Vejatz lo contengut

Declaracion Universala dels Dreches Umans : Diferéncia entre lei versions

Modificar los ligams
Aqueste article es redigit en lengadocian.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Navigar dins l'istoric
← Cambiament precedent
Contengut suprimit Contengut apondut
VisualWikitext
Boulaur (discussion | contribucions)
40 429 modifications
m {{1000 fondamentals}}
Cap resum de modificació
 
(41 revisions intermediàrias per 23 utilizaires pas afichadas)
Linha 1 : Linha 1 :
{{Dialècte Lengadocian}}
{{1000 fondamentals}}
[[Imatge:Eleanor Roosevelt and Human Rights Declaration.jpg|thumb|250px|[[Eleanor Roosevelt]] & Declaracion Universala dels Dreches Umans (1949)]]


[[Fichièr:Eleanor Roosevelt UDHR.jpg|thumb|250px|[[Eleanor Roosevelt]] & Declaracion Universala dels Dreches Umans (1949)]]
<!--Article redigit en lengadocian-->
La '''Declaration Universala dels Dreches Umans''' es un tèxte de l'[[Organizacion de las Nacions Unidas]] escrich lo [[10 de decembre]] de 1948 a [[París]].


<!--Article redigit en lengadocian-->
<big>La presenta Declaracion Universala dels Dreches Umans<big>
La '''Declaration Universala dels Dreches Umans''' (var. '''Declaration Universala deis Drechs Umans; Declaracion Universala deus Dreits Umans'''), es un tèxte de l'[[Organizacion de las Nacions Unidas]] escrich lo [[10 de decembre]] de 1948 a [[París]].


::{{cita|<big>La presenta Declaracion Universala dels Dreches Umans</big>}}
Coma l'ideal comun que totes los pòbles e las Nacions devon cercar d'aténher, per tal que totes los individús e totas las institucions, en gardant de contunh aicesta Declaracion presenta a l'esperit s'esfòrcen, per l'ensenhament e l'educacion, de desvolopar lo respècte d'aqueles dreches e libertats e d'assegurar, per de mesuras progressivas d'òrdre nacional e internacional, la reconeissença e l'aplicacion universalas e efectivas, tant demest los pòbles dels Estats Membres coma demest los dels territòris plaçats jos lor jurisdiccion.
=== Preambul ===
::{{cita|Coma l'ideal comun que totes los pòbles e las Nacions devon cercar d'aténher, per tal que totes los individús e totas las institucions, en gardant de contunh aicesta Declaracion presenta a l'esperit s'esfòrcen, per l'ensenhament e l'educacion, de desvolopar lo respècte d'aqueles dreches e libertats e d'assegurar, per de mesuras progressivas d'òrdre nacional e internacional, la reconeissença e l'aplicacion universalas e efectivas, tant demest los pòbles dels Estats Membres coma demest los dels territòris plaçats jos lor jurisdiccion.}}


=== Article 1 ===
=== Article 1 ===
Totes los èssers umans naisson liures e egals en dignitat e en dreches. Son dotats de rason e de consciéncia e se devon comportar los unes amb los autres dins un esperit de fraternitat.
::{{cita|Totes los èssers umans naisson liures e egals en dignitat e en dreches. Son dotats de rason e de consciéncia e se devon comportar los unes amb los autres dins un esperit de fraternitat.}}


=== Article 2 ===
=== Article 2 ===
Tota persona se pòt prevaler de totes los dreches e de totas las libertats proclamadas dins la presenta Declaracion, sense cap de distincion de raça, de color, de sèxe, de lenga, de religion, d'opinion politica o d'autra mena, d'origina nacionala o sociala, de fortuna, de naissença o de quina autra situacion que siá.
::{{cita|Tota persona se pòt prevaler de totes los dreches e de totas las libertats proclamadas dins la presenta Declaracion, sense cap de distincion de raça, de color, de sèxe, de lenga, de religion, d'opinion politica o d'autra mena, d'origina nacionala o sociala, de fortuna, de naissença o de quina autra situacion que siá.}}


Se farà pas tanpauc cap de distincion fondada sus l'estatut politic, administratiu e internacional de país o territòri que la persona ne depend juridicament, qu'aquel país o territòri siá independent, jos tutèla, non autonòm o somés a quina limitacion de sobeiranetat que siá.
::{{cita|Se farà pas tanpauc cap de distincion fondada sus l'estatut politic, administratiu e internacional de país o territòri que la persona ne depend juridicament, qu'aquel país o territòri siá independent, jos tutèla, non autonòm o somés a quina limitacion de sobeiranetat que siá.}}


=== Article 3 ===
=== Article 3 ===
Tot individú a drech a la vida, a la libertat e a la seguretat de sa persona.
::{{cita|Tot individú a drech a la vida, a la libertat e a la seguretat de sa persona.}}


=== Article 4 ===
=== Article 4 ===
Degun serà pas tengut en esclavatge ni en servitud; l'esclavatge e lo trafic d'esclaus son proïbits dins totas lors formas.
::{{cita|Degun serà pas tengut en esclavatge ni en servitud; l'esclavatge e lo trafic d'esclaus son proïbits dins totas lors formas.}}


=== Article 5 ===
=== Article 5 ===
Degun serà pas somés a la tortura, ni a de penas o tractaments crudèls, inumans o degradants.
::{{cita|Degun serà pas somés a la tortura, ni a de penas o tractaments crudèls, inumans o degradants.}}


