Bogdan Klich
Bogdan Adam Klich (ur. 8 maja 1960 w Krakowie) – polski polityk, lekarz i politolog. Poseł na Sejm IV kadencji (2001–2004), poseł do Parlamentu Europejskiego (2004–2007), w latach 2007–2011 minister obrony narodowej, senator VIII, IX, X i XI kadencji (od 2011).
| |
| Data i miejsce urodzenia |
8 maja 1960 |
|---|---|
| Minister obrony narodowej | |
| Okres |
od 16 listopada 2007 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
Jest synem profesora Adama Klicha[1] oraz jego żony Marii. Ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie. Jest absolwentem Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Krakowie (1986) i Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego (1987) oraz studiów doktoranckich na tym wydziale (1995).
W latach 70. współpracował z opozycją demokratyczną – po śmierci Stanisława Pyjasa był działaczem młodzieżówki Studenckiego Komitetu Solidarności[2]. Należał do założycieli NZS, w latach 1980–1981 zasiadał w jego władzach, a następnie działał w podziemnym NZS.
W stanie wojennym został internowany w Załężu. W latach 80. działał w Ruchu Wolność i Pokój. W maju 1987 roku podczas Międzynarodowej Konferencji WiP wygłosił referat „Na czym miałby polegać nowy etap polityki odprężeniowej?”, w którym stwierdził, że „Zagrożenie zmniejszy się wtedy, gdy Europa będzie występować jako całość w granicach historycznych, obejmujących także państwa bałtyckie, Ukrainę i Białoruś.” W maju i czerwcu 1987 roku wydał dwie edycje pisma „Wolność i Pokój”, poświęcone polityce międzynarodowej i rozbrojeniu.
Po ukończeniu studiów pracował jako lekarz w krakowskim szpitalu neuropsychiatrycznym. W latach 1988–1990 był redaktorem naczelnym czasopisma artystycznego „Tumult”. W 1990 objął kierownictwo działu informacji w TVP Kraków. Dwa lata później powrócił do zawodu lekarza, pracował w Szpitalu Specjalistycznym im. Ludwika Rydygiera oraz Szpitalu Neuropsychiatrycznym.
Od 1993 roku zajmuje się sprawami Ukrainy. Od 1993 roku zajmuje się współpracą w środkowej Europie, a od 1994 – integracją europejską. Od 1995 roku zajmuje się bezpieczeństwem euroatlantyckim. Zainicjował wówczas debatę „Nowy kształt bezpieczeństwa euroatlantyckiego NATO-USA”.
Był stypendystą United States Information Agency (1990 i 1992 r.) i Eisenhower Fellowship w Stanach Zjednoczonych (1999 r.).
W 1993 roku odbył w USA stypendium dla młodych liderów opinii publicznej. Po powrocie założył wraz z Uniwersytetem Jagiellońskim i krakowską Akademią Ekonomiczną Międzynarodowe Centrum Rozwoju Demokracji w Krakowie, przekształcone następnie w prestiżowy Instytut Studiów Strategicznych. Instytut jest najstarszą polską organizacją pozarządową specjalizującą się w problematyce bezpieczeństwa i stosunkach międzynarodowych. W Radzie Honorowej Instytutu zasiadali m.in. Andrzej Olechowski, Zbigniew Brzeziński i Valéry Giscard d’Estaing[1]. W konferencjach brali udział m. in. Siergiej Kowaliow, Władysław Bartoszewski, Jan Nowak-Jeziorański, Zbigniew Brzeziński.
Od roku 1995 prowadzi program konferencji międzynarodowych poświęcony zmianom w architekturze bezpieczeństwa w obszarze Euro-Atlantyckim. Podczas konferencji i seminariów eksperckich omawiane są czynniki definiujące zmiany modelu bezpieczeństwa oraz politykę obronną państw obszaru Euro-Atlantyckiego.
Inne konferencje międzynarodowe dotyczą problematyki wspólnej dla krajów postkomunistycznych. „Wolne media dla Europy”, „Konstytucja w służbie demokracji”, „Ekologia, demokracja, wolny rynek”. Szczególne znaczenie miała konferencja „Od komunizmu do demokracji” z czerwca 1995 roku, podsumowująca reformy ustrojowe w krajach Europy Środkowej i Wschodniej.
