Port lotniczy Warszawa-Radom

Port lotniczy w Radomiu, w woj. mazowieckim
(Przekierowano z Port lotniczy Radom-Sadków)

Port Lotniczy Warszawa-Radom im. Bohaterów Radomskiego Czerwca 1976 roku (dawn. Port Lotniczy Radom[2] lub Lotnisko Radom-Sadków[3]) – międzynarodowy cywilny port lotniczy w Radomiu, położony ok. 4 km od jego centrum.

Port Lotniczy Warszawa-Radom
Port Lotniczy Warszawa-Radom im. Bohaterów Radomskiego Czerwca 1976 roku
Ilustracja
Terminal Portu Lotniczego Warszawa-Radom (2024)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Radom

Typ

Cywilno-wojskowe

Właściciel

Polskie Porty Lotnicze

Data otwarcia

27 kwietnia 2023

Kod IATA

RDO

Kod ICAO

EPRA

Wysokość

186 m n.p.m.

Statystyki ruchu (2023)
Liczba pasażerów

103 418[1]

Drogi startowe
Kierunek 07/25:

asfaltobeton, 2500 × 45 m

Położenie na mapie Radomia
Mapa konturowa Radomia, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „RDO”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „RDO”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „RDO”
Ziemia51°23′21″N 21°12′49″E/51,389167 21,213611
Strona internetowa

Lotnisko na Sadkowie powstało w latach 20. XX w. i obecnie użytkowane jest zarówno przez wojsko, jak i stronę cywilną. Dostosowywanie lotniska dla potrzeb cywilnych rozpoczęto w 2012 r. W maju 2014 radomskie lotnisko zostało wpisane do krajowego rejestru lotnisk cywilnych. Od 29 maja 2014 podmiotem zarządzającym lotniskiem była spółka akcyjna Port Lotniczy Radom S.A[4]. Od 27 kwietnia 2023 port lotniczy działa w nowej formule jako port lotniczy Warszawa-Radom i zarządzany jest przez polskie przedsiębiorstwo PPL[5].

Terminal lotniska Warszawa-Radom tuż przed oficjalnym otwarciem
Boeing 737 MAX 8 linii LOT Polish Airlines na płycie postojowej lotniska
Airbus A321 NEO linii Wizzair na płycie postojowej lotniska
Boeingi 737 MAX 8 oraz B737-800 Polskich Linii Lotniczych LOT na płycie Lotniska Warszawa-Radom
Wnętrze terminala lotniska Warszawa-Radom tuż przed oficjalnym otwarciem
Wnętrze terminala lotniska Warszawa-Radom tuż przed oficjalnym otwarciem
Wieża kontroli lotów lotniska Warszawa-Radom
Pas startowy lotniska Warszawa-Radom
Samoloty zespołu Red Arrows podczas Radom Air Show na lotnisku Radom-Sadków

Infrastruktura lotniska

edytuj

Droga startowa lotniska ma długość 2500 metrów i szerokość 45 metrów o nawierzchni asfaltobetonowej. Lotnisko posiada cztery płyty postojowe, z czego dwie są przeznaczone dla maszyn cywilnych. Płyta postojowa przy terminalu jest w stanie jednocześnie pomieścić 11 samolotów - 9 statków powietrznych kategorii C oraz 2 statki powietrzne kategorii E. Lotnisko jest wyposażone w zasilanie energetyczne, kanalizację, sieć wodociągową, sieć gazową i zaplecze techniczno-socjalne (bocznica kolejowa, budynki administracyjne i gospodarcze) oraz dwie radiolatarnie. Główną pomocą nawigacyjną jest system precyzyjnego lądowania (ILS) I kategorii, który umożliwia lądowanie na podstawie wskazań przyrządów pokładowych, kiedy widzialność spadnie do 800 metrów. Lotnisko jako pierwsze w Polsce posiada system świateł drogi startowej w pełni oparty na źródłach światła typu LED[6].

