on współpracował z Frontem OZ, jednakże położy większy nacisk na poprawę artykułów przez uczestników frontu. Szczegóły zostaną podane wkrótce.

Front główny

Główny front działań Armii Batuty dotyczy artykułów utworzonych pewien czas temu, które nadal nie zostały uzupełnione o źródła. Batalion działający na tym odcinku jest zobowiązany do naprawienia skutków błędów taktycznych popełnianych od początków Wikipedii. Od żołnierzy wymaga się sumienności, rzetelności i cierpliwości.

Działania na froncie głównym

Weryfikowanie starych artykułów

Za uźródłowienie artykułu odpowiadają autorzy wprowadzający do niego treści merytoryczne. To oni są najbardziej kompetentni do uczynienia zadość wymogowi weryfikowalności artykułu, tzn. wzbogacenia go o źródła, czyli materiały, na podstawie których zostało ono napisane. Niemniej, gdy autorzy nie poczuwają się do tej odpowiedzialności, inni wikipedyści mogą ich w tym zadaniu zastąpić lub wspomóc. Muszą oni pamiętać jednak o tym, że uźródłowienie artykułu powinno mieć charakter całościowy, tzn. zamieszczając w nieuźródłowionym artykule źródła, należy uźródłowić wszystkie istotne informacje, które są w nim podane. Na wikipedyście weryfikującym artykuł niezawierające źródeł spoczywa więc obowiązek sumiennego zebrania w miarę możliwości jak największej liczby rzetelnych materiałów. Jeżeli w artykule znajduje się informacja inna niż w zgromadzonych przez wikipedystę materiałach, należy tę informację w artykule poprawić. Jeżeli w artykule znajduje się istotna informacja, której wikipedysta uźródławiający artykuł nie znalazł w swoich źródłach, wówczas przy tej informacji należy zamieścić szablon {{fakt}}. Jednak w przypadku gdy informacja taka dotyczy kwestii kontrowersyjnych lub wygląda na niewiarygodną bądź mocno wątpliwą, powinno się ją usunąć z artykułu. Weryfikacja artykułu jest też dobrą okazją do jego rozbudowy, nie jest to jednak konieczność.

Już o nas piszą

• Centrum e-Learningu AGH - "Akcja łatania Wikipedii"
• radiosluzew.pl - "Armia Batuty oczyści Wikipedię"
• osnews - "Batuta podniesie poziom wiarygodności Wikipedii"
• Dobreprogramy.pl - "BATUTA ma podnieść wiarygodność Wikipedii"
• webhosting.pl - "Rusza projekt BATUTA: czy uda się uzdrowić polską Wikipedię?"
• heise-online.pl - "BATUTA podniesie wiarygodność Wikipedii"
• e-biznes - "Armia zadba o wiarygodność Wikipedii"
• gazeta.pl - "Armia zadba o wiarygodność Wikipedii" (przedruk za powyższym)
• magiel.net.pl - "BATUTA usprawni Wikipedię"
• pccentre.pl - "Akcja BATUTA ma podnieść wiarygodność artykułów w Wikipedii"
• komputerswiat.pl - "BATUTA podniesie wiarygodność Wikipedii"
• disystem.pl - "Bezwzględna Akcja Troskliwego Uźródławiania Tysięcy Artykułów"

Inne sprawy

Dyskusję prowadzimy na stronie dyskusji.