Chojnice

miasto i gmina w województwie pomorskim
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez AldraW (dyskusja | edycje) o 11:45, 13 sty 2017. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.

Szablon:POL miasto infobox Chojnice ( (kaszb. Chònice lub Chòjnice[1], niem. Konitz) – miasto w województwie pomorskim, siedziba powiatu chojnickiego.

31 marca 2011, miasto liczyło 40 447 mieszkańców[2].

Położenie

Miasto położone jest na Pomorzu Gdańskim, na pograniczu regionów: w zachodniej części Borów Tucholskich oraz w północnej części Krajny, w pasie Pojezierza Południowopomorskiego (w tym Borów Tucholskich oraz Pojezierza Krajeńskiego), przy drodze krajowej nr 22, w odległości 120 km na południowy zachód od Gdańska.

Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia miasta wynosi 21,05 km²[3]. Miasto stanowi 1,54% powierzchni powiatu chojnickiego.

Według danych z 2002 r. użytki rolne obejmują 57% powierzchni miasta, użytki leśne – 5%[4].

Części miasta: Dolina, Grunowo, Igły, Małe Osady, Podlesie, Zamieście.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2008[5]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 39 960 100 20 856 52,2 19 104 47,8
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
1884,6 983,8 900,8

Według danych z roku 2002 średni dochód na mieszkańca wynosił 1292,53 zł[4].

Rok Liczba ludności
2007
39 784
2008
39 960
2009
39 867
2010
39 919
2011
40 447
  • Piramida wieku mieszkańców Chojnic w 2014 roku[6].


 

Historia

Nie wiadomo, kiedy Chojnice otrzymały prawa miejskie, gdyż nie zachowała się o tym żadna wzmianka. Najstarsza pośrednia informacja o Chojnicach zawarta jest w dokumencie wystawionym przez Mestwina II w 1275 roku augustianom z pobliskiej wsi Swornegacie. W testacji wymieniony został Mislibous Malowy de Choyniz[7], uważany za pierwszego znanego z imienia mieszkańca miasta. Już wcześniej istniał tu gród, o wybitnie obronnym położeniu na przesmyku między nieistniejącymi już jeziorami Jeleńcz i Zielonym. W roku 1309 miasto znalazło się pod władzą Krzyżaków, którzy w ciągu pierwszej połowy XIV wieku umocnili Chojnice, powiększyli obszar należący do miasta i wydali ostatecznie w roku 1360 nowy dokument lokacyjny.

 
Mury obronne z basztami, (2 poł. XIV w.)

Dzięki położeniu przy głównym szlaku łączącym Zakon z Brandenburgią Chojnice rozwijały się bardzo szybko, bogacąc się głównie na handlu. W ciągu zaledwie 20 lat (1340 - 1360) wzniesiono kościół farny oraz zakończono budowę fortyfikacji. Uczyniły one z Chojnic także ważne ogniwo w systemie obronnym południowo-zachodniej granicy państwa krzyżackiego.

Okres prosperiti zakończył wybuch wojny polsko-krzyżackiej w roku 1409. Po zwycięstwie pod Grunwaldem do miasta na krótko wkroczyły także oddziały polskie. W roku 1433 miasto oblegane było przez wojska czeskich taborytów wspomagane przez polską szlachtę pod wodzą Jana Ostroroga. Po wybuchu otwartego powstania przeciw Krzyżakom i poddaniu się miast pruskich protekcji Kazimierza Jagiellończyka w roku 1454 pod Chojnicami doszło do walnej bitwy między wojskami obu stron. W bitwie tej Krzyżacy odnieśli zwycięstwo, którego konsekwencją była uciążliwa 13-letnia wojna. Za lekceważenie chojniczan i krzyżackiej załogi swoimi głowami zapłacił kwiat polskiego rycerstwa, między innymi Jan Zawisza, syn słynnego Zawiszy Czarnego, a sam król musiał salwować się ucieczką. Dopiero w roku 1466 po trzymiesięcznym oblężeniu miasto, jako jedna z ostatnich twierdz krzyżackich, zajęte zostało przez oddziały koronne.