Obsługą samolotów na lotnisku, w szczególności załadunkiem i rozładunkiem bagażu, wyważaniem samolotów, transportem pasażerów po płycie lotniska, wypychaniem i holowaniem statków powietrznych zajmuje się spółka Welcome Airport Services. Za dostarczanie paliw lotniczych do samolotów odpowiada ORLEN Aviation. Za obsługę cateringową odpowiada firma Do&Co. Na lotnisku działają wszelkie służby odpowiadające za bezpieczeństwo oraz utrzymanie całego obiektu.

W porcie lotniczym swoje własne zaplecze techniczne oraz hangary dla statków powietrznych eksploatuje 42. Baza Lotnictwa Szkolnego w Radomiu. Obecnie w wojskowej części portu lotniczego swoją bazę mają samoloty PZL-130 Orlik, PZL M-28 Bryza oraz M-346 Bielik.

Lotnisko posiada dwa czynne parkingi krótkoterminowe oraz długoterminowe: P1 oraz P2. Parking P1 ma 382 miejsca, w tym 10 miejsc dla osób z niepełnosprawnością, natomiast parking P2 posiada 250 miejsc, w tym 5 dla osób z niepełnosprawnością. Obecnie planowana jest także budowa parkingu długoterminowego P3. W porcie lotniczym (W strefie odlotów) znajduje się strefa Kiss&Fly. Na lotnisku funkcjonuje parking dla rowerów. Działa także parking dla autokarów i autobusów. Parkingi oraz strefę Kiss&Fly obsługuje firma APCOA PARKING.

Na lotnisku działa terminal dla autobusów miejskich oraz dalekobieżnych, miasto i lotnisko łączy linia autobusowa nr 5 oraz nr 14. W porcie lotniczym swoje przystanki mają autokary firmy Neobus oraz RAF-Trans. Lotnisko jest obsługiwane przez szereg firm przewozowych, między innymi Bolt czy Freenow.

W pobliżu lotniska przebiegają drogi międzynarodowe E77 (DK7/S7) i E371 (DK9), droga krajowa (DK12/S12) oraz linie kolejowe prowadzące do Warszawy, Krakowa, Łodzi i Lublina. Trwa budowa przystanku kolejowego Radom Wschodni, który ma pomóc lepiej skomunikować lotnisko[7]. Obecnie pasażerowie podróżujący koleją na lotnisko przesiadają się na dworcu Radom Główny.

Linie lotnicze i połączenia

edytuj

Według stanu na październik 2024 port lotniczy obsługiwał regularne połączenia na 2 trasach, realizowanych przez 2 linie lotnicze[8]:

Linia lotnicza Kierunek
LOT
  1.   Rzym-Fiumicino

Sezonowo:

  1.   Preweza
  2.   Tirana
  3.   Antalya
Pegasus Airlines
  1.   Preweza (od 06.06.2025)
Wizz Air
  1.   Larnaka

W sezonie letnim 2024 realizowane były połączenia czarterowe na lotniska w Tiranie, Podgoricy, Prewezie, Heraklionie, Ochrydzie oraz Antalyi[9][10][11]. Część touroperatorów względem poprzedniego roku zwiększyli liczbę połączeń z Radomia czterokrotnie[12]. Port lotniczy w Radomiu poza operacjami komercyjnymi obsługuje także rejsy wojskowe, techniczne, szkoleniowe, biznesowe, medyczne oraz General Aviation.

Mapa kierunków lotów z Portu Lotniczego Warszawa-Radom

edytuj
 
Kierunki lotów europejskich z Portu Lotniczego Warszawa-Radom (stan na październik 2024 r.).

