Afrykański Narodowy Związek Zimbabwe

Afrykański Narodowy Związek Zimbabwe (ang. Zimbabwe African National Union (ZANU)) – ruch niepodległościowy a następnie partia polityczna w Zimbabwe, ruch został utworzony w 1963 przez byłych członków Afrykańskiego Ludowego Związku Zimbabwe (ZAPU) rozczarowanych umiarkowaną polityką tej partii wobec rządów białej mniejszości w Rodezji Południowej (obecnie Zimbabwe)[1][2][3].

Afrykański Narodowy Związek Zimbabwe
Państwo

 Zimbabwe

Data założenia

1963

Data rozwiązania

1987

Ideologia polityczna

marksizm

Poglądy gospodarcze

socjalizm

Historia

edytuj

Pod przewodnictwem Roberta Mugabe partyzanckie ramię ZANU-ZANLA (Afrykańska Armia Narodowego Wyzwolenia Zimbabwe) stało się w latach 70. XX w. główną siłą opozycyjną w wojnie domowej. ZANU udało się w tym okresie zyskać masowe poparcie ludu Szona, najliczniejszej grupy etnicznej w Zimbabwe. W 1976 rozpoczął współpracę z ZAPU na forum utworzonego Patriotycznego Frontu Zimbabwe (PF). W wyborach niepodległościowych w 1980 wystąpił jednak samodzielnie, zdobywając znaczną większość głosów. Partia powtórzyła sukces w wyborach w 1985[4]. Pozostał główną partią rządową do grudnia 1987, kiedy po przyłączeniu kierowanego przez Joshua Nkomo ZAPU powstał Afrykański Narodowy Związek Zimbabwe – Front Patriotyczny[1][2][3]. Głosiła hasła marksistowskie a w 1984 przyjęła deklarację przekształcenia Zimbabwe w państwo socjalistyczne[4]. Rządy partii charakteryzowały się nieprzestrzeganiem zasad wolnego rynku i niestosowaniem się do wytycznych Międzynarodowego Funduszu Walutowego[1].

Poparcie

edytuj
Wyniki w wyborach parlamentarnych od 1980[5]
Wybory Poparcie Zmiana punktów procentowych Mandaty (Izba Zgromadzenia) Zmiana
1980 ? - 57 -
1985 ? ? 64   7

Przypisy

edytuj
  1. a b c dr Krystian Chołaszczyński: Afrykański model autorytaryzmu – Zimbabwe czasów Roberta Mugabe. konserwatyzm.pl. (pol.).
  2. a b Robert Mugabe, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30] (ang.).
  3. a b Afrykański Narodowy Związek Zimbabwe, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2020-03-03].
  4. a b Zimbabwe. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2020-03-03].
  5. IPU PARLINE database: ZIMBABWE (House of Assembly), election archives [online], www.ipu.org [dostęp 2017-11-21].

Bibliografia

edytuj

Słownik Najnowszej Historii Świata 1900-2007. T. 1. Warszawa: Presspublica Sp. z o.o., 2008, s. 14. ISBN 978-83-7469-683-8. ISSN 0208-9130. (pol.).