=== Article 6 ===
=== Article 6 ===
Tota persona, a quin endrech que siá, a drech a la reconeissença de sa personnalitat juridica.
::{{cita|Tota persona, a quin endrech que siá, a drech a la reconeissença de sa personnalitat juridica.}}


=== Article 7 ===
=== Article 7 ===
Totes son egals davant la lei e an drech de n'obténer la meteissa proteccion, sense distincions. Totes an drech a una meteissa proteccion contra quina discriminacion que siá que viòle la presenta Declaracion e contra tota provocacion a una tala discriminacion.
::{{cita|Totes son egals davant la lei e an drech de n'obténer la meteissa proteccion, sense distincions. Totes an drech a una meteissa proteccion contra quina discriminacion que siá que viòle la presenta Declaracion e contra tota provocacion a una tala discriminacion.}}


=== Article 8 ===
=== Article 8 ===
Tota persona a drech a un recors efectiu alprèp de las jurisdiccions nacionalas competentas contra los actes que viòlen los dreches fondamentals que li son reconeguts per la constitucion o la lei.
::{{cita|Tota persona a drech a un recors efectiu alprèp de las jurisdiccions nacionalas competentas contra los actes que viòlen los dreches fondamentals que li son reconeguts per la constitucion o la lei.}}


=== Article 9 ===
=== Article 9 ===
Degun pòt pas èsser arrestat, embarrat o exiliat arbitràriament.
::{{cita|Degun pòt pas èsser arrestat, embarrat o exiliat arbitràriament.}}


=== Article 10 ===
=== Article 10 ===
Tota persona a drech, en plena egalitat, que sa causa siá recebuda ambe equitat e publicament per un tribunal independent e imparcial, que decidirà, siá de sos dreches e obligacions, siá de la legitimat de tota acusacion portada contra ela en matèria penala.
::{{cita|Tota persona a drech, en plena egalitat, que sa causa siá recebuda amb equitat e publicament per un tribunal independent e imparcial, que decidirà, siá de sos dreches e obligacions, siá de la legitimat de tota acusacion portada contra ela en matèria penala.}}


=== Article 11 ===
=== Article 11 ===
Se presumís qu'es innocenta tota persona acusada d'un acte delictuós, tant que sa culpablitat es pas estada establida legalament al cors d'un procès public ont totas las garantidas necessàrias per la siá defensa li seràn estadas asseguradas.
::{{cita|Se presumís qu'es innocenta tota persona acusada d'un acte delictuós, tant que sa culpablitat es pas estada establida legalament al cors d'un procès public ont totas las garantidas necessàrias per la siá defensa li seràn estadas asseguradas.}}
Degun serà pas condemnat per d'accions o d'omissions que, quand foguèron comesas, constituissián pas un acte delictuós segon lo drech nacional o internacional. S'impausarà pas tanpauc cap de pena pus fòrta que la qu'èra aplicabla al moment que se cometèt l'acte delictuós.
::{{cita|Degun serà pas condemnat per d'accions o d'omissions que, quand foguèron comesas, constituissián pas un acte delictuós segon lo drech nacional o internacional. S'impausarà pas tanpauc cap de pena pus fòrta que la qu'èra aplicabla al moment que se cometèt l'acte delictuós.}}


=== Article 12 ===
=== Article 12 ===
Degun serà pas objècte d'intrusions arbitràrias dins sa vida privada, sa familha, son domicili o sa correspondéncia, ni d'atacas contra son onor e sa reputacion. Tota persona a drech a la proteccion de la lei contra d'intrusions e d'atacas d'aquela mena.
::{{cita|Degun serà pas objècte d'intrusions arbitràrias dins sa vida privada, sa familha, son domicili o sa correspondéncia, ni d'atacas contra son onor e sa reputacion. Tota persona a drech a la proteccion de la lei contra d'intrusions e d'atacas d'aquela mena.}}


=== Article 13 ===
=== Article 13 ===
Tota persona a drech de circular liurament e de causir sa residéncia a l'interior d'un Estat.
::{{cita|Tota persona a drech de circular liurament e de causir sa residéncia a l'interior d'un Estat.}}
Tota persona a drech d'abandonar tot país, quitament lo sieu, e de tornar dins son país.
::{{cita|Tota persona a drech d'abandonar tot país, quitament lo sieu, e de tornar dins son país.}}


=== Article 14 ===
=== Article 14 ===
En cas de persecucion, tota persona a drech de cercar asil e de beneficiar de l'asil dins d'autres païses.
::{{cita|En cas de persecucion, tota persona a drech de cercar asil e de beneficiar de l'asil dins d'autres païses.}}
Aquel drech se poirà pas invocar contra una accion judiciària que s'aprendrà vertadièirament a de crimes de drech comun o a d'actes opausats a las finalitats e als principis de las Nacions Unidas.
::{{cita|Aquel drech se poirà pas invocar contra una accion judiciària que s'aprendrà vertadièirament a de crimes de drech comun o a d'actes opausats a las finalitats e als principis de las Nacions Unidas.}}


