Bogdan Klich
Bogdan Adam Klich (ur. 8 maja 1960 w Krakowie) – polski polityk, lekarz i politolog, poseł na Sejm IV kadencji (2001–2004), poseł do Parlamentu Europejskiego (2004–2007), minister obrony narodowej w pierwszym rządzie Donalda Tuska (2007–2011), senator VIII, IX, X i XI kadencji (2011–2024), chargé d’affaires RP w Stanach Zjednoczonych (od 2024).
 Bogdan Klich (2023) | |
| Data i miejsce urodzenia |
8 maja 1960 |
|---|---|
| Minister obrony narodowej | |
| Okres |
od 16 listopada 2007 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujJest synem profesora Adama Klicha[1] oraz jego żony Marii. Ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie. Jest absolwentem studiów medycznych na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Krakowie (1986) oraz historii sztuki na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (1987)[2][3].
W latach 70. współpracował z opozycją demokratyczną – po śmierci Stanisława Pyjasa był działaczem młodzieżówki Studenckiego Komitetu Solidarności[4]. Należał do założycieli Niezależnego Zrzeszenia Studentów. W latach 1980–1981 zasiadał w jego władzach, a następnie działał w podziemnym NZS. W stanie wojennym został internowany 12 stycznia 1982, osadzono go w Załężu. W tym samym roku został tymczasowo aresztowany, był przetrzymywany w Areszcie Śledczym w Krakowie oraz w Klinice Nefrologii AM. W latach 80. działał w Ruchu Wolność i Pokój. Oskarżony o obrazę organów władzy PRL, postępowanie zakończyło się w październiku 1982 wyrokiem uniewinniającym[3]. W 1988–1989 współzałożyciel i członek środowiska „Czas Przyszły”[3].
Po ukończeniu studiów pracował jako lekarz psychiatra w krakowskim szpitalu neuropsychiatrycznym. W latach 1988–1990 był redaktorem naczelnym czasopisma artystycznego „Tumult”. W 1990 objął kierownictwo działu informacji w TVP Kraków. Od 1992 do 1995 ponownie pracował jako lekarz, m.in. w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. Ludwika Rydygiera w Krakowie[3].
Należał do Komitetu Obywatelskiego, Ruchu Obywatelskiego Akcji Demokratycznej (1990–1991), Unii Demokratycznej (1991–1994) i Unii Wolności (1994–2000). W wyborach w 1991 bez powodzenia ubiegał się o mandat poselski z ramienia UD[5]. W latach 90. zasiadał we władzach krajowych UD i UW. W 1993 współtworzył Międzynarodowe Centrum Rozwoju Demokracji w Krakowie, pełniąc funkcję jego prezesa do 1997. Następnie, po przekształceniu Centrum w Instytut Studiów Strategicznych, był jego dyrektorem w latach 1997–2007[3][6].
W latach 1998–1999 był doradcą pełnomocnika rządu ds. negocjacji z Unią Europejską. Od 1999 do 2000[7] pełnił funkcję podsekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej w rządzie Jerzego Buzka, odpowiedzialnego za politykę obronną i kontakty Polski z NATO. Został tez wykładowcą na Uniwersytecie Jagiellońskim[8].
W 2001 przystąpił do Platformy Obywatelskiej, z listy której został wybrany do Sejmu IV kadencji w okręgu krakowskim[9]. Pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych. Od maja do lipca 2004 był europosłem V kadencji w ramach delegacji krajowej[10]. W 2004 został wybrany do PE VI kadencji[11]. Należał do frakcji Europejskiej Partii Ludowej – Europejskich Demokratów. W latach 2004–2007 był przewodniczącym Delegacji do spraw stosunków z Białorusią[10]. 15 listopada 2007 zrezygnował z mandatu, obejmując następnego dnia stanowisko ministra obrony narodowej w pierwszym rządzie Donalda Tuska.