Kierunki obsługiwane w przeszłości

edytuj

Kierunki operowane w latach 2015-2017 z lotniska Radom-Sadków

Linia Lotnicza Kierunek Okres operowania
Air Baltic   Ryga od 1 września do 18 listopada 2015[13]
Czech Airlines   Praga od 18 września do 26 października 2015[14]

od 20 grudnia 2015 do 22 lutego 2016 (loty z międzylądowaniem w Ostrawie)[15]

Sprint Air   Berlin-Tegel od 18 kwietnia do 29 października 2016[16]
  Wrocław od 18 kwietnia 2016 do 23 marca 2017[17]
  Gdańsk od 18 kwietnia 2016 do 29 października 2017
  Praga od 18 kwietnia 2016 do 29 października 2017
  Lwów od 23 czerwca 2016 do 29 października 2017

Kierunki operowane w przeszłości przez lotnisko Warszawa-Radom - aktualnie nieobsługiwane (stan na październik 2024)

Linia Lotnicza Kierunek Okres operowania
LOT   Paryż od 27 kwietnia 2023 do 6 stycznia 2024
  Warna od 14 czerwca 2023 do 27 września 2023[18]
Skyline Express   Sharm El-Sheikh od 27 października 2023 do 8 marca 2024
Montenegro Podgorica od 23 czerwca 2024 do 22 września 2024

Kierunki operowane w przeszłości przez lotnisko Warszawa-Radom - aktualnie ponownie obsługiwane (stan na październik 2024)

Linia Lotnicza Kierunek Inauguracja połączenia Obecnie połączenie działa w miesiącach
LOT   Preweza 2023 rok Czerwiec - Wrzesień
  Antalya 2023 rok Maj - Październik
  Tirana 2023 rok Czerwiec - Wrzesień
Enter Air   Antalya 2023 rok Maj - Październik
  Tirana 2023 rok Czerwiec - Wrzesień

Historia powstawania cywilnego portu lotniczego

edytuj

2006–2018: Port Lotniczy Radom

edytuj

Teren lotniska był własnością Skarbu Państwa, pozostającą pod zarządem Ministerstwa Obrony Narodowej. O powstanie cywilnego portu na radomskim Sadkowie zabiegali lokalni społecznicy już przed 2003 r.[19] MON w sierpniu 2006 r. zdecydowało o wydzieleniu 3 ha działki na uruchomienie działalności cywilnego portu lotniczego. Wcześniej zawiązano podmiot operatorski pod nazwą „Port Lotniczy Radom” S.A. Samorząd miasta Radomia przeznaczył w 2007 i 2008 roku 22 mln zł na wstępne prace przy uruchomieniu portu lotniczego[20].

Lotnisko otrzymało w 2008 r. pozytywną opinię Urzędu Lotnictwa Cywilnego[21]. Z przedstawionego przez Politechnikę Wrocławską raportu wynikało, że z przebadanych na Sadkowie nawierzchni lotniskowych mogły, bez konieczności dokonywania modernizacji nawierzchni drogi startowej, korzystać samoloty Boeing 737-200, Boeing 737-300 oraz Airbus A320-200[22]. Ogłoszono przetarg na wykonanie Master Planu Portu Lotniczego.

 

Pod koniec lutego 2012 r. zakończyły się badania środowiskowe terenu, na którym funkcjonować ma strefa cywilna lotniska, a następnie spółka wystąpiła do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska o wydanie decyzji środowiskowej, jednego z dokumentów niezbędnych do uruchomienia działalności. Opracowano także koncepcję zagospodarowania lotniska wojskowo-cywilnego oraz program funkcjonalno-użytkowy[23].

We wrześniu 2011 r. spółka otrzymała z Urzędu Lotnictwa Cywilnego zezwolenie na założenie lotniska. Zezwolenie to zawierało szereg warunków wynikających z przepisów krajowych oraz międzynarodowych, w tym 14 załącznika do Konwencji ICAO, po spełnieniu których port lotniczy Radom miał zostać wpisany do krajowego rejestru lotnisk cywilnych. 14 maja 2014 r. został wydany certyfikat lotniska użytku publicznego[24], a 29 maja 2014 r. Radom-Sadków został wpisany do rejestru lotnisk cywilnych[25]. Od tego dnia podmiotem zarządzającym radomskim lotniskiem jest spółka Port Lotniczy Radom[4]. Wiosną tego samego roku ukończono montaż terminalu pasażerskiego zakupionego od portu lotniczego Łódź-Lublinek, który w założeniu był terminalem tymczasowym[26]. Pierwszy cywilny samolot – z Rygi, linii Air Baltic, wylądował w Radomiu we wrześniu 2015 roku, po czym od września do października z Radomia do Pragi latały Czech Airlines[27]. Od 18 kwietnia 2016 do 29 października 2017 usługi przewozów lotniczych świadczyła linia Sprint Air[28][29], latając z Radomia na kilku trasach. Loty były wykonywane maszynami typu Saab 340.

