Szymon Abramowicz

działacz Komunistycznej Partii Polski i żołnierz Żydowskiej Organizacji Bojowej

Szymon Abramowicz, właśc. Chaim Sumer (ur. 23 maja 1913 w Częstochowie, zm. 6 stycznia 1944 we wsi Czech) – działacz Komunistycznej Partii Polski i żołnierz Żydowskiej Organizacji Bojowej.

Szymon Abramowicz
Chaim Sumer
Data i miejsce urodzenia

23 maja 1913
Częstochowa

Data i miejsce śmierci

6 stycznia 1944
Czech

Przebieg służby
Lata służby

1942–1944

Siły zbrojne

Żydowska Organizacja Bojowa
Armia Ludowa

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Życiorys

edytuj

Urodził się w drobnomieszczańskiej rodzinie żydowskiej, syn Ajzyka, rzeźnika oraz Ruchli z Makowskich. Jego ojciec zginął w 1942 roku w Treblince, a matka z siostrą w 1943 roku w getcie warszawskim[1].

Ukończył Gimnazjum Żydowskie w rodzinnym mieście, następnie podjął pracę w masarni ojca. W 1932 wstąpił w szeregi Komunistycznego Związku Młodzieży Polskiej, by następnie zapisać się do Komunistycznej Partii Polski. W następnym roku został za działalność aresztowany i skazany przez Sąd Okręgowy w Kielcach wyrokiem z 27 listopada 1933 na rok więzienia[1]. Po odbyciu kary, nadal angażował się w działalność komunistyczną. W 1936 został członkiem Komitetu Dzielnicowego KZMP w Częstochowie[1].

Podczas II wojny światowej został uwięziony w getcie częstochowskim, gdzie podjął pracę w warsztacie i magazynie mebli przy ulicy Wilsona 20/22[1]. W getcie był jednym z propagatorów zbrojnego oporu, miał wziąć uwag w międzypartyjnej konferencji założycielskiej organizacji bojowej. Przygotowania zostały jednak przerwane przez akcję likwidacyjną getta we wrześniu 1942 roku[1]. Wraz z zalążkami organizowanej przez niego grupy, w jego zakładzie pracy udało mu sie ukryć wielu Żydów. Od listopada 1942 roku przebywał w tzw. małym getcie[1]

Pod koniec 1942 roku w Częstochowie został utworzony oddział Żydowskiej Organizacji Bojowej, którego Abramowicz został zastępcą komendanta Mordechaja Zilberberga[1]. Gdy 25 czerwca 1943 roku policja niemiecka zaatakowała magazyn broni organizacji, w której poległa większość członków grupy[2]. Abramowiczowi udało się zbiec z getta i dołączyć do oddziału partyzanckiego Gwardii Ludowej im. Józefa Bema. Zginął o świcie, 6 stycznia 1944 roku we wsi Czech, podczas walki z żandarmerią niemiecką[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Paszkowski 2020 ↓, s. 11.
  2. a b Paszkowski 2020 ↓, s. 12.

Bibliografia

edytuj
  • B. Moszkowicz, Abramowicz Szymon (Chaim Sumer), [w:] Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, T. I A-D, red. naczelny F. Tych, Warszawa 1978, s. 34.
  • Wiesław Paszkowski, Abramowicz Szymon, [w:] Juliusz Sętowski (red.), Żydzi częstochowscy: słownik biograficzny, Częstochowa: Muzeum Częstochowskie, 2020, ISBN 978-83-60128-99-2, OCLC on1255407381 [dostęp 2024-12-03].