=== Article 15 ===
=== Article 15 ===
Tot individú a drech a una nacionalitat.
::{{cita|Tot individú a drech a una nacionalitat.
Degun pòt pas èsser privat arbitràriament de sa nacionalitat ni del drech de cambiar de nacionalitat.
Degun pòt pas èsser privat arbitràriament de sa nacionalitat ni del drech de cambiar de nacionalitat.}}


=== Article 16 ===
=== Article 16 ===
Tanleu que son maridadors, l'òme e la femna sense cap de restriccion per rason de raça, nacionalitat o religion, an drech de se maridar e de fondar una familha. An de dreches egals en çò que pertòca al maridatge, pendent lo maridatge e al moment de sa dissolucion.
::{{cita|Tanlèu que son maridadors, l'òme e la femna sense cap de restriccion per rason de raça, nacionalitat o religion, an drech de se maridar e de fondar una familha. An de dreches egals en çò que pertòca al maridatge, pendent lo maridatge e al moment de sa dissolucion.
Los maridatge se poirà pas contractar qu'ambe lo consentiment liure e plen dels futurs esposes.
Los maridatge se poirà pas contractar qu'ambe lo consentiment liure e plen dels futurs esposes.}}
La familha es l'element natural e fondamental de la societat e a drech a la proteccion de la societat e de l'Estat.
::{{cita|La familha es l'element natural e fondamental de la societat e a drech a la proteccion de la societat e de l'Estat.}}


=== Article 17 ===
=== Article 17 ===
Tota persona, individualament e collectivament, a drech a la proprietat.
::{{cita|Tota persona, individualament e collectivament, a drech a la proprietat.}}
Degun pòt pas èsser privat arbitràriament de sa proprietat.
::{{cita|Degun pòt pas èsser privat arbitràriament de sa proprietat.}}


=== Article 18 ===
=== Article 18 ===
Tota persona a drech a la libertat de pensada, de consciéncia e de religion; aquel drech implica la libertat de cambiar de religion o de cresença, emai la libertat de manifestar sa religion o sa cresença individualament o en comun, tant en public coma en privat, per l'ensenhament, la practica, lo culte e l'acompliment dels rites.
::{{cita|Tota persona a drech a la libertat de pensada, de consciéncia e de religion; aquel drech implica la libertat de cambiar de religion o de cresença, emai la libertat de manifestar sa religion o sa cresença individualament o en comun, tant en public coma en privat, per l'ensenhament, la practica, lo culte e l'acompliment dels rites.}}


=== Article 19 ===
=== Article 19 ===
Tot individú a drech a la libertat d'opinion e d'expression, çò qu'implica lo drech d'èsser pas carcanhat per sas opinions e lo de cercar, de recebre e d'espandir, sense consideracion de frontièras, las informacions e las idèas per quin mejan d'expression que siá.
::{{cita|Tot individú a drech a la libertat d'opinion e d'expression, çò qu'implica lo drech d'èsser pas carcanhat per sas opinions e lo de cercar, de recebre e d'espandir, sense consideracion de frontièras, las informacions e las idèas per quin mejan d'expression que siá.}}


=== Article 20 ===
=== Article 20 ===
Tota persona a drech a la libertat de reünion e d'associacion pacificas.
::{{cita|Tota persona a drech a la libertat de reünion e d'associacion pacificas.}}
Degun pòt pas èsser obligat de far partida d'una associacion.
::{{cita|Degun pòt pas èsser obligat de far partida d'una associacion.}}


=== Article 21 ===
=== Article 21 ===
Tota persona a drech de participar a la direccion dels afars publics de son país, siá dirèctament, siá per l'intermediari de representants causits liurament.
::{{cita|Tota persona a drech de participar a la direccion dels afars publics de son país, siá dirèctament, siá per l'intermediari de representants causits liurament.}}
Tota persona a drech d'accedir, dins de condicions d'egalitat, a las foncions publicas del sieu país.
::{{cita|Tota persona a drech d'accedir, dins de condicions d'egalitat, a las foncions publicas del sieu país.}}
La volontat del pòble es lo fondament de l'autoritat dels poders publics; aquela volontat se deu exprimir gràcias a d'eleccions vertadièiras que se tendràn periodicament, al sufragi universal egal amb lo vòte secret o un autre procediment equivalent que garantisca la libertat de vòte.
::{{cita|La volontat del pòble es lo fondament de l'autoritat dels poders publics; aquela volontat se deu exprimir gràcias a d'eleccions vertadièiras que se tendràn periodicament, al sufragi universal egal amb lo vòte secret o un autre procediment equivalent que garantisca la libertat de vòte.}}


=== Article 22 ===
=== Article 22 ===
Tota persona, coma membre de la societat, a drech a la seguretat sociala e a la satisfaccion dels dreches economics, socials e culturals indispensables a sa dignitat e al liure desvolopament de sa personalitat, gràcias a l'esfòrç nacional e a la cooperacion internationala, segon l'organizacion e los mejans de cada país.
::{{cita|Tota persona, coma membre de la societat, a drech a la seguretat sociala e a la satisfaccion dels dreches economics, socials e culturals indispensables a sa dignitat e al liure desvolopament de sa personalitat, gràcias a l'esfòrç nacional e a la cooperacion internationala, segon l'organizacion e los mejans de cada país.}}


