Ventor
Ventor o pus rarament lo Mont Ventor (mount Ventour segon la nòrma mistralenca; Vinturi en latin, d'una basa prelatina Vĭn-t-ŭru; Mont Ventoux en francés) es una montanha d'Occitània, en Provença, dins lo departament de Vauclusa. Lo mont a per escais lo Gigant de Provença.
|
Mont Ventor
| ||
|---|---|---|
| OpenStreetMap | . | |
| Geografia | ||
| Altitud | 1 912 m[1] | |
| Massís | Baroniás (Aups) | |
| Coordenadas | 44° 10′ 28″ N, 5° 16′ 44″ E [1] | |
| Administracion | ||
| País |  França
| |
| Region | Provença-Aups-Còsta d'Azur | |
| Departament | Vauclusa | |
| Ascension | ||
| Primièra | 26 d'abril de 1336 per Petrarca | |
| Via pus aisida | Rota venent de Sault. | |
| Geologia | ||
| Edat | 95 milions d'annadas | |
| Ròcas | Calcaris | |
Geolocalizacion sus la mapa : França
| ||
Es lo ponch culminant dau massís dei Baroniás amb 1912 m a la cima.
Son vielh nom de Ventor vèn dei racinas prelatinas Vĭn-t-ŭru, de sens mau conegut[2]; es associat dins l'imaginacion populara a l'idèa de « ventós ». Es verai que lo mistrau i bofa sovent a mai de 100 km/h, e de còps fins a 300 km/h. Lo Mont Ventor deten d'alhors un dei recòrds de granda rapiditat de vent recordat en França metropolitana amb un vent avent bofat a 320 km/h lo 19 de novembre de 1967. D'efiech, lo mont s'estira perpendicularament au vent, donc s'i congrèa un efiech Venturi abrivant lo flux d'aire, coma sus l'extradòs d'una ala d'avion.
La cima es ocupada per un observatòri de la Meteorologia Nacionala despuei 1882 e un emetor de television bastit dins leis annadas 1960.
Frederic Mistral en 1859 faguèt l’expedicion de nuech per assistir au levar dau soleu a son som. Relatèt aquel eveniment en aquelei mots: « Vegueriam lo soleu sorgir, tau qu'un supèrbe rei de glòria, d'entre lei cimas esbleugissentas e nevosas deis Aups » (Memòrias e Racòntes).
Nòtas e referéncias
modificar- ↑ 1,0 et 1,1 Identificacion amb l'ajuda de géoportail e mapa IGN a l'escala 1:20 000
- ↑ Albert Dauzat, Gaston Deslandes, Charles Rostaing (1978) Dictionnaire étymologique des noms de rivières et de montagnes en France, París: Klincksieck, pàg. 231.