Tunisia
الجمهورية التونسية (ar)
El-Jumhūriyyah it-Tūnisiyyah (ar)
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Bandièra de Tunisia Escut de Tunisia
(Detalhs) (Detalhs)
Devisa nacionala : cap
Imne nacional : {{{imne}}}


Lenga oficiala arabi
Capitala
populacion (an)
Tunis
2 671 882 (metropòli - 2023)
President Kais Saied
Primièr ministre Kamel Madouri (كمال المدوري)
Superfícia 163 610 km²
Populacion
Densitat
12 458 223 (2024)
76 ab./km²
Independéncia
- Jorn
(de França)
20 de març de 1956
Moneda dinar tunisian
Ora
Ora d'estiu
UTC+1
UTC+2
Imne nacional Himat Al Hima
ISO-3166 (Internet) .tn
Còde telefonic +216

Tunisia (en arabi: تونس?, Tūnistuːnɪs] Escotar), oficialament la Republica de Tunisia (en arabi: الجمهورية التونسية‎,?, Al-Jumhūriyyah at-Tūnisiyya Escotar), es lo país mai septentrional d'Africa. Confronta Libia al sudèst e al sud, e Argeria a l'oèst.

Geografia

modificar

Tunisia a un litoral de 1148 km d'extension en la Mar Mediterranèa.

 
Clima de Tunisia segon la classificacion de Köppen.

Lo clima de Tunisia es de tipe mediterranèu au nòrd e desertic au centre e au sud. Lei quantitats de precipitacions son fòrça variablas. De nivèus de 1 000 mm son observats au nòrd e mens de 50 mm es frequent dins lei regions meridionalas que fan partida de Sahara. D'un biais similar, lei temperaturas varian de 0 °C dins lei montanhas a mai de 50 °C dins lei zònas deserticas.

Lo regim dei vents es divèrs. La còsta nòrd es expausada ai vents marins doç e umids que bofan dempuei Occitània e Itàlia. Entraïnan una baissa significativa dei temperaturas e una aumentacion dei precipitacions. Au sud, domina lo siròc que bofa dempuei Sahara. A l'efiech opausat amb una aumentacion dei temperaturas e una demenicion importanta de l'umiditat.

Istòria

modificar

Preïstòria

modificar

Lei traças pus ancianas de preséncia umana en Tunisia datan dau Paleolitic. Foguèron laissadas per una populacion de caçaires culheires mosterians. Vèrs 20 000 av. JC, la cultura mosteriana foguèt remplaçada per la cultura iberomaurusiana que s'estendèt dins lei regions litoralas de Magrèb fins a 10 000 av. JC. Pasmens, sa preséncia en Tunisia demorèt febla. Li succediguèt la cultura capsiana qu'apareguèt dins la region de Gafsa vèrs la fin dau millenari X av. JC. Lo Capsian dispareguèt dins lo corrent dau millenari V av. JC e laissèt la plaça au Neolitic. Aqueu periòde veguèt l'installacion de populacions proto-berbèras probablament originàrias de Libia.

Antiquitat

modificar

Lo periòde cartaginés

modificar
Article detalhat: Civilizacion cartaginesa.
 
Colonizacion de la Mar Mediterranèa durant l'Antiquitat Auta.

Ben situat au limit dei bacins occidentau e orientau de la Mar Mediterranèa, lo litorau tunisian se trobava tanben a la crosiera entre rota terrèstra de Magrèb a Egipte e lo desbocat deis itineraris dau comèrci caravanier en provenància de Sahara. Au sègle IX av. JC, aquela posicion interessèt donc lei marchands fenicians que fondèron plusors colonias dins la region. En particular, vèrs 820 av. JC, de colons originaris de Tir establiguèron Cartage dins la region de Tunis. La ciutat venguèt rapidament independenta e impausèt pauc a pauc son primat ais autrei colonias fenicianas d'Africa dau Nòrd e de Sicília. En parallèl, capitèt de rebutar lei nomadas berbèrs vèrs lo sud e l'oèst.