od 2018: Port Lotniczy Warszawa-Radom

edytuj

Od 2018 r. operatorem portu jest spółka Polskie Porty Lotnicze S.A. Operator wybudował na lotnisku nowy terminal, który jest najnowocześniejszą tego rodzaju konstrukcją w Polsce i jest przygotowany na przyjęcie 3 mln pasażerów rocznie (z możliwością rozbudowy do 9 mln pasażerów)[30]. Budynek terminala został odebrany od wykonawcy 27 sierpnia 2022[31]. Przebudowana droga startowa wydłużona została do 2500 m i wraz z nową płytą postojową umożliwiają obsługę samolotów używanych przez linie czarterowe i nisko kosztowe jak Boeing 737, Airbus A320 i A321neo[30]. Na lotnisku znajdują się także dwa stanowiska postojowe pozwalające na obsługę większych samolotów, takich jak Boeing 777, czy też Boeing 787. Dotychczas największą maszyną pasażerską która obsługiwała loty z Radomia jest Boeing 757-300.

23 sierpnia 2022 roku Polskie Linie Lotnicze LOT ogłosiły, że od kwietnia 2023 uruchomią loty do Paryża, Rzymu i Kopenhagi. 1 września 2022 roku Nekera jako pierwsze biuro podróży ogłosiło, że będzie operować z Radomia[32]. Również Itaka ogłosiła, że uruchomi loty z Radomia[27][33].

Pierwsza operacja pasażerska miała miejsce 27 kwietnia 2023 roku, kiedy to punktualnie o godzinie 22.00 czasu lokalnego w Radomiu wylądował Boeing 737 MAX 8 Polskich linii lotniczych LOT o rejestracji SP-LVD. Samolot przyleciał z paryskiego lotniska CDG. 28 kwietnia 2023 roku LOT zainaugurował loty z Radomia do Rzymu. Tego samego dnia wystartował pierwszy samolot do Paryża[34]. 16 czerwca 2023 (czyli po 6 tygodniach działania portu) liczba odprawionych pasażerów przekroczyła 15 tysięcy[35], 5 lipca 2023 sięgnęła 28 tysięcy[36], a 20 września 2023 przekroczyła 80 tysięcy[37]. Rok 2023 lotnisko zamknęło liczbą 103 418 obsłużonych pasażerów[38]. W związku z bardzo dobrym obłożeniem (pow. 90%) na lotach do Paryża i Rzymu, już w II połowie czerwca 2023 LOT ogłosił, że zamierza kontynuować te połączenia w kolejnym sezonie[39], zaś linie Skyline Express uruchomiły w sezonie zimowym połączenia do Egiptu[40]. Są one obsługiwane samolotami Boeing 757-300. 10 października 2023 ogłoszono, że swoje operacje z lotniska od grudnia 2023 rozpoczynają tanie linie Wizz Air[41], które ze względu na wzorowe obłożenie swoich samolotów kontynuuje sprzedaż biletów do końca marca 2025. W czerwcu 2024 roku biura podróży TUI Polska oraz Coral Travel Poland rozpoczęły sprzedaż biletów First Minute na loty z Radomia do Turcji na sezon LATO 2025. Od 1 lipca 2024 lotnisko wprowadziło szereg usprawnień dla podróżnych, między innymi Paczkomat InPost do nadawania przedmiotów nienadających się do przewozu drogą lotniczą, poidełka z wodą oraz drukarki dla pasażerów umożliwiające wydruk ważnych dokumentów w formacie A4. Dnia 08.07.2024 LOT ogłosił zimową siatkę połączeń z lotniska w Radomiu. Będzie można latać do Rzymu w sezonie ZIMA 2025, loty będą się odbywały we wtorki i soboty. Na początku sierpnia 2024 Itaka ogłosiła sprzedaż biletów First Minute do Albanii oraz Turcji w sezonie LATO 2025. Od października 2024 Biuro podróży Greckie Podróże uruchomi sprzedaż wycieczek na Lefkadę w sezonie LATO 2025. W listopadzie 2024 linia Wizzair ogłosiła, że będzie latać z Radomia do Larnaki także w sezonie zimowym 2025/2026. 18 grudnia 2024 Biuro podróży Grecos rozpoczęło sprzedaż biletów do Prewezy. Pierwszy rejs zaplanowany jest na 06.06.2025 i połączenie będzie obsługiwane przez linię Pegasus Airlines. Loty zaplanowane są do końca września 2025[42].