Jednym z dwóch chojnickich starostów w okresie Rzeczypospolitej szlacheckiej był Andrzej Puszkarz z Dobrzyczan, który uzyskał to stanowisko w uznaniu zasług po wojnie 13-letniej (1454-1466), a pełnił je prawdopodobnie do 6 października 1483 r., kiedy zmarł. Drugim i ostatnim starostą w Rzeczypospolitej szlacheckiej był Mikołaj Kościelecki, który pełnił urząd między 27 sierpnia 1484 r. a 26 grudnia 1487 r.

Kalendarium

 
Jedyna zachowana (z trzech), pięciokondygnacyjna Brama Człuchowska, (2 poł. XIV w.) obecnie Muzeum Historyczno-Etnograficzne im. Juliana Rydzkowskiego, zał. 1932 r.
 
Rynek w Chojnicach
 
Fontanna na Rynku w Chojnicach

Zabytki

Osobny artykuł: Zabytki Chojnic.
 
Bazylika pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela
  • Bazylika pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela z XIV wieku. Według średniowiecznych podań wybudowana na miejscu pogańskiej świątyni Świętowita. Na wschód od kościoła plebanie (stara – XIV-wieczna i nowa – XVIII/XIX-wieczna)[12].
  • Barokowe kolegium pojezuickie z kościołem pw. Zwiastowania NMP z XVIII wieku[13][14].
  • Średniowieczne mury miejskie okalające Stare Miasto od zachodu oraz częściowo południa i wschodu[15], oraz liczne baszty[16]. W Bramie Człuchowskiej mieści się Muzeum Historyczno-Etnograficzne w Chojnicach, w basztach m.in. galeria sztuki współczesnej, biblioteka i oddział Archiwum Państwowego[17].
  • Średniowieczny układ przestrzenny Starego Miasta z kamieniczkami z XVIII i XIX wieku[18].
  • Neogotycki ratusz zbudowany w 1902 roku po wyburzeniu XVI-wiecznego starego ratusza stojącego na Rynku[19].
  • Konwikt - dawny kościół i klasztor Augustianów wzniesione w latach 1786-94, od 1991 siedziba Katolickiego LO im. Romualda Traugutta[20].
  • Budynek starostwa z 1892 roku w stylu eklektycznym, siedziba władz starostwa[21].
  • Spichlerze przy ul. Krótkiej, zbudowane w XVIII/XX w.
  • Kompleks budynków poszpitalnych w stylu eklektycznym z II połowy XIX i początku XX wieku[22].
  • Wieża ciśnień (wodna) jest to historyczny zabytek witający turystów[23].

Gospodarka

W Chojnicach działa filia pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, od 2011 roku na rzecz biznesu działa Inkubator Technologiczny w Centrum Edukacyjno-Wdrożeniowym w Chojnicach[24]. W Chojnicach swoje placówki posiadają liczne banki detaliczne.

W Chojnicach i bezpośrednim sąsiedztwie istnieje rozbudowane zaplecze turystyczne, m.in. działa park wodny i przystań żeglarska (Charzykowy). Miasto jest licznie odwiedzane przez turystów, w tym także z zagranicy, w szczególności z Niemiec. Chojnice są bazą turystyczną do wycieczek na południowe Kaszuby, tzw. Gochy i Zabory.

Chojnice stanowią swojego rodzaju centrum regionalne. Związane jest to z faktem, że do najbliższego miasta podobnej wielkości (minimum 40 tys. mieszkańców) jest ok. 70 km w kierunku zachodnim (Szczecinek), ok. 90 km na południe (Bydgoszcz), ok. 100 km na północ (Słupsk), ok. 80 km na wschód (Starogard Gdański) oraz ok. 120 km w kierunku północno-wschodnim (Trójmiasto). Sytuacja taka sprawia, iż sporo osób dojeżdża do pracy do Chojnic z okolicznych miejscowości[25]. Dzięki oddaniu do użytku nowej tzw. południowej obwodnicy, która kosztowała według danych GDDKiA ponad 200 mln zł, umożliwiono znaczne przyspieszenie przejazdu i tranzytu towarów na drodze krajowej nr 22[26]. W planach jest także zbudowanie tzw. obwodnicy zachodniej[27], umożliwiającej przejazd do Charzyków oraz wjazd na drogę nr 212 prowadzącą w kierunku Bytowa, bez wjazdu do Chojnic[25].}

Handel i usługi

W mieście znajdują się placówki handlowe sieci: Biedronka, Lidl, Netto, Kaufland, Carrefour oraz Polo. W 2013 r. wybudowano największe w południowej części województwa pomorskiego Centrum Handlowe Brama Pomorza. W centrum znajduje się market OBI, supermarket spożywczy, butiki i restauracje. Inwestor rozważa także budowę wielosalowego kina Cinema3D.