A partir dau sègle VI av. JC, lei Cartaginés se bateguèron ambé lei Grècs per lo contraròtle de Sicília. Plusors guèrras s'acabèron vèrs 480 av. JC amb una desfacha cartaginesa e la mesa en plaça d'un partiment de l'illa (l'oèst ai Cartaginés, lo rèsta ai Grècs). Pasmens, d'aqueu temps, lo relarg cartaginés venguèt un centre marchand e agricòla major (òli, blat...). Au sègle III av. JC, Cartage se turtèt a l'expansionisme de Roma en Itàlia Meridionala. Una premiera guèrra (264-241 av. JC) entraïnèt l'expulsion dei Cartaginés de Sicília e de Sardenha. Puei, un segond conflicte (218-22 av. JC), pus dur, entraïnèt la pèrda de son domeni coloniau ispanic per Cartage. Reduch au reng de poissança segondària, la vila foguèt finalament destrucha per lei Romans a l'eissida d'un sètge de tres ans en 146 av. JC.

Lo periòde roman e la propagacion dau crestianisme

modificar

Roma annexèt lo relarg de Cartage — la mitat nòrd de la Tunisia actuala — que venguèt la província d'Africa. L'endrech demorèt un centre agricòla e foguèt fòrça romanizat en causa de son importància per l'avitalhament de la capitala. Tre la fin dau sègle II av. JC, lei Romans comencèron d'estendre son domeni african e someteguèron lei rèis numides copables de revòutas còntra l'òrdre roman. Ansin, ocupèron pauc a pauc tot lo litorau maugrabin. Tornada bastir per Cesar, Cartage venguèt lo centre d'une region prospèra e la tresena vila pus importanta de l'Empèri.

Au sègle III ap. JC, lo crestianisme se difusèt dins lei vilas avans d'agantar lei zònas ruralas berbèras. Durant lo rèine de Dioclecian (284-305), de persecucions fòrça importantas decimèron lei comunautats crestianas e plusors fidèus abjurèron sa religion. Après la conversion de Constantin (306-337), la situacion se melhorèt mai la Glèisa d'Africa dau Nòrd foguèt tocada per de desacòrdis regardant lei crestians aguent abjurat. Una ala rigorosa, majoritària dins lei campanhas, refusèt sa reïntegracion mentre qu'un corrent urban pus comprensiu i èra pas opausat. En 312, lei dos grops nomèron dos evesques rivaus entraïnant un lòng conflicte entre « catolics » e donatistas — finalament condamants per eretgia — que durèt fins a la fin dau sègle.

Lei conquistas vandalas e bizantinas

modificar

Au sègle IV ap. JC, lei Vandals, après aver passat lo limes renan en 407 e l'estrech de Gibartar en 427, ocupèron la província d'Africa e Cartage. N'expulsèron l'aristocracia romana mai se romanizèron rapidament en causa de son nombre feble. Se convertiguèron tanben au crestianisme e fondèron un reiaume que durèt fins a 533. D'efèct, aquela annada, lei Bizantins tornèron conquistar la region durant lo rèine de Justinian (527-565). Pasmens, la preséncia bizantina foguèt mau acceptada car lei governadors imperiaus, d'origina grèga, intrèron en conflicte ambé la populacion que parlava sustot latin ò berbèr. Ansin, l'autoritat de Constantinòble se limitèt au litorau e demorèt quasi inexistenta dins lei montanhas.

L'islamizacion de Tunisia

modificar

La conquista araba e l'integracion au sen dau mond musulman

modificar

Après la conquista de Cirenaïca en 642, leis Arabes arribèron en Tunisia en 647 e obtenguèron un tribut dei Bizantins per quitar la region. Aqueu calma durèt fins a 665. Uqba ibn Nafi fondèt Kairouan en 670 e agantèt l'Ocean Atlantic en 681. De 695 a 703, de combats opausèron Arabes, Bizantins e Berbèrs per lo contraròtle dei regions maritimas. S'acabèron ambé la victòria dei premiers que destruguèron Cartage en 698. Per remplaçar la ciutat antica, fondèron Tunis.

