Hanna Skakalska (1905–1987)
Hanna Skakalska (ur. 13 lutego 1905 w Krzemieńcu, zm. 1987) – Ukrainka, która pomagała Polakom podczas II wojny światowej.
| Data i miejsce urodzenia |
13 lutego 1905 |
|---|---|
| Data śmierci |
1987 |
| Zawód, zajęcie |
gospodyni |
| Narodowość | |
| Małżeństwo | |
| Dzieci | |
| Krewni i powinowaci |
Hanna Skakalska (szwagierka) |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujHanna Skakalska wraz z rodziną mieszkała przy ulicy Szerokiej w Krzemieńcu na Wołyniu. Prowadziła gospodarstwo domowe. Jej mąż Musij (ur. 1902) pracował na poczcie jako telegrafista[1] (według innego źródła – listonosz)[2]. Córka Zinaida (ur. 1926, po mężu Samczuk) w momencie wybuchu II wojny światowej uczyła się w liceum. W domu mieszkała także Hanna Skakalska, starsza siostra Musija[1].
Po wkroczeniu do miasta Sowietów, Skakalscy przyjęli do swojego domu Marię Pietroniec oraz jej siostrę Janinę Paulus z czteroletnią córką Alicją (po mężu Gienc). Hanna, siostra Musija, była już wcześniej nianią Alicji. Skakalscy zapewnili im schronienie i wyżywienie. Uchronili je w ten sposób deportacją na Syberię. Zinaida dostarczała obu rodzinom żywność od krewnych ze wsi. W 1943, po nasileniu się działalności ukraińskich nacjonalistów, Musji został ostrzeżony przed reakcją OUN-UPA wobec osób pomagających Polakom. W konsekwencji ukrywający się musieli opuścić dom Skakalskich. Niemniej Musij pomógł im przeprowadzić ucieczkę pociągiem z Krzemieńca na Lubelszczyznę. Po wojnie rodziny utrzymywały kontakt, a w 1965 udało im się ponownie spotkać[1].
Musij po 1945 założył w Krzemieńcu zakład fotograficzny[1].
Za pomoc okazaną Polkom Hanna oraz pozostali członkowie jej rodziny w 2022 została pośmiertnie odznaczona Medalem Virtus et Fraternitas[3]. Podczas uroczystej dekoracji rodzinę Skakalskich reprezentował syn Zinaidy Samczuk – Wołodymir Samczuk[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Skakalska, Zinaida Samczuk z d. Skakalska Musij Skakalski, Hanna Skakalska, Hanna Skakalska, Zinaida Samczuk z d. Skakalska - Instytut Pileckiego [online], instytutpileckiego.pl [dostęp 2023-04-18] (pol.).
- ↑ Олександра Панфілова, Мистецьке життя кременеччини 20-30-х років ХХ століття, evnuir.vnu.edu.ua, Тернопіль, Астон 2012, s. 94, ISBN 978-966-308-484-8 [dostęp 2023-04-18] (ukr.).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 grudnia 2022 r. nr rej. 538/2022 o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2023 r. poz. 286).
- ↑ Virtus et Fraternitas 2022 - oni spieszyli z pomocą [online], MuzeOn, 26 grudnia 2022 [dostęp 2023-04-17] (pol.).