Media

Komunikacja miejska

Osobny artykuł: MZK Chojnice.

Transport

Drogowy

Drogi przebiegające przez Chojnice
Droga nr Trasa Przebieg w mieście
22 Gorzów Wielkopolski - Człopa - Wałcz - Człuchów - Chojnice - Malbork - Elbląg Obwodnica miasta Chojnice
212 Bytów - Chojnice - Zamarte ulice: Bytowska, Stefana Batorego, 14 lutego
240 Świecie - Tuchola - Chojnice ulice: Sukienników, Gdańska, Tucholska
235 Korne - Chojnice ulica Kościerska

28 listopada 2008 roku została oddana 14-kilometrowa Obwodnica Chojnic. Prace nad obwodnicą trwały przeszło 2 lata. Obwodnica posiada 2 węzły komunikacyjne (Chojnaty i Lipienice) i została podzielona na trzy odcinki:

  • Odcinek Nieżywięć-Chojnaty: jedna jezdnia o szerokości 7 metrów - 2 pasy ruchu szerokości po 3,5 metra, pobocza utwardzone szerokości 1,50 m.
  • Odcinek Chojnaty-Lipienice: odcinek dwujezdniowy, każda jezdnia o szerokości 7 metrów, po dwa pasy ruchu w każdym kierunku z bitumicznymi poboczami szerokości 2 m, pas dzielący szerokości 4,5 m.
  • Odcinek Lipienice-Pawłowo: odcinek jednojezdniowy o trzech pasach ruchu, każdy pas ruchu o szerokości 3,5 m (dwa pasy ruchu w kierunku Chojnic, jeden w kierunku Starogardu Gd)[36].W Chojnicach działa baza przedsiębiorstwa PKS.

Kolejowy

Stacja kolejowa w Chojnicach jest węzłem kolejowym, w którym spotyka się pięć linii kolejowych: 203 (Tczew-Chojnice-Kostrzyn), 208 (Działdowo – Chojnice), 210 (Chojnice – Runowo Pomorskie), 211 (Chojnice – Kościerzyna) i 281 (Oleśnica – Chojnice). Wszystkie linie są niezelektryfikowane, czynne w ruchu towarowym oraz pasażerskim, jedynie na linii kolejowej nr 281 w roku 2000 zawieszono kursowanie pociągów pasażerskich do Gniezna przez Nakło nad Notecią[37]. Mimo że chojnicki węzeł kolejowy jest jednym z największych na terenie województwa pomorskiego docierają tu jedynie pociągi klasy REGIO.

Obecnie z Chojnic można dojechać bezpośrednim pociągiem doː

Lotniczy

28 sierpnia 2012 otwarto oficjalnie sanitarne lądowisko przy ul. Leśnej[38].

Edukacja

 
Liceum Ogólnokształcące im. Filomatów Chojnickich
 
Politechnika Koszalińska, filia w Chojnicach

Żłobki

  • Żłobek Miejski w Chojnicach (budynek Przedszkola Samorządowego numer 9)

Przedszkola

  • Przedszkole "Bajka"
  • Przedszkole nr 6
  • Przedszkole nr 7
  • Przedszkole Samorządowe nr 9 "Skrzaty" (z oddziałami integracyjnymi)
  • Przedszkole Katolickie

Szkoły Podstawowe

  • Szkoła Podstawowa nr 1 im. J. Rydzkowskiego (z oddziałami integracyjnymi)
  • Szkoła Podstawowa nr 3 im. Pamięci Kolejarzy Chojnickich
  • Zespół Szkół Specjalnych (Szkoła Podstawowa, Gimnazjum, Przysposobienie do Pracy)
  • Szkoła Podstawowa nr 5 im. J.H. Derdowskiego
  • Szkoła Podstawowa nr 6 (Schronisko dla Nieletnich w Chojnicach)
  • Szkoła Podstawowa nr 7 im. Jana Karnowskiego w Zespole Szkół numer 7