A partir deis annadas 730, la dominacion araba foguèt fòrça contestada per lei Berbèrs que se revoutèron un premier còp en 739 e menacèron Kairouan en 742. Puei, una segonda insureccion importanta foguèt animada per de convertits au kharigisme entraïnant una reaccion viva deis Arabes dins leis annadas 770-780. Pasmens, aquelei combats empachèron pas la region de s'arabizar e de s'islamizar. En revènge, en causa de l'agitacion locala e de l'alunchament a respèct dei centres arabes d'Orient Mejan, la region se destaquèt rapidament de l'autoritat dei califas.

Leis Aglabidas

modificar
Article detalhat: Aglabidas.
 
Magrèb dins lo corrent dau sègle IX.

La dinastia aglabida foguèt fondada en 800 per un oficier arabe, Ibrahim ibn al-Aghlab, obtenguèt Ifriqiya coma fèu ereditari de part dau califa. Dins lei fachs, se lei caps de la dinastia mantenguèron la ficcion d'un liame de vassalitat, leis Aglabidas venguèron independents. Per canalizar l'agitacion de l'aristocracia guerriera locala, comencèron a partir de 827 la conquista de la Sicília Bizantina que resistiguèt fins a 902. En parallèl, Kairouan venguèt un centre intellectau e religiós de premiera importància. En particular, sei teologians definiguèron lei principis dau malekisme, escòla sunita que domina totjorn a l'ora d'ara l'islam de Magrèb.

Lo periòde fatimida

modificar
Article detalhat: Califat Fatimida.

Au començament dau sègle X, un aventurier chiita, dich Abu Abdallah al-Chii, organizèt una armada en Magrèb e conquistèt Ifriqiya. La dinastia aglabida s'afondrèt en 909 e lo cap chiita Umayd Allah (909-934), descendent d'Ali, intrèt a Kairouan en 910. I fondèt un califat chiista e assaièt d'impausar aquela religion a una populacion reticenta. Fondèt tanben una capitala novèla, Mahdia, e someteguèt la màger part de Magrèb en 922. Pasmens, durant lo rèine

Après la mòrt dau fondator de la dinastia, son successor Al-Qaim bi-Amr Allah (934-946) deguèt una importanta revòuta menada per un predicaire Kharigista dich Abu Yazid. Leis insurgents assetjèron Mahdia en 946 avans d'èsser vencuts per lei tropas d'Al-Mansur (946-953). Aquela desfacha entraïnèt un important declin dau kharigisme maugrabins que subrevisquèt solament dins quauquei pòchis isoladas.

En 969, lei Fatimidas capitèron de conquistar Egipte onte transferiguèron sa capitala en 973. En causa de la distància, aquò entraïnèt un declin de l'autoritat fatimida en Tunisia e la region passèt sota lo contraròtle dei Ziridas que rompèron ambé lo chiisme en 1051. Lei Fatimidas demandèron alora a la tribü dei Beni Hilal d'atacar la region. Venceires en 1052, leis envaïsseires bateguèron lei Ziridas — que se retirèron a Mahdia — e pilhèron lo país. Aquò destabilizèt l'òrdre establit e favorizèt l'emergéncia d'un mòde de vida seminomada dins lei regions interioras. En parallèl, lei Normands aprofichèron lei dificultats ziridas per conquistar Sicília e atacar lei regions maritimas.

Dei Ziridas ais Hafsidas

modificar

Lei mutacions dau Magrèb Orientau durant lo sègle XII

modificar
 
Magrèb en 1100.

