Kaiwalja (ang. Kaivalya) – stan całkowitego oddzielenia od świata[1] i ostatecznego wyzwolenia poprzedzony osiągnięciem dharmameghasamadhi w systemach jogi[2] i sankhji[3]. Najdoskonalszy z rodzajów samadhi[4].

Stan kaiwalji charakteryzuje:

  • nieobecność mądrości (powstającej jako współprodukt kontaktu jaźni i umysłu)
  • osiągnięcie satćitanandy
  • brak kontaktu z jakimkolwiek rodzajem ciał subtelnych, co uniemożliwia np. percepcję jakości wypełniających niebiosa (loka)
  • brak możliwości powtórnej inkarnacji
  • pozostawanie w czystości, wolności i niezróżnicowaniu[5].

Joga objaśnia, że po nastaniu kaiwalji, śmierć wszystkich ciał subtelnych powoduje brak organów percepcji, w tym również percepcji niebios i ich właściwości. Nieśmiertelna jaźń, oddzieliwszy się od prakryti i jej aktywności, pozostaje sama, a jej stan szczęśliwości wynika z pełnego kontaktu z Brahmą wszechprzenikającym całość struktur wszechświata, będącego w hinduizmie postacią Stwórcy[6].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Joga – Droga Zjednoczenia. W: Andrzej Szyszko-Bohusz: Hinduizm, buddyzm, islam. Wyd. 1. Wrocław: Ossolineum, 1990, s. 67. ISBN 83-04-03162-0.
  2. Wstęp. W: Asztawakragita. Tajemnice jogi poznania. M.M.Wüthrich Saranowska (tłum., wstęp). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 2005, s. XIV, seria: Biblioteka Klasyków Filozofii. ISBN 83-01-14512-9.
  3. Leon Cyboran: Klasyczna joga indyjska. Jogasutry przypisywane Patańdżalemu i Jogabhaszja, czyli komentarz do Jogasutr przypisywany Wjasie. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 1986, s. 356–363, seria: Biblioteka Klasyków Filozofii. ISBN 83-01-05354-2.
  4. 8.Samadhi – skupienie. W: Agata Świerzowska: Joga. Droga do transcendencji. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2009, s. 144, seria: Mała Biblioteka Religii. ISBN 978-83-7505-192-6. (pol.).
  5. Liberation or salvation. W: Shri Yogeshwaranand Paramahans: Science of Divinity. Dr.M.K.Sharma (tłum.), O.P.Raheja (przedm.). New Delhi: Yoga Niketan Trust, s. 424.
  6. Shri Yogeshwaranand Paramahans: Science of Divinity. Dr.M.K.Sharma (tłum.), O.P.Raheja (przedm.). New Delhi: Yoga Niketan Trust, s. 127–128.