=== Article 23 ===
=== Article 23 ===
Tota persona a drech al trabalh, a la causida liura de son emplec, dins de condicions equitablas e satisfasentas de trabalh e a la proteccion contra lo caumatge.
::{{cita|Tota persona a drech al trabalh, a la causida liura de son emplec, dins de condicions equitablas e satisfasentas de trabalh e a la proteccion contra lo caumatge.}}
Tota persona a drech, sense cap de discriminacion, a un salari egal per un trabalh egal.
::{{cita|Tota persona a drech, sense cap de discriminacion, a un salari egal per un trabalh egal.}}
Tota persona que trabalha a drech a una paga equitabla e satisfasenta que li assegure, a ela emai a la familha una existéncia confòrma a la dignitat umana e que serà completada, se per cas es necessari, per totes los autres mejans de proteccion sociala.
::{{cita|Tota persona que trabalha a drech a una paga equitabla e satisfasenta que li assegure, a ela emai a la familha una existéncia confòrma a la dignitat umana e que serà completada, se per cas es necessari, per totes los autres mejans de proteccion sociala.}}
Tota persona a drech de fondar, ambe d'autres, de sindicats e de se sindicar per defendre sos interèsses.
::{{cita|Tota persona a drech de fondar, ambe d'autres, de sindicats e de se sindicar per defendre sos interèsses.}}


=== Article 24 ===
=== Article 24 ===
Tota persona a drech al repaus e als lesers e, particularament, a una limitacion rasonabla de la durada del trabalh e a de vacanças periodicas pagadas.
::{{cita|Tota persona a drech al repaus e als lesers e, particularament, a una limitacion rasonabla de la durada del trabalh e a de vacanças periodicas pagadas.}}


=== Article 25 ===
=== Article 25 ===
Tota persona a drech a un nivèl de vida que li assegure la santat e lo benestar a ela e a la siá familha, mai que mai pel manjar, lo vestit, lo lòtjament, los suènhs de santat e los servicis socials necessaris; a drech tanben a la seguretat en cas de caumatge, malautiá, invaliditat, veusatge, vielhesa, e dins los autres cases que pèrd los mejans de se ganhar la vida sense o aver volgut.
::{{cita|Tota persona a drech a un nivèl de vida que li assegure la santat e lo benestar a ela e a la siá familha, mai que mai pel manjar, lo vestit, lo lòtjament, los suènhs de santat e los servicis socials necessaris; a drech tanben a la seguretat en cas de caumatge, malautiá, invaliditat, veusatge, vielhesa, e dins los autres cases que pèrd los mejans de se ganhar la vida sense o aver volgut.}}
Las maires e los pichons an drech a una ajuda e a una assisténcia especialas. Totes los mainatges, nascuts dins lo maridatge o fòra maridatge, benefícian de la meteissa proteccion sociala.
::{{cita|Las maires e los pichons an drech a una ajuda e a una assisténcia especialas. Totes los mainatges, nascuts dins lo maridatge o fòra maridatge, benefícian de la meteissa proteccion sociala.}}


=== Article 26 ===
=== Article 26 ===
Tota persona a drech a l'educacion. L'educacion deu èsser a gratis, almens en çò que pertòca l'ensenhament elementar e fondamental. L'ensenhament elementar serà obligatòri. L'ensenhament tecnic e professional serà generalizat; l'ensenhament superior serà dubèrt a totes d'un biais parièr, en foncion dels meritis de cadun.
::{{cita|Tota persona a drech a l'educacion. L'educacion deu èsser a gratis, almens en çò que pertòca l'ensenhament elementari e fondamental.L'ensenhament elementari serà obligatòri. L'ensenhament tecnic e professional serà generalizat; l'ensenhament superior serà dubèrt a totes d'un biais parièr, en foncion dels meritis de cadun.}}
L'educacion aurà per finalitat lo plen desvolopament de la personalitat umana e l'afortiment del respècte qu'es degut als dreches de l'òme e a las libertats fondamentalas. Deu favorizar la compreneson, la tolerància e l'amistat entre totas las nacions e totes los grops etnics o religioses, emai lo desvolopament de las activitats de las Nacions Unidas per manténer la patz.
::{{cita|L'educacion aurà per finalitat lo plen desvolopament de la personalitat umana e l'afortiment del respècte qu'es degut als dreches de l'òme e a las libertats fondamentalas. Deu favorizar la compreneson, la tolerància e l'amistat entre totas las nacions e totes los grops etnics o religioses, emai lo desvolopament de las activitats de las Nacions Unidas per manténer la patz.}}
Son los parents qu'an, en primièr, lo drech de causir la mena d'educacion que se donarà als mainatges.
::{{cita|Son los parents qu'an, en primièr, lo drech de causir la mena d'educacion que se donarà als mainatges.}}


=== Article 27 ===
=== Article 27 ===
Tota persona a drech de prene part liurament a la vida culturala de la comunitat, de gausir de las arts e de participar al progrès scientific e als beneficis que ne son la consequéncia.
::{{cita|Tota persona a drech de prene part liurament a la vida culturala de la comunitat, de gausir de las arts e de participar al progrès scientific e als beneficis que ne son la consequéncia.}}
L'autor de tota òbra scientifica, literària o artistica a drech a l'aparament dels interèsses morals e materials que ne resultan.
::{{cita|L'autor de tota òbra scientifica, literària o artistica a drech a l'aparament dels interèsses morals e materials que ne resultan.}}


