Henryk Batowski
Henryk Adam Batowski (ur. 12 maja 1907 we Lwowie[1], zm. 25 marca 1999 w Krakowie) – polski historyk i slawista, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
profesor nauk historycznych | |
Alma Mater | |
Habilitacja | |
Profesura | |
Polska Akademia Umiejętności | |
Status |
członek krajowy czynny |
Uczelnia | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujBył synem znanego malarza lwowskiego Stanisława Kaczor-Batowskiego[1]. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku jako trzynastoletni ochotnik.
Historię i slawistykę studiował na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Tam, w okresie studiów, przynależał do korporacji akademickiej Leopolia. Studia kontynuował w Pradze. Tam też obronił pracę doktorską pt. Czeski materiał językowy w kronice XIX-wiecznego pisarza i kanonika praskiego Kosmy.
W 1928 odbył staż naukowy w Paryżu. W 1930 wyjechał na Bałkany, gdzie był korespondentem Słowa Polskiego i Kuriera Warszawskiego. Swoją misję w regionie bałkańskim zakończył w 1935. W czerwcu 1939 habilitował się na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego z historii nowożytnej Półwyspu Bałkańskiego. 6 listopada 1939 roku został aresztowany wraz z innymi profesorami UJ przez Niemców w ramach tzw. Sonderaktion Krakau i uwięziony w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen a następnie w Dachau. Dzięki staraniom ambasadora Jugosławii w Berlinie, znanego pisarza i późniejszego laureata literackiej nagrody Nobla Ivo Andricia, został uwolniony po ponad rocznym pobycie w obozach koncentracyjnych. Powrócił do Krakowa, w latach 1942–45 uczestniczył w tajnym nauczaniu, a od 1944 r. wykładał i kierował konspiracyjną Szkołą Nauk Politycznych.
Po wojnie podjął pracę na Uniwersytecie Jagiellońskim, był pierwszym zastępcą przewodniczącego Komitetu Słowiańskiego w Polsce. W listopadzie 1956 otrzymał nominację na profesora nadzwyczajnego, a w 1967 został mianowany na profesora zwyczajnego a także na stanowisko kierownika Zakładu Historii Powszechnej Najnowszej UJ. Funkcję tę pełnił do emerytury w 1977 r. W 1966 roku pełnił naukową opiekę nad przebywającym na stypendium w Krakowie Normanem Daviesem. 1 kwietnia 1999 pochowany został na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[2].
Odznaczony Krzyżami Kawalerski, Oficerskim[3] oraz Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1997)[4], Orderem Chorwackej Jutrzenki, czechosłowackim Orderem Lwa Białego V klasy, jugosłowiańskim Orderem Sztandaru ze Złotym Wieńcem, Orderem Jugosłowiańskiej Gwiazdy ze Złotym Wieńcem, bułgarskim Orderem Cyryla i Metodego I klasy[3] oraz Medalem Františka Palackego.
Ważniejsze prace
edytuj- 1938: Państwa bałkańskie 1800-1925. Zarys historii dyplomatycznej i rozwoju terytorialnego
- 1965: Rozpad Austro-Węgier 1914–1918 (sprawy narodowościowe i działania dyplomatyczne)
- 1968: Austria i Sudety 1919–1938 zabór Austrii i przygotowania agresji na Czechosłowację
- 1969: Agonia pokoju i początek wojny (sierpień–wrzesień 1939)
- 1972: Kieszonkowy słownik słowacko-polski i polsko słowacki. Cz. 1–2, 14000 wyrazów i zwrotów słowackich, 14000 wyrazów i zwrotów polskich
- 1973: Zdrada monachijska sprawa Czechosłowacji i dyplomacja europejska w roku 1938
- 1977: Europa zmierza ku przepaści
- 1981: Rok 1940 w dyplomacji europejskiej
- 1984: Walka dyplomacji hitlerowskiej przeciw Polsce 1939–1945, Wydawnictwo Literackie, ISBN 83-08-01217-5
- 1988: Między dwiema wojnami 1919–1939
- 1995: Zachód wobec granic Polski 1920–1940, Wydawnictwo Łódzkie, ISBN 83-218-0970-7
Przypisy
edytuj- ↑ a b Władysław Tyrański , Kto jest kim w Krakowie : lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska : edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 19, ISBN 83-909309-2-7, OCLC 47866363 [dostęp 2023-01-24] .
- ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 24, ISBN 978-83-233-4527-5 .
- ↑ a b Kto jest kim w Polsce. Warszawa: Interpress, 1989, s. 65
- ↑ M.P. z 1997 r. nr 53, poz. 503
Bibliografia
edytuj- W służbie nauki. Henryk Batowski 1907-1999, red. Rita Majkowska, Kraków 2003.
- Dariusz Matelski, Henryk Batowski (1907-1999). Wspomnienie, „Gazeta Wyborcza Poznań”, nr 26 (3934) z 31 stycznia 2002, s. 10.
- ISNI: 0000000110221040
- VIAF: 19692639
- LCCN: n50005478
- GND: 12448476X
- LIBRIS: b8nrx9fv3x0gwxw
- BnF: 12029913v
- SUDOC: 028469895
- NKC: mzk2003195481
- BNE: XX1199996
- NTA: 069841500
- CiNii: DA03331944
- PLWABN: 9810630372905606
- NUKAT: n94003982
- J9U: 987007258347805171
- LNB: 000304583
- NSK: 000003720
- CONOR: 54799715
- LIH: LNB:V*55644;=BK