Vejatz lo contengut

Henna

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Lawsonia inermis
Descripcion d'aqueste imatge, tanben comentat çaiaprèp

Henna

`
Classificacion
Règne Plantae
Sosrègne Tracheobionta
Division Magnoliophyta
Classa Magnoliopsida
Sosclassa Magnoliidae
Òrdre Myrtales
Familha Lythraceae
Òrdre Lawsonia
Familha Lythraceae

Nom binominal

Lawsonia inermis
L., 1753

Lawsonia inermis

L'henna (Lawsonia inermis) es un arbrilhon espinós de la familha de las Litracèas podent aténher 6 m de naut[1].

Detalh d'un boisson d'henna (a Hyderabad, en Índia).
S'extrai de fuèlhas de l'henna diferentas qualitat de polveras tanben dichas "henna", atal vendudas al Mercat d'Istambol en Turquia.

Sas fuèlhas trissadas en polvera contenon una molecula particulara (2-idroxi-1,4-nafthoquinòna; dicha lawsona, del nom scientific de l'arbrilhon). Produson de tenchas rojas, jaunas e iranjadas, utilizada en tintura textila e corporala (coloracion e entreten de la cabeladura, tatoatges efemèrs de la pèl tanben dich « harqus »).

L'henna buta a l'estat natural dins las regions tropicalas e subtropicalas d'Africa, d'Asie del Sud e d'Australàsia, jos de latituds compresas entre 15 e 25° (N e S) de l'Africa al Pacific.

Es cultivat extensivament en sègas en Africa, mas e fa ara puslèu en camps per una cultura de renda (culhida mai aisida)

Lo mot henna designa tanben aquel colorant que l'usatge es fòrça ancian que se trapan de traças sus las momias egipcianas.

Un henna negre sintetic o parcialament sintetic, totjorn mai utilizat pel tatoatge efemèr pòt provocar d'allergias gravas[2],[3],[4],[5] e de marcas permanentas[6]. La molecula activa de l'henna, la lawsona (2-idroxi-1,4-naftoquinòna) sembla tanben poder èsser toxic pels joves enfants recevent un tatoatge efemèr a l'henna[7]. Aquelas allergias pòdon èsser durablas[8] e son pas unicament duguda a l'aditiu PDD d'en primièr (e a juste títol) incriminat[9].

Denominacions

[modificar | Modificar lo còdi]

L'henna es tanben nomenat mehndi, mendhi, mehendi (ou mehandi en Índia) o anella en tamâhaq e en dialècte de Ghât, lḥenni en cabil, el ḥenni en mozabit, en oargli e en berbèr du Marròc e ḥinna’ en arabi[10].

Origina, reparticion

[modificar | Modificar lo còdi]

Seriá originari de sud de l'Iran e de la Mesopotamia[11],[12]. Seriá estat introduch en Egipte jos la dinatia XX.

Istòria

[modificar | Modificar lo còdi]

Es cultivat al Magrèb dempuèi de temps, e tanben dins una granda partida de l'Africa tropicala menada pels Egipcians fòrça avant l'arribada dels Arabs qu'enseguida l'espandiguèron en Africa subsahariana, en Mauritània fins al Mali e en Al Andalús segon l' "airal d'emplec de la raíç arabi d'aquel mot e las vertuts que se li dona en país musulman"[13] ont la flor de l'henna (l'arbre "que buta al paradís"[14]) a tanben un resson religiós que "sa flor passa per aver estat la favorita del Profèta" notava E.-G. Gobert en 1961[15] e qu'en Mauritània, se dich qu'aquel arbre auriá "butat on onor de la filha del Profèta e que foguèt la primièra a far de sa tencha un ornament" [16].

D'indicis daissan pensar que l'henna dempuèi de temps un usatge cosmetic e/o medicinal:

  • los Egipcians coloran d'henna las unglas e las cebeladuras de lors momias fa mai 5 000 ans, o los pés e mans (momias de Ramses II e III[17],[18],[19]) ;
  • de tèxtes datant de mai de 2 500 ans lo citan coma cosmetic[19],[1] ;
  • la legenda siriana de Baal e Anath (escricha vèrs 2 100 AbC) evòca l'henna sus las mans de la femna pel rite del maridatge (Kuchard 2003) ;
  • las Vietnamianas se lacavan las dents en negre amb un produch ennegrissent contenent entre autre d'henna[19] (Kuchard 2003) ;
  • dins l'Assiria antica, las palmas e unglas de las promesas èran decoradas de dessenhs fach amb henna (Kuchard 2003).