Kolejne konferencje poświęcone były współpracy wyszehradzkiej, stosunkom polsko-rosyjskim oraz integracji Polski z Unią Europejską. „Europa z pierwszej ręki” to cykl dyskusji z ekspertami i europarlamentarzystami na temat najważniejszych działań i inicjatyw Unii Europejskiej organizowany we współpracy z Przedstawicielstwem Komisji Europejskiej w Polsce. Dotychczasowe spotkania dotyczyły m. in. kwestii budżetu Wspólnoty na lata 2021-2027, Funduszu Odbudowy, polityki wspólnotowej względem Zielonego Ładu i stanowiska UE wobec działań prodemokratycznych na Białorusi.
Cykl konferencji międzynarodowych zainaugurowało w 1993 roku spotkanie „Nowe wyzwania – nowa odpowiedzialność” poświęcone współpracy polsko-ukraińskiej. Ówczesny ambasador Ukrainy w Polsce, Giennadij Udowenka, uznał je za jedno z trzech najistotniejszych wydarzeń w pierwszym etapie nowych kontaktów polsko-ukraińskich.
Jest wykładowcą Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 2021 roku w Instytucie Studiów Europejskich UJ prowadzi po angielsku dwa kursy: „Nowy kształt bezpieczeństwa europejskiego; polityka zagraniczna i bezpieczeństwa UE” oraz „Kryzysy i konflikty we współczesnym świecie; bezpieczeństwo euroatlantyckie”.
Jest autorem kilkudziesięciu publikacji z zakresu polityki zagranicznej i bezpieczeństwa międzynarodowego w prasie polskiej i zagranicznej. Regularnie analizuje zmiany strategicznego otoczenia Polski, Europy i USA w dziennikach „Gazeta Wyborcza” oraz „Rzeczpospolita”.
Należał do Ruchu Obywatelskiego Akcji Demokratycznej, Unii Demokratycznej i Unii Wolności. W latach 90. zasiadał we władzach krajowych UD i UW. W latach 1998–1999 był doradcą pełnomocnika rządu Jana Kułakowskiego ds. negocjacji z Unią Europejską. Od 1999 do 2000 pełnił w rządzie Jerzego Buzka funkcję wiceministra obrony narodowej, odpowiedzialnego za politykę obronną i kontakty Polski z NATO oraz pogłębioną współpracę wojskową z Litwą, Łotwą, Estonią, Słowacją i Ukrainą.
W 2001 przystąpił do Platformy Obywatelskiej, z listy której został wybrany do Sejmu IV kadencji w okręgu krakowskim[3]. Pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Bezpieczeństwa Narodowego.
Od maja do lipca 2004 był europosłem V kadencji w ramach delegacji krajowej[4]. W 2004 został wybrany do PE VI kadencji[5]. Należał do frakcji Europejskiej Partii Ludowej – Europejskich Demokratów. W latach 2004-2007 był przewodniczącym delegacji PE do spraw stosunków z Białorusią i był aktywnym orędownikiem działaczy na rzecz praw człowieka w Białorusi.
15 listopada 2007 zrezygnował z mandatu, obejmując następnego dnia stanowisko ministra obrony narodowej w pierwszym rządzie Donalda Tuska. Będąc ministrem wycofał polski kontyngent wojskowy z Iraku, zawiesił powszechny pobór do wojska, podjął istotne działania w kierunku modernizacji i profesjonalizacji Wojska Polskiego. 19 lutego 2009 podpisał przełomową umowę z sekretarzem USA Robertem Gatesem o współpracy polskich i amerykańskich sił specjalnych.