=== Article 28 ===
=== Article 28 ===
Tota persona a drech que s'establisca un òrdre social e ont los dreches e las libertats enonciats dins aicesta Declaracion se pòscan aplicar plenament.
::{{cita|Tota persona a drech que s'establisca un òrdre social e ont los dreches e las libertats enonciats dins aicesta Declaracion se pòscan aplicar plenament.}}


=== Article 29 ===
=== Article 29 ===
Tota persona a de devers al respècte de la comunitat, qu'es lo sol endrech ont lo desvolopament liure e complet de sa personalitat es possible.
::{{cita|Tota persona a de devers al respècte de la comunitat, qu'es lo sol endrech ont lo desvolopament liure e complet de sa personalitat es possible.}}
Per profechar de sos dreches e de sas libertats, tota persona serà pas somesa qu'a las limitacions establidas per la lei unicament per assegurar la reconeissença e lo respècte dels dreches e de las libertats dels autres e per tal de respectar las justas exigéncias de la morala, de l'òrdre public e del benestar general dins una societat democratica.
::{{cita|Per profechar de sos dreches e de sas libertats, tota persona serà pas somesa qu'a las limitacions establidas per la lei unicament per assegurar la reconeissença e lo respècte dels dreches e de las libertats dels autres e per tal de respectar las justas exigéncias de la morala, de l'òrdre public e del benestar general dins una societat democratica.}}
Aquestes dreches e libertats se poiràn pas jamai aplicar contràriament a las finalitats e als principis de las Nacions Unidas.
::{{cita|Aquestes dreches e libertats se poiràn pas jamai aplicar contràriament a las finalitats e als principis de las Nacions Unidas.}}


=== Article 30 ===
=== Article 30 ===
Res dins aicesta Declaracion se pòt pas interpretar coma que un Estat, un gropament ou un individú auriá quin drech que siá d'entreprene una activitat o de realizar una accion ambe la tòca d'avalir los dreches e las libertats que s'i enóncian.
::{{cita|Res dins aicesta Declaracion se pòt pas interpretar coma que un Estat, un gropament ou un individú auriá quin drech que siá d'entreprene una activitat o de realizar una accion ambe la tòca d'avalir los dreches e las libertats que s'i enóncian.}}

== Vejatz tanben ==
* Per la version en occitan d'[[Auvèrnha]]: [http://www.ohchr.org/EN/UDHR/Pages/Language.aspx?LangID=auv1]


[[Categoria:Tractat]]
[[Categoria:Tractat]]
Linha 124 : Linha 128 :
[[Categoria:Tèxt juridic edictant de libertats fondamentalas]]
[[Categoria:Tèxt juridic edictant de libertats fondamentalas]]
[[Categoria:Tractat de las Nacions Unidas]]
[[Categoria:Tractat de las Nacions Unidas]]

