1 grosz (1835–1841)
1 grosz 1835–1841 – moneta groszowa Królestwa Kongresowego okresu po powstaniu listopadowym, wprowadzona do obiegu jako następczyni monety 1 grosz polski 1816–1835, po zatwierdzeniu 18 maja 1835 r. przez cara Mikołaja I zmodyfikowanych rysunków monet miedzianych i bilonowych dla Królestwa Polskiego[1]. Była bita na podstawie ukazu cara Aleksandra I z 1 grudnia 1815 r., w miedzi, w latach 1835–1849, z datą na monecie 1835–1841, wg systemu monetarnego opartego na grzywnie kolońskiej[2][3]. Wycofano ją z obiegu w lutym 1851 r.[4]
| |
| Państwo | {{{państwo}}} |
|---|---|
| Emitent | |
| Nominał |
1 grosz |
| Rocznik |
1835, 1836, 1837, 1838, 1839, 1840, 1841 |
| Emisja | |
| Mennica | |
| Nakład |
ok. 16 000 000 sztuk |
| Data emisji |
18 maja 1835 |
| Data wycofania |
luty 1851 |
| Opis fizyczny | |
| Masa |
2,9 g |
| Średnica |
19 mm |
| Materiał | |
| Rant |
gładki |
| Stempel | |
Na tej stronie umieszczono orła cesarstwa rosyjskiego – dwugłowy orzeł z trzema koronami, w prawej łapie trzyma miecz i berło, w lewej jabłko królewskie, na piersi tarcza herbowa ze Św. Jerzym na koniu powalającym smoka, wokół tarczy łańcuch z krzyżem Św. Andrzeja, na skrzydłach orła sześć tarcz z herbami – z lewej strony Kazania, Astrachania, Syberii, z prawej strony Królestwa Polskiego, Krymu i Wielkiego Księstwa Finlandii [5]. Na dole, po obu stronach ogona orła, znajduje się znak mennicy w Warszawie – litery M W[5]. W roczniku 1837 istnieją monety, na których umieszczono błędny znak mennicy – W M[6].
Na tej stronie w wieńcu umieszczono nominał 1, poniżej napis „GROSZ”, a pod nim rok 1835, 1836, 1837, 1838, 1839, 1840 lub 1841[6].
Opis
Monetę bito w Mennicy Warszawskiej, w miedzi, na krążku o średnicy 19 mm, masie 2,9 grama, z rantem gładkim. Wg sprawozdań mennicy w latach 1835–1849 w obieg wypuszczono 16.002.969 sztuk monet[3]. Dokładne podanie nakładu jest jednak niemożliwe, ponieważ w 1835 roku monetę bito razem z 1 grosz polski 1816–1835, a mennica w swoich sprawozdaniach raportowała jedynie liczbę wprowadzanych do obiegu monet konkretnego nominału, bez podawania typu[3].
Stopień rzadkości poszczególnych roczników i typów monet przedstawiono w tabeli:
| znak mennicy | stopień rzadkości | liczba egzemplarzy | uwagi | liczba odmian[7] | liczba kombinacja odmiana/wariant[7] | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 grosz 1835 | M W | R[8] | 80 001–400 000 | bito również monety 1 grosz polski 1816–1835 | 2[9] | 3[9] |
| 1 grosz 1836 | M W | R[10] | 80 001–400 000 | 3[11] | 4[11] | |
| 1 grosz 1837 | M W | R[12] | 80 001–400 000 | 3[13] | 5[13] | |
| 1 grosz 1837 | W M | R3[14] | 601–3 000 | |||
| 1 grosz 1838 | M W | R[15] | 80 001–400 000 | 2[16] | 3[16] | |
| 1 grosz 1839 | M W | R[17] | 80 001–400 000 | istnieją również odmiany z dodatkową kropką: po GROSZY albo z po roku[18] | 5[18] | 7[18] |
| 1 grosz 1840 | M W | [19] | > 400 000 | 2[20] | 4[20] | |
| 1 grosz 1841 | M W | R[21] | 80 001–400 000 |
Moneta była bita w latach panowania Mikołaja I, więc w numizmatyce rosyjskiej zaliczana jest do kategorii monet tego cara[22].
Dla wszystkich roczników, poza 1835, istnieją monety nowego bicia z 1857 r. z mennicy w Warszawie[23].
Zobacz też
- ↑ Władysław Terlecki, Mennica Warszawska 1765-1965, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 140.
- ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 5-8.
- ↑ a b c Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 43.
- ↑ Elżbieta Korczyńska, Borys Paszkiewicz, Mennictwo XIX i XX w., Kraków: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Oddział w Krakowie, 1989, s. 365.
- ↑ a b Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 6,13.
- ↑ a b Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 88-99.
- ↑ a b Królestwo Polskie 1835-1841 [online], sites.google.com [dostęp 2017-09-13].
- ↑ Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-06].
- ↑ a b 1835 - Królestwo Polskie 1835-1841 [online], sites.google.com [dostęp 2017-09-13].
- ↑ Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-06].
- ↑ a b 1836 - Królestwo Polskie 1835-1841 [online], sites.google.com [dostęp 2017-09-13].
- ↑ Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-06].
- ↑ a b 1837 - Królestwo Polskie 1835-1841 [online], sites.google.com [dostęp 2017-09-13].
- ↑ Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-06].
- ↑ Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-06].
- ↑ a b 1838 - Królestwo Polskie 1835-1841 [online], sites.google.com [dostęp 2017-09-13].
- ↑ Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-06].
- ↑ a b c 1839 - Królestwo Polskie 1835-1841 [online], sites.google.com [dostęp 2017-09-13].
- ↑ Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-06].
- ↑ a b 1840 - Królestwo Polskie 1835-1841 [online], sites.google.com [dostęp 2017-09-13].
- ↑ Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog - Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-06].
- ↑ Vladimir Bitkin, Composite Catalog of Russian Coins, 2003, s. 865.
- ↑ Czesław Kamiński, Edmund Kopicki, Katalog monet polskich 1764-1864, wyd. drugie, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977, s. 234-244.