Ewa Wycichowska
Ewa Wycichowska (ur. 29 listopada 1949[1] w Poznaniu[2]) – choreograf, pedagog, tancerka, profesor sztuk muzycznych[3], kierownik Zakładu Tańca Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie oraz profesor zwyczajny w Katedrze Tańca i Gimnastyki Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu.
 Ewa Wycichowska (2019) | |
| Data i miejsce urodzenia |
29 listopada 1949 |
|---|---|
| Narodowość |
polska |
| Dziedzina sztuki | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujAbsolwentka Poznańskiej Szkoły Baletowej (1968) i pedagogiki tańca na Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie (1982)[2]. Studiowała taniec modern w L’Academie Internationale de la Danse w Paryżu. Była primabaleriną Teatru Wielkiego w Łodzi[2].
Autorka ponad siedemdziesięciu choreografii do spektakli zrealizowanych nie tylko w Polsce, ale również we Włoszech, Czechach, Niemczech i USA. Dyrektor artystyczny i inicjator Dancing Poznań[4]. Juror międzynarodowych i polskich konkursów tańca, członek Międzynarodowej Rady Tańca[2], ekspert ministerialny, prezes Polskiego Stowarzyszenia Choreoterapii[5].
Od 1988[2] – po Conradzie Drzewieckim – przejęła dyrekcję Polskiego Teatru Tańca – Baletu Poznańskiego, którą sprawowała do 2016. Współpracowała z wieloma choreografami. Jej zaproszenie przyjęli m.in. Birgit Cullberg, Mats Ek, Örjan Andersson, Karine Saporta, Ohad Naharin. Współpraca została nawiązana również z reżyserami operowymi, teatralnymi i filmowymi m.in. z Jerzym Jarockim, Erwinem Axerem, Maciejem Prusem, Krzysztofem Zanussim, Krzysztofem Kieślowskim, Jerzym Kawalerowiczem, Ryszardem Perytem, Adamem Hanuszkiewiczem, Krystyną Jandą, Krzysztofem Zaleskim i Eugeniuszem Korinem[2][6].
Ewa Wycichowska zatańczyła tytułowe partie w „Romeo i Julii” (chor. Borkowski), „Giselle” (chor. Coralli/Perrot/Piasecki), „Coppelii” (chor. Kujawa), „Córce źle strzeżonej” (chor. Papliński), a także w „Zielonym stole” (chor. Jooss), „Gajane” (chor. Ejfman), „Medei” (chor. Kujawa), „Ognistym ptaku” (chor. Drzewiecki), „Królewnie Śnieżce” (chor. Borkowski), „Śnie nocy letniej” i „Wolfgangu Amadeuszu” (chor. Veredon), „Carmen” (chor. Makarowski), „Faust goes rock” i „Skrzypku opętanym” we własnej choreografii[2].
W październiku 2024 otrzymała tytuł doktora honoris causa Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi. Był to pierwszy w Polsce i jeden z pierwszych w Europie doktoratów honoris causa dla tancerki i choreografki[7].
Odznaczenia
edytuj- Medal „Ad Perpetuam Rei Memoriam” (1993)[8]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1998)[9]
- Zasłużony dla Wielkopolski (2003)
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2007)[10]
- Złoty Medal Honorowy „Verba Docent Exempla Trahunt” (Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego, 2015)
Nagrody
edytuj- „Terpsychora” – nagroda Sekcji Tańca i Baletu ZASP (2009)[2][6]
- Medal 200-lecia Baletu Polskiego
- Medal Wacława Niżyńskiego
- Nagroda Artystyczna Młodych im. Stanisława Wyspiańskiego
- Fringe First Special Award w Edynburgu (z PTT)
- Nadzwyczajna Złota Maska – Nagroda krytyków (Łódź)
- Nagroda Główna III Przeglądu Współczesnego Dramatu za spektakl „Transss...” (z PTT), trzykrotnie Buława Hetmańska – Nagroda Publiczności Zamojskiego Lata Teatralnego (z PTT)
- Nagroda ZAiKS za wybitną twórczość choreograficzną
- Nagroda Sekcji Krytyków Teatralnych Polskiego Ośrodka Międzynarodowego Instytutu Teatralnego ITI – UNESCO za popularyzację polskiej kultury teatralnej za granicą
- Nagroda Specjalna Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w uznaniu zasług dla kultury polskiej
- Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego dla wybitnych osobowości działających w sferze kultury, dziedzina: taniec
- Nagroda Artystyczna Miasta Poznania
- Złoty Hipolit (Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego, 2020)[11]
Ważniejsze choreografie
edytuj- 1980: „Głos kobiecy” (muz. K. Knittel) Teatr Wielki w Łodzi
- 1982: „Koncert f-moll” (muz. F. Chopin) Teatr Wielki w Łodzi
- 1982: „Serenada” (muz. M. Karłowicz) Teatr Wielki w Łodzi
- 1982: „Stabat Mater” (muz. K. Szymanowski) Teatr Wielki w Łodzi
- 1983: „Karłowicz/Interpretacje” (muz. M. Karłowicz) Teatr Wielki w Łodzi
- 1984: „Republika – rzecz publiczna” (muz. G. Ciechowski) Teatr Wielki w Łodzi
- 1985: „Cień” i „Cień II” (muz. M.K. Przybylski) Teatr Wielki w Łodzi i Teatr Wielki w Warszawie
- 1985: „Miriam” (muz. M.K. Przybylski) Teatr Wielki w Łodzi
- 1985: „Pax et bonum” (muz. J. Łuciuk) Teatr Wielki w Łodzi
- 1986: „Faust goes rock” (muz. The Shade) Teatr Wielki w Łodzi
- 1989: „Samotność Fauna” (muz. N.M. Kuźnik) Polski Teatr Tańca
- 1989: „Święto wiosny” (muz. I. Strawiński) Teatr Wielki w Łodzi
- 1989: „Faust goes rock” (muz. The Shade) Polski Teatr Tańca
- 1990: „Fantazja na Harnasia” (muz. W. Kilar) Polski Teatr Tańca
- 1990: „Symfonia koncertująca Es-dur” (muz. W.A. Mozart) Polski Teatr Tańca
- 1991: „Skrzypek opętany” (muz. M. Małecki) Polski Teatr Tańca
- 1991: „Bachianas Brasileiras” (muz. H. Villa-Lobos) Polski Teatr Tańca
- 1992: „Inni” (muz. M. Horndasch) Polski Teatr Tańca
- 1992: „Mournes” (muz. O. Golijov) Polski Teatr Tańca
- 1992: „Album z tego świata” (muz. K. Dębski) Polski Teatr Tańca
- 1993: „Misterium Słońca”, „Misterium Ziemi” (muz. A. Ginastera) Polski Teatr Tańca
- 1993: „Święto wiosny” (muz. I. Strawiński) Polski Teatr Tańca
- 1994: „Szatan w Goraju” (muz. K. Knittel) Convergence Dancers and Musicians (Filadelfia)
- 1994: „Już się zmierzcha” (muz. H.M. Górecki) Polski Teatr Tańca
- 1994: „Introdukcja” i „Polonez” (muz. F. Chopin) Polski Teatr Tańca
- 1995: „Kilara Exodus Polskie” (muz. W. Kilar) Polski Teatr Tańca
- 1995: „Jezioro łabędzie” (Prolog i III akt – Bal u Rotbarta) (muz. P. Czajkowski) Polski Teatr Tańca i Teatr Wielki w Poznaniu
- 1995: „Dziecko Słońca” (muz. M. Biliński) Polski Teatr Tańca
- 1996: „Niebezpieczne związki” (muz. J.S. Bach, E. Satie) Polski Teatr Tańca
- 1997: „Daina” (muz. T. Szeligowski, Z. Łowżył) Polski Teatr Tańca
- 1997: „Transss... Nieprawdziwe zdarzenie progresywne” (muz. L. van Beethoven, Z. Łowżył) Polski Teatr Tańca
- 1998: „+ – skończoność” (muz. M. Nyman L. Ferrari) Polski Teatr Tańca
- 2000: „Tango z Lady M.” (muz. L. Możdżer, A. Piazzolla) Polski Teatr Tańca
- 2000: „Z cienia” (muz. M.K. Przybylski) Polski Teatr Tańca (choreografia: Paulina Wycichowska)
- 2002: „Walka karnawału z postem” (muz. Zb. Łowżył, K. Wiki Nowikow) Polski Teatr Tańca
- 2003: „... a ja tańczę” (muz. J. Wierzchowski) Polski Teatr Tańca
- 2005: „Przypadki Pana von K.” (muz. L. Zielińska, Fr. Schubert) Polski Teatr Tańca
- 2006: „Jezioro łabędzie” (Prolog i akt III, muz. P. Czajkowski) Opera Wrocławska
- 2006: „Stabat Mater” (muz. K. Szymanowski) Teatr Wielki w Warszawie
- 2007: „Carpe diem” (muz. Zbigniew Górny, Marcin Górny) Polski Teatr Tańca
- 2007: „Wiosna-Effatha” (muz. Jacek Wierzchowski) Polski Teatr Tańca
- 2009: „Komeda – Sextet” (muz. K. Komeda-Trzciński, A. Zubel) Polski Teatr Tańca
- 2011: „Spotkania w II niespełnionych aktach” (muz. K. Knittel) Teatr Wielki w Łodzi i Polski Teatr Tańca (choreografia: Paulina Wycichowska)
- 2012: „FootBall@” (muz. Krzysztof „Wiki” Nowikow) Polski Teatr Tańca
- 2012: „Conrad Drzewiecki – in memoriam. Artyści wczoraj i dziś” Polski Teatr Tańca
Przypisy
edytuj- ↑ Wycichowska, Ewa [online], Polska Biblioteka Muzyczna [dostęp 2024-10-09] (pol.).
- ↑ a b c d e f g h Monika Mokrzycka-Pokora: Ewa Wycichowska. Culture.pl, listopad 2009. [dostęp 2016-08-19]. (pol.).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 września 2009 r. o nadaniu tytułu profesora (M.P. z 2009 r. nr 68, poz. 876)
- ↑ Lilia Łada: Dancing Poznań 2011. mmpoznan.pl, 2011-05-06. [dostęp 2016-08-19]. (pol.).
- ↑ PSCh – Władze. psch-ptt.pl. [dostęp 2016-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-27)].
- ↑ a b Polski Teatr Tańca – Ewa Wycichowska. ptt-poznan.pl. [dostęp 2016-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-25)]. (pol.).
- ↑ Instytut Teatralny, Łódź. Ewa Wycichowska pierwszą w kraju tancerką z tytułem doktora honoris causa | e-teatr.pl [online], Teatr w Polsce - polski wortal teatralny [dostęp 2024-10-19] (pol.).
- ↑ Ad Perpetuam Rei Memoriam – Lista laureatów. poznan.uw.gov.pl, 13 lipca 2012. [dostęp 2016-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-10)].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 19 października 1998 r. o nadaniu orderów (M.P. z 1998 r. nr 45, poz. 634)
- ↑ Gloria Artis dla Wycichowskiej. wiadomosci.gazeta.pl, 30 października 2007. [dostęp 2016-08-19].
- ↑ Złote Hipolity 2020 przyznane - Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu [online], www.awf.poznan.pl [dostęp 2021-03-17] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Polski Teatr Tańca – Ewa Wycichowska. ptt-poznan.pl. [dostęp 2016-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-25)].
Linki zewnętrzne
edytuj- Ewa Wycichowska. taniecpolska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-18)]. na stronie Instytutu Muzyki i Tańca
- Prof. przew. kwal. I Ewa Wycichowska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2016-08-19].