Jezioro Wiktorii

największe tropikalne jezioro świata; leży na terytorium Kenii, Ugandy i Tanzanii w Afryce

Jezioro Wiktorii (Ukerewe, Victoria Nyanza, ang. Lake Victoria) – jezioro pochodzenia tektonicznego, położone na Wyżynie Wschodnioafrykańskiej, w kotlinie między Wielkim Rowem Zachodnim a Wielkim Rowem Wschodnim. Zaliczane jest do tzw. Wielkich Jezior Afrykańskich. Jego wody podzielone są między trzy państwa: Kenię, Ugandę i Tanzanię. Zajmuje powierzchnię 68,8 tys. km², co sprawia, że pod względem powierzchni jest to największe jezioro Afryki i największe tropikalne jezioro świata, a także drugie słodkowodne jezioro świata, a trzecie na świecie, jeśli brać pod uwagę wszystkie jeziora, łącznie ze słonymi. Pod względem objętości zajmuje ósme miejsce na świecie.

Jezioro Wiktorii
Ilustracja
Zdjęcie satelitarne jeziora
Położenie
Państwo

 Tanzania
 Uganda
 Kenia

Lokalizacja

Wyżyna Wschodnioafrykańska

Miejscowości nadbrzeżne

Mwanza, Musoma

Wysokość lustra

1 134 m n.p.m.

Wyspy

Ngamba

Morfometria
Powierzchnia

68 800 km²

Wymiary
• max długość
• max szerokość


337 km
250 km

Głębokość
• średnia
• maksymalna


40 m
83 m

Objętość

2 750 km³

Hydrologia
Rzeki zasilające

Kagera

Rzeki wypływające

Nil Wiktorii

Rodzaj jeziora

tektoniczne

Położenie na mapie Ugandy
Mapa konturowa Ugandy, na dole nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Wiktorii”
Położenie na mapie Kenii
Mapa konturowa Kenii, blisko lewej krawiędzi nieco na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Wiktorii”
Położenie na mapie Tanzanii
Mapa konturowa Tanzanii, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Wiktorii”
Położenie na mapie Afryki
Mapa konturowa Afryki, po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Wiktorii”
Ziemia1°00′S 33°00′E/-1,000000 33,000000
mapa izobaryczna

Jezioro Wiktorii leży w dorzeczu Nilu. Wpada do niego m.in. Kagera, która uznawana jest za źródłowy odcinek tej rzeki. Wypływa z niego natomiast Nil Wiktorii (zwany także Nilem Białym).

Regularna żegluga na jeziorze jest dobrze rozwinięta.

Miejscowa ludność utrzymuje się z rybołówstwa. By zwiększyć połowy, wprowadzono do jego wód okonia nilowego (Lates niloticus), którego pojawienie się zachwiało ekosystem jeziora. Wiele endemicznych gatunków ryb znalazło się na krawędzi wyginięcia.

Większe miasta nad Jeziorem Wiktorii to Mwanza, Musoma i Kisumu. Kilkanaście kilometrów od brzegów jeziora leży stolica Ugandy Kampala, pobliska miejscowość Port Bell służy jako port dla tego miasta.

Linia brzegowa jeziora jest silnie rozwinięta, łączna powierzchnia wysp to 6 tys. km², największa z nich to Ukerewe.

Jako pierwszy Europejczyk jezioro zobaczył w 1858 angielski podróżnik John Speke, który nazwał je na cześć królowej brytyjskiej Wiktorii.

Polonica

edytuj

Na półwyspie Koja nad Jeziorem Wiktorii znajduje się cmentarz polskich uchodźców z czasów II wojny światowej. Cmentarz został odnowiony i zinwentaryzowany w 2009 roku przez ekspedycję historyczną z Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie pod kierownictwem dr. Huberta Chudzio[1].

Przypisy

edytuj
  1. Hubert Chudzio, Mariusz Solarz, Karol Suchocki: Polskie cmentarze w Afryce Wschodniej. [dostęp 2018-12-24]. (pol.).
 
Jezioro Wiktorii