Descripcion

[modificar | Modificar lo còdi]

Aquela planta pòt aténher, dins las regions de Sahara, fins a un mètre de nautor, mas es absenta del Sahara central a causa de sos besonhs en aiga[12].

Espandiment

[modificar | Modificar lo còdi]

La region d'origina de l'henna correspond a la savana tropicala e a las regions aridas de las zonas a las latituds compresas entre 15° e 25° que siá Nòrd o Sud, dempuèi Africa fins a la zona oèst Pacifica,  a las melhoras qualitats tinctorialas se cultivar dins las temperaturas compresas entre 35 °C e 45 °C. Pendent la sason umida, la planta creis rapidament donant de brots novèls, puèi creis enseguida mai lentament.

Las fuèlhas venon jaunas pauc a pauc, e cason pendent los periòdes secs o frèscs.

L'henna grandís pas quand las temperaturas minimalas son inferieuras a 11 °C, la planta morís se la temperatura es inferieura a 5 °C. La planta es producha per èsser venduda als Emirats Arabis Units, al Marròc, en Argeria, al Iemèn, en Tunisia, en Libia, en Arabia saudita, en Egipte, en Índia occidentala, en Iraq, en Iran, au Paquistan, au Bangladèsh, en Afganistan, en Albania, en Turquia, en Eritrèa, en Etiopia, a Jiboti, en Somalia e Sodan. Ara, la region de Pali al Rajasthan es la zona mai granda de produccion en Índia amb mai de 100 productors dins la vila de Sojat.

Utilizacion

[modificar | Modificar lo còdi]
 (tatouage temporaire, proche du « harqûs » qui utilise une encore noire à base de divers produits carbonisés : « encre de Chine, galle pilée, suie, laurier-rose carbonisé, cendre de bois, épices, goudron, sève de ceps de vigne flambés, feuilles de noyer, noir de fumée, huile, alun, souak, khul, jâwi (encens) »[1])
Mans d'una promesa de l'ila de Djerba ornadas a l'henna (tatoatge temporari, pròche de  l'« harqûs » qu'utiliza una tinta negra a basa de divèrs produchs carbonizats: "tinta de china, gala trissada, suja, laurièr ròsa carbonizat, cendre de fusta, espècias, quitran, saba de pè de vinha flambada, fuèlha de noguièr, negre de fum, òli d'alun, soak, jawi (encens)" [20]).
Etiopiana amb cabaladura tencha a l'henna.
Al Magrèb, camèls (vacas e caval) èran a vegada ornats de signes conjuradors e aparaires contra las malautiás, penhs amb henna[12].

Es utilizat per de fins de multiples:

  • cosmetica: Es reputat per embellir la pèl (per coloracion) e en l'adocissent (Al banh turc, l'henna es encara sovent utilizat per adocir la pèl o se mescla al sabon negre pel l'espandre sus l'ensems de la pèl avant lo ritual del gomatge).
    De produchs bronzants ne contenon, al Brasil per exemple (Kuchard 2003) ;
  • dermatologica: Es reputat per purificar, netejar la pèl e facilitar la cicatrizacion;
  • tintura capilària: l'henna pòt tanben se plaça sus las cabeladuras, per los ténher o lor donar de nuanças; es reputat anti pellicular e anti seborreïc[12] ;
  • tatoatge: l'henna, en Magrèb[20]; Marròc, Argeria, Tunisia e Mauritània, mas tanben en Índia, es una aisina de la seduccion femenina, jos forma de tatoatges definitius o efemèrs constituits de signes tradicionals protectors, magics o profilactics[20] (agençament d'ideogramas e signes pictografics) e mai o mens simbolics, autres còp per exemple pausats per de femas su de femnas sus l'espatla e/o lo pitre[20] e ara suls piés e mans (jos forma de tatoatge tradicional o de tatoatge de fantaisia[20]; La cara de las femnas, berbèras, èran tatoada dempuèi lo periòde preislamic de biais a alunhar lo malastre o mostrar un estatut social, aquel d'esposa per exemple. Tanben èra utilizat per se desmarcar culturalament de arabs;
  • perfumariá: amb un perfum extrach de sas flors en longas grapas, que seriá jutjat pauc agrable pels europèus, mas apreciats dels Tunisians e en Orient Pròche ont un boisson florit d'henna es apreciat dins los jardins urbans o de cort. L'odor es poderosa e difusa fòrça e "remembra, quand es diluida e percebuda de luènh, aquela d'unas flors blanca, lo picamèrle o albespin, mas que dona, quand es densa e percebuda de près, una impression viva  d'espèrma, de musc vaginal, o de liquid amniotic. Sembla qu'aquela nota particulara es deguda a la preséncia de l'aldeïd alfa-amil-cinnamic que de segur existís pas dins a la locors animalas..."[21] »[15],[12] ;
  • terapeutiqca: es reputat per sonhar las ungles malautas (usatge extèrne unicament) e tuar los pesolhs[22] (usatge extèrne unicament). Sas fuèlhas son dempuèi de temps utilizadas per sonhar las cicatriças jaunas, de l’amibiasi[23]. La fuèlhas trissadas an d'efièts antimicrobians, antifongics, bacteriostatics e antispasmodics (Khorrami1979). Las medecinas tradicionalas arabas e d'Índia l'utilizan tanben (fuèlhas raïces) per provocar las jasilhas e en decoccion (fuèlha + raíç) contra de diarrèas. En Còsta d’Evòri e Nigeria, la fuèlha es tanben utilizada contra la tripanosomiasi[1]. La polvera de sas fuèlhas umectadas d’aiga forma una pasta astringenta per la pèl, cicatrizanta per las nafras, las contusions e la plaga ombilicala del recent nascut. Es tanben utilizat, per las cabeladuras, contra los enfesiments dels pesolhs. Tanben seriá "resolutiu de las estòrsas, luxacions, fractura e estirament dels ligaments"[24]. L'henna es utilizat en infusion contra las ulcèras, de diarrèas, la litiasi renala e coma colliri per unas oftalmias. Segon la medecina tradicionala, auriá una vertut « freja » combatent las malautiás « caudas », per exemple en cataplasma sul cap (front e temps, calmariá los mal de cap e las migranas). Mesclat al burre dona una pomade que calmariá las cremaduras e sonhariá de botons (coma la vairoleta)[12] ;
  • marroquineriá: tenh los cuèrs e pèls[12] e poiriá èsser una alternativa a de colorant toxics (metals pesucs)[25] ;
  • tintura artesanala (de lanas e sedas) amb de mordents e fixators (tradicionalament: alum, tartre e sulfat de fèrrz (vejatz J. Bellakhdar, ibid.)[12] ;
  • usatge magic veterinari: al Magrèb, las coas, fronts o flancs de cavals, vacas o camèls son a vegada tenhs de signes conjurators e protector contra las malautiás[12];
  • l'henna es plan sovent utilizat per sermar l'ashish[26];
  • l'extrach aquós de fuèlhas d'henna foguèt testat amb un cert succès coma inibitòri de corrosion d'electròdes fachas de cert metals (acièr, niquèl e zinc) en solucion acidas, neutras e alcalinas, mai que la concentracion en extrach es nauta, amb de variacions segon lo metal utilizat e l'aciditat del mitan[27] ;
  • d'extrachs de fuèlhas montrèron una activitat bactericida sus doas bacterias fitopatogènas, Pseudomonas savastanoi (Bacteriòsi de l'olivièr) etAgrobacterium tumefaciens[28].

Toxicitat

[modificar | Modificar lo còdi]

L'henna ingerit conten de compausats citotoxics in vitro[29] e se mòstra toxic pels enfants[30], mas es pas reputat toxic per l'adult en bona santat, en usatge extèrne e sus pèl sana, mas:

  • Pòt se mostrar emotoxic (toxic per la sang) per l'enfant jove[31].
    Se vegèt dins las regions ont d'henna es tradicionalament aplicat per de bedoins sus la pèl del primièr mascle après la naissença; en 10 ans, l’espital d'Al-Jahra, recebèt 15 drollets joves sofrissent d'una emolisi aiguda unes jorns après l'aplicacion d'henna sul còs[31],[32]. Los analisis de laboratòri an dins totes aqueles cas mostrat una anemia, una iperbilirubinemia e una reticulocitòsi indirècta. Los recents nascuts mostravan un deficit en G6PD e l'emolisi inducha per l'aplicacion d'henna se tradusiá per una iperbilirubinemia e reticulocitòsi mai greva que dins los cas abituals d'emolisi[31].
    La presa percutanèa d'henna es benlèu mai importanta sus la pèl del nenon, e d'ensags clinics confirmèron que l'henna causa un deficit en globuls roges e en G6PD[31], benlèu a causa d'un efièt d'estrès oxidant[33] de la lawsona contenguda dins la polvera d'henna[34]. Un programa d'educacion de santat local se realizèt per empachar l'utilizacion d'henna dins la pimièra enfança[31].
  • L'administracion de lawsona a de rats de laboratòri induch tanben una responsa emolitica, associada a de domatges oxidatius als erutrocits, mas curiosament d'eritrocits isolats expausats in vitro a la lawsona presentan pas aqueles domatges oxidatius, çò que fa pensar qu'in vivo la lawsona ven toxica per la sang qu'après aver provocat una metabolizacion o « bioactivacion » extraeritrocitara[34].
    La lawsona piruá de fach èsser pas que pauc emolitic&, levat per de personas que las defensas antioxidantas sont degradadas[34].
  • La lawsona a un efièt emolitic pels subjèctes victimes d'un deficit en G6PD[35].