11 kwietnia 2010 został członkiem Międzyresortowego Zespołu do spraw koordynacji działań podejmowanych w związku z tragicznym wypadkiem lotniczym pod Smoleńskiem, powołanego przez premiera Donalda Tuska po katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku. 20 maja 2010 został powołany przez tymczasowo wykonującego obowiązki Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego w skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego[12]. W styczniu 2011 posłowie klubu parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości wystąpili z wnioskiem o wotum nieufności, zarzucając Bogdanowi Klichowi polityczną współodpowiedzialność za katastrofę lotniczą w Smoleńsku i odpowiedzialność za zły w ich ocenie stan polskich sił zbrojnych. Poparcie dla wniosku zadeklarowali posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Polska Jest Najważniejsza. Ostatecznie wniosek nie uzyskał większości w Sejmie (za wnioskiem KP PiS głosowało 194 posłów, przeciw było 234)[13].
28 lipca 2011 złożył dymisję ze stanowiska ministra[14], a 2 sierpnia 2011 został odwołany przez prezydenta RP[15]. Okres kierowania MON przez Bogdana Klicha był krytykowany przez część prasy fachowej. W szczególności zarzucano ministrowi brak planowania rozwoju i przypadkowe zakupy niepotrzebnego sprzętu[16].
W wyborach w 2011 uzyskał mandat senatora z ramienia PO. Kandydując w okręgu nr 33, otrzymał 95 439 głosów[17]. W 2015 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję (dostał 71 852 głosy)[18]. W Senacie IX kadencji był przewodniczącym grupy senatorów klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej. W wyborach w 2019 został ponownie senatorem, otrzymując 123 080 głosów[19]. Po wyborach objął funkcję przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej[20].
W wyborach w 2023 również uzyskał mandat senatora, otrzymując 184 334 głosy[21]. W XI kadencji został przewodniczącym Komisji Spraw Unii Europejskiej[22]. Powoływany w skład Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy[23]. W 2024 został powołany na członka Rady Muzeum przy Muzeum Narodowym w Krakowie[24] oraz Rady Muzeum przy Zamku Królewskim na Wawelu – Państwowych Zbiorach Sztuki[25].
W połowie listopada 2024 zrzekł się mandatu senatora i objął kierownictwo Ambasady RP w Waszyngtonie jako chargé d’affaires[26][27].
Życie prywatne
edytujOjciec trójki dzieci. Posługuje się językiem angielskim i francuskim[2].
Wyniki w wyborach ogólnopolskich
edytuj| Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1991 | Unia Demokratyczna | Sejm I kadencji | nr 32 | 6119 (2,60%) [5]
| |
| 2001 | Platforma Obywatelska | Sejm IV kadencji | nr 13 | 11 307 (14,36%) [9]
| |
| 2004 | Parlament Europejski VI kadencji | nr 10 | 81 465 (11,21%) [11]
| ||
| 2011 | Senat VIII kadencji | nr 33 | 95 439 (52,53%) [17]
| ||
| 2015 | Senat IX kadencji | 71 852 (38,04%) [18]
| |||
| 2019 | Koalicja Obywatelska | Senat X kadencji | 123 080 (54,66%) [19]
| ||
| 2023 | Senat XI kadencji | 184 334 (70,90%) [21]
| |||
Odznaczenia
edytuj- Odznaka pamiątkowa Ministerstwa Obrony Narodowej (ex officio, 2007)
- Medal „Milito Pro Christo” (2010)[28]
- Order „Za Zasługi” II stopnia (Ukraina, 2010)[29]
- Order Krzyża Ziemi Maryjnej II klasy (Estonia, 2014)[30]
Przypisy
edytuj- ↑ Kto jest kim w Polsce 1993, Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1993, s. 297.
- ↑ a b O mnie, klich.pl [zarchiwizowane 2024-01-15].
- ↑ a b c d e Monika Litwińska, Bogdan Klich, Encyklopedia Solidarności [zarchiwizowane 2023-01-27].
- ↑ Cezary Łazarewicz, VIP z WiP [online], polityka.pl, 22 marca 2008 [dostęp 2015-08-02].
- ↑ a b Wybory do Sejmu w 1991 r. [online], kbw.gov.pl [dostęp 2024-12-30].
