Joseph L. Mankiewicz
Joseph Leo Mankiewicz (ur. 11 lutego 1909 w Wilkes-Barre, zm. 5 lutego 1993 w Bedford) – amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy.
Joseph L. Mankiewicz (1950 r.) | |
Prawdziwe imię i nazwisko |
Joseph Leo Mankiewicz |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
11 lutego 1909 |
Data i miejsce śmierci |
5 lutego 1993 |
Zawód |
reżyser, scenarzysta, producent |
Współmałżonek | |
Lata aktywności |
1929-1972 |
Życie prywatne
edytujBył synem niemieckich emigrantów żydowskiego pochodzenia Franza Mankiewicza i Joanny Blumenau. Miał dwoje starszego rodzeństwa: siostrę Emmę (1901–1979), która wyszła za mąż za nowojorskiego chirurga Josepha Stenbucka, oraz brata Hermana (1899–1953), który został scenarzystą filmowym. Był trzykrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną, którą poślubił w 1934, była aktorka Elizabeth Younge. Rozwiedli się w 1937. Z drugą żoną, poślubioną w 1939, Rose Stradner miał dwóch synów: Christophera Mankiewicza i Toma Mankiewicza. Christopher zagrał w kilku filmach, a Tom został scenarzystą. Po śmierci Rose Stradner w 1959 Mankiewicz ożenił się po raz trzeci z Rosemary Matthews.
Osiągnięcia filmowe
edytujNapisał ponad czterdzieści scenariuszy i wyreżyserował 22 filmy. W latach 1949 i 1950 zdobył po dwa Oscary za scenariusz i reżyserię filmów List do trzech żon oraz Wszystko o Ewie. Uzyskał także nominacje za reżyserię filmów Detektyw (1972) i Kryptonim Cicero (1952), za scenariusze do filmów Skippy (1931) oraz Bosonoga Contessa (1954). Nominację do Oscara dla najlepszego filmu uzyskała także wyprodukowana przez niego w 1941 Filadelfijska opowieść.
W filmie biograficznym o jego bracie Hermanie Mank z 2020 rolę Josepha odtwarza Tom Pelphrey.
Filmografia
edytujReżyseria
edytuj- 1946: Dragonwyck
- 1946: Somewhere in the Night
- 1947: Spóźniony George Apley (The Late George Apley)
- 1947: Duch i pani Muir (The Ghost and Mrs. Muir)
- 1948: Escape
- 1949: List do trzech żon (A Letter to three Wives)
- 1949: Dom ludzi obcych (House of Strangers)
- 1950: Bez wyjścia (No Way Out)
- 1950: Wszystko o Ewie (All about Eve)
- 1951: Ludzie będą gadać (People Will Talk)
- 1952: Kryptonim Cicero (Five Fingers)
- 1953: Juliusz Cezar (Julius Caesar)
- 1954: Bosonoga Contessa (The Barefoot Contessa)
- 1955: Faceci i laleczki (Guys and Dolls)
- 1957: Spokojny Amerykanin (The Quiet American)
- 1959: Nagle, zeszłego lata (Suddenly, Last Summer)
- 1963: Kleopatra (Cleopatra)
- 1964: Carol for Another Christmas - film TV
- 1967: Garniec miodu (The Honey Pot)
- 1970: King: A filmed record ... Montgomery to Memphis - dokument
- 1970: Był sobie łajdak (There was a Crooked Man)
- 1972: Detektyw (Sleuth)
Scenariusz
edytuj- 1929: The Dummy (napisy)
- 1929: Close Harmony (napisy)
- 1929: The Man I Love (napisy)
- 1929: The Studio Murder Mystery (napisy)
- 1929: U wrót śmierci (napisy)
- 1929: The River of Romance (napisy)
- 1929: The Mysterious Dr. Fu Manchu (napisy)
- 1929: Fast Company
- 1929: Szalone serca (napisy)
- 1929: The Virginian (napisy)
- 1930: Slightly Scarlet