[[ab:Ауаҩытәыҩса Изинқәа Зегьеицырзеиҧшу Адекларациа]]
[[af:Universele Verklaring van Menseregte]]
[[als:Allgemeine Erklärung der Menschenrechte]]
[[am:«የሰብዓዊ መብት አቀፋዊ መግለጽ»]]
[[an:Declaración Universal d'os Dreitos Humans]]
[[ar:الإعلان العالمي لحقوق الإنسان]]
[[arz:الاعلان العالمى لحقوق الانسان]]
[[ast:Declaración Universal de los Derechos Humanos]]
[[ay:Akpach jaqe walinkañapataki inoqat aru]]
[[bat-smg:Vėsoutėnė žmuogaus teisiu deklaracėjė]]
[[be:Усеагульная дэкларацыя правоў чалавека]]
[[be-x-old:Усеагульная дэклярацыя правоў чалавека]]
[[bg:Всеобща декларация за правата на човека]]
[[bm:Hadamaden josiraw dantigɛkan]]
[[bn:মানবাধিকার সনদ]]
[[bo:༄༅༎ ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང༌།]]
[[br:Disklêriadur Hollvedel Gwirioù Mab-den]]
[[bs:Univerzalna deklaracija o ljudskim pravima]]
[[ca:Declaració Universal dels Drets Humans]]
[[cs:Všeobecná deklarace lidských práv]]
[[da:FN's Verdenserklæring om Menneskerettighederne]]
[[de:Allgemeine Erklärung der Menschenrechte]]
[[diq:Beyannamey heqanê insananê erd u asmêni]]
[[ee:Amegbetɔ ƒe Ablɔɖevinyenye ŋu Kpeɖoɖodzinya]]
[[el:Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα]]
[[en:Universal Declaration of Human Rights]]
[[eo:Universala Deklaracio de Homaj Rajtoj]]
[[es:Declaración Universal de los Derechos Humanos]]
[[et:Inimõiguste ülddeklaratsioon]]
[[eu:Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsala]]
[[fa:اعلامیه جهانی حقوق بشر]]
[[fi:Ihmisoikeuksien yleismaailmallinen julistus]]
[[fiu-vro:Inemiseõigusõ kuulutus]]
[[fo:Mannarættindayvirlýsing]]
[[fr:Déclaration universelle des droits de l'homme]]
[[fur:Declarazion universâl dai dirits dal om]]
[[fy:Universele Ferklearring fan de Rjochten fan de Minske]]
[[ga:Dearbhú Uilechoiteann Chearta an Duine]]
[[gl:Declaración Universal dos Dereitos Humanos]]
[[gn:Tekove yvypora kuera maymayva derecho kuaaukaha]]
[[he:ההכרזה לכל באי עולם בדבר זכויות האדם]]
[[hi:मानव अधिकारों की सार्वभौम घोषणा]]
[[hr:Opća deklaracija o pravima čovjeka]]
[[hu:Az Emberi Jogok Egyetemes Nyilatkozata]]
[[hy:Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագիր]]
[[ia:Declaration Universal del Derectos Human]]
[[id:Pernyataan Umum tentang Hak-Hak Asasi Manusia]]
[[io:Universala Deklaro di Homala Yuri]]
[[is:Mannréttindayfirlýsing Sameinuðu þjóðanna]]
[[it:Dichiarazione universale dei diritti umani]]
[[ja:世界人権宣言]]
[[ka:ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაცია]]
[[kab:Tiṣerriḥt tagraɣlant izerfan n wemdan]]
[[kk:Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы]]
[[ko:세계 인권 선언]]
[[krc:Адамны хакъларыны тамал декларациясы]]
[[la:Universa Iurum Humanorum Declaratio]]
[[lb:Universal-Deklaratioun vun de Mënscherechter]]
[[lg:Ekiwandiiko Eky'abantu Bonna Ekifa ku Ddembe Ly'obunto]]
[[li:Universeel Verklaoring van de Rechte van d'r Miensj]]
[[ln:Lisakoli ya molongo ya makoki ya moto]]
[[lt:Visuotinė žmogaus teisių deklaracija]]
[[lv:Vispārējā cilvēktiesību deklarācija]]
[[mg:Fanambarana Iraisam-pirenena momban'ny Zon'Olombelona]]
[[mk:Универзална декларација за човековите права]]
[[mr:मानवाधिकाराचे वैश्विक घोषणापत्र]]
[[ms:Perisytiharan Hak Asasi Manusia Sejagat]]
[[mwl:Declaraçon de ls Dreitos de la Criança]]
[[my:အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေး ကြေငြာစာတမ်း]]
[[new:युनिभर्सल डिक्लेरेसन अफ ह्युमन राइटस्]]
[[nl:Universele verklaring van de rechten van de mens]]
[[nn:Menneskerettsfråsegna]]
[[no:Menneskerettighetserklæringen]]
[[nv:Bee Hazʼą́ą Ił Chʼétʼaah]]
[[pl:Powszechna Deklaracja Praw Człowieka]]
[[pnb:انسانی حقاں دا عالمی اعلان]]
[[pt:Declaração Universal dos Direitos Humanos]]
[[qu:Pachantin llaqtakunapi runap allin kananpaq hatun kamachikuy]]
[[ro:Declarația Universală a Drepturilor Omului]]
[[ru:Всеобщая декларация прав человека]]
[[sc:Decraratzione Universale de sos Deretos de s'Òmine]]
[[sco:Universal Declaration o Human Richts]]
[[sg:Dêpä tî pöpöködörö tî ndiä tï bata nengö terê tï zo takapa]]
[[sh:Univerzalna deklaracija o ljudskim pravima]]
[[simple:Universal Declaration of Human Rights]]
[[sk:Všeobecná deklarácia ľudských práv]]
[[sl:Splošna deklaracija človekovih pravic]]
[[so:BAAQA CAALAMIGA EE XUQUUQDA AADANAHA]]
[[sq:Deklarata e Përgjithshme mbi të Drejtat e Njeriut]]
[[sr:Универзална декларација о људским правима]]
[[ss:Simemetelo Semhlaba Wonkhe Mayelana Nemalungelo Ebuntfu]]
[[sv:FN:s deklaration om de mänskliga rättigheterna]]
[[sw:Tangazo kilimwengu la haki za binadamu]]
[[ta:உலக மனித உரிமைகள் சாற்றுரை]]
[[tet:Deklarasaun Universál Direitus Umanus Nian]]
[[th:ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน]]
[[tr:İnsan Hakları Evrensel Bildirisi]]
[[uk:Загальна декларація прав людини]]
[[ur:انسانی حقوق کا آفاقی منشور]]
[[vec:Dichiarasion Universałe de i Diriti de l'Omo]]
[[vi:Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền]]
[[wa:Declaråcion univiersele des droets del djin]]
[[war:Sangkalibutan Nga Pag-Asoy Bahin Han Kanan Tawo Mga Katungod]]
[[yi:אלוועלטלעכע דעקלאראציע פון מענטשרעכט]]
[[yo:Ìkéde Akáríayé fún àwọn Ẹ̀tọ́ Ọmọnìyàn]]
[[zh:世界人权宣言]]
[[zh-min-nan:Sè-kài Jîn-koân Soan-giân]]
[[zh-yue:世界人權宣言]]

Version actuala en data del 19 genièr de 2024 a 15.46

Eleanor Roosevelt & Declaracion Universala dels Dreches Umans (1949)

La Declaration Universala dels Dreches Umans (var. Declaration Universala deis Drechs Umans; Declaracion Universala deus Dreits Umans), es un tèxte de l'Organizacion de las Nacions Unidas escrich lo 10 de decembre de 1948 a París.