Gimnazja

  • Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła II
  • Gimnazjum nr 2
  • Gimnazjum nr 3 im. ks. Jana Twardowskiego w Zespole Szkół numer 7
  • Gimnazjum nr 4 (Specjalne)
  • Gimnazjum Katolickie im. R. Traugutta
  • Gimnazjum Akademickie przy Politechnice Koszalińskiej (płatne)

Licea Ogólnokształcące

  • I Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych numer 1 im. Tajnej Organizacji "Gryf Pomorski"
  • II Liceum Ogólnokształcące im. gen. Władysława Andersa
  • Liceum Ogólnokształcące na podbudowie gimnazjum
  • Katolickie Liceum Ogólnokształcące im. Romualda Traugutta[39]
  • Centrum Kształcenia Ustawicznego, Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych
  • Liceum Ogólnokształcące im. Filomatów Chojnickich
  • II Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych numer 2 im. św. Józefa Patrona Rzemieślników
  • III Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych numer 3
  • IV Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Kształcenia Ponadgimnazjalnego

Szkoły zawodowe

  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1 w Zespole Szkół numer 1 im. Tajnej Organizacji Wojskowej "Gryf Pomorski"
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 2 w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych numer 2 im. św. Józefa Patrona Rzemieślników
  • Chojnicka Szkoła Realna

Szkoły wyższe

Technika

  • Technikum nr 1 w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych numer 1 im. Tajnej Organizacji Wojskowej "Gryf Pomorski"
  • Technikum nr 2 w Zespole Szkół Kształcenia Ponadgimnazjalnego
  • Technikum nr 3 w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych numer 3 im. Bohaterów Szarży Pod Krojantami
  • Technikum nr 4 w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych numer 2 im. św. Józefa Patrona Rzemieślników
  • Centrum Kształcenia Ustawicznego
  • Technikum im. Stefana Bieszka

Szkoły muzyczne

  • Szkoła muzyczna I stopnia w Chojnicach

Sport

 
Murawa Stadionu Chojniczanki
 
Park Wodny w Chojnicach

Chojnice są ośrodkiem sportowym w południowej części Pomorza. W Chojnicach funkcjonuje kilkanaście stowarzyszeń zajmujących się sportem.

Kluby sportowe

  • Boks
    • UKS Ósemka Chojnice - klub zajmujący się szkoleniem młodzieży, w kadrze znajduje się młodzieżowy reprezentant kraju Kazimierz Łęgowski. Zajęcia w klubie prowadzi m.in. były reprezentant Polski seniorów, medalista Mistrzostw Europy Seniorów Marcin Łęgowski
    • KS Boxing Team CHOJNICE - klub zajmujący się szkoleniem młodzieży oraz organizacją imprez związanych z boksem seniorskim. W klubie zajęcia prowadzi m.in. wielokrotny młodzieżowy mistrz Polski, Marcin Gruchała. Największy sukces KS Boxing Team w 2008 , 2009 i 2010 roku to trzykrotne Mistrzostwo Polski w boksie kobiecym Sandry Rybakowskiej w 2008, 2009 roku w wadze 52 kg 2010 r. w wadze 57 kg w boksie kobiecym. Także 5 zawodniczka Mistrzostw Europy w Bułgarskim Yambol w 2008 roku[40].
  • Futsal
  • Lekkoatletyka
    • Chojniczanka Chojnice - klub zajmujący się szkoleniem młodzieży, aktualnie w barwach klubu biega Kamila Kubaczyk, brązowa medalistka halowych mistrzostw Polski juniorów młodszych w sprincie na 60 m.
    • Florian Chojnice - sekcja klubu sportowego Kolejarz Chojnice, w kadrze kilku medalistów mistrzostw Polski weteranów oraz strażaków w biegach długodystansowych
  • Karate
    • Karate Kyokushin
  • Petanque
    • ChTPF Chojnice (II liga)
  • Piłka nożna
  • Rugby
    • Uks Rugby Tur Chojnice - klub zajmujący się szkoleniem młodzieży, powstał w dniu 22 maja 2003.
  • Siatkówka:
    • UKS Ósemka Chojnice - klub wielosekcyjny, trenujący siatkarzy i siatkarki. Zaczął działać od 2008 roku.
  • Tenis Stołowy
    • Ósemka Chojnice-Uczniowski klub sportowy wystawiający drużynę do rozgrywek ligowych. Tenisiści Ósemki grają w pomorskiej III lidze tenisa stołowego.
  • Szachy
    • Ósemka Chojnice - uczniowski klub sportowy w Chojnicach wystawiający drużynę do rozgrywek ligowych. Szachiści Ósemki grają w kujawsko-pomorskiej III lidze szachowej, w okręgówce oraz w A klasie.
  • Żeglarstwo
    • Chojnicki Klub Żeglarski - corocznie zdobywa medale i tytuły mistrza Polski w różnych klasach. Najbardziej rozwinięta w klubie jest praca w klasie optymist, zawodnicy ChKŻ z powodzeniem startują tez w klasach ISA 407, laser, 420 i 470.[41]
  • Cheerleading
    • UKS Ósemka - treningi dziewcząt w kategoriach wiekowych junior młodszy, junior, senior. Sekcja działająca od 2007 r.