11 kwietnia 2010 został członkiem Międzyresortowego Zespołu do spraw koordynacji działań podejmowanych w związku z tragicznym wypadkiem lotniczym pod Smoleńskiem, powołanego przez premiera Donalda Tuska po katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku. 20 maja 2010 został powołany przez tymczasowo wykonującego obowiązki Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego w skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego[3]. 18 stycznia 2011 posłowie klubu parlamentarnego PiS wystąpili z wnioskiem o wotum nieufności, zarzucając Bogdanowi Klichowi polityczną współodpowiedzialność za katastrofę lotniczą w Smoleńsku i odpowiedzialność za zły w ich ocenie stan polskich sił zbrojnych. Ostatecznie wniosek nie uzyskał większości w Sejmie (za wnioskiem KP PiS głosowało 194 posłów, przeciw było 234)[4].
28 lipca 2011 złożył dymisję ze stanowiska ministra[5].
W maju 2021 roku był inicjatorem apelu o zakaz lotów nad Białorusią, wprowadzenie dalszych sankcji na reżim Aleksandra Łukaszenki i uwolnienie wszystkich więźniów politycznych. Podpisali go przewodniczący komisji spraw zagranicznych parlamentów: Wielkiej Brytanii, USA. Litwy Łotwy, Estonii, Niemiec, Czech i Irlandii.
https://www.rp.pl/swiat/art118071-apel-o-zakaz-lotow-nad-bialorusia-z-podpisem-senatora-po
Był sygnatariuszem listu otwartego ośmiu byłych ministrów spraw zagranicznych i obrony narodowej, wzywającego rząd PiS „do zaprzestania wrogich działań wobec amerykańskich inwestorów i respektowania podstawowych wartości”. W sierpniu 2021 roku podpisali go: Andrzej Olechowski, Dariusz Rosati, Radosław Sikorski, Grzegorz Schetyna, Janusz Onyszkiewicz, Bronisław Komorowski, Bogdan Klich oraz Tomasz Siemoniak.
http://bronislawkomorowski.org/2021/08/list-bylych-ministrow-spraw-zagranicznych-obrony-narodowej-ws-sojuszu-usa/
W wyborach w 2011 uzyskał mandat senatora z ramienia PO. Kandydując w okręgu nr 33, otrzymał 95 439 głosów[6]. W 2015 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję (dostał 71 852 głosy)[7]. W Senacie IX kadencji był przewodniczącym grupy senatorów klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej. W wyborach w 2019 został ponownie senatorem, otrzymując 123 080 głosów[8]. Po wyborach objął funkcję przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej[9].
W wyborach w 2023 również uzyskał mandat senatora, otrzymując 184 334 głosy[10]. W XI kadencji został przewodniczącym Komisji Spraw Unii Europejskiej[11].
Wyniki wyborcze
| Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
|---|---|---|---|---|---|
| 2001 | Platforma Obywatelska | Sejm IV kadencji | nr 13 | 11 307 (14,36%) [12]
| |
| 2004 | Parlament Europejski VI kadencji | nr 10 | 81 465 (11,21%) [13]
| ||
| 2011 | Senat VIII kadencji | nr 33 | 95 439 (52,53%) [6]
| ||
| 2015 | Senat IX kadencji | 71 852 (38,04%) [7]
| |||
| 2019 | Koalicja Obywatelska | Senat X kadencji | 123 080 (54,66%) [8]
| ||
| 2023 | Senat XI kadencji | 184 334 (70,90%) [10]
| |||
Odznaczenia
- Odznaka pamiątkowa Ministerstwa Obrony Narodowej – ex officio (2007)
- Medal „Milito Pro Christo” (2010)[14]
- Order „Za Zasługi” II stopnia (Ukraina, 2010)[15]
- Order Krzyża Ziemi Maryjnej II klasy (Estonia, 2014)[16]
Przypisy
- ↑ Kto jest kim w Polsce 1993. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1993, s. 297.
- ↑ Cezary Łazarewicz: VIP z WiP. polityka.pl, 22 marca 2008. [dostęp 2015-08-02].
- ↑ Bronisław Komorowski powołał skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego. gazeta.pl, 20 maja 2010. [dostęp 2015-08-02].
- ↑ Wniosek o wotum nieufności wobec Klicha odrzucony. gazeta.pl, 4 lutego 2011. [dostęp 2015-08-02].
