Stefan Janew

bułgarski wojskowy i polityk

Stefan Janew, bułg. Стефан Янев (ur. 1 marca 1960 w Popowicy[1]) – bułgarski wojskowy i polityk, generał brygady, w 2017 wicepremier, w 2017 i w latach 2021–2022 minister obrony, w 2021 premier Bułgarii.

Stefan Janew
Стефан Янев
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 marca 1960
Popowica

Premier Bułgarii
Okres

od 12 maja 2021
do 13 grudnia 2021

Poprzednik

Bojko Borisow

Następca

Kirił Petkow

Życiorys

edytuj

Absolwent szkoły artyleryjskiej w Szumenie z 1983. Kształcił się następnie w akademii wojskowej w Sofii i w amerykańskim National War College[1]. Był zawodowym wojskowym, w bułgarskich siłach zbrojnych doszedł do stanowiska generała brygady[2]. Od drugiej połowy lat 90. pracował na stanowiskach urzędniczych i eksperckich m.in. przy programie Partnerstwo dla Pokoju. Zajmował stanowiska dyrektora w różnych departamentach ministerstwa obrony, a także dyrektora jednego z departamentów w placówce NATO w Ankarze. W 2011 został attaché wojskowym w ambasadzie Bułgarii w Waszyngtonie, a w 2014 komendantem uniwersytetu wojskowego w Wielkim Tyrnowie. W tym samym roku odszedł w stan spoczynku, zajął się prowadzeniem własnej działalności gospodarczej w branży konsultingowej[1].

W styczniu 2017 mianowany wicepremierem oraz ministrem obrony w przejściowym gabinecie Ognjana Gerdżikowa[3]. Zakończył pełnienie tych funkcji wraz z całym rządem w maju 2017. Objął później funkcję sekretarza do spraw bezpieczeństwa i obrony w administracji prezydenta Rumena Radewa[4].

11 maja 2021, w związku z kryzysem politycznym po wyborach z kwietnia, prezydent Rumen Radew ogłosił jego powołanie na urząd premiera, a także przedstawił listę członków jego technicznego rządu. Gabinet Stefana Janewa rozpoczął funkcjonowanie następnego dnia[5][6][7]. Zgromadzenie Narodowe wybrane w przedterminowych wyborach z lipca 2021 również nie wyłoniło większościowej koalicji. 16 września prezydent wyznaczył kolejne wybory na listopad, a także powołał drugi tymczasowy gabinet ze Stefanem Janewem na czele[8][9].

Urząd premiera sprawował do 13 grudnia 2021, gdy na czele nowego gabinetu stanął Kirił Petkow. W jego rządzie Stefan Janew został powołany na ministra obrony (z rekomendacji ugrupowania Kontynuujemy Zmianę)[10]. Parlament odwołał go z tej funkcji 1 marca 2022. Doszło do tego po tym, jak odmówił nazwania rosyjskiej inwazji na Ukrainę wojną i opowiedział się za zachowaniem przez Bułgarię neutralności[11]. W maju tegoż roku założył nowe ugrupowanie pod nazwą Powstań Bułgario[12]. W 2022 jego ugrupowanie przekroczyło próg wyborczy w wyborach parlamentarnych; były premier uzyskał wówczas mandat posła do Zgromadzenia Narodowego 48. kadencji[13].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Minister – Biography. mod.bg. [dostęp 2017-02-03]. (ang.).
  2. Бригаден генерал Стефан Янев: Директор на дирекция„Отбранителна политика”. mod.bg. [dostęp 2017-02-03]. (bułg.).
  3. Държавният глава назначава служебно правителство от 27 януари т.г.. president.bg, 25 stycznia 2017. [dostęp 2017-02-03]. (bułg.).
  4. Дали Стефан Янев ще е следващият служебен премиер?. dnes.bg, 30 kwietnia 2021. [dostęp 2021-05-02]. (bułg.).
  5. Държавният глава назначава служебно правителство от 12 май т.г.. president.bg, 11 maja 2021. [dostęp 2021-05-12]. (bułg.).
  6. President Radev Announced Full List of Caretaker Cabinet Members – President’s Press Secretariat. novinite.com, 11 maja 2021. [dostęp 2021-05-12]. (ang.).
  7. Президентът Румен Радев: Служебното правителство има амбицията да бъде кабинет на демократичното единодействие. president.bg, 12 maja 2021. [dostęp 2021-05-12]. (bułg.).
  8. Президентът: Служебният кабинет доказа демократичното единодействие между родолюбиви хора от различни политически хоризонти в името на България. president.bg, 16 września 2021. [dostęp 2021-09-25]. (bułg.).
  9. Държавният глава назначава служебно правителство от 16 септември т.г.. president.bg, 16 września 2021. [dostęp 2021-09-25]. (bułg.).
  10. Служебното правителство предаде властта на министрите от кабинета „Петков”. dariknews.bg, 13 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-13]. (bułg.).
  11. Bulgaria Replaces Ousted Defence Minister with NATO Envoy. balkaninsight.com, 1 marca 2022. [dostęp 2022-03-11]. (ang.).
  12. Former Bulgarian Defense Minister Founded a New Political Party Today. novinite.com, 5 maja 2022. [dostęp 2022-06-09]. (ang.).
  13. Ralica Ficzewa: От новобранци до опитни парламентаристи: кои са новите депутати в 48-ия парламент. dnevnik.bg, 5 października 2022. [dostęp 2022-10-05]. (bułg.).