- 1930: The Light of Western Stars (niewymieniony w napisach końcowych)
- 1930: Parada Paramountu
- 1930: The Social Lion (dialogi)
- 1930: Only Saps Work
- 1931: The Gang Buster (dialogi)
- 1931: Finn and Hattie
- 1931: June Moon (scenariusz/fabuła)
- 1931: Skippy
- 1931: Dude Ranch (dodatkowe dialogi)
- 1931: Newly Rich (scenopis)
- 1931: Sooky (scenariusz/fabuła)
- 1932: This Reckless Age (scenariusz/fabuła)
- 1932: Sky Bride
- 1932: Million Dollar Legs (fabuła)
- 1932: Gdybym miał milion (adaptacja/fabuła)
- 1933: Alicja w Krainie Czarów
- 1933: Diplomaniacs (oryginalna historia jego autorstwa)
- 1933: Emergency Call
- 1933: Too Much Harmony (fabuła)
- 1933: Meet the Baron (niewymieniony w napisach)
- 1934: Wielki gracz
- 1934: Nasz chleb powszedni (dialogi)
- 1934: Mężowie do wyboru (scenopis)
- 1935: Kłopoty milionerów (niewymieniony w napisach)
- 1935: Dla ciebie tańczę (niewymieniony w napisach)
- 1935: Broadway Melody of 1936 (niewymieniony w napisach)
- 1935: Redheads on Parade (współautor)
- 1935: Zaczęło się od pocałunku
- 1935: Two Fisted (niewymieniony w napisach)
- 1936: Trzej ojcowie chrzestni (niewymieniony w napisach)
- 1936: Nie ufaj mężczyźnie (niewymieniony w napisach)
- 1937: Dama na dwa tygodnie (współautor fabuły)
- 1937: Modelka (współpraca pisarska)
- 1938: Trzej towarzysze (niewymieniony w napisach)
- 1938: Listy z frontu (niewymieniony w napisach)
- 1938: Wielki walc (niewymieniony w napisach)
- 1938: Chwila pokusy Chwila pokusy
- 1944: Klucze królestwa
- 1946: Dragonwyck (scenariusz oryginalny)
- 1946: Somewhere in the Night
- 1948: Pirat (niewymieniony w napisach)
- 1949: List do trzech żon
- 1949: Dom ludzi obcych (autor ponownie filmowanych scen)
- 1950: Wszystko o Ewie
- 1950: Bez wyjścia
- 1951: Ludzie będą gadać (oryginalny scenariusz)
- 1951: The House in the Square (niewymieniony w napisach)
- 1952: Kryptonim Cicero (niewymieniony w napisach)
- 1953: Juliusz Cezar
- 1955: Faceci i laleczki
- 1958: Spokojny Amerykanin (autor)
- 1963: Kleopatra
- 1968: Garniec miodu (oryginalny scenariusz)
Produkcja
edytuj- 1936: Jestem niewinny
- 1936: Tylko raz kochała
- 1938: Trzej towarzysze
- 1940: Filadelfijska opowieść
- 1942: Kobieta roku
Nagrody
edytuj- Nagroda Akademii Filmowej
- 1949 List do trzech żon (reżyseria, scenariusz)
- 1950 Wszystko o Ewie (reżyseria, scenariusz)
- Złoty Glob 1950 Wszystko o Ewie (scenariusz)
- Nagroda BAFTA 1950 Wszystko o Ewie
- Nagroda na MFF w Cannes 1955 Wszystko o Ewie (nagroda specjalna)
Linki zewnętrzne
edytuj- Joseph Leo Mankiewicz w bazie IMDb (ang.)
- Joseph Leo Mankiewicz w bazie Filmweb
- ISNI: 0000000081709230
- VIAF: 102369298
- ULAN: 500472059
- LCCN: n83047932
- GND: 119351625
- NDL: 00899802
- LIBRIS: 75kns0sr5sxb9d7
- BnF: 12046920t
- SUDOC: 072232439
- NLA: 40453906, 35325884
- NKC: pna2008456694
- BNE: XX859853
- NTA: 071808434
- BIBSYS: 90849920
- CiNii: DA09962551
- Open Library: OL2256227A
- PLWABN: 9810641836105606
- NUKAT: n2011076929
- J9U: 987007274397805171
- LNB: 000303607
- CONOR: 79243875
- KRNLK: KAC201105119