Galariá d'imatges (botanica)

[modificar | Modificar lo còdi]
  • A Hyderabad, Índia.
    A Hyderabad, Índia.
  • A Hyderabad, Índia.
    A Hyderabad, Índia.
  • A Hyderabad, Índia.
    A Hyderabad, Índia.
  • En Malaisie.
    En Malaisie.

Galariá d'imatges (Exemples de tatoatges efemèrs)

[modificar | Modificar lo còdi]
  • Motiu fach amb henna (Inde).
    Motiu fach amb henna (Inde).
  • Mehndi.
    Mehndi.
  • Mehndi sus de mans.
    Mehndi sus de mans.
  • ...sur pèl negra.
    ...sur pèl negra.
  • Al Rajasthan.
    Al Rajasthan.
  • Barba tencha amb henna (Paquistan).
    Barba tencha amb henna (Paquistan).

Notas e references

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. ↑ 1,0 1,1 et 1,2 Aweke, G. et Tapapul Lekoyiet, S (2005), Lawsonia inermis L. In: Jansen, P.C.M. & Cardon, D. (Editeurs).
  2. ↑ Entrée henné noir dans google scholar
  3. ↑ lair, J., Brodell, R.T., Nedorost, S. T. (2004) Dermatitis associated with henna tattoo.
  4. ↑ Hardwicke, J., Azad, S. (2006) Temporary henna tattooing in siblings—an unusual chemical burn.
  5. ↑ Abdulla, K. A., Davidson, N. M. (1996) A woman who collapsed after painting her soles.
  6. ↑ Markos, K. (January 5, 2007) Scarred children ; Two North Jersey families are suing over permanent marks their kids got from temporary tattoos.
  7. ↑ Gerald Weissmann, Editor-in-Chief (2007), Apply directly to the forehead : Holmes, Nana, and hennapecia ; The FASEB Journal vol. 21 no. 4 963-965 ; Avril 2007 ; doi: 10.1096/fj.07-0401ufm
  8. ↑ Onder, M. (2003) Temporary holiday “tattoos” may cause lifelong allergic contact dermatitis when henna is mixed with PPD.
  9. ↑ Jung, P., Sesztak-Greinecker, G., Wantke, F., Gotz, M., Jarisch, R., Hemmer, W. (2006) The extent of black henna tattoo’s complications are not restricted to PPD-sensitization.
  10. ↑ Encyclopédie de l’Islam, nouvelle édition, voir page 477
  11. ↑ Aubaile-sallenave F-R., “Les voyages du henné”, Journal d’Agriculture traditionnelle et de Botanique appliquée, 2, 1982.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 12,7 et 12,8 Gast, M. (2000).
  13. ↑ M. Gast, « Henné », in Encyclopédie berbère, 22 | Hadrumetum – Hidjaba [En ligne], mis en ligne le 01 juin 2011, consulté le 12 décembre 2013.
  14. ↑ Maurin Garcia M (1992), Le henné, plante du Paradis, Edito Georges Naef SA, Genève.
  15. ↑ 15,0 et 15,1 Gobert E.-G, Tunis et les parfums, Revue africaine, t. 106, 1961, p. 295-322 ; t. 106, 1962, p. 75-118.
  16. ↑ Tauzin A (1998), Le henné, art des femmes de Mauritanie, Paris, Ibis Press.
  17. ↑ Maspero, G. (1886).
  18. ↑ Renaut, L. (2009), Recherches sur le henné antique .
  19. ↑ 19,0 19,1 et 19,2 ADIG (Association pour le Développement Intégré du Guidimakha) (2002) ; Étude sur la production de henné dans les villages de Taghade et de N’Doumely.
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 et 20,4 Badreddine Belhassen (1976), Le tatouage maghrébin ; Communication et langages, Vol31, n° 31pp. 56-67 (PDF)
  21. ↑ Lemordant D. et Forestier J.-P, Usages médicaux traditionnels et propriétés pharmacologiques de Lawsonia inermis L., Lythracées, Journal d’Agriculture traditionnelle et de Botanique appliquée, XXX, 1, 1983.
  22. ↑ Kadiatou, malle (2011) Durabilité de la culture du henné dans la région de Koulikoro, au Mali : cas des communes rurales du Méguétan et de Banamba ; Memòria de mestresa en agroforesteriá per l’obtencion del grade de mèstre en sciéncias (M. Sc.) ; Facultat dels estudis superiors e postdoctoralas de l’Universitat Laval - p 24 sus 119
  23. ↑ Khorrami, J. S. (1979) Dosage du Lawsone dans le Henné par la méthode colorimétrique.
  24. ↑ Bellakhadar J (), La pharmacopée marocaine traditionnelle.
  25. ↑ Musa, A. E., Madhan, B., Madhulatha, W., RAGHAVA RAO, J., Gasmelseed, G. A., & Sadulla, S. (2009).
  26. ↑ Mura, P., & Piriou, A. (1999).
  27. ↑ El-Etre, A. Y., Abdallah, M., & El-Tantawy, Z. E. (2005), Corrosion inhibition of some metals using lawsonia extract.
  28. ↑ Trigui, M., Ben Souna, A., Hammami, I.,Culioli, G., Ksantini, M., Tounsi, S., Jaoua, S. (2013).
  29. ↑ Babich, H., Stern, A. (1993) In vitro cytotoxicities of 1,4-naphthoquinone and hydroxylated 1,4-naphthoquinones to replicating cells.
  30. ↑ Uygur-Bayramicli, O., Dabak, R., Sargin, M. (2005) Acute chemical colitis resulting from oral intake of henna.
  31. ↑ 31,0 31,1 31,2 31,3 et 31,4 Kandil, H. H., Al-Ghanem, M. M., Sarwat, M. A., & Al-Thallab, F. S. (1996), Henna (Lawsonia inermis Linn.) inducing haemolysis among G6PD-deficient newborns.
  32. ↑ Kok, A. N., Ertekin, M.V., Ertekin, V., Avci, B. (2204) Henna (Lawsonia inermis Linn.) induced haemolytic anaemia in siblings.
  33. ↑ Zinkham, W. H., and Oski, F. A. (1996).
  34. ↑ 34,0 34,1 et 34,2 McMillan, D. C., Sarvate, S. D., Oatis, J. E., & Jollow, D. J. (2004).
  35. ↑ Raupp, P., Hassan, J. A., Varughese, M., and Kristiansson, B. (2001).