Obiekty sportowe

  • Centrum Park Chojnice - hala widowiskowo-sportowa, w której swoje mecze rozgrywa klub Red Devils Chojnice. Można w niej rozgrywać mecze futsalu, piłki ręcznej, koszykówki i siatkówki. Hala ma wymiary 43 × 22 m i 7 m wysokości.
  • Park Wodny w Chojnicach.
  • Stadion Miejski Chojniczanka 1930 - wielofunkcyjny stadion sportowy, na którym swoje mecze rozgrywa Chojniczanka Chojnice. Mogą się na nim odbywać mecze piłkarskie oraz mityngi lekkoatletyczne.

Wspólnoty religijne

 
Parafia Matki Bożej Królowej Polski, obiekt sakralny

Na terenie miasta działalność religijną prowadzą:

Stosunki z miastami międzynarodowymi

Miasta partnerskie

Miasto Państwo Data rozpoczęcia współpracy
Emsdetten   Niemcy 12 marca 1996[50]
Mozyr   Białoruś grudzień 2002[51]
Korsuń Szewczenkowski   Ukraina 20 grudnia 2004[52]

Miasta zaprzyjaźnione

Miasto Państwo Data rozpoczęcia współpracy
Bad Bevensen   Niemcy 1994[53]
Bayeux   Francja [54]
Waalwijk   Holandia maj 2003[55]

Urodzeni w Chojnicach

Związani z Chojnicami

  • Herman Han - malarz gdański, mieszkał w Chojnicach od 1623 i tamże zmarł w 1627 lub 1628
  • Bernard Łosiński - ksiądz kanonik, zasłużony działacz społeczno-narodowy i polityczny, patriota, wierny ideałom walki o polski charakter Pomorza i Kaszub. Uczył się w Chojnicach; egzamin dojrzałości zdał w 1887 r.
  • Otton Weiland - żeglarz, założyciel Chojnickiego Klubu Żeglarskiego
  • Jarosław Kret - fotoreporter oraz prezenter pogody. Jest częstym gościem ziemi Chojnickiej. W Chojnicach pokazano jego wystawę pod tytułem "Moja ziemia święta".
  • Misheel Jargalsajkhan - Zosia z serialu Rodzina zastępcza. Przez pewien czas wraz z rodzicami mieszkała w Chojnicach.
  • Wiesław Śmigiel - biskup pomocniczy diecezji pelplińskiej, przez wiele lat mieszkał w Chojnicach i był aż do nominacji biskupiej w 2012 r. zaprzyjaźniony z miastem oraz parafią Ścięcia Świętego Jana Chrzciciela.
  • Bernard Czapliński - biskup ordynariusz diecezji chełmińskiej, uczył się w Chojnicach, a potem był proboszczem parafii Ścięcia Świętego Jana Chrzciciela.
  • Józef Szamocki - biskup pomocniczy diecezji toruńskiej, był wikariuszem w Chojnicach.
  • Arkadiusz Liss - ksiądz prałat kanonik Doktor teologii, długoletni proboszcz chojnickiej fary, zmarł w Chojnicach i został pochowany na cmentarzu komunalnym.
  • Roman Stamm - wiceburmistrz Chojnic w II Rzeczypospolitej, poseł na Sejm IV kadencji.