Dins lo corrent dau sègle XII, lo Magrèb Orientau conoguèt de mutacions importantas. D'efèct, l'agricultura comencèt de declinar e lei grands tenements eissits dau periòde roman dispareguèron. Una agricultura de subsisténcia lei remplacèt. Lei pòrts gardèron sa prosperitat gràcias a sa posicion a la crosiera deis itineraris marchands mediterranèus. Pasmens, l'evolucion pus importanta foguèt una inversion deis atacas maritimas car lei Normands contunièron seis expedicions còntra Magrèb. I ocupèron lei vilas portuàrias entre Tunis e Trípol. En 1154, prenguèron Mahdia, çò que marquèt la fin de la dinastia zirida.

Lo periòde almohade

modificar
 
Territòri deis Almohades a la fin dau sègle XII.
Article detalhat: Almohades.

Au començament dau sègle XII, apareguèt dins la mitat occidentala de Magrèb la poderosa dinastia deis Almohades. Dins lo corrent deis annadas 1130, son cap prenguèt lo títol de califa e comencèt de sometre Marròc. Puei, se dirigiguèt vèrs Argeria e Tunisia ont ataquèt lei princes arabes locaus e lei Normands. En 1551, lei Hammadites de Bugia acceptèron sa senhoriá. Puei, leis Almohades prenguèron l'avantatge sus lei Beni Hilal avans d'expulsar lei Normands de la còsta africana en 1160.

Pasmens, l'autoritat deis Almohades — que concentrèron seis esfòrç militars per reconquistar Al Andalús — demorèt mau segura en Magrèb Orientau. Ansin, ne fisèron la direccion an Abu Muhammad ibn Hafs que foguèt a l'origina de la dinastia deis Hafsidas. D'efèct, tre leis annadas 1220, de problemas de succession entraïnèron de guèrras civilas recurrentas que permetèron ai regions perifericas de venir independentas. La darriera temptativa de restablir la poissança almohada aguèt luòc durant lo rèine dau califa Abu Said (1242-1248) que foguèt tuat a Tlemcen dins una emboscada.

Lo periòde hafsida

modificar
Article detalhat: Hafsidas.
 
Magrèb dins lo corrent dau sègle XIV.

Aprofichant lo declin deis Almohades — que dispareguèt definitivament en 1276 — leis Hafsidas establiguèron sa capitala a Tunis. En 1270, lo sultan Al-Mustansir (1249-1277) resistiguèt a l'Uechena Crosada menada per lo rèi francés Loís IX (1226-1270). Puei, a partir de 1284, lei Hafsidas deguèron luchar còntra d'atacas aragonesas.

En 1294, la dinastia conoguèt de trèbols de succession qu'entraïnèron un partiment de son territòri entre princes rivaus. L'unitat foguèt restablida per Abu Bakr (1318-1346). Pasmens, après sa mòrt, lo reiaume foguèt menaçada per d'incursions marinidas. Abu al-Abbas (1370-1394) restaurèt la poissança hafsida dins lo corrent de la segonda mitat dau sègle XIV e la dinastia venguèt alora la premiera poissança de Magrèb. Agantèt son apogèu sota Abu Omar Uthman (1435-1488). Dins aquò, son decès entraïnèt una grèva crisi de succession.

Lo periòde de la regéncia de Tunis

modificar

La conquista otomana

modificar

Au començament dau sègle XVI, leis Espanhòus, d'ara endavant unificats au sen d'un reiaume unic, comencèron d'atacar lei vilas musulmanas de Magrèb. Per Madrid, aquò èra la seguida logica a l'acabament de la Reconquista en 1492. En 1509-1510, ocupèron ansin Oran, Bugia e Trípol dins un contèxte de declin generalizat dei dinastias reialas maugrabinas. Per se protegir, lei pòrts de la region demandèron l'ajuda dau corsari turc Arudj que moriguèt en 1518 durant un assaut espanhòu còntra Tlemcen.

