Bolesław Grudzieński
Bolesław Grudzieński-Reif (ur. 3 sierpnia 1888, zm. 31 grudnia 1952 w Krakowie) – duchowny rzymskokatolicki, kanonik kapituły lwowskiej, szambelan papieski, działacz społeczny i polityczny ruchu endecji, radny Rady Miasta Lwowa, więziony przez władze komunistyczne.
| Kanonik | |
| Data urodzenia |
3 sierpnia 1888 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
31 grudnia 1952 |
| Miejsce pochówku | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Prezbiterat |
1912 |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujUrodził się 3 sierpnia 1888[1][2]. Rodowe nazwisko Reif – używał do 1919. W 1912 otrzymał we Lwowie święcenia kapłańskie i został duchownym rzymskokatolickim. Był wikariuszem w Stanisławowie (1912–1914), kapelanem w randze rotmistrza w 6 Pułku Ułanów Jazłowieckich (1914–1918).
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został awansowany do stopnia kapelana rezerwy Wojska Polskiego ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[3][4][1][5]. W okresie II Rzeczypospolitej posługiwał we Lwowie. W latach 1919–1921 był kapelanem w szpitalu wojennym we Lwowie, następnie w latach 1921–1927 wikariuszem parafii św. Anny we Lwowie, w latach 1927–1931 wikariuszem parafii katedralnej we Lwowie. Od 1931 był kanonikiem Kapituły Metropolitalnej we Lwowie[6]. Został sekretarzem powołanej w 1931 sekcji pomocy bezrobotnym Kresowego Biskupiego Komitetu Ratunkowego KBK[7][8][9]. W 1931 wspierał organizację ratownictwa Polskiego Czerwonego Krzyża w klasztorach[10]. Był działaczem Stronnictwa Narodowego. Był radnym Rady Miasta Lwowa: w wyborach samorządowych w 1934 startował z listy endeckiej i został zastępcą wybranego radnego dr. Jana Pierackiego[11], a w wyborach samorządowych w 1939 uzyskał mandat radnego startując z listy Listy Katolicko-Narodowej[12] (endeckiej). W 1936 otrzymał tytuł szambelana papieskiego[13].
Jesienią 1939 unikając aresztowania przez Sowietów, opuścił Lwów i osiadł w Krakowie. Podczas II wojny światowej był kapelanem polskiego podziemia[14]. Aktywny w pracy konspiracyjnej, delegat lwowskiej kurii na terenie Generalnego Gubernatorstwa w sprawach kościelnych.
Został skarbnikiem powołanego w 1945 w Krakowie Komitetu Ziem Wschodnich[6][15]. 4 grudnia 1946 aresztowany w Krakowie przez władze komunistyczne[14][16]. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego z 1 października 1947 pod przewodnictwem mjr. Romana Abramowicza został skazany na karę 6 lat pozbawienia wolności i konfiskatę mienia. W wyniku amnestii wymiar kary zamieniono na 3 lata[2][16]. Zwolniony z więzienia 23 września 1948[2] wskutek nadzwyczajnej interwencji w kancelarii prezydenta RP. Podjął pracę duszpasterską w parafii św. Mikołaja w Krakowie oraz Klinice Ginekologiczno-Położniczej w Krakowie.
Zmarł 31 grudnia 1952 wskutek następstw przebytych śledztw i uwięzienia[2][16][17]. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera XIIIB-26-7)[17].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (27 listopada 1929)[18]
Przypisy
edytuj- ↑ a b Wykaz kapelanów, służących czynnie lub w rezerwie w WP w okresie pokojowym w latach 1923–1939 (A-J). Ordynariat Polowy Wojska Polskiego, 2011-03-01. [dostęp 2016-12-31].
- ↑ a b c d Jacek Żurek: „Nie lękaj się...”. W: Dariusz Piotr Kucharski, Rafał Sierchuła (red.): Do końca wierni. Żołnierze Wyklęci 1944–1963. Poznań: Społeczny Komitet Upamiętnienia „Żołnierzy Wyklętych” w Poznaniu, 2014, s. 52.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1431.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1302.
- ↑ W ewidencji wojskowej (Roczniki Oficerskie 1923, 1924) jego tożsamość była podawana jako Bolesław Grudzieński-Rejf.
- ↑ a b Mirosław Orłowski. W obronie Kresów Wschodnich. „Niezależna Gazeta Polska – Nowe Państwo. Dodatek specjalny IPN”. 1, s. VI, 2010. Instytut Pamięci Narodowej.
- ↑ Z pomocą bezrobotnym. „Gazeta Lwowska”, s. 6, Nr 220 z 24 września 1931.
- ↑ Z pomocą bezrobotnym. „Słowo Polskie”, s. 6, Nr 263 z 25 września 1931.
- ↑ Wskrzeszony Komitet Biskupi K. B. K. dla bezrobotnych. „Głos Pracy”, s. 4–5, Nr 19 z 1 października 1931.
- ↑ Akcja Czerwonokrzyska w klasztorach. „Kurier Powszechny”, s. 6, Nr 353 z 22 grudnia 1934.
- ↑ Oficjalne wyniki wyborów do Rady Miejskiej we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 130 z 31 maja 1934.
- ↑ Wykaz mandatów w wyborach do Rady miejskiej we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 123 z 3 czerwca 1939.
- ↑ Bolesław Kumor. Archidiecezja lwowska obrządku łacińskiego w świetle schematyzmu archidiecezjalnego z 1939 r.. „Folia Historica Cracoviensia”. 3, s. 270, 1996.
- ↑ a b Tadeusz Kostewicz. Represje karne wobec osób duchownych w latach 1944–1950. „Niepodległość i Pamięć”. 1 (7), s. 58, 1997.
- ↑ Marian Kałuski: Stalin: wschodnia granica Polski. kworum.com.pl, 2014-03-21. [dostęp 2016-12-12].
- ↑ a b c Mirosław Orłowski. W obronie Kresów Wschodnich. „Niezależna Gazeta Polska – Nowe Państwo. Dodatek specjalny IPN”. 1, s. VII, 2010. Instytut Pamięci Narodowej.
- ↑ a b Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Bolesław Grudzieński. rakowice.eu. [dostęp 2016-12-31].
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 274, poz. 630 „za zasługi na polu społecznem i humanitarnem”.
Bibliografia
edytuj- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.