- ↑ Komunikat MON. mon.gov.pl, 29 lipca 2011. [dostęp 2015-08-02].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2015-08-02].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2018-10-23].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-10-15].
- ↑ Bartosz Goluch: Znamy przewodniczących komisji Senatu. 8 z KO, 6 z PiS. wp.pl, 13 listopada 2019. [dostęp 2019-11-14].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-10-18].
- ↑ Senat wybrał przewodniczących 19 komisji stałych. portalsamorzadowy.pl, 29 listopada 2023. [dostęp 2023-11-29].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 2023-09-24].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2004. [dostęp 2023-09-24].
- ↑ Minister Bogdan Klich odznaczony medalem Ordynariatu Polowego WP. ekai.pl, 15 lutego 2010. [dostęp 2015-08-02].
- ↑ Міністр оборони Польщі Богдан Кліх нагороджений українським орденом „За заслуги” ІІ ступеня. ukrinform.ua, 20 stycznia 2010. [dostęp 2014-11-26]. (ukr.).
- ↑ Eesti Vabariigi teenetemärgid. president.ee. [dostęp 2014-11-26]. (est.).
Bibliografia
- Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. IV kadencja. Przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2002.
- Strona sejmowa posła IV kadencji. [dostęp 2015-08-02].
- Biogram na stronie Senatu (VIII kadencja). [dostęp 2015-08-02].
Linki zewnętrzne
- Bogdan Klich – strona prywatna. [dostęp 2015-08-02].
- https://wyborcza.pl/7,75968,24177092,pis-zostalo-przylapane-z-dymiacym-pistoletem-w-reku.html
Groźna dla Polski bezczynność rządu i prezydenta Dudy w sprawie konfliktu na Ukrainie 02.12.2018 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,24235400,grozna-dla-polski-bezczynnosc-rzadu-oraz-prezydenta-dudy-w-sprawie.html
Wstaliśmy z kolan i w gmachu Unii Europejskiej stoimy w kącie 21.12.2018 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,24303267,wstalismy-z-kolan-i-w-gmachu-unii-europejskiej-stoimy-w-kacie.html
Niech rocznica wyborów 4 czerwca 1989 będzie świętem państwowym 28.02.2019 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,24504799,niech-rocznica-wyborow-4-czerwca-1989-bedzie-swietem-panstwowym.html
Jak obronić Tallinn i Suwałki, gdyby Rosja chciała je zająć? 31.03.2019 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,24602708,jak-obronic-helsinki-gdyby-rosja-chciala-je-zajac.html
Taktyka PiS: poniżać nauczycieli i wziąć ich głodem 27.04.2019 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,24706721,taktyka-pis-ponizac-nauczycieli-i-wziac-ich-glodem.html
Ile Duda przepłacił w sklepie Trumpa? 15.06.2019 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,24902923,ile-duda-przeplacil-w-sklepie-trumpa.html
Co trzeba zrobić po wyroku TSUE 25.11.2019 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,25447546,co-trzeba-zrobic-po-wyroku-tsue.html
NATO po londyńskim szczycie - wspólnota wartości czy doraźnych interesów? 09.01.2020 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,25580950,nato-po-londynskim-szczycie-wspolnota-wartosci-czy-doraznych.html
Jesteśmy w końcowej fazie przekształcania demokracji w pseudodemokrację 28.01.2020 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,25642064,pelzajacy-zamach-stanu.html
Krajowa Rada Sądownictwa winna być rozwiązana z mocy prawa 04.03.2020 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,25757849,krajowa-rada-sadownictwa-winna-byc-rozwiazana-z-mocy-prawa.html
Cud w urnie: wrzucasz Kidawę, wyskakuje Duda 10.05.2020 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,25934675,cud-w-urnie-wrzucasz-kidawe-wyskakuje-duda.html
Unia służy władzy za chłopca do bicia. Ale jak trwoga, to do Brukseli 27.05.2020 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,25975441,unia-sluzy-wladzy-jako-chlopiec-do-bicia-ale-jak-trwoga-to.html