Przypisy

edytuj
  1. Lotnisko w Radomiu. Ponad 100 tys. pasażerów w 2023 roku [online] [dostęp 2024-01-08] (pol.).
  2. Archiwalna oficjalna strona Portu Lotniczego Radom SA [online] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-24].
  3. Nieoficjalna strona Portu Lotniczego Radom-Sadków [online], www.lotnisko-radom.it.pl [dostęp 2021-11-22].
  4. a b Port Lotniczy Radom zarządza lotniskiem [online], cozadzien.pl, 29 maja 2014.
  5. gazeta Wyborcza: Wizz Air instaluje już 11. samolot na Okęciu, otwiera nową trasę i zagęszcza rozkład. LOT wyprowadza się do Radomia [online], gazeta.pl [dostęp 2022-05-16] (pol.).
  6. bach, Nowe oświetlenie drogi startowej [online], radom24.pl [dostęp 2015-04-10].
  7. Radom: Rusza budowa nowych wiaduktów łączących ulice Żeromskiego i Lubelską [online], www.wnp.pl/ [dostęp 2023-07-18] (pol.).
  8. Flights from Radom (RDO) [online], www.flightconnections.com, 18 października 2024 [dostęp 2024-10-18] (ang.).
  9. Wakacje w Czarnogórze z wylotem z Radomia [online] [dostęp 2024-03-03] (pol.).
  10. Nowa wakacyjna trasa z Radomia! Fajnie, ale nie do końca na to liczyliśmy [online], mojradom.pl [dostęp 2023-09-07] (pol.).
  11. W drugim tygodniu października ogłoszenie nowych kierunków lotów z lotniska w Radomiu. Nowym przewoźnikiem mają być linie Wizz Air [online] [dostęp 2023-10-06] (pol.).
  12. Niektórzy operatorzy zwiększą czterokrotnie oferowanie z Radomia [online] [dostęp 2023-10-02] (pol.).
  13. Komunikat o zawieszeniu połączenia do Rygi [online] [dostęp 2015-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-16].
  14. To był ostatni lot do Pragi z lotniska w Radomiu? Czech Airlines chce przerwać współpracę [online], echodnia.eu [dostęp 2015-11-12].
  15. CSA: Radom – Praga to tylko czartery [online] [dostęp 2016-02-28].
  16. SprintAir ogłosił zimową siatkę połączeń. Bez lotów do Berlina [online] [dostęp 2016-12-27].
  17. Radom bez lotów do Wrocławia [online] [dostęp 2017-03-03].
  18. LOT Polish Airlines Adds Seasonal Radom – Varna Service in NS23 [online], AeroRoutes [dostęp 2023-06-14] (ang.).
  19. Akcja wysyłania listów w sprawie lotniska cywilnego [online], czerwiec 2003 [dostęp 2023-05-18].
  20. Uchwała nr 135/2007 w sprawie: podwyższenia kapitału zakładowego Spółki Port Lotniczy „Radom” Spółka Akcyjna w Radomiu [online], BIP UM w Radomiu, 11 czerwca 2007 [dostęp 2009-11-15].
  21. Sadków dobrze oceniony [online], Port Lotniczy Radom S.A., 27 lutego 2008 [dostęp 2009-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2009-10-01].
