Jeżyna długopręcikowa

species of Rubus (Rosaceae)

Jeżyna długopręcikowa[4] (Rubus praecox Bertol.) – gatunek rośliny z rodziny różowatych.

Jeżyna długopręcikowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

różowce

Rodzina

różowate

Rodzaj

jeżyna

Gatunek

jeżyna długopręcikowa

Nazwa systematyczna
Rubus praecox Bertol.
Flora Italica 5: 220. 1842[3]

Rozmieszczenie geograficzne

edytuj

Występuje w Europie i południowo-zachodniej Azji. W Europie północna granica zasięgu biegnie przez Francję, Niemcy i Polskę. W Polsce rośnie głównie we wschodniej części Karpat, poza nimi zanotowano tylko pojedyncze jej stanowiska na Roztoczu, Śląsku i w Sudetach. W Karpatach do 2008 r. podano około 10 stanowisk: w Beskidzie Niskim między Bednarką a Wolą Cieklińską i Szymbarkiem, w Dołach Jasielsko-Sanockich, na Pogórzu Przemyskim oraz na Pogórzu Strzyżowskim[5].

Morfologia

edytuj
 
Kwiatostan
 
Liście i pędy
 
Łodyga i przylistki
Pokrój
Krzew o wysokości do 150 cm[5].
Łodyga
Pędy nadziemne długie i mocne, przegięte łukowato[5].
Liście
5- listkowe o listkach szerokich, piłkowanych, nagich wierzchem, spodem biało, filcowato owłosionych. Pręciki znacznie dłuższe od słupka[6].
Kwiaty
Białe lub różowawe, zebrane w wiechę. Gałązki wiechy grube, kosmato owłosione[5].
Owoce
Pestkowiec.

Biologia i ekologia

edytuj

Roślina dwuletnia, nanofanerofit. Rośnie na nieużytkowanych łąkach, pastwiskach, miedzach, poboczach i nasypach dróg. Kwitnie w czerwcu i lipcu. Liczba chromosomów 2n=28. Niemal na wszystkich stanowiskach tworzy duże kępy[5].

Zagrożenia

edytuj

W Polsce gatunek ten nie podlega ochronie. Jego zagrożenie jest trudne do określenia, nie posiadamy bowiem informacji jak rozprzestrzeniony był ten gatunek w Polsce dawniej. Najliczniejsze stanowisko znajduje się w Szymbarku, gdzie zajmuje powierzchnię ok. 3 ary, niestety zajmowany przez ten gatunek jeżyny teren został zalesiony[5]. Wskazane byłoby ogrodzenie stanowisk zajmowanych przez ten gatunek i zaprzestanie jego wypalania[5].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-11-07] (ang.).
  3. The Plant List. [dostęp 2017-03-01].
  4. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 155, ISBN 978-83-62975-45-7.
  5. a b c d e f g Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
  6. Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.