Udzielenie poparcia przebrane za oficjalną wizytę 26.06.2020 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,26073363,poparcie-przebrane-za-wizyte.html
MSZ w Janowie Podlaskim. Jak PiS zniszczył polską politykę zagraniczną 02.10.2020 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,26364130,msz-w-janowie-podlaskim.html
NATO po stronie demokracji. Trzeba jak najszybciej odbudować zaufanie w Sojuszu 08.01.2021 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,26668259,nato-po-stronie-demokracji-trzeba-jak-najszybciej-odbudowac.html
PiS na antyamerykańskim kursie 16.01.2021 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,26692202,pis-na-antyamerykanskim-kursie.html
Dlaczego PiS boi się ratyfikacji Funduszu Odbudowy? 26.02.2021 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,26830732,dlaczego-pis-boi-sie-ratyfikacji-funduszu-odbudowy.html
Dziś rocznica powstania NATO. Co dalej z Sojuszem po Trumpie? 04.04.2021 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,26949115,dzis-rocznica-powstania-nato-co-dalej-z-sojuszem-po-trumpie.html
Bez wolnej Białorusi nie będzie bezpiecznej Europy 24.04.2021 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,27014972,bez-wolnej-bialorusi-nie-bedzie-bezpiecznej-europy.html
Roman Protasiewicz był pod polską opieką. Za wszelką cenę musimy go uwolnić 24.05.2021 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,27119557,raman-pratasiewicz-byl-pod-polska-opieka-za-wszelka-cene-musimy.html
PiS w sprawie "lex TVN" idzie na zderzenie z górą lodową 28.08.2021 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,27503685,pis-w-sprawie-lex-tvn-idzie-na-zderzenie-z-gora-lodowa.html
Budapeszt w Warszawie. Karta się odwraca, władza ma z kim przegrać. I na Węgrzech, i w Polsce 04.12.2021 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,27876306,budapeszt-w-warszawie-o-czym-rozmawialem-z-liderem-wegierskiej.html
Układ Warszawski bis. Kiedy UE legnie w gruzach, kurtyna na kontynencie opadnie na nowo 08.12.2021 RADOSŁAW SIKORSKI, BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,162657,27889641,uklad-warszawski-bis-kiedy-ue-legnie-w-gruzach-kurtyna-na.html
Rezygnując z unijnych pieniędzy, Kaczyński kroczy śladami Bieruta 17.08.2022 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,28797933,rezygnujac-z-unijnych-pieniedzy-kaczynski-kroczy-sladami-bieruta.html
Bombardowania ukraińskich miast zwiastują klęskę Putina 28.10.2022 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,29083692,bombardowania-ukrainskich-miast-zwiastuja-kleske-putina.html
Ukraińcy walczą. Kto da im skrzydła? 05.03.2023 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,29528650,ukraincy-walcza-kto-da-im-skrzydla.html
Kontrrewolucja głupich kroków po rewolucji "Solidarności". Jak historia oceni epokę PiS 24.04.2023 BOGDAN KLICH https://wyborcza.pl/7,75968,29690439,kontrrewolucja-glupich-krokow-po-rewolucji-solidarnosci-jak.html
BOGDAN KLICH: Więcej Europy, więcej demokracji Spotkanie Salviniego z Kaczyńskim to groźny sygnał. 5.02.2019 https://www.rp.pl/wydarzenia/art1502041-klich-wiecej-europy-wiecej-demokracji
BOGDAN KLICH: Paradoks Stoltenberga Pomysł stworzenia wspólnej unijnej armii jest nierealny. Europejskiej armii nie ma i nie będzie! Tak samo jak nie ma armii natowskiej. 12.05.2019 https://www.rp.pl/opinie-polityczno-spoleczne/art1338201-klich-paradoks-stoltenberga
BOGDAN KLICH: Najlepsza obronna oferta Jeżeli Europejczycy wezmą się konsekwentnie do, w jakimś stopniu, remilitaryzacji kontynentu, będę spokojny także o przyszłość NATO. 5.04.2021 https://www.rp.pl/opinie-polityczno-spoleczne/art8626141-bogdan-klich-najlepsza-obronna-oferta