Bibliografia

[modificar | Modificar lo còdi]
  • Kadiatou, malle (2011) Durabilité de la culture du henné dans la région de Koulikoro, au Mali : cas des communes rurales du Méguétan et de Banamba ; Mémoire de maîtrise en agroforesterie pour l’obtention du grade de maître ès sciences (M. Sc.) ; Faculté des études supérieures et postdoctorales de l’Université Laval
  • Aweke, G. et Tapapul Lekoyiet, S. (2005) Lawsonia inermis L. In: Jansen, P.C.M. & Cardon, D. (Editeurs). PROTA 3: Dyes and tannins/Colorants et tanins. [CD-Rom]. PROTA. Wageningen, Pays-Bas inermis_Fr.htm. Database en ligne
  • Forestier JP (2002) Henné ; Absorption de la lawsone par les cheveux ; International Journal of Cosmetic Science 4: 153-114.
  • Leclerc L., Traité des simples par Ibn Beithar (Al-Jami’ al-mufradat). Traduction parue dans Notices et Extraits des Manuscrits de la Bibliothèque Nationale, 3 tomes, Paris, 1877-1883, réédité par l’Institut du Monde Arabe, Paris.
  • Khorrami, J. S. (1979) Dosage du Lawsone dans le Henné par la méthode colorimétrique. Pharmaceutical Biology, 17(3-4), 131-134 (http://informahealthcare.com/doi/abs/10.3109/13880207909065164 résumé])
  • Gupta, D. B., & Gulrajani, M. L. (1994) Kinetic and thermodynamic studies on 2‐hydroxy‐1, 4‐naphthoquinone (lawsone). Journal of the Society of Dyers and Colourists, 110(3), 112-115 (résumé)

Vejatz tanben

[modificar | Modificar lo còdi]

Articles connèxes

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrne

[modificar | Modificar lo còdi]

(en) U. S. Food and Drug Administration (2006) Temporary Tattoos and Henna/Mehndi, 2007 Center for Food Safety and Applied Nutrition, Office of Cosmetics and Colors Fact Sheet. http://www.cfsan.fda.gov/∼dms/cos-tatt.html

Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Henna&oldid=2344112 »