«La presenta Declaracion Universala dels Dreches Umans»

Preambul

[modificar | Modificar lo còdi]
«Coma l'ideal comun que totes los pòbles e las Nacions devon cercar d'aténher, per tal que totes los individús e totas las institucions, en gardant de contunh aicesta Declaracion presenta a l'esperit s'esfòrcen, per l'ensenhament e l'educacion, de desvolopar lo respècte d'aqueles dreches e libertats e d'assegurar, per de mesuras progressivas d'òrdre nacional e internacional, la reconeissença e l'aplicacion universalas e efectivas, tant demest los pòbles dels Estats Membres coma demest los dels territòris plaçats jos lor jurisdiccion.»

Article 1

[modificar | Modificar lo còdi]
«Totes los èssers umans naisson liures e egals en dignitat e en dreches. Son dotats de rason e de consciéncia e se devon comportar los unes amb los autres dins un esperit de fraternitat.»

Article 2

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona se pòt prevaler de totes los dreches e de totas las libertats proclamadas dins la presenta Declaracion, sense cap de distincion de raça, de color, de sèxe, de lenga, de religion, d'opinion politica o d'autra mena, d'origina nacionala o sociala, de fortuna, de naissença o de quina autra situacion que siá.»
«Se farà pas tanpauc cap de distincion fondada sus l'estatut politic, administratiu e internacional de país o territòri que la persona ne depend juridicament, qu'aquel país o territòri siá independent, jos tutèla, non autonòm o somés a quina limitacion de sobeiranetat que siá.»

Article 3

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tot individú a drech a la vida, a la libertat e a la seguretat de sa persona.»

Article 4

[modificar | Modificar lo còdi]
«Degun serà pas tengut en esclavatge ni en servitud; l'esclavatge e lo trafic d'esclaus son proïbits dins totas lors formas.»

Article 5

[modificar | Modificar lo còdi]
«Degun serà pas somés a la tortura, ni a de penas o tractaments crudèls, inumans o degradants.»

Article 6

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona, a quin endrech que siá, a drech a la reconeissença de sa personnalitat juridica.»

Article 7

[modificar | Modificar lo còdi]
«Totes son egals davant la lei e an drech de n'obténer la meteissa proteccion, sense distincions. Totes an drech a una meteissa proteccion contra quina discriminacion que siá que viòle la presenta Declaracion e contra tota provocacion a una tala discriminacion.»

Article 8

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona a drech a un recors efectiu alprèp de las jurisdiccions nacionalas competentas contra los actes que viòlen los dreches fondamentals que li son reconeguts per la constitucion o la lei.»

Article 9

[modificar | Modificar lo còdi]
«Degun pòt pas èsser arrestat, embarrat o exiliat arbitràriament.»

Article 10

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona a drech, en plena egalitat, que sa causa siá recebuda amb equitat e publicament per un tribunal independent e imparcial, que decidirà, siá de sos dreches e obligacions, siá de la legitimat de tota acusacion portada contra ela en matèria penala.»

Article 11

[modificar | Modificar lo còdi]
«Se presumís qu'es innocenta tota persona acusada d'un acte delictuós, tant que sa culpablitat es pas estada establida legalament al cors d'un procès public ont totas las garantidas necessàrias per la siá defensa li seràn estadas asseguradas.»
«Degun serà pas condemnat per d'accions o d'omissions que, quand foguèron comesas, constituissián pas un acte delictuós segon lo drech nacional o internacional. S'impausarà pas tanpauc cap de pena pus fòrta que la qu'èra aplicabla al moment que se cometèt l'acte delictuós.»

Article 12

[modificar | Modificar lo còdi]
«Degun serà pas objècte d'intrusions arbitràrias dins sa vida privada, sa familha, son domicili o sa correspondéncia, ni d'atacas contra son onor e sa reputacion. Tota persona a drech a la proteccion de la lei contra d'intrusions e d'atacas d'aquela mena.»

Article 13

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona a drech de circular liurament e de causir sa residéncia a l'interior d'un Estat.»
«Tota persona a drech d'abandonar tot país, quitament lo sieu, e de tornar dins son país.»

Article 14

[modificar | Modificar lo còdi]
«En cas de persecucion, tota persona a drech de cercar asil e de beneficiar de l'asil dins d'autres païses.»
«Aquel drech se poirà pas invocar contra una accion judiciària que s'aprendrà vertadièirament a de crimes de drech comun o a d'actes opausats a las finalitats e als principis de las Nacions Unidas.»

Article 15

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tot individú a drech a una nacionalitat.

Degun pòt pas èsser privat arbitràriament de sa nacionalitat ni del drech de cambiar de nacionalitat.»

Article 16

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tanlèu que son maridadors, l'òme e la femna sense cap de restriccion per rason de raça, nacionalitat o religion, an drech de se maridar e de fondar una familha. An de dreches egals en çò que pertòca al maridatge, pendent lo maridatge e al moment de sa dissolucion.

Los maridatge se poirà pas contractar qu'ambe lo consentiment liure e plen dels futurs esposes.»

«La familha es l'element natural e fondamental de la societat e a drech a la proteccion de la societat e de l'Estat.»

Article 17

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona, individualament e collectivament, a drech a la proprietat.»
«Degun pòt pas èsser privat arbitràriament de sa proprietat.»

