Wikipedia

Podział administracyjny Japonii

Siedziba władz Tokio

Podział

edytuj

Japonia jest podzielona administracyjnie na 47 jednostek. W języku japońskim system ten nazywa się todōfuken (jap. 都道府県). Dla ułatwienia zapisywany czasem w postaci to-dō-fu-ken jako zbiorowa definicja czterech różnego rodzaju jednostek administracyjnych samorządu terytorialnego: metropolii, dystryktów, prefektur miejskich i wiejskich[1]. Mianem tym określane są poniższe jednostki administracyjne. Nazwy w języku angielskim – przyjęte i stosowane jako obowiązujące – są zgodne z oficjalnym nazewnictwem japońskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Łączności (総務省 Sōmu-shō, Ministry of Internal Affairs and Communications, MIC)[2].

Metropolia – Tokio

edytuj

1 metropolia (都 to; ang. metropolis): Tokio, formalnie 東京都 Tōkyō-to – miasto stołeczne na prawach prefektury, prefektura metropolitalna. Znak 都 (to – czytanie sinojapońskie) jest tłumaczony jako metropolia, stąd Tōkyō-to znaczy „Tokyo Metropolis”, a władze miasta nazywają się oficjalnie „Tokyo Metropolitan Government”. Jednocześnie jednak Tōkyō-to jest tłumaczone jak „Tokyo Prefecture” w języku angielskim. Ponadto sam znak 都 czytany czysto po japońsku miyako oznacza stolicę[1]. Metropolia Tokijska została utworzona w 1943 roku poprzez połączenie Prefektury Tokijskiej (東京府 Tōkyō-fu, Tokyo Prefecture) i miasta Tokio (東京市 Tōkyō-shi, city of Tokyo). Część wschodnia prefektury stołecznej, która tworzyła w przeszłości miasto Tokio jest podzielona na 23 okręgi specjalne 特別区 tokubetsu-ku, popularnie w skrócie dzielnice 区 ku.

Dystrykt – Hokkaido

edytuj

1 dystrykt (道 dō; province): Hokkaido (北海道 Hokkai-dō; lit. Dystrykt/Prowincja/Prefektura Północnego Morza[1], Northern Sea Circuit) – region administracyjny o nazwie tożsamej z regionem geograficznym i nazwą wyspy. Obecny, wewnętrzny podział administracyjny Hokkaido i nowe nazewnictwo zostały ustanowione 1 kwietnia 2010 roku. Dotychczasowe jednostki shichō zostały zastąpione czternastoma jednostkami o nazwach shinkō-kyoku (pięć) i sōgō-shinkō-kyoku (dziewięć). Nazwy te są tłumaczone łącznie jako podprefektury (subprefectures).

Prefektury miejskie

edytuj

2 prefektury miejskie (府 fu; city prefectures): Osaka i Kioto.

Prefektury

edytuj

43 prefektury (県 ken; prefectures).

Dla ułatwienia używa się w znaczeniu ogólnym przeważnie słowa prefektury na określenie wszystkich jednostek[3]. Władzę wykonawczą w każdej z nich sprawuje gubernator (知事 chiji) wybierany co 4 lata w wyborach bezpośrednich, a ustawodawczą – jednoizbowy parlament (議会 gikai). Kandydaci w wyborach muszą być obywatelami lokalnej jednostki administracyjnej i mieć ukończone 25 lat.

Prefektury to jednostki administracyjne większe niż:

  • powiaty (郡 gun) – w latach 20. XX w. ich funkcje administracyjne zostały przekazane miastom i wioskom położonym na ich terenie, obecnie figurują jako adresy pocztowe i częściowo wyznaczają granice okręgów wyborczych, znak 郡 wywodzi się od historycznej nazwy jednostki w Chinach, tłumaczonej jako komanderia);
  • miasta (większe, ponad 50 tys. mieszkańców – 市 shi; mniejsze – 町 chō lub machi);
  • wsie (村 son lub mura).

Jednostek miejskich i wiejskich jest łącznie 1777 (stan na 1 kwietnia 2009 r.), w tym dużych miast – 783, małych – 802, wiosek – 192[4].

Miasta „oznaczone”

edytuj

Wśród miast japońskich istnieją trzy grupy miast „oznaczonych”. Pierwsza z nich to miasta, które liczą ponad 0,5 mln ludności. Mają one status „miast oznaczonych rządowym rozporządzeniem” (政令指定都市 seirei shitei toshi). W październiku 2016 roku było ich 20: Sapporo, Sendai, Saitama, Chiba, Yokohama, Kawasaki, Sagamihara, Niigata, Shizuoka, Hamamatsu, Nagoya, Kyoto, Osaka, Sakai, Kobe, Okayama, Hiroshima, Kitakyushu, Fukuoka, Kumamoto.

Druga grupa miast „oznaczonych” to „miasta-centra” lub „miasta-rdzenie” (中核市 chūkaku-shi, ang. „core cities”). Miasto zaliczone do tej kategorii musi mieć co najmniej 200 tys. mieszkańców, ale jeśli ma mniej niż 500 tys., to jego powierzchnia musi mieć co najmniej 100 km². Według stanu na październik 2016 roku takich miast jest 47. Mają one większość uprawnień, jak „miasta oznaczone rządowym rozporządzeniem” z wyjątkiem funkcji, które są skuteczniej obsługiwane na poziomie prefektury.

Trzecią grupę stanowią „miasta specjalne” (特例市 tokurei-shi, ang. „special cities”). Miasto tej kategorii musi mieć co najmniej 200 tys. mieszkańców (wg stanu na październik 2016 roku było ich 37). Mają one stopień suwerenności zbliżony do „miast-rdzeni” w zakresie ochrony środowiska i planowania urbanistycznego[5].

Powyższe listy miast są otwarte i w najbliższych latach będą ulegać zmianom.

Konstytucja Japonii

edytuj

ROZDZIAŁ VIII

SAMORZĄD LOKALNY

Artykuł 92: Postanowienia odnoszące się do organizacji i działalności terytorialnych jednostek publicznych określa ustawa, zgodnie z zasadą autonomii lokalnej.

Artykuł 93: Zgodnie z ustawą terytorialne jednostki publiczne powołują zgromadzenia, jako swoje organa obradujące. Wyżsi funkcjonariusze wszelkich terytorialnych jednostek publicznych, członkowie zgromadzeń oraz inni funkcjonariusze lokalni, których określi ustawa, wybierani są w swoich okręgach drogą bezpośredniego, powszechnego, głosowania.

Artykuł 94: Terytorialne jednostki publiczne mają prawo zarządzać swoim majątkiem, swoimi sprawami i kierować administracją oraz w ramach ustawowych uchwalać własne przepisy.

Artykuł 95: Ustawa specjalna, odnosząca się do jednej tylko terytorialnej jednostki publicznej, nie może być uchwalona przez Parlament bez zgody większości wyborców z tej jednostki, uzyskanej zgodnie z ustawą[6].

Historia

edytuj

Obecny system został ustanowiony w lipcu 1871 roku przez rząd Meiji, który zniósł feudalny system podziału kraju aktem znanym pod nazwą Haihan-chiken.

Początkowo było 300 prefektur, które były de facto następczyniami domen feudalnych (hanów). Liczba ta została ograniczona w 1871 r. do 72 prefektur, a w 1888 roku do 47. W 1947 roku wydano akt prawny Chihō-jichi-hō (jap. 地方自治法) dający większą autonomię prefekturom oraz ustanawiający gubernatorów i lokalne parlamenty.

Lista prefektur

edytuj
Lp. Flaga Nazwa Stolica Typ jednostki administracyjnej Region geograficzny
1   Aichi (愛知県) Nagoja prefektura (県 ken) Chūbu
2   Akita (秋田県) Akita prefektura (県 ken) Tōhoku
3   Aomori (青森県) Aomori prefektura (県 ken) Tōhoku
4   Chiba (千葉県) Chiba prefektura (県 ken) Kantō
5   Ehime (愛媛県) Matsuyama prefektura (県 ken) Sikoku
6   Fukui (福井県) Fukui prefektura (県 ken) Chūbu
7   Fukuoka (福岡県) Fukuoka prefektura (県 ken) Kiusiu
8   Fukushima (福島県) Fukushima prefektura (県 ken) Tōhoku
9   Gifu (岐阜県) Gifu prefektura (県 ken) Chūbu
10   Gunma (群馬県) Maebashi prefektura (県 ken) Kantō
11   Hiroszima (広島県) Hiroszima prefektura (県 ken) Chūgoku
12   Hokkaidō (北海道) Sapporo dystrykt, region administracyjny (道 dō) Hokkaidō
13   Hyōgo (兵庫県) Kōbe prefektura (県 ken) Kinki
14   Ibaraki (茨城県) Mito prefektura (県 ken) Kantō
15   Ishikawa (石川県) Kanazawa prefektura (県 ken) Chūbu
16   Iwate (岩手県) Morioka prefektura (県 ken) Tōhoku
17   Kagawa (香川県) Takamatsu prefektura (県 ken) Sikoku
18   Kagoshima (鹿児島県) Kagoshima prefektura (県 ken) Kiusiu
19   Kanagawa (神奈川県) Jokohama prefektura (県 ken) Kantō
20   Kioto (京都府) Kioto prefektura miejska (府 fu) Kinki
21   Kōchi (高知県) Kōchi prefektura (県 ken) Sikoku
22   Kumamoto (熊本県) Kumamoto prefektura (県 ken) Kiusiu
23   Mie (三重県) Tsu prefektura (県 ken) Kinki
24   Miyagi (宮城県) Sendai prefektura (県 ken) Tōhoku
25   Miyazaki (宮崎県) Miyazaki prefektura (県 ken) Kiusiu
26   Nagano (長野県) Nagano prefektura (県 ken) Chūbu
27   Nagasaki (長崎県) Nagasaki prefektura (県 ken) Kiusiu
28   Nara (奈良県) Nara prefektura (県 ken) Kinki
29   Niigata (新潟県) Niigata prefektura (県 ken) Chūbu
30   Ōita (大分県) Ōita prefektura (県 ken) Kiusiu
31   Okayama (岡山県) Okayama prefektura (県 ken) Chūgoku
32   Okinawa (沖縄県) Naha prefektura (県 ken) Kiusiu
33   Osaka (大阪府) Osaka prefektura miejska (府 fu) Kinki
34   Saga (佐賀県) Saga prefektura (県 ken) Kiusiu
35   Saitama (埼玉県) Saitama prefektura (県 ken) Kantō
36   Shiga (滋賀県) Ōtsu prefektura (県 ken) Kinki
37   Shimane (島根県) Matsue prefektura (県 ken) Chūgoku
38   Shizuoka (静岡県) Shizuoka prefektura (県 ken) Chūbu
39   Tochigi (栃木県) Utsunomiya prefektura (県 ken) Kantō
40   Tokio (東京都) miasto stołeczne na prawach prefektury prefektura metropolitalna (都 to) Kantō
41   Tokushima (徳島県) Tokushima prefektura (県 ken) Sikoku
42   Tottori (鳥取県) Tottori prefektura (県 ken) Chūgoku
43   Toyama (富山県) Toyama prefektura (県 ken) Chūbu
44   Wakayama (和歌山県) Wakayama prefektura (県 ken) Kinki
45   Yamagata (山形県) Yamagata prefektura(県 ken) Tōhoku
46   Yamaguchi (山口県) Yamaguchi prefektura (県 ken) Chūgoku
47   Yamanashi (山梨県) Kōfu prefektura (県 ken) Chūbu

Mapa z podziałem na prefektury

edytuj
 
Mapa regionów i prefektur Japonii

Prefektury według regionów geograficznych

edytuj
Hokkaidō Tōhoku Kantō Chūbu Kansai Chūgoku Shikoku Kyūshū

1. Hokkaidō

2. Aomori
3. Iwate
4. Miyagi
5. Akita
6. Yamagata
7. Fukushima

8. Ibaraki
9. Tochigi
10. Gunma
11. Saitama
12. Chiba
13. Tōkyō
14. Kanagawa

15. Niigata
16. Toyama
17. Ishikawa
18. Fukui
19. Yamanashi
20. Nagano
21. Gifu
22. Shizuoka
23. Aichi

24. Mie
25. Shiga
26. Kyōto
27. Ōsaka
28. Hyōgo
29. Nara
30. Wakayama

31. Tottori
32. Shimane
33. Okayama
34. Hiroshima
35. Yamaguchi

36. Tokushima
37. Kagawa
38. Ehime
39. Kōchi

40. Fukuoka
41. Saga
42. Nagasaki
43. Kumamoto
44. Ōita
45. Miyazaki
46. Kagoshima 47. Okinawa

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c Kenkyusha's New Japanese-English Dictionary. Tokyo: Kenkyusha Limited, 1991, s. 203, 1111, 1798, 1805. ISBN 4-7674-2015-6.
  2. ↑ Local Automy in Japan. Ministry of Internal Affairs and Communications (MIC), 2009. [dostęp 2017-04-30]. (ang.).
  3. ↑ JAPAN Public Administration Country Profile. United Nations (DPADM, DESA), 2006. s. 7-9. [dostęp 2017-04-30]. (ang.).
  4. ↑ Types of Local Governments. Ministry of Internal Affairs and Communications (MIC), 3009. s. 3. [dostęp 2017-04-30]. (ang.).
  5. ↑ LOCAL-GOVERNMENT. Web Japan. [dostęp 2017-05-08]. (ang.).
  6. ↑ Konstytucja Japonii z 3 listopada 1946 (tłum. prof. Teruji Suzuki). Embassy of Japan in Poland, 2012. [dostęp 2017-04-29]. (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Podział_administracyjny_Japonii&oldid=74097254”