Vlasta Burian

aktor czeski

Josef Vlastimil „Vlasta” Burian (ur. 9 kwietnia 1891 w Libercu, zm. 31 stycznia 1962 w Pradze) – czeski aktor i dyrektor teatralny. Znany jako „Król komików“ (Král komiků)[1].

Vlasta Burian
ilustracja
Imię i nazwisko

Josef Vlastimil Burian

Data i miejsce urodzenia

9 kwietnia 1891
Liberec

Data i miejsce śmierci

31 stycznia 1962
Praga

Zawód

aktor, dyrektor teatralny

Współmałżonek

Nina Cervenková-Burianová
(1919-1962; jego śmierć)

Lata aktywności

1923-1945; 1950–1962

Życiorys

edytuj

Urodził się w Libercu w rodzinie krawca, patrioty i aktora amatora Antonína Buriana[2]. Pierwszych 10 lat swego życia spędził w Libercu, potem rodzina przeprowadziła się do Pragi-Žižkova. Tam został Burian wybitnym bramkarzem w miejscowych klubach piłki nożnej (Union Žižkov, Viktoria Žižkov)[3].

Karierę aktorską rozpoczął na scenach praskich przedmieść i teatrów poza stolicą Czech. Dzięki zdolnościom śpiewaczym występował w Švandovej Smíchovskiej arenie, w Teatrze Narodowym w Brnie, w Teatrze Miejskim w Pilźnie i w operetce Miejskiego teatru na Vinohradach (1914–1916)[2].

Potem grał w praskich kabaretach (Rokoko, Červená sedma), a w latach 1921-1922 w teatrzyku Revoluční scéna Emila Artura Longena. W latach 1925–1944 miał własny teatr (Divadlo Vlasty Buriana)[2].

W latach 1945–1950 za rzekomą kolaborację został odsunięty od życia teatralnego i filmowego[3]. Potem został zatrudniony w Teatrze Państwowym w Pradze-Karlinie. Od 1953 artysta estradowy[3].

Podstawą jego aktorstwa była sztuka improwizacji, odpowiednie stosowanie czarnego humoru i satyry. Potrafił zagrać wszystkie profesje i charaktery ludzkie, nieraz z wielką porcją samoironii i parodii[2].

Grał w wielu filmach (C. a k. polní maršálek, 1930; To neznáte Hadimršku, 1931; Lelíček ve službách Sherlocka Holmese, 1932; Anton Špelec, ostrostřelec, 1932; Revisor, 1933; Dwanaście krzeseł - pierwsza kooprodukcja polsko-czechosłowacka, 1933; Hrdinný kapitán Korkorán, 1934; Ducháček to zařídí, 1938; U pokladny stál, 1939; Přednosta stanice, 1941; Byl jednou jeden král, 1954)[3].

Został odznaczony Tarczą Honorową Protektoratu Czech i Moraw z Orłem Świętego Wacława[4].

Bibliografia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Král komiků (1963). Česko-Slovenská filmová databáze. [dostęp 2021-01-02]. (cz.).
  2. a b c d Vlasta Burian - Životopis / Info. FDb.cz. [dostęp 2021-01-02]. (cz.).
  3. a b c d Vlasta Burian Životopis. ČSFD.cz. [dostęp 2021-01-02]. (cz.).
  4. Svatováclavská orlice – nacistické vyznamenání, které ničilo životy [online], Témata, 2 kwietnia 2015 [dostęp 2022-01-30] (cz.).

Linki zewnętrzne

edytuj