Foguèt remplaçat per son fraire, Hayrettin Barbarossa, que demandèt l'ajuda dau sultan otoman que veniá de conquistar Egipte (1517). Gràcias a de renfòrç turcs, comencèt una lònga guèrra en Magrèb còntra leis Espanhòus. Pauc a pauc, lei Turcs prenguèron l'avantatge e conquistèron Trípol (1551), Bugia (1555) e Tunis (1574). En revènge, Oran demorèt espanhòla fins a 1791. Puei, en 1587, per administrar la region, leis Otomans i creèron tres « regéncias » an Argier, a Tunis e a Trípol.

La regéncia de Tunis

modificar
Article detalhat: Regéncia de Tunis.
 
Magrèb en 1670.

A l'origina, la regéncia de Tunis èra dirigida per un dei. Pasmens, tre leis annadas 1630, son autoritat foguèt eclipsada per lo bei, personatge inicialament cargat de la collècta deis impòsts e de la gestion deis afaires interiors. A la fin dau sègle XVII, de trèbols intèrnes entraïnèron una intervencion de la regéncia d'Argier que sei tropas foguèron finalament expulsadas en 1705 per Al-Husayn ibn Ali (1705-1735). Lo venceire fondèt una dinastia que dirigiguèt lo país fins a 1957. Dins aquò, son fondator foguèt arrestat per son fiu Pacha Ali (1735-1756) en 1735 e executat cinc ans pus tard. Puei, l'armada dau dei d'Argier intervenguèt tornarmai en 1756. Pacha Ali foguèt tuat e remplaçat per un autre fiu d'Al-Husayn ibn Ali. Tunis venguèt tanben tributari d'Argier fins a 1821.

Après aquela intervencion, la regéncia se consolidèt gràcias a la tradicion estatalas eissida dei periòdes precedents. Durant lo rèine d'Ahmed Bey (1837-1855), se dotèt d'una armada modèrna en despiech de dificultats financieras. Pasmens, venguda fòrça pesanta, la fiscalitat causèt una revòuta en 1864. Durament reprimit, lo movement entraïnèt una demenicion deis impòsts e lo govèrn deguèt empruntar de sòus a de bancas de París. Incapable de tornar l'argent tre 1867, la regéncia deguèt acceptar l'autoritat d'una Comission dei Finanças tengudas per França, lo Reiaume Unit e Itàlia. Dins lei fachs, placèt lo reiaume sota protectorat.

De 1873 a 1876, lo Premier Ministre Khayr ed-Din capitèt de restaurar l'equilibri dei finanças gràcias a una reduccion dei despensas e una reforma de la fiscalitat. Pasmens, foguèt victima d'intrigas e perdiguèt lo poder. Aquò permetèt alora a França d'establir son protectorat. D'efèct, gràcias a un incident frontalier, París poguèt mandar de tropas qu'impausèron au dei de signar lo tractat de Bardo en mai de 1881. Aqueu tractat, que plaçava Tunisia sota un protectorat francés desguisat, suscitèt una insureccion dei regions montanhosas e dei tribüs bedoïnas. Venceires en 1883, lei Francés establiguèron aqueu còp un protectorat vertadier ambé la convencion de La Marsa.

Lo periòde coloniau

modificar

Lo protectorat francés de 1882 a 1940

modificar

Lei Francés mantenguèron leis institucions tunisianas mai lei doblèron d'una administracion coloniala qu'exercissiá la realitat dau poder. Sostenguèron tanben l'installacion de colons europèus. Au començament dau sègle XX, deguèron faciar la formacion d'un movement dei Jovei Tunisians, inspirat dei Jovei Turcs, desirós de participar mai a la gestion dau país. Aquelei revendicacions foguèron a l'origina d'esmogudas a Tunis en 1911.