  22. Na Sadkowie mogą lądować samoloty pasażerskie [online], Port Lotniczy Radom S.A., 5 czerwca 2008 [dostęp 2009-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2009-10-01].
  23. Prace na lotnisku [online], dlapilota.pl, 27 stycznia 2012 [dostęp 2012-02-11].
  24. Certyfikat dla Portu Lotniczego Radom [online], Port Lotniczy Radom S.A., 14 maja 2014 [zarchiwizowane z adresu 2014-05-29].
  25. Radomskie lotnisko cywilne stało się faktem! [online], Port Lotniczy Radom S.A., 29 maja 2014 [zarchiwizowane z adresu 2014-06-01].
  26. Jasińska Agnieszka, Stary terminal znika z Lublinka; [w:] „Kocham Łódź” (dod. do „Polska. Dziennik Łódzki”, 2 XI 2012, nr 206, s. 7.).
  27. a b Justyna Sobolak, Trudny start Radomia. Itaka odwołała wyloty z nowego lotniska do Monastiru [online], 8 maja 2023 [dostęp 2023-05-08].
  28. SprintAir uruchamia cztery nowe kierunki z Radomia [online], SprintAir [dostęp 2016-07-16] [zarchiwizowane z adresu 2016-07-30].
  29. Małgorzata Rusek, Port Lotniczy Radom. Sprint Air uruchamia loty z Radomia do Lwowa [online], Wyborcza.pl, 9 czerwca 2016 [dostęp 2016-07-16].
  30. a b Port Lotniczy Warszawa-Radom im. Bohaterów Radomskiego Czerwca 1976 roku [online], PP „Porty Lotnicze” [dostęp 2021-11-22].
  31. Pasazer.com: Terminal na lotnisku w Radomiu odebrany przez PPL [online], Pasazer.com [dostęp 2022-09-11] (pol.).
  32. Nekera zaoferuje wakacje z Radomia. Na południu Europy [online], www.rynek-lotniczy.pl [dostęp 2022-09-11] (pol.).
  33. Wakacje z Itaką z portu Warszawa-Radom. Rejsy na południe Europy i do Egiptu [online], www.rynek-lotniczy.pl [dostęp 2022-09-11].
  34. Jarosław Osowski, Wizz Air instaluje już 11. samolot na Okęciu, otwiera nową trasę i zagęszcza rozkład. LOT wyprowadza się do Radomia [online], wyborcza.pl, 2 maja 2023 [dostęp 2023-05-16].
  35. Lotnisko Radom odprawiło 15-tysięcznego pasażera. Uruchomiono bezpośrednie połączenie z Grecją [online].
  36. Liczba pasażerów na Lotnisku Warszawa-Radom. Poznaliśmy najnowsze dane [online], polskieradio24.pl [dostęp 2023-07-18] (pol.).
  37. Warszawa-Radom: Już 80 tys. obsłużonych podróżnych [online] [dostęp 2023-10-02] (pol.).
  38. Lotnisko w Radomiu. Ponad 100 tys. pasażerów w 2023 roku [online] [dostęp 2024-01-08] (pol.).
  39. LOT będzie latał zimą z Radomia oraz zaoferuje więcej rejsów z Katowic [online].
  40. [Sklep internetowy] [online], anextour.com.pl [dostęp 2023-07-14] (pol.).
  41. Wizz Air startuje z lotniska Warszawa-Radom [online] [dostęp 2023-10-10] (pol.).
  42. Radom: Wraca Preweza! Rejsy Pegasus Airlines [online], www.rynek-lotniczy.pl [dostęp 2024-12-18] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj