Matt Ridley
Matt Ridley, właśc. Matthew White Ridley, 5. wicehrabia Ridley (ur. 7 lutego 1958 w Northumberland) – brytyjski pisarz popularnonaukowy, biznesmen i arystokrata. W latach 2013–2021 członek Izby Lordów.
Matt Ridley (2009) | |
Data i miejsce urodzenia |
7 lutego 1958 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
zoolog, dziennikarz, pisarz popularnonaukowy, biznesmen |
Narodowość |
brytyjska |
Edukacja |
Kształcił się w Eton College i Magdalen College w Oksfordzie, gdzie otrzymał doktorat z zoologii a następnie rozpoczął karierę dziennikarską. W latach 1984–1987 był redaktorem naukowym czasopisma The Economist, w latach 1987–1989 był korespondentem z Waszyngtonu, a od roku 1990 do 1992 redaktorem amerykańskim.
Jest wicehrabią Ridley, którego majątkiem rodzinnym jest Blagdon Hall, w pobliżu Cramlington, Northumberland. Ridley jest mężem Anya Hurlbert, która jest naukowcem neurologiem i mieszka w Anglii. Ma syna i córkę.
Ridley był pozazarządczym przewodniczącym banku Northern Rock w latach 2004–2007, w okresie, w którym bank ten był bliski upadkowi. Zarabiał wówczas £300,000 rocznie. Northern Rock był pierwszym od dziesięcioleci bankiem brytyjskim, który miał problemy finansowe. Ostatecznie Ridley zrezygnował z przewodnictwa w październiku 2007 roku. W skład rady nadzorczej wszedł w roku 1994. Jego ojciec był przewodniczącym w latach 1987–1992 i zasiadał w radzie przez 30 lat.
Był pierwszym przewodniczącym Międzynarodowego Centrum Dla Życia (International Centre for Life), parku naukowego w Newcastle. Jest zarządcą Fundacji Ditchley, która organizuje konferencje w swojej posiadłości w Oxfordshire.
Jest autorem kilku uznanych opracowań popularnonaukowych. Książka Czerwona Królowa, której tytuł nawiązuje do postaci wykreowanej przez Lewisa Carrolla, a dziś jest nazwą jednej z teorii ewolucyjnych, stanowi uznane podsumowanie naukowych dyskusji na temat ewolucji i płci oraz nieustannego konfliktu pierwiastka męskiego i żeńskiego. Matt Ridley wskazuje na podobieństwa pomiędzy zachowaniami zwierząt i ludzi. Opisuje zwyczaje owadów, ryb, ptaków i ssaków. Czerwona Królowa była nominowana do głównej nagrody Rhône-Poulene i zdobyła nagrodę Writers Guild w kategorii książki naukowej. Natomiast w książce O pochodzeniu cnoty rozważa jak to się dzieje, że ludzie funkcjonują w złożonych społeczeństwach o wyrafinowanym podziale pracy skoro procesy ewolucyjne zdają się faworyzować zachowania egoistyczne. Odwołuje się między innymi do prac Hobbesa, Rousseau, Kropotkina by w świetle ewolucji przedstawić jak umysł ludzki wyewoluował by instynktownie móc zbierać korzyści ze współpracy i eliminować „oszustów”. W tym celu opisuje sposób funkcjonowania organizmów jednokomórkowych, społeczności mrówek, nietoperzy i małp na człowieku kończąc.
Jest też laureatem nagrody Glaxo dla popularyzatorów nauki.
Był także redaktorem The Best American Science Writing 2002 jednej z serii antologii pisarstwa naukowego redagowanej przez Jesse Cohen'a. Miał swój wkład w rozdział Richard Dawkins: How a Scientist Changed the Way We Think (Richard Dawkins: Jak naukowiec zmienił sposób naszego myślenia) będący zbiorem esejów poświęconych jego przyjacielowi Richardowi Dawkinsowi (po redakcją autora o tym samym nazwisku Marka Ridleya).
Trzy kolejne książki wydane po 2010 roku – The Rational Optimist, The Evolution of Everything i How Innovation Works stanowią dla autora trylogię, która porusza zaganienia związane ze wzrostem dobrobytu i poziomu życia u ludzi w trakcie ostatnich kilkuset lat. Wskazuje on na kluczową rolę stopniowych ulepszeń w rozmaitych dziedzinach życia oraz znaczenie innowacji w tym procesie. Korzystając z opowieści o rewolucyjnych wynalazkach takich jak maszyna parowa, żarówka czy samolot, Matt Ridley wyciąga wnioski na temat natury procesu innowacyjności, takich jak stopniowość, częsta przypadkowość czy optymalizacja wykorzystywanych zasobów[1]. Premiera How Innovation Works w 2020 r. zbiegła się w czasie z lockdownami wprowadzonymi podczas pandemii COVID-19. W kolejnej książce, Viral, autor wspólnie z Aliną Chan podejmuje się naukowych poszukiwań źródeł tej choroby.
Książki Matta Ridley'a zostały przetłumaczone na ponad 30 języków i sprzedały się w ponad milionie kopii[2].
Publikacje
edytuj- Choroby, tł. Elżbieta Turlejska, Warszawa 1998, Wyd. Prószyński i S-ka, seria Prognozy XXI Wieku, ISBN 83-7180-978-6 (Future of disease)
- Czerwona królowa: Płeć a ewolucja natury ludzkiej, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań, wyd. I 1999, wyd II popr. 2001, ISBN 83-7301-101-3 (The Red Queen. Sex and the Evolution of Human Nature 1993)
- O pochodzeniu cnoty, Dom wydawniczy Rebis, Poznań, wyd. I 2000, ISBN 83-7120-765-4 (The Origins of Virtue 1996)
- Genom. Autobiografia gatunku w 23 rozdziałach, Dom wydawniczy Rebis, Poznań 2001, ISBN 83-7301-022-X (Genome. The Autobiography of a Species in 23 Chapters 1999)
- Nature via Nurture: Genes, Experience, & What Makes Us Human 2003, also later released under the title The Agile Gene: How Nature Turns on Nurture in 2004
- Francis Crick: Discoverer of the Genetic Code 2006
- The Rational Optimist: How Prosperity Evolves, 2010, ISBN 9780007267125
- The Evolution of Everything: How Small Changes Transform Our World, 2016, ISBN 000754247X
- How Innovation Works: And Why It Flourishes in Freedom, 2020, ISBN 9780062916594
- Viral: The Search for the Origin of COVID-19, 2021, ISBN 9780063139121
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Pandunia, How innovation works - recenzja książki - Matt Ridley [online], PUA Panda, 17 lipca 2023 [dostęp 2023-07-18] (pol.).
- ↑ Matt Ridley [online], Battle of Ideas [dostęp 2023-07-18] (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- ISNI: 0000000114686427
- VIAF: 19819147
- LCCN: nb2006012416
- GND: 120398648
- NDL: 00515790
- BnF: 131825248
- SUDOC: 035336293
- SBN: UBOV112333
- NKC: jn20011018899
- NTA: 080442099
- BIBSYS: 90801920
- CiNii: DA08936294
- Open Library: OL254956A
- PLWABN: 9810620618705606
- NUKAT: n99010236
- J9U: 987007441705505171
- PTBNP: 883805
- LNB: 000232856
- NSK: 000147840
- CONOR: 5626979
- BLBNB: 000183897
- KRNLK: KAC200102237
- LIH: LNB:BIgK;=BT