16 Kołobrzeski Pułk Piechoty
16 Kołobrzeski Pułk Piechoty (16 pp) – oddział piechoty ludowego Wojska Polskiego.
| |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1944 |
| Rozformowanie |
1957 |
| Nazwa wyróżniająca | |
| Tradycje | |
| Nadanie sztandaru |
1946 |
| Kontynuacja | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
ppłk Wasyl Czernysz |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
| Odznaczenia | |
| |
Formowanie i zmiany organizacyjne
edytujPułk został sformowany w rejonie Żytomierza na podstawie rozkazu nr 00130 dowódcy 1 Armii Polskiej w ZSRR z 5 lipca 1944 w oparciu o sowiecki etat pułku strzeleckiego nr 04/501. Wchodził w skład 6 Pomorskiej Dywizji Piechoty z 1 Armii WP.
Rozkazem NDWP nr 130 z 21 czerwca 1945 pułk został odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy[5]. 11 lutego 1946 pułk otrzymał sztandar ufundowany przez mieszkańców Krakowa. Sztandar wręczał Marszałek Polski Michał Żymierski.
W 1957 pułk został rozformowany. Na jego bazie sformowano 10 Batalion Powietrznodesantowy i 16 Batalion Powietrznodesantowy. Jego tradycje kontynuuje 16 bpd. On też przyjął nazwę wyróżniającą "kołobrzeski" i stacjonował w byłych koszarach pułku.
Żołnierze pułku
edytujDowódcy
- ppłk Wasyl Czernysz (24 lipca 1944 – 19 lutego 1945, ranny 19 II 1945)[6]
- mjr Aleksander Diergunow (p.o. 19 lutego – 15 marca 1945)[6]
- ppłk Piotr Karpowicz (15 marca - 4 kwietnia 1945)[6]
- ppłk Wasyl Czernysz (6 kwietnia – 30 listopada 1945)[7]
- ppłk Jan Wichor (30 listopada 1945 – 22 października 1946)[7]
- ppłk Tadeusz Zbigniew Zbiegień (22 października 1946 – 7 maja 1947)[7]
- ppłk Michał Pazowski (7 maja – 10 października 1947)[7]
- ppłk Emil Cimura (10 października 1947)[7]
Zastępcy dowódcy ds. polityczno-wychowawczych[7]
- por. Mieczysław Taube (15 lipca – 10 grudnia 1945)
- kpt. Leon Goetz (10 grudnia 1945 – 16 lipca 1946)
- kpt. Wacław Jackowski (16 lipca 1946)
Zastępcy dowódcy ds. liniowych[7]
- mjr Aleksander Diergunow (11 sierpnia 1944 – 15 marca 1945)
- mjr Iwan Dołgow (15 marca – 21 września 1945)
Szefowie sztabu[7]
- mjr Iwan Dołgow (28 sierpnia 1944 – 21 lutego 1945)
- mjr Lew Rostow-Rudin (21 lutego – 21 maja 1945)
- mjr Aleksander Diergunow (21 maja – 18 października 1945)
- ppłk Antoni Górecki (18 października – 30 grudnia 1945)
- por. Władysław Szewczykowski (30 grudnia 1945 – 31 stycznia 1946)
- mjr Wiktor Wieliczko (31 stycznia 1946 – 17 kwietnia 1947)
- mjr Jarosław Sienkiewicz (17 kwietnia 1947 – 22 lipca 1948)
Kawalerowie Orderu Virtuti Militari
- płk Czernysz Wasyl
- mjr Dziergunow Aleksander
- kpt. Dołgów Jan
- st sierż. Grzejek Kazimierz
- kpr. Posecki Piotr
- kpt. Przewłocki Antoni
- chor. Religia Edward
- kpr. Romański Leon
- por. Traube Mieczysław
Skład etatowy
edytuj- 3 bataliony piechoty
- kompanie: dwie fizylierów, przeciwpancerna, rusznic ppanc, łączności, sanitarna, transportowa
- baterie: działek 45 mm, dział 76 mm, moździerzy 120 mm
- plutony: zwiadu konnego, zwiadu pieszego, saperów, obrony pchem, żandarmerii
Razem:
żołnierzy 2915 (w tym oficerów – 276, podoficerów 872, szeregowców – 1765).
Sprzęt:
162 rkm, 54 ckm, 66 rusznic ppanc, 12 armat ppanc 45 mm, 4 armaty 76 mm, 18 moździerzy 50 mm, 27 moździerzy 82 mm, 8 moździerzy 120 mm
Marsze i działania bojowe
edytujOd chwili sformowania do zakończenia wojny pułk walczył w składzie 6 Dywizji Piechoty. W czasie operacji warszawskiej jako pierwszy wkroczył na teren centralnych dzielnic Warszawy forsując Wisłę po lodzie z Pragi. Na Wale Pomorskim toczył walki pod Nadarzycami i Świerczyną. W Kołobrzegu zdobył park miejski, towarową stację kolejową i kilka fortów. Jako pierwszy wszedł do portu. Po sforsowaniu Odry walczył na terenie Brandenburgii kończąc szlak bojowy nad Łabą[8].
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Przypisy
edytuj- ↑ Rozkazem NDWP Nr 225 z 29 września 1945 pułkowi nadano nazwę wyróżniającą Kołobrzeski.
- ↑ Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP Nr 053/Org. z 30.03.1946
- ↑ Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
- ↑ a b Kajetanowicz 2005 ↓, s. 427.
- ↑ Stachula 1981 ↓, s. 295.
- ↑ a b c Stachula 1981 ↓, s. 297.
- ↑ a b c d e f g h Stachula 1981 ↓, s. 298.
- ↑ Komornicki 1965 ↓, s. 197.
Bibliografia
edytuj- Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie : krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego : formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa : Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej Warszawa 1965
- Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945–1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
- Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, T. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
- Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy: przekształcenia organizacyjne 1945–1956. Warszawa: Wydawnictwo TRIO: Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2.
- Adolf Stachula: Szósta pomorska: z dziejów Szóstej Pomorskiej Dywizji Piechoty 1944-1948. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny im. Wandy Wasilewskiej, 1981. ISBN 83-11-06602-7.
- Juliusz Malczewski: Szesnasty kołobrzeski. Z dziejów 16 Kołobrzeskiego pułku piechoty 1944-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06744-9.