- ↑ O Instytucie, iss.krakow.pl [zarchiwizowane 2023-03-07].
- ↑ III kadencja: Zapytanie w sprawie wyboru wykonawcy na projekt niszczyciela min „Kormoran” [online], sejm.gov.pl, 6 stycznia 2000 [dostęp 2024-03-11].
- ↑ Bogdan Klich, usosweb.uj.edu.pl [zarchiwizowane 2021-05-07].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2001 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2023-09-24].
- ↑ a b Bogdan Klich [online], Parlament Europejski [dostęp 2024-01-15].
- ↑ a b Parlament Europejski 2004 [online], kbw.gov.pl [dostęp 2024-11-20].
- ↑ Bronisław Komorowski powołał skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego, gazeta.pl, 20 maja 2010 [zarchiwizowane 2016-03-12].
- ↑ Wniosek o wotum nieufności wobec Klicha odrzucony [online], tokfm.pl, 4 lutego 2011 [dostęp 2024-03-11].
- ↑ Komunikat MON, mon.gov.pl, 29 lipca 2011 [zarchiwizowane 2018-06-12].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 sierpnia 2011 r. nr 1131-4-2011 o zmianie w składzie Rady Ministrów (M.P. z 2011 r. nr 84, poz. 859).
- ↑ Tomasz Hypki, Przed wielkimi zmianami. Przemysł lotniczo-zbrojeniowy 2010, „Raport – Wojsko Technika Obronność”, Nr 9, 2011, s. 6.
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2011 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2015-08-02].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2015 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2018-10-23].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2019 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2019-10-15].
- ↑ Bartosz Goluch, Znamy przewodniczących komisji Senatu. 8 z KO, 6 z PiS [online], wp.pl, 13 listopada 2019 [dostęp 2019-11-14].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2023 [online] [dostęp 2023-10-18].
- ↑ Senat wybrał przewodniczących 19 komisji stałych [online], portalsamorzadowy.pl, 29 listopada 2023 [dostęp 2023-11-29].
- ↑ Bogdan Klich [online], Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy [dostęp 2024-01-15] (ang.).
- ↑ Zarządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 2 sierpnia 2024 r. w sprawie powołania członków Rady Muzeum przy Muzeum Narodowym w Krakowie [online], Dziennik Urzędowy Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 5 sierpnia 2024 [dostęp 2024-10-21].
- ↑ Zarządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 17 października 2024 r. w sprawie powołania członków Rady Muzeum przy Zamku Królewskim na Wawelu – Państwowych Zbiorach Sztuki [online], Dziennik Urzędowy Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 17 października 2024 [dostęp 2024-10-21].
- ↑ Bogdan Klich oddał mandat senatora. Podał powód [online], onet.pl, 16 listopada 2024 [dostęp 2024-11-16].
- ↑ Polska w USA: Placówki: Ambasada RP w Waszyngtonie: Personel, gov.pl [zarchiwizowane 2024-11-20].
- ↑ Minister Bogdan Klich odznaczony medalem Ordynariatu Polowego WP, ekai.pl, 15 lutego 2010 [zarchiwizowane 2012-07-08].
- ↑ Міністр оборони Польщі Богдан Кліх нагороджений українським орденом „За заслуги” ІІ ступеня, ukrinform.ua, 20 stycznia 2010 [zarchiwizowane 2014-11-26] (ukr.).
- ↑ Eesti Vabariigi teenetemärgid, president.ee [zarchiwizowane 2021-01-15] (est.).
Bibliografia
edytuj- Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. IV kadencja. Przewodnik, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2002.
- Posłowie IX kadencji: Bogdan Klich [online], sejm.gov.pl [dostęp 2015-08-02].
- Senatorowie X kadencji: Bogdan Klich [online], senat.gov.pl [dostęp 2015-08-02].
- Monika Litwińska, Bogdan Klich, Encyklopedia Solidarności [zarchiwizowane 2023-01-27].
Linki zewnętrzne
edytuj- Bogdan Klich, klich.pl [zarchiwizowane 2024-07-25].