Honorowi Obywatele Miasta Chojnice

Zobacz też

  1. Dr F. Lorentz "Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem" (ISBN 83-60437-22-X) (ISBN 978-83-60437-22-3)
  2. Ludność w gminach. Stan w dniu 31 marca 2011 r. - wyniki spisu ludności i mieszkań 2011 r.
  3. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.
  4. a b Informator REGIOsetu
  5. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  6. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie populacja2016
    BŁĄD PRZYPISÓW
  7. Max Perlbach, Pommerellisches Urkundenbuch Westpreussischen Geschichtsverein Danzig 1882
  8. Chojnicka prasa niemieckojęzyczna w okresie pruskim i międzywojennym
  9. Mord chojnicki i jego reperkusje wydawnicze
  10. Chojnicki Klub Żeglarski: 75-lecie Chojnickiego Klubu Żeglarskiego. chkz.pl, s. 2.
  11. Panie i Panowie - Prezydent RP, www.historiachojnic.pl [dostęp 2015-01-26]
  12. Bazylika Mniejsza w Chojnicach - historia i jej zdjęcia
  13. Gimnazjum w Chojnicach
  14. Kościół gimnazjalny w Chojnicach
  15. Mury obronne Chojnic
  16. Ocalałe chojnickie baszty
  17. Brama Człuchowska - zabytek Chojnic
  18. Historia losów chojnickich kamieniczek
  19. Chojnicki ratusz - zdjęcia i historia
  20. Konwikt - chojnicki zabytek
  21. Starostwo chojnickie - historia i zdjęcia
  22. Były szpital na pl.Niepodległości w Chojnicach
  23. Wieża ciśnień w Chojnicach
  24. http://cew.bizneschojnice.eu/
  25. a b Chojnice - Chojnice . com
  26. Obwodnica Chojnic » Opis projektu
  27. http://www.chojnice.dhv.pl/pytania.htm - pytanie 2.
  28. Oficjalna Strona Radia Głos - Pelplin, Chojnice
  29. WeekendFm.pl -Bytów, Chojnice, Czersk, Człuchów, Kościerzyna, Miastko, Sępólno- Radio Weekend
  30. Radiowe Newsy
  31. Powiat i miasto Chojnice, region: Brusy, Czersk, Konarzyny, gmina Chojnice, Charzykowy, Funka, Swornegacie
  32. Chojnice24.pl - Chojnicki Portal Regionalny
  33. Chojnice . com - Najnowsze informacje z miasta i regionu
  34. Historia Chojnic
  35. Ogłoszenia Chojnice i okolice..
  36. http://www.chojnice.dhv.pl/opis_projektu.htm - oficjalna strona obwodnicy Chojnic
  37. Linia Oleśnica - Chojnice (281)ː historia
  38. Otwarcie lądowiska
  39. [1]
  40. GruchalaTeam - Wszystko o Chojnickim Boksie
  41. ChKŻ Chojnice
  42. zbór w Chojnicach
  43. Parafia Chrystusa Króla i błogosławionego Ojca Daniela Brottier - Strona główna
  44. Parafia Matki Bożej Fatimskiej w Chojnicach
  45. Bazylika pw. Ścięcia Św. Jana Chrzciciela Chojnice
  46. Parafia pw. Chrystusa Miłosiernego w Chojnicach
  47. Parafia pw. Św. Jadwigi Królowej w Chojnicach
  48. zbór w Chojnicach
  49. Dane według raportów wyszukiwarki zborów (www.jw.org) z 29 lipca 2015.
  50. Chojnice - Urząd Miejski - Miasta Partnerskie
  51. Chojnice - Urząd Miejski - Miasta Partnerskie
  52. Chojnice - Urząd Miejski - Miasta Partnerskie
  53. Chojnice - Urząd Miejski - Miasta Zaprzyjaźnione
  54. Chojnice - Urząd Miejski - Miasta Zaprzyjaźnione
  55. Chojnice - Urząd Miejski - Miasta Zaprzyjaźnione

Linki zewnętrzne