Gienierał-admirał
Gienierał Admirał (ros. «Генерал-адмирал»[a]) – rosyjska fregata pancerna zbudowana w latach 1870–1873, uważana za protoplastę klasy krążownik pancerny[b][1][2]. Siostrzanym okrętem był „Giercog Edinburgskij” (ros. «Герцог Эдинбургский»).
 „Gienierał-admirał” | |
| Historia | |
| Położenie stępki |
15 listopada 1870 |
|---|---|
| Wodowanie |
26 września 1873 |
 Rosyjska Carska MW
| |
| Wejście do służby |
15 marca 1875 |
| Los okrętu |
pocięty na złom, 1944 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa – 4,690 ton |
| Długość |
87 m |
| Szerokość |
14,6 m |
| Zanurzenie |
6,45 m |
| Napęd | |
| zobacz w tekście | |
| Prędkość |
12,3 węzłów |
| Zasięg |
6000 mil morskich przy 10 węzłach |
| Uzbrojenie | |
| zobacz w tekście | |
| Załoga |
480 |
Historia
edytujAutorem konceptu ciężko opancerzonego okrętu był wiceadmirał Andriej Aleksandrowicz Popow[3][4], stępkę pod okręt położono 15 listopada 1870, „Gienierał-admirał” był wodowany 26 września 1873 i wszedł do służby 15 marca 1875[5].
Najważniejszym nowatorskim rozwiązaniem zastosowanym przy budowie okrętu był gruby, 15-centymetrowy pas z kutego żelaza położony wzdłuż burt okrętu, pokrywający – w założeniu – obszar 150 cm nad linią wodną i około 60 cm poniżej linii wodnej. W momencie jego wodowania „Gienierał-admirał” wywołał sensację w kręgach morskich i floty innych państw rozpoczęły konstrukcję podobnych jednostek ale w praktyce „Gienierał-admirał” okazał się jednostką raczej nieudaną. Kadłub okrętu obciążony pancernym pasem był zanurzony tak głęboko, że praktycznie cały pancerz znajdował się poniżej linii wodnej, maszyny parowe o zbyt małej mocy nadawały okrętowi maksymalną prędkość tylko 12 węzłów, a wynoszący 6000 mil zasięg był zbyt krótki jak na typowe zadania krążownicze[2].
W 1909 „Gienierał-admirał” został przebudowany na stawiacz min i otrzymał nową nazwę „Narowa” (ros. «Нарова»)[c], a w 1924 nazwę zmieniono na „25 Oktiabria” (ros. «25 октября»)[d]. Po 1937 okręt używany był jako pływający warsztat. Został pocięty na złom w 1944[5].
Uzbrojenie
edytujNapęd
edytujInne
edytujJednym z jego dowódców był Henryk Cywiński. W 1879 r. na okręt, udający się w podróż dookoła świata, jako najmłodszy miczman został zamustrowany znany później badacz Afryki Równikowej, Stefan Szolc-Rogoziński|[6].
Uwagi
edytuj- ↑ „Gienerał-admirał” to najwyższy stopień w rosyjskiej marynarce wojennej, odpowiednik feldmarszałka w armii lądowej
- ↑ W literaturze angielskojęzycznej określany jest także jako belted cruiser jako, że całe opancerzenie okrętu skoncentrowane było w pojedynczym pasie (ang. belt) pancernym
- ↑ Od rzeki Narwy
- ↑ Data rozpoczęcia rewolucji październikowej
- ↑ Według niektórych źródeł sześć armat
- ↑ Według niektórych źródeł dziesięć działek
Przypisy
edytuj- ↑ John Beeler: British naval policy in the Gladstone-Disraeli era, 1866-1880. Stanford, Calif.: Stanford University Press, 1997. ISBN 0-8047-2981-6.
- ↑ a b c d e Eric Osborne: Cruisers and battle cruisers: an illustrated history of their impact. Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO, 2004. ISBN 1-85109-369-9.
- ↑ «Генерал-Адмирал», Россия, 1873 г.. [dostęp 2010-10-22]. (ros.).
- ↑ РУССКИЕ БЫЛИ ПЕРВЫЕ. [dostęp 2010-10-22]. (ros.).
- ↑ a b c d e f g General Admiral / Narova / 25 Oktiabrya (General Admiral Class). [dostęp 2010-10-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-27)].
- ↑ Słabczyński Wacław: Polscy podróżnicy i odkrywcy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1988, wyd. II zmienione, ISBN 83-01-08310-7, s. 193;
Linki zewnętrzne
edytuj- Боевые корабли мира. [dostęp 2010-04-19].