Après la Premiera Guèrra Mondiala, plusors partits se formèron. Lo pus important foguèt lo Destour que revendicava la promulgacion d'una constitucion. En 1934, se devesiguèt e un grop de sòcis pus radicaus menat per Habib Bourguiba fondèt lo Néo-Destour. Sei caps foguèron rapidament a l'origina de trèbols. Arrestats un premier còp en 1935, liberats l'annada seguenta e tornarmai arrestats en 1938.

La Segonda Guèrra Mondiala

modificar

Tunisia foguèt ocupada per Alemanha e Itàlia en novembre de 1942. Utilizèron la region per assaiar de perseguir lo combat còntra lei fòrças aliadas qu'avián ja prés Libia, Marròc e Argeria. Durant aqueu periòde, l'Axe formèt un govèrn « tunisian » dirigit per lo bei Moncef Pacha (1942-1943). Ansin, après la capitulacion dei fòrças germanoitalianas d'Africa en mai de 1943, França metèt en plaça una administracion mai e mai dirècta.

L'independéncia

modificar

Après 1945, lo Néo-Destour dominèt la vida politica e favorizèt en 1948 la formacion d'un sindicat nacionau dich Union Generala dei Trabalhaires Tunisians (UGTT). En fàcia d'aqueu desvolopament, França esitèt. En 1950, creèt un govèrn francotunisian amb un ministre eissit dau Néo-Destour. Pasmens, tre 1951, leis autoritats colonialas proclamèron lo caractèr definitiu dau liame entre França e Tunisia. Puei, Bourguiba foguèt tornarmai arrestat en 1952. La meteissa, un grop de colons assassinèt Fahrat Hached, cap de l'UGTT. Aquò entraïnèt de violéncias recurrentas.

Après la desfacha francesa en Indochina, de negociacions comencèron entre París e Bourguiba. En 1955, Tunisia obtenguèt ansin una autonòmia relativament importanta. Pasmens, aquel acòrd entraïnèt una crisi entre lei partisans de Bourguiba e aquelei de Salah Ben Youssef que criticava aquela politica deis « etapas ». Sostengut per leis autoritats francesa e per l'UGTT, Habib Bourguiba capitèt de s'impausar e de mener lo país a l'independéncia en 1956.

La Tunisia contemporanèa

modificar

La presidéncia de Habib Bourguiba

modificar

Après l'independéncia, lo Néo-Destour ganhèt largament leis eleccions (95%) e Habib Bourguiba aprofichèt aqueu contèxte favorable per melhorar l'estatut dei fremas (1956) e abolir la monarquia (1957). Puei, en 1958, lo govèrn organizèt lo procès dei collaborators de la colonizacion e dei partisans de Salah Ben Youssef (rapidament assassinat). Enfin, en 1959, una constitucion amb un regime presidenciau fòrt foguèt adoptada. Permetèt a Bourguiba, regularament tornat elegir, de dirigir lo país fins a 1987.

Sota sa direccion e aquela d'Ahmed Ben Salah de l'UGTT, Tunisia adoptèt una politica economica dirigista. Pasmens, un projècte de creacion de tenements publics entraïnèron d'esmogudas e la destitucion de Ben Salah en 1969.

En 1975, Habib Bourguiba foguèt elegit president a vida dins un contèxte malaisat. D'efèct, l'abséncia de democracia, lo culte de la personalitat e l'aumentacion dau caumatge minèron lo regime. En mai d'aquò, una generacion de joves, diplomats d'un sistèma educatiu eficaç, comencèron de contestar la politica economica. Enfin, per agravar la crisi, lei liames entre lo govèrn e l'UGTT se degalhèron pauc a pauc.

Ansin, a partir de la fin deis annadas 1970, lo país foguèt trebolat per d'esmogudas en 1978, en 1981 e en 1984. En parallèl, l'islamisme comencèt de se difusar au sen de la societat, especialament dins leis universitats e leis escòlas. En particular, se formèt un Movement de la tendància islamica (MTI) que foguèt reprimit per lo regime. Aquelei problemas entraïnèron la destitucion de Bourguiba per lo generau Zine El Abidine Ben Ali en octòbre de 1987.

Lo periòde de Ben Ali

modificar

Ben Ali dirigiguèt lo país de 1987 a 2011. Metèt en plaça un regime fòrça autoritari e corromput. En 1988, un multipartisme de façada foguèt restaurat mai lo MTI, vengut Ennahda, demorèt enebit. De mai, lo regime aumentèt la repression còntra lei grops islamistas e progressistas (coma la Liga dei Drechs de l'Òme).

En 2002, una modificacion constitucionala permetèt a Ben Ali d'èsser tornat elegir en 2004 e en 2009. Pasmens, a partir de decembre de 2010, de manifestacions importantas se debanèron en favor de la democracia. En despiech de la repression, lo movement se transformèt en revolucion e lo president deguèt quitar lo poder e s'exilar en Arabia Saudita lo 14 de genier de 2011.

Tunisia dempuei 2011

modificar

Dempuei 2011, Tunisia conoís un procès de democratizacion fragil. D'efèct, après la demission de Ben Ali, de trèbols suplementaris entraïnèron la nominacion de Béji Caïd Essebsi, èx-Premier Ministre de Bourguiba, a la tèsta dau país. Mantenguèt l'estat d'urgéncia. En octòbre de 2011, una assemblada constituenta foguèt elegida. Ennahdha i obtenguèt 89 sètis sus 217 e capitèt de prendre lo poder ambé la formacion d'una coalicion gropant lo Congrès per la Republica (partit nacionalista de senèstra) e Ettakatol (un partit sociau-democrata). En parallèl, plusors atemptats islamistas menacèron l'estabilitat de la societat e lo sector toristic.

Lo 26 de genier de 2014, una constitucion foguèt finalament adoptada après de conflictes importants sus la plaça de l'islam dins lo tèxte. Puei, leis eleccions legislativas d'octòbre de 2014 foguèron averadas per lo movement nacionalista sociau-liberau Nidaa Tounes (86 sètis). Ennahdha (69 elegits) arribèt segond mai perdiguèt un nombre important de parlamentaris. Lo mes seguent, uUna eleccion presidenciala permetèt tanben a Béji Caïd Essebsi de demorar president. Aqueleis escrutinhs renforcèron la transicion democratica en cors dins lo país mai una perseguida de l'agitacion jihadista (atemptat dau musèu dau Bardo) contunia de menaçar lo procès. De mai, la situacion economica demora marrida, especialament dins lei regions sud.

Economia

modificar

De veire: Economia de Tunisia
Tunisia a una economia divèrsa, ont los sectors de màger importància son l'agricultura, mineracion, energia torisme, petròli e manufacturas. Del temps que demòra lo pes del contraròtle governamental suls tèmas economics, s'es anat redusint pauc a pauc amb la creissença de la privatizacion, una simplificacion de l'estructura en los impòstes, e un tractament mai adaptat sul deute. La creissença reala èra de 5,0% dins lo decenni de 1990, e l'inflacion seguiguèt en casuda fins a 2006. L'aument dins lo comèrci e lo torisme son estats los elements clau per la creissença economica establa.

L'associacion entre Tunisia e l'Union Europèa, la primièra entre l'UE e un país mediterranèu, dintrèt en vigor lo 1èr de març de 1998. Jos aquel acòrdi, Tunisia acceptèt de facilitar lo comèrci amb los Estats Units dins lo decenni de 2000. Màger privatizacion, e desliurança del còde dels investiments per atraire d'investiments estrangièrs, e desvolopament en l'eficiéncia del govèrn son los rèptes pel futur de Tunisia. Segon lo British Philip's university atlas del 2000, Tunisia possedís una resèrva de fosfat dins la part centrala del país.

Liames intèrnes

modificar

Bibliografia

modificar

Nòtas e referéncias

modificar


 

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus Tunisia.