Article 18

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona a drech a la libertat de pensada, de consciéncia e de religion; aquel drech implica la libertat de cambiar de religion o de cresença, emai la libertat de manifestar sa religion o sa cresença individualament o en comun, tant en public coma en privat, per l'ensenhament, la practica, lo culte e l'acompliment dels rites.»

Article 19

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tot individú a drech a la libertat d'opinion e d'expression, çò qu'implica lo drech d'èsser pas carcanhat per sas opinions e lo de cercar, de recebre e d'espandir, sense consideracion de frontièras, las informacions e las idèas per quin mejan d'expression que siá.»

Article 20

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona a drech a la libertat de reünion e d'associacion pacificas.»
«Degun pòt pas èsser obligat de far partida d'una associacion.»

Article 21

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona a drech de participar a la direccion dels afars publics de son país, siá dirèctament, siá per l'intermediari de representants causits liurament.»
«Tota persona a drech d'accedir, dins de condicions d'egalitat, a las foncions publicas del sieu país.»
«La volontat del pòble es lo fondament de l'autoritat dels poders publics; aquela volontat se deu exprimir gràcias a d'eleccions vertadièiras que se tendràn periodicament, al sufragi universal egal amb lo vòte secret o un autre procediment equivalent que garantisca la libertat de vòte.»

Article 22

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona, coma membre de la societat, a drech a la seguretat sociala e a la satisfaccion dels dreches economics, socials e culturals indispensables a sa dignitat e al liure desvolopament de sa personalitat, gràcias a l'esfòrç nacional e a la cooperacion internationala, segon l'organizacion e los mejans de cada país.»

Article 23

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona a drech al trabalh, a la causida liura de son emplec, dins de condicions equitablas e satisfasentas de trabalh e a la proteccion contra lo caumatge.»
«Tota persona a drech, sense cap de discriminacion, a un salari egal per un trabalh egal.»
«Tota persona que trabalha a drech a una paga equitabla e satisfasenta que li assegure, a ela emai a la familha una existéncia confòrma a la dignitat umana e que serà completada, se per cas es necessari, per totes los autres mejans de proteccion sociala.»
«Tota persona a drech de fondar, ambe d'autres, de sindicats e de se sindicar per defendre sos interèsses.»

Article 24

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona a drech al repaus e als lesers e, particularament, a una limitacion rasonabla de la durada del trabalh e a de vacanças periodicas pagadas.»

Article 25

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona a drech a un nivèl de vida que li assegure la santat e lo benestar a ela e a la siá familha, mai que mai pel manjar, lo vestit, lo lòtjament, los suènhs de santat e los servicis socials necessaris; a drech tanben a la seguretat en cas de caumatge, malautiá, invaliditat, veusatge, vielhesa, e dins los autres cases que pèrd los mejans de se ganhar la vida sense o aver volgut.»
«Las maires e los pichons an drech a una ajuda e a una assisténcia especialas. Totes los mainatges, nascuts dins lo maridatge o fòra maridatge, benefícian de la meteissa proteccion sociala.»

Article 26

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona a drech a l'educacion. L'educacion deu èsser a gratis, almens en çò que pertòca l'ensenhament elementari e fondamental.L'ensenhament elementari serà obligatòri. L'ensenhament tecnic e professional serà generalizat; l'ensenhament superior serà dubèrt a totes d'un biais parièr, en foncion dels meritis de cadun.»
«L'educacion aurà per finalitat lo plen desvolopament de la personalitat umana e l'afortiment del respècte qu'es degut als dreches de l'òme e a las libertats fondamentalas. Deu favorizar la compreneson, la tolerància e l'amistat entre totas las nacions e totes los grops etnics o religioses, emai lo desvolopament de las activitats de las Nacions Unidas per manténer la patz.»
«Son los parents qu'an, en primièr, lo drech de causir la mena d'educacion que se donarà als mainatges.»

Article 27

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona a drech de prene part liurament a la vida culturala de la comunitat, de gausir de las arts e de participar al progrès scientific e als beneficis que ne son la consequéncia.»
«L'autor de tota òbra scientifica, literària o artistica a drech a l'aparament dels interèsses morals e materials que ne resultan.»

Article 28

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona a drech que s'establisca un òrdre social e ont los dreches e las libertats enonciats dins aicesta Declaracion se pòscan aplicar plenament.»

Article 29

[modificar | Modificar lo còdi]
«Tota persona a de devers al respècte de la comunitat, qu'es lo sol endrech ont lo desvolopament liure e complet de sa personalitat es possible.»
«Per profechar de sos dreches e de sas libertats, tota persona serà pas somesa qu'a las limitacions establidas per la lei unicament per assegurar la reconeissença e lo respècte dels dreches e de las libertats dels autres e per tal de respectar las justas exigéncias de la morala, de l'òrdre public e del benestar general dins una societat democratica.»
«Aquestes dreches e libertats se poiràn pas jamai aplicar contràriament a las finalitats e als principis de las Nacions Unidas.»

Article 30

[modificar | Modificar lo còdi]
«Res dins aicesta Declaracion se pòt pas interpretar coma que un Estat, un gropament ou un individú auriá quin drech que siá d'entreprene una activitat o de realizar una accion ambe la tòca d'avalir los dreches e las libertats que s'i enóncian.»

Vejatz tanben

[modificar | Modificar lo còdi]
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Declaracion_Universala_dels_Dreches_Umans&oldid=2418955 »