Roman Szarejko
Roman Szarejko (ur. 16 lutego?/1 marca 1900 w Wołkowysku, zm. 12 stycznia 1990 w Warszawie) – polski specjalista cukrownictwa.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
12 stycznia 1990 |
| Miejsce spoczynku | |
| Narodowość |
polska |
| Tytuł naukowy |
inżynier mechanik |
| Alma Mater | |
| Rodzice |
Kazimierz, Franciszka |
| Małżeństwo |
Janina Rawicz Rudzińska |
| Dzieci |
Zofia, Halina, Jan |
| Odznaczenia | |
  
| |
Lata młodości i kariera zawodowa
edytujSyn urzędnika skarbowego Kazimierza i Franciszki, brat stryjeczny Wacława. W 1908 roku rozpoczął naukę w rosyjskim gimnazjum w Grodnie, a od 1916 roku uczył się w Polskiej Realnej Szkole Centralnego Komitetu Obywatelskiego Królestwa Polskiego w Moskwie, gdzie 23 marca 1918 roku zdał maturę[1]. Niedługo później przyjechał do Polski i wstąpił do armii. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej[1]. Po demobilizacji rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej, gdzie wiosną 1921 roku dołączył do korporacji akademickiej Welecja. W 1924 roku, jeszcze przed ukończeniem studiów, został asystentem w katedrze części maszyn[1]. 25 stycznia 1926 roku obronił pracę inżynierską, dotyczącą tłokowych silników parowych i otrzymał dyplom inżyniera mechanika. We wrześniu tegoż roku rozpoczął pracę w cukrowni Zduny, początkowo jako kierownik warsztatu, a następnie jako zastępca i pomocnik mechanika fabrycznego. W 1929 roku został zatrudniony jako kierownik działu mechanicznego w Przedsiębiorstwie Górniczym, Hutniczym i Hydrotechnicznym M. Łempicki S.A. w Sosnowcu. W latach 1935–1937 pełnił funkcję naczelnika Głównych Warsztatów PKP w Tarnowie[1]. Później pracował w przemyśle zbrojeniowym, najpierw jako kierownik działu ruchu w Zbrojowni nr 2 na warszawskiej Pradze, a od października 1938 pełniąc funkcję inspektora technicznego w Okręgowym Departamencie Uzbrojenia Ministerstwa Spraw Wojskowych[1].
II wojna światowa i dalsze losy
edytujPodczas okupacji niemieckiej zajmował stanowisko głównego mechanika w cukrowni Łubna, a także współpracował z Armią Krajową, współorganizując w Kazimierzy Wielkiej tajne nauczanie w zakresie szkoły średniej. Po wojnie pełnił przez krótki czas funkcję dyrektora ww. cukrowni, natomiast pod koniec 1945 roku został dyrektorem technicznym Okręgowego Zjednoczenia Przemysłu Cukrowniczego w Poznaniu. Piastując to stanowisko, kierował odbudową i modernizacją cukrowni Żnin, Wschowa, Gniezno i Góra Śląska[1]. W grudniu 1945 został członkiem komitetu założycielskiego Naczelnej Organizacji Technicznej jako przedstawiciel techników cukrowników. W 1946 roku był współorganizatorem Stowarzyszenia Pracowników Technicznych Przemysłu Cukrowniczego. W 1950 roku organizacja ta została włączona do Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Rolnego i Spożywczego, a Szarejko został jego prezesem. Pełnił tę funkcję do 1953 roku, po czym do 1955 roku był wiceprezesem tegoż stowarzyszenia[1]. Jednocześnie od 1949 roku zajmował stanowisko dyrektora Departamentu Inwestycji Ministerstwa Przemysłu Rolnego i Spożywczego, był także przewodniczącym resortowej komisji oceny projektów inwestycyjnych. Z pracy w ministerstwie zrezygnował z przyczyn zdrowotnych i został konsultantem głównego mechanika Zjednoczenia Przemysłu Cukrowniczego[1]. W 1957 roku, gdy ze Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Rolnego i Spożywczego wyodrębniło się Stowarzyszenie Techników Cukrowników, Szarejko został członkiem jego prezydium oraz wiceprzewodniczącym zarządu głównego. W 1965 roku przeszedł na emeryturę, po czym pracował jako główny specjalista w Biurze Projektów Przemysłu Cukierniczego „Cukroprojekt” w Warszawie. W latach 1971–1977 był konsultantem w Wydziale Mechanicznym Instytutu Przemysłu Cukrowniczego[1]. Zmarł 12 stycznia 1990 w Warszawie[1], został pochowany na cmentarzu komunalnym Północnym[2].
Osiągnięcia
edytujBył autorem szesnastu patentów w dziedzinie cukrownictwa oraz wielu artykułów dotyczących organizacji przemysłu, zagadnień aparaturowo-procesowych produkcji cukru, gospodarki cieplnej cukrowni oraz układów technologiczno-aparaturowych. W 1969 roku został członkiem honorowym Stowarzyszenia Techników Cukrowników. Odznaczony został Złotym Krzyżem Zasługi (1951), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1954) i Orderem Sztandaru Pracy I klasy (1959). Otrzymał także Złotą Odznakę Honorową Naczelnej Organizacji Technicznej (1955), Honorową Odznakę Stowarzyszenia Techników Cukrowników (1979) i Medal im. Bolesława Rumińskiego (1980)[1].
Życie osobiste
edytuj26 grudnia 1923 poślubił Janinę Rawicz Rudzińską (1904–1989). Miał z nią troje dzieci: Zofię i Halinę, które zostały lekarkami oraz Jana, technika cukrownictwa[1].