Ludwik Zalewski (duchowny)
Ludwik Zalewski (ur. 30 kwietnia 1878 we wsi Nakły, zm. 7 lipca 1952 w Lublinie) – polski ksiądz infułat, doktor filozofii, historyk kultury, pedagog, bibliofil, literat.
| infułat | |
| Data i miejsce urodzenia |
30 kwietnia 1878 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
7 lipca 1952 |
| dyrektor Prywatnego Gimnazjum Sióstr Kanoniczek w Lublinie | |
| Okres sprawowania |
1932–1952 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Prezbiterat |
1902 |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujUrodził się w niezamożnej rodzinie chłopskiej we wsi Nakły k. Ostrołęki. Uczył się w szkole elementarnej w Ostrołęce, a następnie w progimnazjum w Pułtusku. W 1898 wstąpił do Seminarium Duchownego w Lublinie. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1902. W latach 1904–1908 studiował w Katolickim Uniwersytecie we Fryburgu Szwajcarskim. Studia obejmowały filozofię, nauki historyczne, literaturę. Tytuł doktora filozofii otrzymał za rozprawę Sztuka rymotwórcza Franciszka Salezego Dmochowskiego i jej stosunek do "L'art poetique" Boileau[1][2]. Po powrocie ze studiów został wikarym w parafii w Ostrowie Lubelskim, później był proboszczem parafii w Piotrawinie i Dzierzkowicach. Był profesorem seminarium lubelskiego (1909–1929), a jednocześnie nauczał religii w lubelskich szkołach: Arciszowej, Kunickiego, Staszica. Od 1909 do 1923 pełnił funkcję kierownika biblioteki w seminarium. W roku 1919 pracował przy organizacji Biblioteki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 1926 otrzymał tytuł kanonika kapituły kolegiaty zamojskiej. Od 1929 był profesorem, a od 1932 do 1952 dyrektorem Prywatnego Gimnazjum Sióstr Kanoniczek w Lublinie[3].
Był współzałożycielem Lubelskiego Towarzystwa Miłośników Książki utworzonego w 1926 i jego pierwszym prezesem, którą to funkcję pełnił aż do dnia śmierci. Zgromadził bardzo wartościowy – jedyny takiej klasy w Lublinie – księgozbiór, który jednakże po jego śmierci został zabrany wbrew prawu do Biblioteki Narodowej, później po wielu staraniach do Lublina wróciła tylko mniej cenna część tego księgozbioru i trafiła do Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego oraz Biblioteki Głównej UMCS[4]. Przed II wojną światową kolekcjonował ekslibrisy kościelne, bibliotek polskich XVIII–XX wieku i prywatnych z XX wieku[5].
Po wojnie mianowany honorowo kanonikiem kapituły katedralnej lubelskiej oraz prałatem, scholastykiem kapituły kolegiaty zamojskiej. Działał w komisji dziejów oświaty i szkolnictwa Polskiej Akademii Umiejętności, w Towarzystwie Opieki nad Majdankiem i w Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich, przewodniczył reaktywowanemu Towarzystwu Przyjaciół Nauk. W 1950 został członkiem zarządu przymusowego zrzeszenia „Caritas” w Polsce[6].
Pochowany na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)[7]
- Złoty Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1938)[8]
- Order Białego Kruka (pośmiertnie, 1956)
Upamiętnienie
edytujJego imieniem nazwana została ulica w dzielnicy Wrotków w Lublinie[9].
Przypisy
edytuj- ↑ Relacja ze spotkania z Bożeną Lech-Jabłońską poświęconego postaci księdza Ludwika Zalewskiego. Twórcy, dobrodzieje i przyjaciele Biblioteki im. Hieronima Łopacińskiego
- ↑ Lech-Jabłońska Bożena, Ksiądz Ludwik Zalewski 1878–1952, „Bibliotekarz Lubelski”, R. 55 (2012), s. 7–18.
- ↑ VIII L.O. im. Zofii Nałkowskiej w Lublinie – Leksykon – Teatr NN [online], teatrnn.pl [dostęp 2021-05-24] (pol.).
- ↑ Księgozbiór ks. Ludwika Zalewskiego. teatrnn.pl. [dostęp 2013-05-28].
- ↑ Ludwik Zalewski [online], EKSLIBRIS POLSKI, 4 grudnia 2014 [dostęp 2021-05-24] (pol.).
- ↑ M.P. z 1950 r. nr 11, poz. 112, s. 95–96.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu pracy naukowej”.
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 606 „za krzewienie czytelnictwa”.
- ↑ wikimapia.org
Bibliografia
edytuj- Grażyna Jakimińska, Zalewski Ludwik (1878–1952), [w:] Słownik Biograficzny Miasta Lublina, Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1993, t. 1, s. 306–307 (słownik udostępniony on-line)